Τσίπρας: Νέο μείγμα πολιτικής και δημοσιονομική προσαρμογή

Την κοινή θέληση να υπάρξει συνεννόηση, ώστε να επιλυθούν τα προβλήματα, επιβεβαίωσαν η καγκελάριος της Γερμανίας κυρία Άνγκελα Μέρκελ και ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας μετά τη συνάντηση που είχαν στο Βερολίνο.

Για το επίμαχο θέμα της χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας, η κυρία Μέρκελ είπε ότι εκπροσωπεί ένα μόνο από τα 19 κράτη της ευρωζώνης και τις αποφάσεις για τη ρευστότητα παίρνει το Eurogroup πάνω στη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. “Εμείς μπορούμε να συζητήσουμε, αλλά δεν μπορώ να αποφασίσω εγώ. Μην περιμένετε σήμερα αποτέλεσμα” ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στο άλλο κρίσιμο θέμα των επανορθώσεων, η κυρία Μέρκελ είπε ότι από πολιτικής πλευράς για τη Γερμανία το θέμα έχει ολοκληρωθεί. Ωστόσο, πρόσθεσε, «γνωρίζουμε πολύ καλά ποιες ήταν οι συνθήκες και πόσο υπέφεραν οι Έλληνες και γι' αυτό δημιουργήθηκε το ταμείο του μέλλοντος, το οποίο θα συνεχιστεί».

«Δεν φτάσαμε σήμερα σε κάποιο συμπέρασμα, αλλά θα το συζητήσουμε ξανά» ανέφερε η καγκελάριος της Γερμανιας.  

Στις δηλώσεις της ανέφερε ότι στη συνάντηση συζητήθηκαν θέματα της ΕΕ και του ευρώ και θέματα διμερούς ενδιαφέροντος. “Έχουμε ζεστές και στενές επαφές με τους Έλληνες, υπάρχουν πολλοί Έλληνες που ζουν στη Γερμανία, ενώ ο κ. πρωθυπουργός τόνισε ότι είναι εκατομμύρια οι Γερμανοί τουρίστες που έρχονται στην Ελλάδα και θέλουμε αυτό να συνεχιστεί. Θέλουμε να συνεργαστούμε με τον καλύτερο τρόπο. Κάναμε έναν πρώτο γύρο συζητήσεων για το ποιες είναι οι αναγκαιότητες. Πώς πρέπει να θέσουμε το θέμα μίας γέφυρας. Τα οικονομικά στοιχεία πρέπει να είναι σαφή. Το ποιες μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να γίνουν, θα κριθεί από τους θεσμούς. Μία προϋπόθεση είναι η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου. Η Ελλάδα πρέπει να γίνει μία εύρωστη χώρα, να αντιμετωπίσει το θέμα της ανεργίας, να βγει από το τέλμα και αυτό προϋποθέτει μεταρρυθμίσεις”.

Η κυρία Μέρκελ είπε ότι οι ελληνογερμανικές επαφές θα συνεχιστούν και σε θέματα όπως η έρευνα και η τεχνολογία. “Είχαμε διάθεση καλής συνεργασίας. Μπορούμε να θίξουμε και δύσκολα θέματα. Τα δύο κράτη ανήκουν και θέλουν να ανήκουν στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ” ανέφερε. Κλείνοντας, είπε ότι η κοινή συνεργασία Ελλάδας - Γερμανίας χαρακτηρίζεται από αμοιβαία εμπιστοσύνη. 

Ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας ευχαρίστησε την κυρία Μέρκελ και είπε ότι αντάλλαξαν απόψεις για μία σειρά θεμάτων που αφορούν το κοινό ευρωπαικό μέλλον, αλλά και τις διμερείς σχέσεις. “Δεν υπάρχει άλλος τρόπος από το διάλογο για να γεφυρωθούν οι διαφορές, όπου υπάρχουν. Όπως είπε και η κυρία Μέρκελ, είναι προτιμότερο να μιλάμε ο ένας με τον άλλο από το να μιλάμε ο ένας για τον άλλο” ανέφερε ο πρωθυπουργός.  

Ο κ. Τσίπρας ξεκίνησε, υπογραμμίζοντας δύο βασικές θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης: η πρώτη είναι ότι η Ελλάδα συμπληρώνει πέντε χρόνια εφαρμογή ενός προγράμματος διάσωσης που, παρά το γεγονός ότι ήταν πρωτοφανές σε ένταση και διάρκεια, δεν ήταν success story, γιατί χάσαμε 25% του ΑΕΠ μας και δημιούργησε τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις, έφερε μεγάλη ανεργία και διόγκωσε το δημόσιο χρέος. Επίσης, αυτά τα πέντε χρόνια υπήρξε διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.

Η δεύτερη βασική θέση, είπε ο κ. Τσίπρας, είναι ότι “παρά ταύτα, είναι λάθος να λέμε ότι για όλα τα δεινά φταίνει οι ξένοι, ότι δεν φταίμε εμείς καθόλου γι' αυτά. Υπάρχουν και ενδογενείς αιτίες που συνέβαλαν να μπει η χώρα στην κρίση, αλλά τα πέντε χρόνια δεν βοήθησαν να αντιμετωπιστούν. Το συμπέρασμα που πρέπει να βγάλουμε, είναι να μην γκρεμίσουμε ό,τι θετικό έγινε αυτά τα χρόνια, αλλά να αλλάξουμε το μείγμα της πολιτικής, για να αντιμετωπίσουμε τις παθογένειες. Στοχός μας είναι οι μεγάλες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς”.

Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι “η συζήτηση ήταν γόνιμη, ώστε να προσδιορίσουμε κοινούς τόπους αλλά και διαφορές” και πρόσθεσε ότι μπορούμε να συνεχίσουμε και να ολοκληρώσουμε μία διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής.

Αναφέρθηκε και στις διμερείς σχέσεις, λέγοντας ότι προτεραιότητα πρέπει να είναι να σπάσουμε τα στερεότυπα: “Ούτε οι Έλληνες είναι τεμπέληδες ούτε οι Γερμανοί φταίνε για τα δεινά μας”.

"Το δεύτερο είναι να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά που κρατά καθηλωμένη την Ελλάδα" είπε και ζήτησε τη βοήθεια της γερμανικής κυβέρνησης και τη συνδρομή της γερμανικής δικαιοσύνης για την υπόθεση της Siemens.

Ο κ. Τσίπρας είπε ακόμη ότι πρέπει να επιλύσουμε τις διαφορές που έρχονται από το παρελθόν. Το θέμα του δανείου και των επανορθώσεων είναι πρωτίστως ηθικό και όχι υλικό θέμα για την ελληνική κυβέρνηση. “Για να μην ξαναβρούμε ποτέ μπροστά μας παρόμοιους ολοκληρωτισμούς” εξήγησε ο κ. Τσίπρας

Κλείνοντας, ανέφερε ότι η Ευρώπη βασίζεται σε ένα διπλό σεβασμό: από τη μία είναι ο σεβασμός των συνθηκών και από την άλλη ο σεβασμός στη δημοκρατία.

«Δεν ήρθα στο Βερολίνο για να ζητήσω χρήματα»

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο πρωθυπουργός είπε ότι “δεν ήρθε στο Βερολίνο για να ζητήσει χρήματα για τους μισθούς και τις συντάξεις στην Ελλάδα”.

Ανέφερε ότι υπάρχουν χρηματοδοτικά προβλήματα που η νέα κυβέρνηση κληρονόμησε από την προηγούμενη.

“Τα μεσοπρόθεσμα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι γνωστά και τα κληρονομήσαμε, γιατί οι προηγούμενες κυβερνήσεις δεν υλοποίησαν προγράμματα, στα οποία είχαν δεσμευτεί και δεν έχουν εκταμιευτεί χρήματα από τον περασμένο Αύγουστο. Δεν ήρθαμε για να μιλήσουμε για τα γνωστά προβλήματα, αλλά για να βρούμε λύσεις για να πάμε μπροστά όταν βρθεί το κοινό πολιτικό πλάισιο μπορούν να βρεθούν λύσει και στα θεσμικό πεδίο” ανέφερε χαρακτηριστικά.  

Σε ερώτηση για κατασχέσεις γερμανικών κτιρίων στην Ελλάδα, ο κ. Τσίπρας απάντησε ότι δεν υπάρχει πρόθεση η ελληνική κυβέρνηση να καταλάβει κτίρια της γερμανικής κυβέρνησης στην Ελλάδα. Δεν ισχύει ούτε για το Γκαίτε. Το θέμα των επανορθώσεων, είπε ο κ. Τσίπρας, για την Ελλάδα έχει ηθική διάσταση.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε ότι "η κυρία Μέρκελ είναι μία πολιτικός που ακούει". Αναφέρθηκε ακόμη στο δημοσίευμα του Spiegel, λέγοντας ότι είναι εξαιρετικά άδικο και για την καγκελάριο και για το γερμανικό λαό. Θύμισε ότι και όταν υπήρξε η γελοιογραφία της Αυγής, “έβαλε τις φωνές στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματός του”.

Αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη δείπνο εργασίας της κυρίας Μέρκελ και του κ. Τσίπρα, ενώ σημειώνεται πως τον πρωθυπουργό συνοδεύουν στο Βερολίνο: ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο νομικός και υπεύθυνος του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού, Δημήτρης Τζανακόπουλος, ο διπλωματικός σύμβουλος του Αλέξη Τσίπρα, Βαγγέλης Καλπαδάκης και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνώμων του υπουργείου Οικονομικών, Γιώργος Χουλιαράκης. 


Εισαγωγική δήλωση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην κοινή συνέντευξη τύπου με την Άνγκελα Μέρκελ

Θέλω να ευχαριστήσω  θερμά την Καγκελάριο για την πρόσκληση και τη δυνατότητα που μου έδωσε να ανταλλάξουμε απόψεις  σε μια σειρά διμερών αλλά και ευρύτερων θεμάτων για το κοινό ευρωπαϊκό μας μέλλον.

Πιστεύω ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσπαθούμε να κατανοήσουμε ο ένας τον άλλον και να ανταλλάξουμε απόψεις. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος και άλλος τρόπος πέρα από το διάλογο για να γεφυρωθούν οι διαφορές όπου υπάρχουν. Αυτή είναι άλλωστε οι κοινή ευρωπαϊκή μας εμπειρία. Μέσα από το διάλογο μπορούμε να βρίσκουμε συναινέσεις και λύσεις. Και όπως και η ίδια μου είπε στο τηλεφώνημά μας την προηγούμενη εβδομάδα, είναι προτιμότερο να μιλάμε ο ένας με τον άλλον, παρά να μιλάει ο ένας για τον άλλον.

Θέλω να μου επιτρέψετε, γιατί βλέπω ότι και το ενδιαφέρον των Μέσων Ενημέρωσης είναι πολύ μεγάλο, να κάνω δύο παραδοχές, να ξεκινήσω από δύο βασικές θέσεις της νέας ελληνικής κυβέρνησης.

Η πρώτη θέση: Συμπληρώνονται σε λίγο πέντε ολόκληρα χρόνια από την εφαρμογή ενός προγράμματος διάσωσης που επέφερε μια πρωτοφανή δημοσιονομική προσαρμογή. Ένα πρόγραμμα που παρά το γεγονός ότι ήταν πρωτοφανές σε ότι αφορά την προσαρμογή και τον χρόνο προσαρμογής, κατά την εκτίμησή μας δεν ήταν success story.  Και αυτό γιατί επέφερε τρομακτικές επιπτώσεις στην οικονομία, -χάσαμε σχεδόν 25% του ΑΕΠ- και δημιούργησε τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις. Μια πολύ μεγάλη ανεργία, ιδίως στους νέους ανθρώπους, όπου έφθασε κοντά στο 60%. Αλλά υπήρξε και μια αδυναμία επίτευξης  σε ότι αφορά το δημόσιο χρέος που διογκώθηκε, με την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Οι δείκτες νομίζω ότι αυτό το αποδεικνύουν.

Επίσης, αυτά τα 5 χρόνια στην Ελλάδα, υπήρξε και πολύ μεγάλη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων.  Κι αυτό το αποδεικνύει η έρευνα του γερμανικού ιδρύματος Hans-Böckler σύμφωνα με την οποία τα εισοδήματα των φτωχότερων Ελλήνων μειώθηκαν κατά 86%, ενώ τα εισοδήματα των πλουσιότερων μόλις κατά 16%. Την ίδια στιγμή που οι φόροι στους φτωχότερους αυξήθηκαν κατά 337% , στους πλουσιότερους μόλις κατά 9%. 

Επιτρέψτε μου σε αυτό το σημείο μια δεύτερη παραδοχή.  Παρά το γεγονός ότι όλα αυτά έγιναν τα τελευταία πέντε χρόνια, εντούτοις είναι λάθος και απλουστευτικό, ότι όλα τα προβλήματα και όλα τα δεινά που μας έχουν βρει εμάς στην Ελλάδα, μας φταίνε οι ξένοι, φταίνε κάποιοι άλλοι, δεν φταίμε εμείς καθόλου γι΄ αυτά.  

Υπάρχουν λοιπόν, πέρα από τις συνολικότερες αιτίες που αφορούν την αρχιτεκτονική της ευρωζώνης και ενδογενείς αιτίες και εσωτερικές αιτίες που συνέβαλαν ώστε η Ελλάδα να μπει σε αυτήν την κρίση. 

Δυστυχώς, στα πέντε χρόνια του προγράμματος, δεν μπορέσαμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ενδογενείς αιτίες.  Η αναποτελεσματικότητα του κράτους παραμένει, η εκτεταμένη διαφθορά παραμένει, η προκλητική φοροδιαφυγή των πλούσιων στρωμάτων παραμένει.

Άρα λοιπόν, αν αυτές οι δύο παραδοχές μπορούν να γίνουν κοινός στόχος, το συμπέρασμα που πρέπει να βγάλουμε είναι ότι, τούτην την ώρα, πρέπει, όχι να γκρεμίσουμε ότι θετικό έγινε τα προηγούμενα χρόνια αλλά να αλλάξουμε το μίγμα της πολιτικής προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτές τις παθογένειες.

Και στόχος μας, κοινός στόχος, πρέπει να είναι η υλοποίηση μεγάλων και αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα, αυτών που δεν έκαναν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, μεταρρυθμίσεων που θα αποδώσουν φορολογική δικαιοσύνη, που θα αντιμετωπίσουν τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά και που θα αναγκάσουν να πληρώσουν μερίδιο στην κρίση, αυτούς που μέχρι σήμερα έχουν αποφύγει να πληρώσουν.

Θα ήθελα, λοιπόν να πω ότι η συζήτησή μας ήταν σήμερα –και θα συνεχιστεί αργότερα-  γόνιμη, τουλάχιστον ως το να προσδιορίσουμε κοινούς στόχους, να προσδιορίσουμε και διαφορές. Γιατί, αν δεν τις προσδιορίσεις, δεν μπορείς και να τις γεφυρώσεις. 

Και νομίζω ότι από δω και στο εξής πρέπει να είναι κοινός στόχος ότι βάζοντας προτεραιότητες πολιτικής και έχοντας την κοινωνική συναίνεση στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις μπορούμε να προχωρήσουμε και να ολοκληρώσουμε μια διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής, ταυτόχρονα όμως και διεύρυνσης της κοινωνικής δικαιοσύνης που θα δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα, σύντομα να ξεπεράσει αυτή την μεγάλη κρίση στην οποία έχει μπει τα τελευταία πέντε χρόνια.

Επιτρέψτε μου να κάνω και τρεις παρατηρήσεις σε σχέση με τις διμερείς μας σχέσεις. Προτεραιότητα που πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε η ελληνική και η γερμανική κυβέρνηση είναι  να σπάσουμε τα στερεότυπα που έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία πέντε χρόνια. Ούτε οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, ούτε οι Γερμανοί, όπως είπα πριν, ευθύνονται για όσα δεινά συμβαίνουν στην Ελλάδα.  Και πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να σπάσουμε αυτά τα στερεότυπα και στην Ελλάδα και στη Γερμανία. 

Το δεύτερο είναι να δουλέψουμε από κοινού, ώστε να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά που κράτησε και επιχειρήθηκε να συνεχίσει να κρατά  την Ελλάδα καθηλωμένη.  Σε αυτό ζητώ τη βοήθεια και τη συνέργεια της γερμανικής κυβέρνησης  και νομίζω ότι μια πρώτη πρωτοβουλία σ΄ αυτήν την κατεύθυνση θα είναι η δικαστική συνδρομή από τις γερμανικές αρχές, ώστε να υπάρξει και να αποδοθεί δικαιοσύνη σε σχέση με τα πεπραγμένα της Siemens στην Ελλάδα τις προηγούμενες δεκαετίες.

Και το τρίτο είναι να επιλύσουμε τις διαφορές που έρχονται από το παρελθόν και ρίχνουν σκιές στις σχέσεις των δύο χωρών. Το θέμα του κατοχικού δανείου και των γερμανικών επανορθώσεων δεν είναι για μας ένα ζήτημα που αφορά πρωτίστως, μια υλική διεκδίκηση.  Είναι ένα ηθικό πρωτίστως θέμα και πιστεύω ότι πρέπει να εργαστούμε οι δύο χώρες προκειμένου να αντιμετωπίσουμε αυτό το ηθικό θέμα, που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αφορά και τον ελληνικό και το γερμανικό λαό που δώσαμε μεγάλο φόρο αίματος για να αντιμετωπίσουμε από κοινού τον ολοκληρωτισμό του ναζισμού, την περίοδο εκείνη που λίγο έλειψε να δημιουργήσει ανεπανόρθωτες πληγές. Κι αυτό κυρίως για να μην ξαναβρούμε μπροστά μας ποτέ, παρόμοιους ολοκληρωτισμούς.

Κλείνοντας, θέλω για άλλη μια φορά να πω ότι η Ευρώπη βασίζεται σε ένα διπλό σεβασμό: Το σεβασμό στις συνθήκες, με στοιχεία των οποίων εμείς μπορεί να διαφωνούμε, αλλά σεβόμαστε και τηρούμε αλλά και το σεβασμό στη δημοκρατία. Αν αυτό όλοι το κρατήσουμε στο μυαλό μας τα πράγματα για την Ευρώπη θα είναι πολύ καλύτερα. Και θέλω να πω ότι τις δεσμεύσεις μας θα τις υλοποιήσουμε αλλά με προτεραιότητες.