4+1 πολιτικά σενάρια (το ένα χειρότερο από το άλλο)

Ψυχραιμότερες σκέψεις διαδέχθηκαν τον αρχικό έντονο προβληματισμό, ο οποίος επικράτησε στο κυβερνητικό επιτελείο και κάποιες στιγμές πήρε διαστάσεις πανικού, μετά το διαπραγματευτικό αδιέξοδο με την τρόικα στο Παρίσι.

Το ιδιαιτέρως δυσμενές κλίμα άρχισε να αλλάζει την Πέμπτη μετά τη συνεδρίαση του Euroworking Group, οπότε διαφάνηκαν στον ορίζοντα χαραμάδες φωτός για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων, αλλά και η διάθεση της άλλης πλευράς, δηλαδή των εταίρων και δανειστών της χώρας, να εξευρεθούν εντός Δεκεμβρίου συμβιβαστικές λύσεις ικανές να γίνουν αποδεκτές από την ελληνική πλευρά. Με την έκβαση, ωστόσο, των διαπραγματεύσεων να παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη, τουλάχιστον έως την Ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής της 18ης Δεκεμβρίου, στο πολιτικό παρασκήνιο διακινούνται πέντε σενάρια για τις επερχόμενες πολιτικές εξελίξεις, ορισμένα από τα οποία έχουν τεθεί στο κυβερνητικό τραπέζι, ενώ άλλα έχουν αποκλειστεί, προς το παρόν.

1. Πιθανότερο

Συμβιβασμός με ζητούμενο τους «180»
Παρά τις τεράστιες δυσκολίες που δεν κρύβουν ούτε ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς ούτε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ευάγγελος Βενιζέλος, στο κυβερνητικό επιτελείο αισιοδοξούν ότι το αδιέξοδο μπορεί να αρθεί και οι πολιτικές εξελίξεις να κυλήσουν ομαλά μέσω μιας συμφωνίας που θα αναγνωρίζει ρόλο στο ΔΝΤ και θα συνοδεύεται από «ήπια» -κυρίως διαρθρωτικού χαρακτήρα- μέτρα χωρίς υφεσιακό χαρακτήρα.

Το αισιόδοξο αυτό σενάριο ενός επιτυχούς συμβιβασμού με τους δανειστές προνοεί ότι η συμφωνία που θα συναφθεί μπορεί να γίνει δεκτή από τις κοινοβουλευτικές ομάδες των δύο συγκυβερνώντων κομμάτων. Παραμένει, ωστόσο, ζητούμενο αν η κυβέρνηση θα έχει τον απαραίτητο χρόνο για να σχηματίσει την προεδρική πλειοψηφία, πείθοντας στο διάστημα που μεσολαβεί ως τις ψηφοφορίες του Φεβρουαρίου την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών που απαιτείται για να αποφευχθούν οι εκλογές ότι η διπλή προληπτική πιστωτική γραμμή -με τα χρήματα του ΤΧΣ και του ΔΝΤ- συνιστά θωράκιση για την ασφαλή μεταμνημονιακή πορεία της χώρας.

2. Επικίνδυνο

Σύνδεση της προεδρικής εκλογής με τη νέα συμφωνία
Αν οι διαπραγματεύσεις δεν πάρουν την τροπή που η κυβέρνηση επιδιώκει, εναλλακτικά εξετάζεται το σενάριο να συνδεθεί η προεδρική εκλογή με την έγκριση της καταρχήν συμφωνίας με τους εταίρους και δανειστές. Αυτό θα συμβεί εφόσον, λόγω της επιμονής της άλλης πλευράς, καθυστερήσει η επίτευξη συμφωνίας και -με δεδομένο ότι τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κοινοβούλια που θα κληθούν να αποφασίσουν για την προληπτική γραμμή στήριξης (ECCL) θα έχουν κλείσει- παραμείνει η εκκρεμότητα για τα μέσα προς το τέλος Ιανουαρίου.

Σ’ αυτή την περίπτωση ορισμένοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν την άποψη η συμφωνία που θα συνομολογηθεί να μην προωθηθεί άμεσα για ψήφιση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, αφού υπάρχει κίνδυνος καταψήφισής της, ιδίως αν περιέχει σκληρά μέτρα. Αντιθέτως, οι ίδιοι προκρίνουν την εκδοχή να επισπευσθεί η προεδρική εκλογή και να τεθεί η καταρχήν συμφωνία με τους δανειστές ως ένα από τα βασικά διακυβεύματα τόσο στις ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου όσο και στις βουλευτικές εκλογές οι οποίες, αν δεν βρεθούν οι «180», μπορεί να ακολουθήσουν και όπου ο ελληνικός λαός θα αποφανθεί αν δέχεται ή όχι τη συμφωνία.

3. Ακραίο

Παράταση του μνημονίου
Το σενάριο της πολύμηνης παράτασης του μνημονίου, που κάποιες πληροφορίες θέλουν να προωθείται από ορισμένους εταίρους της χώρας «μέχρις ότου ξεκαθαρίσει το εσωτερικό πολιτικό πεδίο με την εκλογή Προέδρου», δεν βρίσκει οπαδούς στο κυβερνητικό στρατόπεδο.
Εξ αφορμής και της δήλωσης του κ. Βενιζέλου περί ενδεχόμενης παράτασης λίγων ημερών ή εβδομάδων «για τεχνικούς λόγους», κυβερνητικοί αξιωματούχοι ξεκαθαρίζουν ότι η όποια παράταση δεν μπορεί να τραβήξει εις μάκρος για δύο ουσιώδεις λόγους: πρώτον, διότι παρατείνει την αβεβαιότητα και, δεύτερον, επειδή, αν χρειαστεί να επικυρωθεί κάτι τέτοιο από τη Βουλή, θα απορριφθεί.

4. Απίθανο

Κυβέρνηση ειδικού σκοπού
Το τέταρτο σενάριο που διακινείται στο πολιτικό παρασκήνιο και θέλει τη συγκρότηση «κυβέρνησης ειδικού σκοπού», η οποία, κατά το προηγούμενο του Λουκά Παπαδήμου, θα επιδιώξει με διευρυμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία την έγκριση της νέας συμφωνίας και την εκλογή Προέδρου δεν βρίσκει ερείσματα στο κυβερνητικό επιτελείο. Προεξοφλώντας ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα δεχθεί κάτι τέτοιο», κυβερνητικοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι δεν βλέπουν κανέναν λόγο να συζητηθεί το ενδεχόμενο αυτό. Και αποδίδουν τη διακίνηση του σεναρίου σε «ευσεβείς πόθους» εσωκομματικών αντιπάλων των κυρίων Σαμαρά και Βενιζέλου, όπως «οι φίλοι του Γιώργου Παπανδρέου και της Ντόρας Μπακογιάνη», που θεωρούν, όπως λένε, ότι «θα επωφεληθούν από τον σχηματισμό μιας άλλης κυβέρνησης».


5. Καταστροφικό

Εκλογικό Κούγκι με άμεση προσφυγή στις κάλπες
Στα υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια, εξάλλου, ήταν εξίσου αρνητικοί απέναντι στο σενάριο που εν θερμώ κυκλοφόρησε μεταξύ στελεχών την Τετάρτη, όταν διαπιστώθηκε το αδιέξοδο του Παρισιού, και ήθελε να υπάρχουν σκέψεις για άμεση προσφυγή στις κάλπες ως απάντηση στην αδιαλλαξία των δανειστών και εταίρων.

Εκτιμήθηκε, κατά πληροφορίες, ότι ο ενδεχόμενος εκλογικός αιφνιδιασμός, πιθανόν μετά από μία σύγκληση του Συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα επέφερε τα εντελώς αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα. «Θα θύμιζε Κούγκι που ως μόνα θύματα θα είχε την ίδια τη χώρα, αλλά και τα συγκυβερνώντα κόμματα», όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε σε μια από τις συσκέψεις κυβερνητικών στελεχών. Εκεί επισημάνθηκε ότι η άτακτη προσφυγή στις κάλπες, χωρίς προηγούμενη συμφωνία τουλάχιστον με τους Ευρωπαίους εταίρους, θα οδηγούσε σε πανωλεθρία για τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ -που δεν θα είχαν κανένα ουσιώδες επιχείρημα να ζητήσουν την ψήφο των πολιτών-, αλλά κυρίως σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις για την οικονομία της χώρας.