Σενάρια εκλογών και πάγωμα πληρωμών στο ΔΝΤ μετά το σοκ από τους δανειστές

Οι χειρότεροι φόβοι της ελληνικής κυβέρνησης για τις προθέσεις των δανειστών επιβεβαιώθηκαν τη νύχτα στις Βρυξέλλες, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται ένα εξαιρετικά θολό και «συννεφιασμένο» τοπίο στις διαπραγματεύσεις, κάτι που οδηγεί σε σενάρια ρήξης, ακόμη και εκλογών στη χώρα.

Οι δανειστές, δια των Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και Γερούν Ντάισελμπλουμ  αντιπρότειναν στον Αλέξη Τσίπρα και την πρόταση που είχε αποστείλει τη Δευτέρα στους Θεσμούς, ένα σχέδιο συμφωνίας που είναι ολόιδιο με τα γνωστά μνημόνια και το οποίο η κυβέρνηση φυσικά απορρίπτει.

Ο πρωθυπουργός επιχείρησε να διατηρήσει ανοιχτή την προοπτική της πολιτικής διαπραγμάτευσης, μήπως επιτευχθεί ένας συμβιβασμός τις επόμενες ημέρες, αλλά ουδείς μπορεί πλέον να πει με βεβαιότητα τι δυνατότητες σύγκλισης υπάρχουν ανάμεσα στις δύο πλευρές.



Τα σενάρια

Δανειστές και ελληνική κυβέρνηση παίζουν πάντως με ανοιχτά χαρτιά πλέον και τις προτάσεις τους στο τραπέζι.

Το λόγο προφανώς έχουν οι ηγέτες της ευρωζώνης, όμως το χάσμα που χωρίζει τις δύο προτάσεις είναι μεγάλο και μοιάζει αυτή την ώρα δύσκολο να γεφυρωθεί.

Το «καλό» σενάριο είναι να συνεχιστούν όντως οι διαπραγματεύσεις με διάθεση να επιτευχθεί συμφωνία. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει η Αθήνα να δείξει υπομονή και κυρίως διάθεση να πληρώσει τις 4 δόσεις του Ιουνίου προς το ΔΝΤ, αρχής γενομένης από την Παρασκευή, ώστε να δοθεί μία ακόμη εβδομάδα χρόνος στις συζητήσεις (η δεύτερη δόση είναι στις 12 Ιουνίου, η τρίτη στις 16 και η τέταρτη στις 20, συνολικού ύψους 1,5 δις ευρώ περίπου).

Από την πλευρά των δανειστών έχει ήδη πέσει η ιδέα να συγχωνευτούν οι δόσεις σε μία και να πληρωθούν όλες στις 19 Ιουνίου, αλλά η κυβέρνηση δεν έχει δεχθεί να συζητήσει ένα τέτοιο θέμα – πιθανόν όμως να το πράξει πλέον.

Σε αυτό το πλαίσιο θα προσπαθήσει να αποσπάσει ορισμένες θετικές κινήσεις από τους εταίρους και να υπάρξει μία συμφωνία, που να γίνεται δεκτή στο εσωτερικό, από κοινωνία και κόμμα.

Τα άλλα σενάρια είναι μάλλον «τρόμου», υπό την έννοια ότι μπαίνουμε είτε σε αχαρτογράφητα νερά, είτε σε περίοδο ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων.

Κατ’ αρχήν η κυβέρνηση πρέπει να δει εάν επαρκούν τα χρήματα και για τις δόσεις και για τους μισθούς – συντάξεις. Εάν δεν επαρκούν τότε δεν θα πληρώσει το ΔΝΤ.

«Πρόκειται περί ειλημμένης κυβερνητικής θέσης, ότι αν δεν υπάρξει προοπτική άμεσης συμφωνίας να δοθεί προτεραιότητα στην πληρωμή μισθών, συντάξεων. Δεν θα διακινδυνεύσει η κυβέρνηση τη λειτουργία των νοσοκομείων, αντί για το ΔΝΤ» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Φίλης, ενώ η Αυγή σε κύριο άρθρο της ανέφερε ότι «σε τρεις ημέρες η Ελλάδα έχει να καταβάλει μία δόση ύψους 300 εκατ. στο ΔΝΤ. Εάν έως τότε δεν καταστεί σαφές ότι επίκειται συμφωνία, αυτά τα χρήματα δεν πρόκειται να δοθούν αν αυτό δημιουργήσει πρόβλημα στην καταβολή μισθών και συντάξεων». Και πρόσθετε ότι «από την πλευρά των δανειστών προωθείται η ιδέα της συγχώνευσης των δόσεων του Ιουνίου προς το ΔΝΤ και μετάθεσής τους κατά δύο εβδομάδες αργότερα. Η Αθήνα έχει καταστήσει σαφές ότι αυτά τα χρήματα δεν υπάρχουν, οπότε αποκλείεται η καταβολή τους εάν δεν έχει υπάρξει συμφωνία και σχετική διευκόλυνση ρευστότητας».

Σε περίπτωση όμως παγώματος των πληρωμών το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα γίνει με τις τράπεζες. Πιθανόν δεν είναι τυχαίο ότι μόλις χθες σε εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ στη Θεσσαλονίκη ο πρώην υπεύθυνος του προγράμματος του κόμματος Γιάννης Μηλιός δήλωσε ότι θα μπορούσε να μπει έλεγχος κεφαλαίων με ανώτατο όριο ανάληψης τα 300 ευρώ.

Μία τέτοια μετωπική σύγκρουση με τους δανειστές θα οδηγούσε σε δύο δρόμους: Είτε θα τους ανάγκαζε να κάνουν υποχωρήσεις – όπως πιστεύει μία σημαντική μερίδα στελεχών της κυβέρνησης – καθώς οι συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία θα ήταν μάλλον δραματικές και οι ανησυχίες ανεξέλεγκτες, και άρα θα βοηθούσε στην επίτευξη συμφωνίας, είτε θα προκαλούσε μία αλυσιδωτή κρίση, που θα αφορούσε αφενός το θέμα του ευρώ, αφετέρου την πολιτική κατάσταση στη χώρα.

Υπό αυτό το πρίσμα το σενάριο των εκλογών θα ήταν πλέον πιθανό, αφού η κυβέρνηση δεν έχει εντολή ούτε να εφαρμόσει μνημόνια, ούτε όμως και να οδηγήσει την κατάσταση στα άκρα, σχετικά με την παραμονή στο ευρώ

«Αν πιεστούμε για να υπογράψουμε τελεσίγραφο, είναι σαφές ότι δεν το υπογράφουμε και θα ζητήσουμε από το λαό να εκφράσει την άποψή του. Θα προτείνουμε να καταψηφιστεί το τελεσίγραφο και να υπάρξει νέα, καλύτερη συμφωνία» δήλωσε ο κ. Φίλης στο Mega, βάζοντας το ενδεχόμενο των εκλογών στο προσκήνιο.

Ως προς το θέμα του ευρώ η ηγεσία της κυβέρνησης δεν το αγγίζει, αλλά πολλά στελέχη και όχι μόνο της αριστερής πτέρυγας, εκτιμούν ότι αυτό το θέμα θα τεθεί εξ αντικειμένου. Μέσα στη νέα εντολή δηλαδή που θα ζητηθεί από τον ελληνικό λαό θα είναι και η επιστράτευση κάθε μέσου, ακόμη και της επανεξέτασης της θέσης που έχει η χώρα στην ευρωζώνη, για να αποτραπεί η συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής.

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε να αποδραματοποιήσει το νυχτερινό αδιέξοδο στις Βρυξέλλες, λέγοντας ότι οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται και ότι από την πλευρά της Κομισιόν τουλάχιστον υπάρχει διάθεση προκειμένου πολύ σύντομα να καταλήξουμε σε μία ρεαλιστική συμφωνία.

Με δεδομένο όμως ότι η δόση της Παρασκευής πρέπει να πληρωθεί τις επόμενες 24 ώρες, είναι προφανές ότι την κυβέρνηση αναμένουν πολύ δύσκολες αποφάσεις.