Ανδρέας Λοβέρδος: «Αν ανασυγκροτηθεί η ΕΦΕΕ, θα έχει ρόλο στα πανεπιστήμια»

Ανασυγκρότηση της ΕΦΕΕ και συμμετοχή της στα πανεπιστημιακά δρώμενα χωρίς τα αλισβερίσια του παρελθόντος προτίθεται να φέρει ως θέμα ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος. Στην αποκαλυπτική συνέντευξή του στο «ΘΕΜΑ» ο κ. Λοβέρδος διαβλέπει δισταγμό από την πλευρά των πρυτάνεων να καθορίζουν μόνοι τους τον αριθμό των εισακτέων και των μετεγγραφών. Σε ό,τι αφορά τον σάλο που έχει δημιουργηθεί στα πανεπιστήμια, ο κ. Λοβέρδος ξεκαθαρίζει: «Στηρίζω τον κ. Φορτσάκη ο οποίος βρέθηκε αντιμέτωπος με μια διαμορφωμένη αντίληψη σχετικά με τον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και ζήτησε την τήρηση των νόμων και την εφαρμογή και στη χώρα μας πρακτικών που ισχύουν στις περισσότερες χώρες του πολιτισμένου κόσμου».

Οσον αφορά στη δύσκολη πολιτική κατάσταση που διανύει η χώρα, ο υπουργός τονίζει: «Σήμερα παλεύουμε να βγούμε από το μνημόνιο, να τελειώσει η εφαρμογή του και να εκλέξουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εχει προκηρυχθεί και Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Παράταξης για το τέλος του Ιανουαρίου. Ούτε το κόμμα, ούτε η κυβέρνηση και κυρίως ούτε η χώρα έχουν ανάγκη άλλων αναστατώσεων». Οσο για την πρόσφατη παρέμβαση του Γιώργου Παπανδρέου, τη χαρακτηρίζει «άκαιρη».
 
- Οι αλλαγές που προωθείτε στο λύκειο έχουν προκαλέσει αντιδράσεις. Θα επιμείνετε σε αυτές; Οι αλλαγές που επικαλείστε δεν αποτελούν πολιτική που σχεδιάστηκε από την παρούσα πολιτική ηγεσία. Εχουν ψηφιστεί από τη Βουλή σε προγενέστερα έτη από τους προκατόχους μου. Εμείς, όπως από την αρχή έχουμε τονίσει, υλοποιούμε τις πολιτικές αυτές εκφράζοντας στην πράξη την ανάγκη συνέχειας στην άσκηση πολιτικών, ιδίως στον ευαίσθητο χώρο της Παιδείας. Οι συνεχείς αιφνιδιασμοί δεν προσφέρουν στην ελληνική οικογένεια, ούτε στην εκπαιδευτική κοινότητα. Η μόνη αλλαγή που κάναμε ήταν η επαναφορά της Πληροφορικής ως εξεταζόμενου μαθήματος για τις κατευθύνσεις που σχετίζονται με αυτήν.

- Υποστηρίζετε ότι θα πρέπει να καθιερωθεί ένα πάγιο και σταθερό σύστημα επιλογής για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση σε συνεργασία με τα πανεπιστήμια, το οποίο θα περιλαμβάνει ακόμα και το περιεχόμενο και τον τρόπο εξέτασης των μαθημάτων, όπως κάνατε με τον αριθμό των εισακτέων. Το θεωρείτε ρεαλιστικό; Σας είπα πως δεν θα αλλάξουμε τίποτε ως προς τα ΑΕΙ και τις εισαγωγικές. Προτείναμε όμως στα ΑΕΙ να αναλάβουν να καθορίζουν από τώρα τον αριθμό των εισακτέων κι όμως, ενώ για χρόνια το ζητούσαν, τώρα διστάζουν. Αυτή είναι η βασική αλλαγή που θέλουμε να γίνει τώρα. Εισακτέοι και μετεγγραφές να είναι αρμοδιότητα πανεπιστημίων και ΤΕΙ.

- Εχει εκδηλωθεί πρόθεση από ορισμένους πρυτάνεις, με πρώτο τον κ. Θεόδωρο Φορτσάκη του ΕΚΠΑ, να μπει τάξη στα πανεπιστήμια σε ό,τι αφορά την ασφάλεια και την καθαριότητα, αλλά και τον τρόπο έκφρασης των φοιτητών για τη λήψη αποφάσεων. Πώς συνδράμετε στο έργο αυτό που προκαλεί έντονες αντιδράσεις; Οι πρωτοβουλίες που αναφέρετε ανήκουν εκ του νόμου στα ίδια τα πανεπιστήμια, τα οποία είναι αυτοδιοίκητα. Μάλιστα μέρος των προβλημάτων που πρόσφατα αντιμετώπισαν, εξάγοντας μια απαράδεκτη εικόνα για μια σύγχρονη χώρα, οφείλονται ακριβώς σε παραλείψεις προηγούμενων διοικήσεων σε σχέση με την έγκαιρη ολοκλήρωση των αναγκαίων διαδικασιών έτσι ώστε να υπάρχει, για παράδειγμα, συνεργείο καθαριότητας στις σχολές. Ο κ. Φορτσάκης βρέθηκε αντιμέτωπος με μια διαμορφωμένη αντίληψη σχετικά με τον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και σε αυτήν δεν παρέμεινε αδρανής. Αντίθετα ζήτησε, όπως κάθε λογικός πολίτης, την τήρηση των νόμων και την εφαρμογή πρακτικών που ισχύουν στις περισσότερες χώρες του πολιτισμένου κόσμου. Σε αυτό είχε από τη πρώτη στιγμή τη στήριξή μας.

- Για τη φοιτητική συμμετοχή τι γνώμη έχετε; Πρέπει να το ξαναδούμε το θέμα. Σε συνδυασμό όμως με τη συγκρότηση και πάλι της ΕΦΕΕ και της ΕΣΕΕ. Χωρίς τριτοβάθμια φοιτητική έκφραση η συμμετοχή είναι ανέφικτη επί της ουσίας. Επειδή δηλαδή ο συνδικαλισμός είναι απολύτως αυτοτελής, για να θέσουμε εκ νέου ζήτημα φοιτητικής συμμετοχής πρέπει αυτό να συνδυαστεί με τη συγκρότηση των ΕΦΕΕ / ΕΣΕΕ. Και πάντως μιλάμε για συμμετοχή, όχι πάλι «αλισβερίσι».

«Δεν θα προχωρήσουμε σε αλλαγές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις - Οι συνεχείς αιφνιδιασμοί δεν προσφέρουν στην ελληνική οικογένεια, ούτε στην εκπαιδευτική κοινότητα»

- Πιστεύετε ότι ορισμένες κινητοποιήσεις στην εκπαίδευση, και ειδικότερα στα πανεπιστήμια, είναι υποκινούμενες; Εμείς έχουμε μιλήσει για την ανάγκη της ήσσονος παρέμβασης του ίδιου του κράτους στα πανεπιστήμια. Με τις παρεμβάσεις μας περνάμε αυτό ακριβώς το μήνυμα. Τα πανεπιστήμια, ως αυτοδιοίκητα, οφείλουν να είναι υπεύθυνα για όλα. Το κράτος πρέπει μόνο να αξιολογεί και να χρηματοδοτεί. Οταν λοιπόν έχουμε αυτή την απαίτηση και προσδοκία από το ίδιο το κράτος, βάσει του άρθρου 16, το ίδιο οφείλουμε να απαιτούμε και από τα κόμματα και τους πολίτες. Ολοι γνωρίζουμε πως υπήρξαν στο παρελθόν παρεμβάσεις από πολλές πλευρές στον χώρο της εκπαίδευσης, ο οποίος, με μια στρεβλή και παλαιοκομματική λογική, προσφέρεται για πρόκληση ευρύτερης αναταραχής και απόπειρες κομματικής αξιοποίησης. Αυτά όμως ανήκουν σε άλλες εποχές. Η κοινωνία μας πια έχει γίνει πιο υποψιασμένη και δεν χειραγωγείται.

Αποδέσμευση από το μνημόνιο

- Μετά τις τελευταίες εξελίξεις με την τρόικα πόσο κοντά πιστεύετε ότι βρισκόμαστε σε μια συνολική συμφωνία-πακέτο για την Ελλάδα και πόσο εφικτή είναι η αποδέσμευση από το μνημόνιο; Βλέπετε φως στο τούνελ; Η ενημέρωσή μου για τα θέματα αυτά προκύπτει από τη συμμετοχή μου στην κυβερνητική δράση και από την ενημέρωση που λαμβάνω στα όργανα του ΠΑΣΟΚ. Εχω δε μιλήσει γι’ αυτά έγκαιρα με βάση την πολιτική μου εκτίμηση. Από καιρό ήταν εμφανές ότι ο πολιτικός χρόνος θα πύκνωνε σημαντικά προς το τέλος του χρόνου. Και αυτό είναι απολύτως λογικό, αφού τα πολιτικά γεγονότα είναι τέτοια που το επιβάλλουν. Από τη μια επέρχεται το συμβατικό τέλος του Οικονομικού Προγράμματος όπως το γνωρίσαμε, και από την άλλη έχουμε την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, που λόγω της ανεύθυνης στάσης της αντιπολίτευσης μετατρέπεται σε μοχλό αποσταθεροποίησης και αβεβαιότητας για τη χώρα την ώρα που η Ελλάδα έχει ανάγκη το ακριβώς αντίθετο. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι αυτός που έχουμε διακηρύξει με πλήρη σαφήνεια. Θέλουμε και επιδιώκουμε με κύριο όπλο μας τις επιτυχίες των προσπαθειών του ελληνικού λαού όλα αυτά τα χρόνια αυτή να είναι η τελευταία αξιολόγηση από την τρόικα, όπως τη ζήσαμε. Δεν θέλω να προκαταλάβω καμία εξέλιξη και μάλιστα την ώρα της μάχης. Δηλώνω όμως την αισιοδοξία μου. Παρά τις δυσκολίες στη διαπραγμάτευση, λοιπόν, πιστεύω πως η χώρα θα περάσει στη νέα πραγματικότητα. Και μόλις αυτό επιτευχθεί, θα είναι μια στιγμή χαράς και δικαίωσης τόσο για τον ελληνικό λαό όσο και για εκείνους που με μεγάλο προσωπικό κόστος έβαλαν πλάτη σε όλη αυτή τη διαδικασία.

- Η ελληνική κοινωνία αλλά και η οικονομία πιστεύετε ότι αντέχουν άλλα μέτρα; Η ελληνική κοινωνία και η οικονομία έχουν επιτελέσει τα χρόνια αυτά ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα. Σε δημοσιονομικό επίπεδο αλλά και με βάση μετρήσεις διαφόρων οργανισμών έχουμε σημειώσει πραγματικό παγκόσμιο ρεκόρ προσαρμογής, αλλά και εφαρμογής διαρθρωτικών αλλαγών. Μπορεί πολλοί να θεωρούν ότι έχουμε ακόμα δρόμο και σε έναν βαθμό να έχουν δίκιο, η πραγματικότητα όμως είναι ότι σε πολύ μικρό διάστημα έγιναν πολλά. Αυτό όμως πρέπει να γίνει σιγά-σιγά αισθητό και στην κοινωνία. Με τρόπο σχεδιασμένο, αφού σε καμία περίπτωση δεν θέλουμε να επιστρέψουμε σε όσα μας οδήγησαν εδώ, πρέπει να επιστρέψουμε στους ανθρώπους το προϊόν των προσπαθειών τους, κάτι που με διακριτό τρόπο ήδη προσπαθούμε. Μιλάω βέβαια για ρυθμίσεις όπως αυτές για τις 100 δόσεις, για ενδεχόμενες φορολογικές ελαφρύνσεις, αλλά και για την έναρξη χρηματοδότησης της οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα.

- Η κυβέρνηση δέχεται κριτική ότι, ενώ εφαρμόζει το πρόγραμμα περικοπών με αυστηρή προσήλωση, παρουσιάζει τεράστια δυστοκία στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των διαρθρωτικών αλλαγών για την εξυγίανση του κράτους, όπως είναι η αξιολόγηση. Οπως είπα, παρά την περιρρέουσα φιλολογία, η χώρα βρίσκεται σε κορυφαίες θέσεις διεθνώς σε επίπεδο εφαρμογής διαρθρωτικών αλλαγών. Παρ’ όλα αυτά, είναι επίσης γεγονός ότι η γρήγορη προσαρμογή των δημοσιονομικών μας μεγεθών στα χρονοδιαγράμματα που μας έθεσαν μπορούσε να επιτευχθεί κυρίως μέσα από λογιστικές παρεμβάσεις στον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή με περικοπές κάθε είδους και αύξηση φορολογίας. Οι παρεμβάσεις αυτές είναι και οι πλέον αισθητές και οδυνηρές, γι’ αυτό και έλαβαν τη μεγαλύτερη προσοχή. Μετά τα αποτελέσματα που επιτύχαμε, οι προσπάθειές μας πρέπει να επικεντρωθούν σε καθαρά διαρθρωτικές παρεμβάσεις, που θα συμπληρώσουν το παζλ και θα δώσουν οριστικά την εικόνα μιας σύγχρονης χώρας που ξεφεύγει από τα σύνδρομα του παρελθόντος και τη διοικητική πρακτική άλλων εποχών. Μιας χώρας με λειτουργικές δομές και φιλικό θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει αναπτυξιακές πρωτοβουλίες και επενδύσεις. Η αξιολόγηση που αναφέρετε ανήκει στον πυρήνα των αυτονόητων διαρκών διαδικασιών κάθε προηγμένης χώρας. Σε εμάς, πλαισιωμένη με προκαταλήψεις και δικαιολογημένη ή όχι καχυποψία λόγω παλαιότερων πρακτικών, παρέμεινε για καιρό παρεξηγημένη και καχεκτική. Δεν είναι έτσι πια. Για πρώτη φορά προχωρά στο σύνολο του δημόσιου τομέα και όσο περνά ο καιρός καθίσταται παγιωμένη πρακτική. Εμείς στην Παιδεία, όσο κι αν υπάρχουν εστίες αντίδρασης, προχωράμε κανονικά στην αξιολόγηση δομών και προσωπικού. Τα αποτελέσματα μάλιστα για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση από τη σχετική Αρχή είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά. Η αξιολόγηση αποτελεί καθολική απαίτηση της ελληνικής κοινωνίας και είναι μια εξέλιξη από την οποία δεν υφίσταται λογικός τρόπος παρέκκλισης.

«Απολύτως πιθανή η συγκέντρωση των 180 ψήφων αν η συμφωνία με τους δανειστές είναι αξιοπρεπής και δεν οδηγήσει σε νέα κείμενα όπως αυτό που αποκλήθηκε “μνημόνιο”»

Βλέπω Πρόεδρο με 180

- Νομίζετε πως οι εξελίξεις στην οικονομία φέρνουν πιο κοντά το ενδεχόμενο εκλογής νέου Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή; Εχω μιλήσει από τους πρώτους γι’ αυτά και οι εξελίξεις κινούνται στο πλαίσιο των όσων είχα περιγράψει. Είχα πει ότι η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας θα εξαρτάτο από το πολιτικό κλίμα της εποχής. Οπως είδαμε, οι γενικοί οικονομικοί στόχοι της κυβέρνησης σε δημοσιονομικό επίπεδο έχουν επιτευχθεί. Η ανάπτυξη είναι γεγονός και για το 2015 οι εκτιμήσεις της ΕΚΤ μιλούν για 2,9%. Αυτό δεν είναι ένα αδιάφορο ή ουδέτερο γεγονός. Ισχυρή ανάπτυξη σημαίνει περισσότερες δουλειές, σημαίνει έσοδα για το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, σημαίνει λιγότερη δυστυχία. Από την άλλη, υπάρχει το μεγάλο θέμα του χρέους και η σχετική διεθνής διαπραγμάτευση, που πέρα από τις άλλες παραμέτρους ασχολείται κεντρικά με αυτό. Η έκβαση της διαπραγμάτευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη θα είναι αυτή που θα καθορίσει τις εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση, και σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, με τη διεθνή ρευστότητα να είναι εμφανής τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και σε γεωστρατηγικό, είναι απολύτως εμφανές ότι η πολιτική αβεβαιότητα είναι επιβλαβής για τη χώρα.  Αυτό που λέγεται, ότι οι θυσίες ετών μπορούν να χαθούν μέσα σε λίγες μέρες, δεν είναι ούτε υπερβολή, ούτε σχήμα λόγου. Το κατάλαβαν πρόσφατα όλοι οι Ελληνες, όταν για λίγο θυμηθήκαμε τη βιαιότητα των αγορών. Το αναγνωρίζουν αυτό και οι Ελληνες βουλευτές, που την κρίσιμη ώρα θα αποφασίσουν με βάση το εθνικό συμφέρον, τη συνείδησή τους, αλλά και την επιταγή των θεσμών. Για όλους αυτούς τους λόγους και έχοντας προσωπική γνώση των προβληματισμών πολλών συναδέλφων εξακολουθώ να εκτιμώ ως εθνικά ωφέλιμη και πολύ πιθανή τη συγκέντρωση των αναγκαίων ψήφων και την εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας.

- Θεωρείτε ακόμα πιθανή τη συγκέντρωση των 180 ψήφων;  Είναι απολύτως πιθανή αν η συμφωνία με τους δανειστές είναι αξιοπρεπής και δεν οδηγεί σε νέα κείμενα όπως αυτό που αποκλήθηκε «μνημόνιο».

- Πώς ερμηνεύετε την τελευταία κίνηση του Γιώργου Παπανδρέου; Μπορεί να επηρεάσει την κυβερνητική συνοχή; Τη χαρακτήρισα άκαιρη. Σήμερα παλεύουμε να βγούμε από το μνημόνιο, να τελειώσει η εφαρμογή του και να εκλέξουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Εχει προκηρυχθεί και συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Παράταξης για το τέλος του Ιανουαρίου. Ούτε το κόμμα, ούτε η κυβέρνηση και κυρίως ούτε η χώρα έχουν ανάγκη άλλων αναστατώσεων.

- Πώς βλέπετε την επόμενη μέρα στο ΠΑΣΟΚ; Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ακόμα σε φάση προσαρμογής. Από τα επίπεδα του 44%, το 2009, καθηλώθηκε στο 12%, το 2012, ως αποτέλεσμα της διαχείρισης της μεγαλύτερης μεταπολεμικής κρίσης, για καιρό αποκλειστικά με τις δικές του δυνάμεις, με το σύνολο της αντιπολίτευσης να αρνείται να δει την πραγματικότητα. Κανείς δεν θέλει να υποκαταστήσει, πόσο μάλλον να καταργήσει, το ΠΑΣΟΚ. Ενα κόμμα που σημάδεψε όσο κανένα τη μεταπολιτευτική περίοδο και χάρη στο οποίο πήραν έκφραση διαχρονικά λαϊκά αιτήματα και διεκδικήσεις. Ενα κόμμα στο οποίο γαλουχήθηκαν όλα τα στελέχη της δικής μου γενιάς. Για την πορεία μας αυτή είμαστε υπερήφανοι. Τα λάθη τα έχουμε μόνοι μας επισημάνει, μας τα καταλόγισε ο λαός και πλέον όλοι είμαστε ενώπιον των ευθυνών μας. Για τη διατήρηση μιας παράταξης που χρειάζεται η πολιτική μας ζωή προκειμένου να ισορροπεί σε μια εποχή ανακατατάξεων και αμφισβητήσεων, σε μια εποχή έξαρσης του ακραίου λόγου. Σε όλη μας τη διαδρομή, το ΠΑΣΟΚ υπήρξε ο εκφραστής και εκπρόσωπος της ιστορικής έννοιας της Δημοκρατικής Παράταξης.