DW: «O Tσίπρας χρησιμοποιεί τo ουκρανικό ως μοχλό πίεσης»

Σε ναρκοπέδιο κινείται η ελληνική εξωτερική πολιτική αναφορικά με τη διαμόρφωση των ελληνορωσικών σχέσεων, σε μια περίοδο που η Ελλάδα χρειάζεται τους ευρωπαίους εταίρους για να μην καταρρεύσει οικονομικά. Από την άλλη πλευρά η Μόσχα, που το 1998 υποτιμήθηκε το νόμισμά της έξι φορές, δεν θέλει να μολυνθεί από τον «ελληνικό ιό» της κρίσης, όπως έδειξε και το προηγούμενο της Κύπρου. Άρα τι ακριβώς πάει να κάνει ο Έλληνας πρωθυπουργός στη Μόσχα και τι ακριβώς θα φέρει επιστρέφοντας στην Ελλάδα; 

Ο Θεοχάρης Γρηγοριάδης, επίκουρος καθηγητής Οικονομίας της Ανατολικής Ευρώπης στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου (FU Berlin) επικεντρώνεται καταρχήν στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, την οποία επικαλείται συνεχώς η ελληνική πλευρά όταν πρόκειται να αντιμετωπίσει την ανθρωπιστική κρίση και τα οικονομικά προβλήματα από τα μέτρα λιτότητας, αλλά που δεν αναγνωρίζει στους εταίρους της.

Δεν κινείται με πνεύμα συνεργασίας η Ελλάδα


«Αυτό που κάνει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα αποτελεί κίνηση σαφώς εναντίον των οικονομικών συμφερόντων μεγάλων κρατών της ΕΕ, όπως της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Αυστρίας κι άλλων χωρών, που αποφάσισαν να προχωρήσουν από κοινού σε κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, σε διακοπή των εμπορικών σχέσεων της ΕΕ με τη χώρα και σε άλλους περιορισμούς, τους οποίους τώρα η Ελλάδα δείχνει να μην υπολογίζει και επιχειρεί αυτόνομα και μονομερώς να αλλάξει τη στάση της Ρωσίας ως προς την ίδια», υπογραμμίζει ο Έλληνας καθηγητής σε συνέντευξή του προς τη Deutsche Welle.

«Σε μια περίοδο που χάνονται θέσεις εργασίας στη Γερμανία αλλά και γερμανικές θέσεις εργασίας στη Ρωσία και σε άλλες μετασοβιετικές δημοκρατίες, σε μια περίοδο που η γερμανική ανάπτυξη και οι ρυθμοί ανάπτυξης άλλων μεγάλων οικονομιών της ευρωζώνης μειώνονται, σε μια περίοδο που το ίδιο το ευρώ δέχεται πολλές πιέσεις εξ αιτίας αυτής της κρίσης σε σχέση με το δολάριο, και επομένως η ανταγωνιστικότητα της ευρωζώνης παγκοσμίως μειώνεται λόγω των ρωσικών κυρώσεων (...) η Ελλάδα δείχνει ότι κινείται μη συνεργάσιμα θεωρώντας ότι το συμφέρον της ευρωζώνης δεν είναι και δικό της συμφέρον».

Διεθνείς συμμαχίες για εσωτερική κατανάλωση

Ο Έλληνας καθηγητής περιορίζει κυρίως σε επικοινωνιακό επίπεδο τα οφέλη που θα εισπράξει ο Αλέξης Τσίπρας από τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Πούτιν. 

«Αυτό που ενδιαφέρει τον Τσίπρα είναι να μην πέσει από την κυβέρνηση, αυτό είναι το βασικό. Δεν τον ενδιαφέρει ούτε το τραπεζικό σύστημα, ούτε η φτώχεια που θα έρθει σε ενδεχόμενο Grexit», σημειώνει. «Αυτό που δεν θέλει είναι, αν γίνει το Grexit, να μην πάρει κι αυτόν η μπάλα και πέσει η κυβέρνησή του. Και θέλει να δημιουργήσει διεθνείς συμμαχίες για να ενισχύσει την εσωτερική στήριξη στο πρόσωπό του».

Η ουκρανική κρίση αποτελεί για την ελληνική κυβέρνηση μιας πρώτης τάξης ευκαιρία προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο Θεοχάρης Γρηγοριάδης υποστηρίζει ότι η Αθήνα θέλει να χρησιμοποιήσει την περίοδο των κυρώσεων για να κερδίσει χρόνο σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα για να αποδεχθεί το Eurogroup τα μέτρα λιτότητας του Γιάνη Βαρουφάκη, ενώ από τη Ρωσία δεν μπορεί να περιμένει κάτι σχετικό γιατί η Μόσχα είναι πολύ πιο επιφυλακτική από ό,τι οι χώρες της ευρωζώνης για τη διασφάλιση της ελληνικής ρευστότητας. Πώς είναι δυνατόν εξάλλου να γίνουν ρωσικές επενδύσεις σε μια χώρα με διαλυμένο τραπεζικό σύστημα, όταν η Ρωσία επιδιώκει καλούς οικονομικούς δείκτες για να κρατήσει σε αξιοπρεπές επίπεδο τη δική της οικονομία καθώς επίσης και τις οικονομίες με τις οποίες συνεργάζεται, όπως του Καζακστάν και της Λευκορωσίας.

«Πολιτικός οπορτουνισμός»

«Θέλουν να χρησιμοποιήσουν την ουκρανική κρίση ως σημαία ευκαιρίας για να πλήξουν επικοινωνιακά τους δανειστές, επειδή αυτό είναι ένα αδύνατο σημείο στην ευρωπαϊκή οικονομία», υποστηρίζει ο οικονομολόγος. «Κανείς δεν ήθελε την ουκρανική κρίση. Κανείς δεν περίμενε ότι θα μπορούσε να υπάρξει πιθανότητα διαίρεσης και με την Κριμαία και με τις ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας. Ήταν κάτι αδιανόητο και όμως έγινε. Επειδή λοιπόν είναι η αχίλλειος πτέρνα της Ευρώπης και της ευρωζώνης ο κ. Τσίπρας θεωρεί ότι είναι σωστό μαζί με τον κ. Κοτζιά, τον κ. Καμμένο και τον κ. Βαρουφάκη να την χρησιμοποιήσουν για να απειλήσουν τους δανειστές. 

Αυτό για μένα δείχνει πολιτικό οπορτουνισμό που δεν συνάδει με μια χώρα που θέλει να μείνει στην ΕΕ».

Εκείνο που θεωρεί πάντως δεδομένο ο Θ. Γρηγοριάδης ότι θα αποφέρει η επίσκεψη Τσίπρα στη Μόσχα είναι η μονομερής άρση του ρωσικού εμπάργκο για τα αγροτικά προϊόντα, έτσι ώστε τα ελληνικά ροδάκινα ή το λάδι να μην βαφτίζονται λευκορωσικά, και κάποια θετική δήλωση του Πούτιν για τη συμμετοχή της Ελλάδας στο ρωσοτουρκικό αγωγό φυσικού αερίου Τurkish Stream. Όμως το πιο βασικό θα ήταν η εκδήλωση απτού ενδιαφέροντος των επικεφαλής των ρωσικών σιδηροδρόμων Βλαντίμιρ Γιακούνιν και της Gazprom Αλεξέι Μίλερ να επισκεφθούν την Ελλάδα για να κλείσουν συμφωνίες. Μια τέτοια προοπτική δεν τη θεωρεί εφικτή ο Έλληνας οικονομολόγος, όσο η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε άθλια κατάσταση, χωρίς αξιόπιστο τραπεζικό σύστημα και χωρίς πολιτική βούληση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ για ιδιωτικοποιήσεις.