Βλέπουν την Ελλάδα να επιστρέφει στο κέντρο της ευρωπαϊκής κρίσης

Η άνοδος των κομμάτων διαμαρτυρίας, η καθίζηση των παραδοσιακών δυνάμεων εξουσίας και οι προβλέψεις για εκλογικά αποτελέσματα τα οποία κανείς δε φανταζόταν πριν την οικονομική κρίση που έπληξε την Ευρώπη, αποτελούν κεντρικό θέμα ανάλυσης του αμερικανικού ινστιτούτου αναλύσεων Stratfor.

Σε δημοσίευμα με τίτλο «Ευρώπη: Όταν το αδιανόητο γίνεται δυνατό», αναλύονται οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης όχι τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών, αλλά στο πολιτικό σύστημα των χωρών, που κλυδωνίζεται από την άνοδο κομμάτων της Αριστεράς.

Όπως αναφέρει το Stratfor η οικονομική κρίση στην Ευρώπη αργά αλλά σταθερά διαβρώνει το πολιτικό σύστημα πολλών χωρών. Νέοι πρωταγωνιστές αναδεικνύονται, απειλώντας την κυριαρχία των παραδοσιακών «παικτών». Συμμαχίες και γεγονότα που φαίνονταν αδύνατα μόλις πριν λίγα χρόνια, τώρα συζητούνται ανοιχτά σε όλη την Ευρώπη.

Στις 3 Δεκεμβρίου, επισημαίνει το δημοσίευμα, η Σουηδία ανακοίνωσε ότι θα διεξαχθούν πρόωρες εκλογές, εν μέρει εξαιτίας των πολιτικών κινήσεων από την ακροδεξιά. Στην Ισπανία, το κυβερνών κεντροδεξιό κόμμα συζητά ανοιχτά την πιθανότητα να σχηματίσει συνασπισμό με τους παραδοσιακούς κεντροαριστερούς αντιπάλους του, ώστε να αποτρέψει ένα κόμμα διαμαρτυρίας να κυριαρχήσει.

«Σε μέλη-κλειδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκ των οποίων η Σουηδία, η Ισπανία, η Μεγάλη Βρετανία και πιθανώς η Ελλάδα, θα διεξαχθούν εκλογές το 2015. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι χώρες θα δουν αποτελέσματα που κανείς δε θα μπορούσε να φανταστεί πριν το 2008», τονίζει το Stratfor.

Αναλυτικότερα για την Ελλάδα, το δημοσίευμα αναφέρει πως η χώρα λειτουργεί σαν παράδειγμα της πολιτικής κατάστασης η οποία θα μπορούσε να επικρατήσει στην Ισπανία στο μέλλον. Όπως η Ισπανία έτσι και η Ελλάδα είχε ένα σχετικά σταθερό δικομματικό σύστημα που ανά περιόδους έφερε στην εξουσία την κεντροαριστερά και την κεντροδεξιά. Ωστόσο, η οικονομική κρίση οδήγησε στην γρήγορη άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ, που αντιτίθεται στα μέτρα λιτότητας της ΕΕ, τα οποία υποστηρίζουν τα δύο κόμματα της κυβέρνησης.

Το 2012, χρειάστηκαν δύο εκλογικές μάχες για τα δύο κόμματα να σχηματίσουν κυβέρνηση συνασπισμού ώστε να κρατήσουν μακριά τον ΣΥΡΙΖΑ.

Στην Ελλάδα, όπου οι πολιτικές εχθρότητες είναι βαθιές και μετρούν χρόνια, ένας τέτοιος συνασπισμός έμοιαζε αδύνατος πριν την κρίση.

Η Ελλάδα, προβλέπει το Stratfor, πιθανώς να επιστρέψει στο κέντρο της ευρωπαϊκής κρίσης το ερχόμενο έτος όταν η ελληνική βουλή θα επιχειρήσει να εκλέξει νέο πρόεδρο. Αν αποτύχει, τότε θα αναγκαστεί να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κορυφή των προτιμήσεων σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το κόμμα θα είναι πιο δύσκολο να κρατηθεί μακριά από την εξουσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί να αναδιαμορφώσει το χρέος της Ελλάδας, μία κίνηση η οποία πιθανώς αναστατώνει τις οικονομικές αγορές και προκαλεί αβεβαιότητα στην Ευρωζώνη, την ώρα που η Ευρώπη πίστευε πως είχε βρει τη σταθερότητά της.

Όταν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεσμεύτηκε να παρέμβει στις οικονομικές αγορές σχεδόν δύο χρόνια πριν, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχασε την αίσθηση του επείγοντος που επικρατούσε στα πρώτα στάδια της κρίσης.

Η ΕΕ και κυρίως η Γερμανία, επέλεξε την προσοχή από την δράση. Αν η Ελλάδα προκαλέσει οικονομική αναταραχή στην Ευρώπη και πάλι, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να πάνε πίσω και να διαπραγματευτούν και να συζητήσουν όλα τα ζητήματα που μέχρι στιγμής απέφευγαν, επισημαίνει το δημοσίευμα.

Όσο για τη Σουηδία, οι πρόωρες εκλογές που θα διεξαχθούν στις 22 Μαρτίου, αναμένεται να αναδείξουν ως κεντρικό «παίκτη» τους εθνικιστές Σουηδούς Δημοκράτες που τάσσονται κατά της μετανάστευσης. Μετά τα βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν στην Στοκχόλμη το περασμένο έτος, αποκαλύφθηκε πως οι μετανάστες ακόμα παλεύουν να ενταχθούν στο σύστημα της χώρας. Εξάλλου, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις οι Σουηδοί παρότι υποστηρίζουν ότι επιθυμούν μία χώρα που να προσφέρει άσυλο σε όσους το ζητούν, ανησυχούν ότι η μετανάστευση μπορεί να επιφέρει επιπτώσεις στην οικονομία και τον πολιτισμό. Αν, λοιπόν, οι Σουηδοί Δημοκράτες διατηρήσουν τη θέση τους και εκλεγούν τρίτο κόμμα τότε θα πρωταγωνιστήσουν στη διαδικασία σχηματισμού της νέας κυβέρνησης.

Την ίδια ώρα, το Stratfor αναλύει το φαινόμενο Podemos, που δημιουργήθηκε μόλις ένα χρόνο πριν και σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις αγγίζει την κορυφή των προτιμήσεων των ψηφοφόρων.

«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά αμήχανη για το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE), το οποίο κινείται σιγά-σιγά προς την Αριστερά ώστε να προσεγγίσει κάποιους από τους ψηφοφόρους του Podemos. Το κόμμα πρέπει ακόμα να αποφασίσει να θέλει να ρισκάρει να χάσει ψηφοφόρους που θα κινηθούν προς τη Δεξιά αν πλησιάσει το Λαϊκό Κόμμα ή να χάσει μετριοπαθείς ψηφοφόρους αν πλησιάσει το Podemos», επισημαίνει το δημοσίευμα.

Όσο για τη Μεγάλη Βρετανία, το Stratfor δε θα μπορούσε να μην αναφερθεί στο ευρωσκεπτικιστικό κλίμα που επικρατεί στη χώρα, πριν τις εκλογές του ερχόμενου Μαρτίου.

Άλλωστε, η άνοδος του UKIP του Νάιτζελ Φαράτζ, με την πολιτική του κατά της μετανάστευσης «απειλεί το σύστημα». Όπως εξηγεί το δημοσίευμα, «μία συνεργασία ανάμεσα στο Συντηρητικό Κόμμα και το Εργατικό Κόμμα ή μία συμφωνία ανάμεσα στους Τόρις και το UKIP μοιάζουν απίθανα προς το παρόν. Αλλά και οι δύο πιθανότητες θα είναι κατανοητές αν κανένα κόμματα καταφέρει να κερδίσει αρκετές έδρες ώστε να έχει την αυτοδυναμία».

Μία ανάλογη κατάσταση όπως επικρατεί σήμερα στην Ευρώπη, πριν έξι χρόνια θα φάνταζε αδύνατη, καθώς κανείς δε θα μπορούσε να φανταστεί ότι τα ποσοστά ανεργίας θα εκτοξεύονταν και ότι οι εθνικιστικές και οι ευρωσκεπτικιστές θα μετατρέπονταν σε ισχυρούς παίκτες στην σκακιέρα της ευρωπαϊκής πολιτικής.

Την ίδια ώρα, όπως επισημαίνει το ινστιτούτο, πολλοί Ευρωπαίοι θα φαντάζονταν ότι η επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρισκόταν υπό σοβαρή απειλή, αλλά όπως καταλήγει το δημοσίευμα: «Για πολλούς Ισπανούς, Έλληνες, Σουηδούς, Βρετανούς η αλλαγή στο πολιτικό σύστημά τους, ακόμα μοιάζει απίθανη, αλλά για κάποιους η έκπληξη μπορεί να συμβεί το ερχόμενο έτος».