Πυρετώδεις διαβουλεύσεις για συμφωνία ή ρήξη

Πυρετώδεις διαβουλεύσεις λαμβάνουν χώρα από το πρωί της Δευτέρας στο ξενοδοχείο Χίλτον, στο κέντρο της Αθήνας, όπου Τσακαλώτος-Σταθάκης εκ μέρους της ελληνικής πλευράς, συνομιλούν με το Κουαρτέτο των δανειστών, προκειμένου να επέλθει άμεσα η συνολική συμφωνία. Την ίδια ώρα, παραμένουν ενστάσεις, κυρίως εκ μέρους της γερμανικής πλευράς, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αποκλειστεί παντελώς το ενδεχόμενο της ρήξης.

Έχουμε στοχοπροσήλωση στην επίτευξη συμφωνίας και ελπίζουμε όλες οι πλευρές να εργάζονται γι' αυτό το ίδιο σκληρά όπως κι εμείς, δήλωσε πάντως εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου μετά την ολοκλήρωση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής το απόγευμα της Δευτέρας ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, απαντώντας έτσι στην γερμανική πλευρά, που διαμηνύει σε κάθε περίσταση πως το ενδεχόμενο μιας συμφωνίας - γέφυρας δεν έχει αποκλειστεί. 

Η κυβέρνηση δεν πάει πίσω από την συμφωνία, συνεχίζουμε όπως αρχίσαμε, με πίστη στην συμφωνία των Βρυξελλών, επεσήμανε ο κύριος Τσακαλώτος και πρόσθεσε πως η συζήτηση με τους θεσμούς πάει «αρκετά καλά». «Όπως καταλαβαίνετε θα υπάρχουν ερωτήματα και ζητήματα που θέλουν να τα συζητήσουμε ξανά, αλλά νομίζω ότι πρέπει να υπάρχει αισιοδοξία ότι σύντομα θα έχουμε μια συμφωνία», εξήγησε, ενώ απαντώντας σε ερώτηση εάν εννοεί αύριο το πρωί, ο κύριος Τσακαλώτος απάντησε: «Δεν ξέρω αν είναι αύριο το πρωί, αλλά σύντομα είναι σύντομα». Όσον αφορά στο πώς θα ψηφιστεί και πότε, ο υπουργός απάντησε: «Θα το δούμε και αυτό και τη διαδικασία, θα δούμε η διαπραγμάτευση πώς θα πάει και με ποια διαδικασία».

Το κυβερνητικό συμβούλιο συνεδρίασε για μία περίπου ώρα το απόγευμα της Δευτέρας, προκειμένου να συζητηθούν τα συγκεκριμένα σημεία που εντοπίζονται «αγκάθια» προς την επίτευξη συμφωνίας. Οι συνομιλίες με το Κουαρτέτο των δανειστών είχαν διακοπεί στις 17:30 καθώς οι Τσακαλώτος και Σταθάκης μετέβησαν στο Μέγαρο Μαξίμου. Οι δύο υπουργοί, στις 18:30 το απόγευμα αναχώρησαν από το Μαξίμου, προκειμένου να συνεχίσουν τις συνομιλίες, για όσες ώρες χρειαστεί, όπως διαβεβαιώνουν κυβερνητικές πηγές. 

Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες συμφωνήθηκαν στη συνάντηση οι δημοσιονομικοί στόχοι έως το 2018.

Το πρωτογενές έλλειμμα ορίστηκε στο 0,25% για φέτος (αντί για 3% που προβλεπόταν στον προϋπολογισμό). Για το 2016 ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα είναι να φτάσει το 0,5% (αντικαθιστώντας το 4,5% για το 2016-2018), ενώ το 2017 θα πρέπει να φτάσει το 1,75% αντί για 4,5%. Το 3,5% που έπρεπε να επιτευχθεί τη διετία 2015-2016 ορίστηκε σαν στόχος για το 2018, αντί του αρχικού 4,5%.

Τα παραπάνω θα επιτευχθούν χωρίς να ληφθεί κανένα άλλο πρόσθετο δημοσιονομικό μέτρο για την διετία 2015-2016.

Προς το παρόν, πάντως, παραμένουν ανοιχτά μέτωπα με μεγάλο αγκάθι αυτό της ενέργειας με ΔΕΗ και μικρή ΔΕΗ, ενώ οι δανειστές επιμένουν για πλήρη απελευθέρωση του φυσικού αερίου.

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι θα διατρέξουν εξ αρχής όλο του κείμενο του Μνημονίου, τονίζοντας ότι με λίγη καλή διάθεση από όλες τις πλευρές μπορεί να υπάρξει συμφωνία το πρωί.

Από τα μεσάνυχτα της Κυριακής υπάρχει πλέον ένα μόνο κείμενο, που καθαρογράφεται λέξη προς λέξη για να ανακοινωθεί και να υπογραφεί πιθανότατα και μέσα στη νύχτα.
 
Παραδόξως ίσως, παρότι υπάρχουν πολλά καυτά ζητήματα ανοικτά, όπως το δημοσιονομικό σενάριο στο οποίο θα «κουμπώσουν» όλα τα νέα μέτρα, το τελικό κείμενο που γράφεται αυτές τις ώρες θα περιλαμβάνει νέα προαπαιτούμενα που θα πρέπει να ψηφιστούν άμεσα «εδώ και τώρα» για να έρθει η πρώτη δόση των δανείων, χρονοδιάγραμμα μέτρων ως το 2018 και σύμβαση με τον ESM για δάνειο ύψους 50-52 δισ. ευρώ.
 
Μένουν έτσι αναπάντητα και πολλά ζητήματα όπως:

- Με ποιο κριτήριο επιλέγονται και, κυρίως, αν επαρκούν τα προαπαιτούμενα μέτρα άμεσης εφαρμογής, χωρίς να έχει προλάβει να εξεταστεί και να συζητηθεί καν το μακροοικονομικό σενάριο για την ελληνική οικονομία ως το 2018. Αυτό υποψιάζει πως είτε λαμβάνονται «μέτρα στον αέρα» χωρίς να μετριέται η χρησιμότητά τους, είτε να μένουν τα δημοσιονομικά θέματα στην άκρη μέχρι το φθινόπωρο και μετά, ενδεχομένως, να υπάρξει εκτίμηση για το αν επαρκούν ή χρειάζονται και άλλα νέα μέτρα (για να βγουν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα κάθε έτους).
 
- Πόσα λεφτά θα προβλέπει το νέο δάνειο και ποιος θα τα δώσει. Με βάση τη γνωστή αναλογία (50-52 δισ. από τον ESM, 16 δισ. από το ΔΝΤ, περίπου 10 δισ. απευθείας από τις αγορές ως το 2018 και άλλα τόσα από το νέο Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων) τα μόνα «σίγουρα» λεφτά είναι του ESM και έτσι το ΔΝΤ μπορεί να μην θέλει να βάλει καν τα δικά του, αφού απαιτεί βέβαιη κάλυψη στο 100% των αναγκών πληρωμών του τριετούς προγράμματους. Από τα 50 δισ. του ESM πάντως, επιδιώκεται να δοθούν 20-25 δισ. άμεσα στη χώρα μας για να ανταποκριθεί στις ήδη συσσωρευμένες υποχρεώσεις του, και στο εξωτερικό αλλά και εντός Ελλάδος. 

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τα μεγαλύτερα αγκάθια της διαπραγμάτευσης είναι:

-Κόκκινα δάνεια: η Αθήνα επιμένει στη δημιουργία νέου φορέα  διαχείρισης και διαφωνεί με το πωλητήριο δανείων από τράπεζες στα ξένα funds.
-Αγρότες: Η κυβέρνηση επιχειρεί να φέρει τη μισή αύξηση στο πετρέλαιο τον Οκτώβριο φέτος και την άλλη μισή τον Οκτώβριο του 2016.
-Έκτακτη εισφορά: Η ελληνική πλευρά επιμένει για την επιβολή συντελεστή 8% στα εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ. Διαφορετικά, θα επιβαρυνθούν υπερβολικά τα εισοδήματα μεταξύ 50.000 και 100.000 ευρώ, με συνετελεστή 6% αντί για 4%.
-Ενέργεια: Οι δανειστές ζητούν την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς και του φυσικου αερίου.
-ΦΠΑ: Η πώληση μοσχαρίσιου κρέατος θα παραμείνει σε συντελεστή ΦΠΑ 13%. Στον αντίποδα όμως, αν δεν αλάξει ξαφνικά κάτι, με 23% θα φορολογούνται όχι μόνο τα φροντιστήρια αλλά ίσως και ιδιωτικά σχολεία (γυμνάσια, λύκεια κλπ).
-Εργασιακά: Οι θεσμοί ζητούν να περιοριστεί η μετενέργεια για τις συλλογικές συμβάσεις από τους 6 μήνες σήμερα, στους 3 μήνες.
-Πρόωρες συντάξεις: Ενώ το Σάββατο φαινόταν να  έχει τεθεί εκτός των προαπαιτούμενων, την Κυριακή επανήλθε από τους δανειστές με απαίτηση να ενταχθεί στα προαπαιτούμενα.
-Αγορές: Ισχυρές πιέσεις εκφράζονται για τα κλειστά επαγγέλματα και τις αγορές που πρέπει να απελευθερωθούν άμεσα με ρητή αναφορά στο πακέτο των προαπαιτούμενων.

Αλλαγές επέρχονται όμως στις 100 δόσεις, ακόμα και για όσους ήδη ξεκίνησαν και πληρώνουν κανονικά τις δόσες ως τώρα. Οι ρυθμίσεις γίνονται πιο «αλμυρές» αφού προβλέπεται:
-Αύξηση επιτοκίου από το 3% στο 5% για όσους έχουν χρέος πάνω από 5.000 ευρώ.
-Σε αρχική οφειλή κάτω από 5.000 ευρώ εισάγονται κριτήρια για να διατηρηθεί το επιτόκιο στο 0% όπως σήμερα, διαφορετικά επιβάλλεται επιτόκιο 5%. Στα κριτήρια περιλαμβάνονται ο οφειλέτης να είναι φυσικό πρόσωπο χωρίς επιχειρηματική δραστηριότητα,  το χρέος όταν ξεκινούσε η υπαγωγή στη ρύθμιση να μην υπερβαίνει το 50% του ετήσιου εισοδήματός του και να έχει ακίνητη περιουσία έως 150.000 ευρώ.
-Προβλέπεται μείωση του αριθμού των δόσεων για πάνω από ένα εισοδηματικό όριο.
- Επιχειρείται να εισαχθεί ρήτρα "αποβολής" από τις  100 δόσεις για ασυνεπείς οφειλέτες με την ελληνική πλευρά πάντως, να θέτει θέμα συνταγματικότητας.