Ο Τσίπρας στο Βερολίνο, η ελληνική «τρόικα» στο Πεκίνο

Ενώ ο Αλέξης Τσίπρας θα μεταβεί την ερχόμενη εβδομάδα στο Βερολίνο, προκειμένου να συναντηθεί με τη Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ, η ελληνική «τρόικα» θα ταξιδέψει για το Πεκίνο.

Ο Γιάννης Δραγασάκης, ο Νίκος Κοτζιάς και ο Νίκος Παππάς ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στις 26 Μαρτίου στην Κίνα, προκειμένου να ετοιμάσουν το ταξίδι του Έλληνα πρωθυπουργού στην χώρα της Cosco και σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν υψηλές προσδοκίες από το ταξίδι τους.

Η σύνθεση της κυβερνητικής αποστολής με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και αρμόδιο για τον συντονισμό της οικονομικής πολιτικής, τον υπουργό Εξωτερικών, αλλά και τον υπουργό Επικρατείας -και εξ απορρήτων του κ. Τσίπρα, δείχνει το εύρος και το βάθος που έχει η επίσκεψη στο Πεκίνο. Είναι σαφές, δηλαδή, ότι η επίσκεψη έχει οικονομικό, επιχειρηματικό και πολιτικό υπόβαθρο και ότι η σχέση της Ελλάδας με την Κίνα θεωρείται στρατηγική.

Αλλωστε, το στίγμα έδωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στις προγραμματικές του δηλώσεις, όταν ανέφερε ότι «με ανεξάρτητη, πολυδιάστατη και ενεργητική εξωτερική πολιτική θα αξιοποιήσουμε την αστείρευτη γεωπολιτική δυναμική της πατρίδας μας».

Στο επίκεντρο των ελληνοκινεζικών σχέσεων είναι στη φάση αυτή ο οικονομικός και ο επιχειρηματικός τομέας. Οπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, και οι δύο πλευρές θέλουν να διευρύνουν τη συνεργασία, ενώ οι Κινέζοι θεωρούν τη σχέση με την Ελλάδα στρατηγική και ενδιαφέρονται για επέκταση της παρουσίας τους με νέες επενδύσεις.

Στα θέματα που ενδιαφέρουν την κινεζική πλευρά εντάσσεται ασφαλώς το λιμάνι του Πειραιά, καθώς η Cosco εκμεταλλεύεται τη δεύτερη και τρίτη προβλήτα, ενώ ενδιαφέρεται και για συμμετοχή στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς. Εχει όμως εκφραστεί και ενδιαφέρον για άλλες επενδύσεις, κυρίως για τα τρένα, αλλά και έργα όπως η κατασκευή του αεροδρομίου στο Καστέλι στην Κρήτη.

Ακόμη, υπάρχει ενδιαφέρον για συμμετοχή στην εταιρεία που εκμεταλλεύεται το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος», όπου συμμετέχει το Δημόσιο με 55% και η καναδική εταιρεία PSP με 40%, η οποία ελέγχει και το μάνατζμεντ.  Οι ίδιες πηγές σημειώνουν μάλιστα ότι στην προτελευταία έκδοση εντόκων γραμματίων που έγινε στις 6 Μαρτίου συμμετείχαν κινεζικά κεφάλαια με ποσό γύρω στα 100 εκατ. ευρώ. Το ποσό είναι μικρό, έλεγαν, αλλά έχει έναν συμβολισμό, δείχνει δηλαδή ότι υπάρχει μια σχέση και ένα ενδιαφέρον, παρόλο που η σχέση στο επίπεδο αυτό με την κινεζική πλευρά είναι «συμπληρωματική», όπως σημείωναν αρμόδιοι παράγοντες.

H εξέλιξη αυτή, όμως, έρχεται ως αποτέλεσμα της συστηματικής προσέγγισης που είχε ξεκινήσει πολύ πριν από τις εκλογές από τον ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεκριμένα, πριν από έναν περίπου χρόνο είχε επισκεφθεί την Κίνα κλιμάκιο του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούμενο από τη σημερινή αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη, τον αναπληρωτή υπουργό Αμυνας Κώστα Ησυχο και τον κ. Δημήτρη Λιάκο, στέλεχος του επιτελείου Δραγασάκη. Στη συνέχεια έγιναν διάφορες επαφές μεταξύ του Κινέζου πρεσβευτή με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με τον ίδιο τον πρωθυπουργό και τον κ. Δραγασάκη. Είχαν συζητηθεί διάφορα ζητήματα οικονομικής συνεργασίας κυρίως στον τουρισμό, στην ενέργεια και τις κατασκευές και τα στελέχη που συμμετείχαν στις συζητήσεις έλεγαν ότι η κινεζική πλευρά εξέφραζε διάθεση συνεισφοράς και στήριξης και υπήρχε πολύ θετικό κλίμα.

Συζήτηση για διακρατικό δανεισμό δεν είχε γίνει κατά τη διάρκεια εκείνων των επαφών, όπως έλεγαν πρόσωπα που συμμετείχαν, παρόλο που κατά καιρούς είχαν ακουστεί στους κόλπους των κυβερνώντων σήμερα κομμάτων απόψεις υπέρ του διακρατικού δανεισμού από τρίτες χώρες ως εναλλακτική επιλογή.  







Συμπληρωματικός ρόλος

Σε κάθε περίπτωση, ο ρόλος της κινεζικής πλευράς στο επίπεδο αυτό μπορεί να θεωρηθεί μόνο συμπληρωματικός, καθώς πιθανή ενεργότερη ανάμειξη θα δημιουργούσε προφανείς παρενέργειες στις σχέσεις της χώρας μας με τους δανειστές, εφόσον, βέβαια, δεν θα έχουμε φτάσει σε ρήξη από άλλες αιτίες. 

Υπό το πρίσμα αυτό, η εξέταση των δυνατοτήτων που προσφέρει η κινεζική πλευρά ενδεχομένως να αναδεικνύεται και ως σήμα προς την Ευρώπη ότι η ελληνική πλευρά δεν επιθυμεί να αποστεί του ευρωπαϊκού της ρόλου, αλλά δεν παύει να εξετάζει όλες τις εναλλακτικές, έστω και στο πλαίσιο ενός plan B. 

Αλλωστε, στο σημερινό πλαίσιο, η προσέγγιση με την Κίνα είναι ένα κρίσιμο χαρτί στο γεωπολιτικό πόκερ που φαίνεται να παίζει η ελληνική κυβέρνηση, καθώς υπάρχει και από την πλευρά των ΗΠΑ μια επιφύλαξη για την πιθανή προσέγγιση της Ελλάδας με τη Χώρα του Δράκου, ακόμα και σε θέματα που αφορούν τις υποδομές (λιμάνια, αεροδρόμια κ.λπ.), οι οποίες στην πραγματικότητα αποτελούν στρατηγική πύλη εισόδου σε όλη την Ευρώπη.

Επιπλέον, σύμφωνα με τις πληροφορίες που ήρθαν στο φως την περασμένη εβδομάδα, και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ φέρεται να απορρίπτει το ενδεχόμενο να οδηγηθεί η Ελλάδα σε έξοδο από το ευρώ με κίνδυνο να διολισθήσει έτσι σε άλλη σφαίρα επιρροής, καθώς κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε μεγάλη γεωπολιτική αστάθεια ολόκληρη την Ευρώπη.

Το θέμα του δανεισμού από την Κίνα, πάντως, είχε εξεταστεί στο παρελθόν και από άλλες κυβερνήσεις, όπως εκείνη του κ. Γιώργου Παπανδρέου. Αρμόδια πρόσωπα που είχαν κάνει σχετικές διερευνητικές επαφές την εποχή εκείνη έλεγαν ότι από την κινεζική πλευρά υπήρχε μεγάλη επιφύλαξη, έως και άρνηση, με το επιχείρημα ότι εάν προχωρούσαν σε δανεισμό της Ελλάδας θα πλήττονταν οι σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ενωση, κάτι που δεν το επιθυμούσαν. Επίσης, πηγές της κυβέρνησης Σαμαρά έλεγαν ότι η πιθανότητα διακρατικού δανεισμού από την Κίνα είχε απορριφτεί, δεδομένου ότι θα δημιουργούσε σοβαρή ρήξη με τους Ευρωπαίους εταίρους-δανειστές. 

Στο Βερολίνο ο Τσίπρας

Όμως, ενώ οι κ.κ. Δραγασάκης, Κοτζιάς και Παππάς θα ταξιδέψουν την άλλη εβδομάδα στο Πεκίνο, ο Αλέξης Τσίπρας θα βρεθεί στο Βερολίνο και συγκεκριμένα στη γερμανική καγκελαρία, έπειτα από πρόσκληση που του απηύθυνε η Γερμανίδα καγκελάριος.

Η πρόσκληση της Γερμανίδας καγκελαρίου προς τον πρωθυπουργό θεωρείται σημαντική εξέλιξη, αφού έρχεται σε μια περίοδο που οι σχέσεις του Βερολίνου με την Αθήνα βρίσκονται σε κρίσιμη καμπή.

Πάντως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Γερμανίας, Στέφεν Ζάιμπερτ, ερωτηθείς σχετικά με το γιατί η κυρία Μέρκελ περίμενε τόσο καιρό προκειμένου να προσκαλέσει τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Βερολίνο, είπε ότι καγκελάριος «είναι πεπεισμένη ότι τώρα είναι η σωστή στιγμή για να κάνει με τον Έλληνα πρωθυπουργό μια διεξοδική συζήτηση».

Αναφερόμενος στην ατζέντα της συνάντησης, ο κ. Ζάιμπερτ σημείωσε ότι τα θέματα είναι «αυτονόητα», αλλά πρόσθεσε πως δεν μπορεί να προβλέψει τι θέματα θα θέλει να θέσει ο Έλληνας πρωθυπουργός.

«Είναι απολύτως σαφές ότι το θέμα θα είναι να συζητηθεί η κατάσταση η οποία έχει προκύψει μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων μελών της Ευρωζώνης και να δούμε πώς μπορούμε, στη βάση της συμφωνίας της 20ής Φεβρουαρίου, να προχωρήσουμε σε μια επιτυχή ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος», είπε χαρακτηριστικά.