Διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής πριν το Eurogroup

Οι στερεότυπες απαντήσεις που δίνουν τα μέλη του κυβερνητικού επιτελείου ότι “οι διαπραγματεύσεις με την Τρόικα κινούνται στην κόψη του ξυραφιού και ότι πλέον όλα είναι ανοικτά” δείχνουν το κρίσιμο σημείο στο οποίο βρίσκονται οι συζητήσεις που διεξάγονται παράλληλα σε διαφορετικά επίπεδα. 

Τα μέλη του κυβερνητικού επιτελείου δεν αποκλείουν από μία επιτάχυνση των εξελίξεων κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή ώστε να υπάρξει απόφαση για την Ελλάδα στο Eurogoup της επόμενης Δευτέρας μέχρι και μία παράταση -ουσιαστικά πάγωμα- των διαπραγματεύσεων που θα επιφέρει και παράταση του μνημονίου. Η ελληνική κυβέρνηση θέλει να πιστεύει ότι σε περίπτωση που δεν κλείσει άμεσα η αξιολόγηση, η παράταση του μνημονίου θα είναι τεχνική για έναν μήνα ωστόσο έχουν αρχίσει και γίνονται εκτιμήσεις για μεγαλύτερη επιμήκυνση για τρεις ή έξι μήνες. Αν και η διαπραγμάτευση δείχνει να έχει φθάσει σε αδιέξοδο η συζήτηση μέσω ανταλλαγής email συνεχίζεται. Η ελληνική κυβέρνηση δεν θέλει να χρεωθεί διακοπή των διαπραγματεύσεων. 

Στο σκέλος της τεχνικής διαπραγμάτευσης η κυβέρνηση έχει αγγίξει τα όριά της. Οι εκπρόσωποι των δανειστών ζητούν επιπλέον μέτρα τώρα -μεταξύ των οποίων μείωση των κύριων συντάξεων, να μην ισχύσει η μείωση κατά 30% στην εισφορά αλληλεγγύης και να αυξηθεί η φορολογία στα τσιγάρα και στα ποτά -και όχι απλώς δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης ότι θα πάρει μέτρα εφόσον χρειαστεί κατά την διάρκεια του 2015 προκειμένου να μην υπάρξει δημοσιονομικό κενό. Ο πρωθυπουργός όμως κ. Αντώνης Σαμαράς στις δύο τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις του δήλωσε ότι δεν θα δεχθεί παράλογες πιέσεις και εξήγησε ότι δεν μπορεί να αποφασίσει μείωση συντάξεων, αλλαγή της ρύθμισης για τις 100 δόσεις ή αυξήσεις φόρων, μέτρα που θα είχαν αντιαναπτυξιακό αποτέλεσμα και θα προκαλούσαν ταραχή στην ελληνική κοινωνία. 

Όπως προκύπτει από την πορεία των διαπραγματεύσεων το ΔΝΤ αμφισβητεί συνολικά τα μεγέθη του προυπολογισμού του 2015 που προβλέπει ανάπτυξη 2,9% και πρωτογενές πλεόνασμα στο 3% του ΑΕΠ και ως εκ τούτου αμφισβητεί και την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αν και το ΔΝΤ φαίνεται να είναι ο κακός της υπόθεσης παρόμοια στάση τηρεί στις διαπραγματεύσεις και το Βερολίνο όπου έχει επικρατήσει η γραμμή Σόιμπλε. 

Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης συνυφαίνεται  με την συμφωνία για την κάλυψη της Ελλάδας μετά το πέρας του μνημονίου στο τέλος Δεκεμβρίου. Εάν δεν υπάρξει συνολική συμφωνία μέχρι τότε θα πρέπει να γίνει παράταση του μνημονίου για λιγότερο ή περισσότερο χρόνο προκειμένου να μην βρεθεί ακάλυπτη η χώρα. Μία ενδεχόμενη νέα συμφωνία για πιστωτική γραμμή στήριξης προυποθέτει ψήφιση των μέτρων που θα την συνοδεύσει από το ελληνικό κοινοβούλιο όπως και από τα κοινοβούλια χωρών μελών της Ευρωζώνης, διαδικασίες που όσο κι αν συμπτυχθούν απαιτούν χρόνο. Η άκαμπτη στάση του ΔΝΤ μπορεί να ξεπεραστεί με πολιτική απόφαση του Eurogroup κάτι που προς το παρόν δεν διαφαίνεται. 

Η ελληνική κυβέρνηση έχει να σκεφθεί και τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις και τις επιπτώσεις που θα έχουν τα επιπλέον μέτρα που ζητούν οι δανειστές τόσο στις κοινοβουλευτικές ομάδες της συμπολίτευσης όσο και στην αναζήτηση της προεδρικής πλειοψηφίας. Η πίεση όχι μόνο στην συμπολίτευση αλλά και στην αντιπολίτευση θα αυξηθεί στο έπακρο εάν δεν υπάρξει τελικά συμφωνία και οι συζητήσεις για την προληπτική γραμμή στήριξης παραταθούν το πρώτο τρίμηνο του 2015 μέχρι την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατία. Σε αυτή την περίπτωση η κυβέρνηση θα είναι αποδυναμωμένη από την συμπεριφορά των εταίρων που οδήγησε στην αναίρεση όλου του σχεδιασμού της από τον Σεπτέμβριο και μετά αλλά η δυσκολία θα περάσει στον ΣΥΡΙΖΑ στο βαθμό που θα προκύψουν πρόωρες εκλογές. Ορισμένοι λένε ότι διά της τακτικής των καθυστερήσεων οι δανειστές οδηγούν ακριβώς σε αυτό το σημείο τα πράγματα, να δώσουν λύση στην χώρα μόνο από την στιγμή που θα ξεκαθαρίσει το εσωτερικό πολιτικό τοπίο.