Πώς και γιατί φτάσαμε στην απόφαση για πρόωρη εκλογή Προέδρου

Μπορεί η κυβέρνηση να μην πέτυχε να κλείσει η αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος από την Τρόικα εντός του 2014 που ήταν ο στόχος της από τον Σεπτέμβριο και να είναι στον αέρα η συμφωνία για την επόμενη ημέρα, ωστόσο δηλώνει ικανοποιημένη από την χθεσινή απόφαση του Eurogroup με την οποία παρατείνεται το μνημόνιο μόνο για δύο μήνες και όχι για έξι που ήταν το αρνητικό σενάριο μέχρι να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο στη χώρα. 

Αμέσως μετά την επίσημη γνωστοποίηση της απόφασης του Eurogroup τη Δευτέρα το απόγευμα συναντήθηκαν στο Μέγαρο Μαξίμου ο πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς με τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ κ. Βαγγέλη Βενιζέλο και ανακοίνωσαν την επίσπευση της διαδικασίας για την εκλογή Προέδρoυ της Δημοκρατίας. Σύμφωνα με την δήλωση της κυβερνητικής εκπροσώπου κυρίας Σοφίας Βούλτεψη η πρώτη ψηφοφορία για την διαδοχή του κ. Κάρολου Παπούλια θα γίνει στις 17 Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα με την κυρία Σοφία Βούλτεψη δεν αναμένεται σήμερα το διάγγελμα του πρωθυπουργού για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Όπως εξελίχθηκε η αξιολόγηση της Τρόικας και η συζήτηση με τους δανειστές για την επόμενη ημέρα η κυβέρνηση κερδίζει το πλεονέκτημα ότι δεν θα χρειαστεί να περάσει από τη Βουλή μέτρα πριν από την προεδρική εκλογή που σε κάθε περίπτωση θα επιβαρύναν το πολιτικό κλίμα. Επιπλέον ήδη απέσπασε από το χθεσινό Eurogroup τη θετική του τοποθέτηση να δοθεί στην Ελλάδα πιστωτική γραμμή στήριξης μετά το τέλος του μνημονίου. Έτσι μέχρι την τρίτη ψηφοφορία στις 27 Δεκεμβρίου αφενός δεν θα υπάρχουν μέτρα και αφετέρου θα υπάρχει η υπόσχεση και ενδεχομένως το περίγραμμα της συμφωνίας για την επόμενη ημέρα που θα επηρεάσει θετικά τους βουλευτές. Η κυβέρνηση θα μπορεί να προβάλλει την προοπτική σταθερότητας και συνέχισης της πορείας της οικονομίας σε αντίθεση με την ανασφάλεια και την περιπέτεια στην οποία θα εισέλθει η χώρα σε περίπτωση αδυναμίας ανάδειξης Προέδρου οπότε θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές. 

Αιφνιδίασε η κυβέρνηση 

Η ανακοίνωση της επίσπευσης αιφνιδίασε την αντιπολίτευση και τον πολιτικό κόσμο παρότι λίγο πολύ όλοι το περίμεναν και πριν ακόμη το Σαββατοκύριακο είχαν κυκλοφορήσει πληροφορίες ότι επρόκειτο ο πρωθυπουργός να την ανακοινώσει από το βήμα της Βουλής κατά την ομιλία του στην ψήφιση του προϋπολογισμού. Τελικώς περίμενε την απόφαση του Eurogroup. 

Η κυβέρνηση δηλώνει ικανοποιημένη από τα θετικά σχόλια του Eurogroup για την ελληνική οικονομία το οποίο αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει γίνει και τις προοπτικές για επιστροφή στην ανάπτυξη και την δημιουργία θέσεων εργασίας. Σήμερα η ελληνική κυβέρνηση θα αποστείλει και τυπικά το αίτημα για παράταση του προγράμματος για δύο ακόμη μήνες. Σήμερα επίσης αναμένεται να φθάσουν στην Αθήνα και τα τεχνικά κλιμάκια της Τρόικας για την συνέχιση και ολοκλήρωση της αξιολόγησης μέσα στο επόμενο δεκαήμερο. Όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, κ. Γερούν Ντάισελμπλουμ η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης δεν μπορεί να γίνει μέσα στο 2014 και γι' αυτό θα παραταθεί στο 2015. Παράλληλα διεξάγεται η διαπραγμάτευση για τους όρους που θα συνοδεύσουν την πιστωτική γραμμή στήριξης που όμως δεν μπορεί να αποφασιστεί αν πρώτα δεν ολοκληρωθεί επιτυχώς η αξιολόγηση. Σε ένα τρίτο πεδίο εξελίσσεται η εκτίμηση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους που όμως μετατίθεται πια για το τέλος Φεβρουαρίου. 

Πιέσεις των δανειστών να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο 

Είτε ευθύνεται η αξιωματική αντιπολίτευση που προκάλεσε ανασφάλεια στις διεθνείς αγορές, είτε η βιασύνη της κυβέρνησης να διώξει το ΔΝΤ, είναι σαφές ότι οι εταίροι δεν θα έδιναν λύση στο ελληνικό θέμα αν πρώτα δεν ξεκαθάριζε το εσωτερικό πολιτικό τοπίο. Προϋποθέτει αυτό να ξεπεραστεί το ζήτημα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Στις παρασκηνιακές συζητήσεις που έγιναν την περασμένη εβδομάδα εταίροι και δανειστές πρότειναν στην κυβέρνηση να δοθεί εξάμηνη παράταση του μνημονίου μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση. Αυτό ήταν το καταστροφικό σενάριο για την κυβέρνηση η οποία θα έπρεπε να πάρει όλα τα μέτρα και μετά να ξεκινήσει την διαδικασία εκλογής Προέδρου. Συνεργάτης του πρωθυπουργού έλεγε την Κυριακή το βράδυ ότι «αυτό δεν μπορεί να γίνει δεκτό, εκεί θα δοθεί μάχη». Η κυβέρνηση αντιπρότεινε παράταση έναν μήνα μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της προεδρικής εκλογής και να φανεί αν θα στηθούν κάλπες. Τελικά δόθηκε παράταση δύο προκειμένου οι εταίροι να είναι καλυμμένοι και στην περίπτωση εκλογών μέχρι να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση αν δεν τελεσφορήσει η προεδρική εκλογή. Χρειάστηκε να συνομιλήσει επανειλημμένως ο πρωθυπουργός με την ηγεσία της Κομισιόν και με τους αρχηγούς των κυβερνήσεων προκειμένου να καταλήξουν σε αυτό τον συμβιβασμό.