Τι σχέση μπορεί να έχει η Socar, με τον ΔΕΣΦΑ και τις τουρκικές προκλήσεις;

Φαίνεται πως εντείνει τις προκλήσεις η Τουρκία, συνεχίζοντας το σίριαλ «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή ΑΟΖ, καθώς τώρα ψάχνει να βρει και εταιρείες για να εγκαταστήσει... πλατφόρμα εκμετάλλευσης υδρογοναθράκων εντός της ζώνης. Οι τελευταίες διαρροές αναφέρουν ότι συνομιλεί με τη γνωστή- στην Ελλάδα- εταιρεία Socar, η οποία θα αποκτήσει τον ελληνικό διαχειριστή ΔΕΣΦΑ. Επίσης, την Τρίτη, πέραν από τα δύο πολεμικά πλοία και το ερευνητικό «Μπαρμπαρός», σε πολύ κοντινή απόσταση βρίσκεται και υποβρύχιο του τουρκικού στόλου. 

Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Φίλη, καθηγητής διεθνών σχέσεων και ειδικό σε θέματα ενέργειας, αν η Τουρκία παραμείνει απλά στο στάδιο διενέργειας ερευνών από το τουρκικό σκάφος νοτίως της Κύπρου δεν θα εντείνει, παρά το γεγονός ότι συνιστά μείζονος σημασίας παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και αμφισβήτηση των νόμιμων δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η αιτία που προβαίνει σε μία τέτοια κίνηση η Τουρκία, όπως τονίζει ο κ. Φίλης, είναι περισσότερο για λόγους πίεσης για το τουρκοκυπριακό ζήτημα, αλλά και γιατί αυτή στιγμή οι Τουρκοκύπριοι δεν επωφελούνται από τις έρευνες και εκμετάλλευση που είναι σε εξέλιξη. ΗΠΑ και Ευρώπη μπορεί να  αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευτεί τα κοιτάσματα, ωστόσο αποφεύγουν να καταγγείλουν τις κινήσεις της Τουρκίας.


Πόσο πιθανό είναι ένα σενάριο η Τουρκία να τοποθετήσει μία πλατφόρμα έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου;  Ο κ. Φίλης υπογραμμίζει ότι αποτελεί ένα ακραίο σενάριο, καθώς καμία εταιρεία, λογικά, δεν θα δεχθεί να αναλάβει κάτι τέτοιο, ενώ ούτε η Τουρκία μπορεί μόνη της να φέρει εις πέρας ένα τέτοιο έργο, διότι απαιτείται τεχνογνωσία. Επίσης, θεωρείται απίθανο στην ουσία να θέλει να προβεί σε μία τέτοια κίνηση, αφού θεωρείται ότι το κάνει για λόγους στρατηγικής. Αν, όμως, γίνει κάτι τέτοιο τότε θα σημάνει μεγάλη κρίση και έντονη αναταραχή και μένει να δούμε τις κινήσεις των “μεγάλων δυνάμεων”. 

Πάντως, όσο ακραίο και αν χαρακτηρίζεται το εν λόγω σενάριο από τους ειδικούς, η τουρκική κυβέρνηση φέρεται να έχει έχει έλθει σε επαφή με δυο τουλάχιστον εταιρείες, οι οποίες όμως απάντησαν αρνητικά. Όμως, μετά τα “όχι” η Τουρκία προχωρεί στην επιλογή της αγοράς δικής της πλατφόρμας, από τη στιγμή μάλιστα που η τιμή δεν είναι απαγορευτική ( 100-150 εκατομμύρια ευρώ). Για την αγορά ή ενοικίαση λέγεται ότι έχει έρθει σε επαφή και με το Αζερμπαϊτζάν και συζητά σοβαρά με την κρατική αζέρικη εταιρεία SOCAR. Ήδη, το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός» έχει -από την περασμένη Δευτέρα- εισέλθει στη θαλάσσια περιοχή, εντός της κυπριακής ΑΟΖ, και προχώρησε σε σεισμογραφική αποτύπωση του ενεργειακού πλούτου μεγάλων τμημάτων των τεμαχίων 1,2,3 και 9. 

Εφόσον ισχύει ένα τέτοιο σενάριο, όπως τονίζει ο κ. Φίλης, και όντως η SOCAR προχωρήσει στη συμφωνία με την Τουρκία, θεωρεί ότι θα πρέπει να γίνει υπόμνημα από την ελληνική κυβέρνηση, καθώς τίθεται ζήτημα σχετικά με τον ΔΕΣΦΑ και την ενεργειακή εικόνα της χώρας. Πάντως, όπως εκτιμά ο Έλληνας καθηγητής, η Τουρκία από ενεγειακή άποψη δεν μπορεί να βγει κερδισμένη, αφού η εν λόγω αγορά δεν επιθυμεί συνεργασίες με χώρες που λειτουργούν απρόβλεπτα και υπό αυτές τις στρατηγικές.