FT: Το αίτημα για γερμανικές αποζημιώσεις μπορεί να οδηγήσει σε Grexit

Στην οριοθέτηση της Ελλάδας του ύψους των γερμανικών πολεμικών αποζημιώσεων στα 278 δισ. ευρώ από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα αναφέρεται ο αρθογράφος των Financial Times Gideon Rachman υποστηρίζοντας ότι με το να προτάσσει το αίτημα αυτό η ελληνική κυβέρνηση ίσως έχει κάνει έναν σοβαρό λάθος υπολογισμό που θα μπορούσε να συμβάλει στην άτακτη έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ.

Το αίτημα έρχεται σε μια στιγμή που η κυβέρνηση μένει χωρίς χρήματα και οι επιστωτές χάνουν την υπομονή τους, γράφει ο αρθρογράφος. «Η χώρα μπορεί αυτό το καλοκαίρι να χρειαστεί νέο πακέτο βοήθειας. Με το να βάζει το θέμα αυτό στο τραπέζι οι Έλληνες μπορεί να νιώθουν ότι αποκτούν επιπλέον πλεονέκτημα καθώς και την πιθανότητα ότι τελικά τα χρέη τους θα διαγραφούν αντί να επεκταθούν χρονικά. Αλλά επισής έχουν ανεβάσει το ρίσκο ότι οι Γερμανοί απλά θα αποχωρήσουν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων υποχρεώνοντας την Ελλάδα σε χρεοκοπία και σε μια άτακτη έξοδο από το ευρώ.

«Στο Βερολινό (από όπου γράφω) η κυβέρνηση Τσίπρα δείνει την αίσθηση ότι είναι χαοτική, αναξιόπιστη, διασπασμένη και ασόβαρη. Η ανάδειξη του ζητήματος των αποζημιώσεων σε αυτό το σταυροδρόμι απλά επιβεβαιώνει αυτή την εντύπωση» προσθέτει.

Γράφοντας για τη Γερμανία ο Rachman σημειώνει ότι «στην αριστερά, υπάρχουν ορισμένοι που υποστηρίζουν πως η Γερμανία πρέπει να επανεξετάσει το ζήτημα και να σκεφτεί σοβαρά την καταβολή ενός σημαντικού ποσού. Στην δεξιά, υπάρχουν αυτοί που απορρίπτουν εξολοκλήρου το ζήτημα των ελληνικών απαιτήσεων».

«Ένας κυβερνητικός αξιωματούχος με τον οποίο συζήτησα το ζήτημα, υποστήριξε πως η Γερμανία ίσως είναι διατεθειμένη να πληρώσει ένα επιπλέον ποσό για τις αποζημιώσεις. Αλλά η απόφαση πρέπει να βασίζεται σε προσεκτική και συστηματική αξιολόγηση και τα χρήματα θα πρέπει να πάνε σε ίδρυμα για την βοήθεια συγκεκριμένων θυμάτων ή περιοχών που υπέφεραν και όχι απευθείας στον ελληνικό προϋπολογισμό» συμπληρώνει.  

Πίσω από τέτοιες συμπεριφορές κρύβεται ένας βαθύτερος θυμός και κυνισμός για το ελληνικό αίτημα. Δεν έχει διαφύγει της προσοχής των Γερμανών ότι η Ελλάδα δεν ανακίνησε το ζήτημα όταν διαπραγματευόταν την είσοδο της στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (όπως λεγόταν τότε) στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ή όταν αγωνιζόταν να κερδίσει την ένταξη της στο ευρώ την δεκαετία του 1990. Ούτε είχε αποτελέσει το όλο θέμα πρόβλημα κατά τις δύο δεκαετίες στις οποίες η Ελλάδα, μαζί με τις φτωχές χώρες της Ε.Ε., έλαβε δισεκατομμύρια ευρώ χρηματοδότησης από την υπόλοιπη Ε.Ε., από τα λεγόμενα διαρθρωτικά ταμεία ή ταμεία συνοχής. 

Ο Rachman χαρακτηρίζει, επίσης, «εντυπωσιακό το νούμερο που σκέφτηκαν οι Έλληνες – 278 δισ. ευρώ» παρατηρώντας ότι αντιστοιχεί περίπου με τα 240 δισ. ευρώ που έχουν δανειστεί από τα πακέτα διάσωσης της ευρωζώνης. Προσθέτει, δε, ότι «οι Έλληνες δεν δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον στην διεκδίκηση επιπλέον αποζημιώσεων από την Ιταλία, η οποία είχε καταλάβει ένα μέρος της Ελλάδας τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – αν και δεν είχε επιδείξει την ίδια βαρβαρότητα με τους Ναζί».

Ο αρθρογράφος των FT προβλέπει, επίσης, ότι το συγκεκριμένο θέμα «μπορεί να πάρει άσχημη τροπή τους επόμενους μήνες» καθώς «υπάρχει ανησυχία πως στους εορτασμούς του επόμενου μήνα στην Μόσχα για την 70η επέτειο από το τέλος του πολέμου, οι Έλληνες μπορεί να στήσουν ειδικό μνημείο για τις θηριωδίες των Γερμανών στον πόλεμο».

«Όλα αυτά μπορούν να προσφέρουν κάποια συναισθηματική ικανοποίηση στην Ελλάδα, μια χώρα που υπέφερε πράγματι πολύ κατά την διάρκεια του πολέμου και τώρα βρίσκεται υπό τρομερή οικονομική πίεση. Αλλά δεν αποτελούν μια έξυπνη διαπραγματευτική στρατηγική. Οποιοδήποτε νέο πακέτο δανείων στην Ελλάδα θα πρέπει να περάσει από την γερμανική Βουλή. Οι Γερμανοί πολιτικοί θα ήταν εξαιρετικά επιφυλακτικοί να το εγκρίνουν ακόμα και υπό φυσιολογικές συνθήκες. Η σύνδεση του θέματος του χρέους με τις ενοχές των Γερμανών για τον πόλεμο και η ανάδειξη της πιθανότητας να μην αποπληρωθεί ποτέ – γιατί θα έπρεπε να διαγραφεί έναντι των «αποζημιώσεων» - ακούγεται ως μια ενδεχόμενη προαναγγελία θανάτου των προοπτικών έγκρισης του νέου πακέτου δανείων στην Ελλάδα από το Βερολίνο. Και χωρίς νέα δάνεια η Ελλάδα μπορεί να στερεύσει από χρήματα μέσα στους επόμενους μήνες» καταλήγει ο Rachman.