Bruegel: Γιατί η παρέμβαση Ομπάμα υπερ της Ελλάδας αποτελεί ελπίδα

ξιοθαύμαστη χαρακτηρίζει ο πρώην αναπληρωτής του ΔΝΤ και καθηγητής στο πανεπίστημο του Πρίνστον Ασόκα Μόντι σε άρθρο του για το ευρωπαϊκό think tank Bruegel, την πρόσφατη παρέμβαση του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα υπέρ της χαλάρωσης της λιτότητας για την Ελλάδα καθώς αποτελούν, όπως παρατηρεί, μια αλλαγή στην μακρά παράδοση της αμερικανικής «σιωπής» όσον αφορά την οικονομική πολιτική στην Ευρώπη.

Ο κ. Μόντι υποστηρίζει ότι η δήλωση Ομπάμα ήταν μια «ανάσα φρέσκου αέρα» ειδικά αφού διατυπώθηκε μια ημέρα μετά τη δήλωση Μέρκελ ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να περιμένει περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους και πρέπει να παρατείνει την λιτότητα. Σημειώνει, επίσης, την απόφαση της ΕΚΤ να βρεθεί ένα βήμα πριν την διακοπή χρηματοδότησης στις ελληνικές τράπεζες. «Οι φύλακες της οικονομικής σταθερότητας μεγεθύνουν έναν αποσταθεροποιητικό bank run» γράφει το πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του ΔΝΤ.

Το ρήγμα αυτό που προκάλεσε ο Ομπάμα είναι ακόμα πιο σημαντικό υποστηρίζει ο αρθρογράφος γιατί ακόμα και το ΔΝΤ έχει συναινέσει την επιβαλόμενη από τη Γερμανία «ορθοδοξία» και παραθέτει προς απόδειξη τη δήλωση Λαγκάρντ στους Irish Times ότι «το χρέος είναι χρέος και είναι ένα συμβόλαιο. Η αναδιάρθρωση των όρων έχει συνέπειες».

Υποστηρίζει επίσης ότι ήταν λάθος το γεγονός ότι δεν έγινε από την αρχή του ελληνικού προγράμματος αναδιάρθωση του χρέους καθώς το 2010 το ΔΝΤ δέχθηκε την απόφαση των ευρωπαϊκών αρχών να μην επιβληθούν απώλειες στους ιδιώτες πιστωτές της Ελλάδας, απόφαση που ελήφθη τον Ιούνιο του 2013 (σ.σ. με το PSI) όταν η ζημιά είχε ήδη γίνει.

Προσθέτει, δε, ότι αρκετά στελέχη του ΔΝΤ το 2010 είχαν ταχθεί υπέρ της αναδιάρθρωσης του χρέους μιλώντας στον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τίμοθι Γκάιτνερ αλλά τελικά οι ΗΠΑ υποστήριξαν την θέση της Ευρώπης ότι οι ιδιώτες πιστωτές θα έπρεπε να αποπληρωθούν στο ακέραιο.  

«Μου είναι δύσκολο να φανταστώ ότι τώρα θα συνταχθούν με την πρόταση που καθυστέρησαν - με τρομακτικό κόστος για την Ελλάδα, τους πιστωτές της και τους επίσημους πιστωτές - για ουσιαστική αναδιάρθρωση του χρέους» δηλώνει ο Lee Buchheit, ο επικεφαλής των δικηγόρων που τελικά πέτυχαν την αναδιάρθωση του 2012.

Ο Ομπάμα, προσθέτει ο Μόντι, άργησε αλλά τελικά έφτασε στο σωστό συμπέρασμα εκφράζοντας αυτό που θα πρέπει να είναι μια προφανής αλήθεια: Δεν μπορείς να πιέζεις χώρες που βρίσκονται εν μέσω ύφεσης.

Αν περνάει ο λόγος του, συμπληρώνει ο αρθρογράφος, πρέπει να συνεχίζει να πιέζει για τη συμφωνία που χρειάζεται η Ελλάδα - αυτή που γέρνει περισσότερο προς την μεγάλη μείωση παρά τη μικρή μείωση του χρέους. Επικαλείται, δε, πρόσφατες αναλύσεις που δείχνουν ότι η μείωση του επίσημου ελληνικού χρέους είναι απερίφραστα επιθυμητή καθώς μια άλλου είδους συμφωνία θα κρατήσει την ελληνική οικονομία στην ύφεση πετυχαίνοντας την γρήγορη επανεμφάνιση του προβλήματος.
 
Αν πρέπει να ηρεμήσουν οι Ευρωπαίοι, η αποπληρωμή του χρέους θα μπορούσε να επιμηκυνθεί και πέραν των 100 ετών.

Στο κάτω-κάτω, εξηγεί ο Μόντι, η μείωση του χρέους ωφελεί τόσο τους πιστωτές όσο και τους οφειλέτες. Οι πιστωτές το ξέρουν αυτό από το τέλος του 16ου αιώνα όταν ο τότε βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος ΙΙ έγινε ο πρώτος κατά συρροή χρεοκοπημένος. Οι Ευρωπαϊκές αρχές πρέπει να καταλάβουν ότι η επόμενη πράξη της ελληνικής τραγωδίας δεν θα περιοριστεί στην Ελλάδα καθώς αν δεν υλοποιηθεί η ανακούφιση τότε θα εξαπλωθεί η πολιτική δυσαρέσκεια με αύξηση της δύναμης των ακραίων πολιτικών δυνάμεων και τον κίνδυνο ακόμα και για την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.