Ένσταση για τη συνταγματικότητα πέντε άρθρων του νομοσχεδίου για τις τηλεοπτικές άδειες

Εμ μέσω σφοδρής αντιπαράθεσης μεταξυ κυβερνησης και αντιπολίτευσης ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για τις τηλεοπτικές άδειες από την κοινοβουλευτική Επιτροπή και σήμερα εισήχθη στην Ολομέλεια.

Την Πέμπτη, η συζήτηση στην Ολομέλεια ξεκίνησε με ένσταση για την συνταγματικότητα πέντε άρθρων του νομοσχεδίου, ένσταση η οποία αναπτύχθηκε από τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελο Βενιζέλο.

Τις προωθούμενες διατάξεις στήριξαν 

μόνο οι βουλευτες του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ καθώς η αντιπολίτευση εξέφρασε ισχυρές ενστάσεις για τα άρθρα που δίνουν υπέρ εξουσίες στον αρμόδιο υπουργό αλλά και για εκείνα που καθορίζουν τον τροπο δημοπράτησης των αδειών.

Η ΝΔ και το ΚΚΕ καταψήφισε ενώ Δημοκρατική Συμπαράταξη, Ποτάμι Χρυσή Αυγή και Ενωση Κεντρώων  επιφυλάχθηκαν για τη στάση που θα κρατήσουν στην Ολομέλεια.

Υπενθυμίζεται ότι το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί το ερχόμενο Σάββατο.

Η επεισοδιακή συνεδρίαση της επιτροπής έληξε με την τοποθέτηση του κ Νίκου Παππα που ζητησε την ευρύτατη συναίνεση της Βουλής για την θεσμική θωράκιση του νομοσχεδίου μέσω της ανασυγκρότησης του διοικητικού συμβουλίου του ΕΣΡ χωρίς ωστόσο να δεσμευτεί για την υιοθέτηση των παρατηρήσεων που του κατέθεσαν φορείς του κλάδου και αντιπολίτευση.

«Το ότι θα ψηφιστεί το νομοσχέδιο δεν αρκεί καθώς απαιτείται ευρύτατη συναίνεση για την θεσμική θωράκιση του και για την τυπική και νόμιμη συγκρότηση του ΕΣΡ» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός χωρίς ωστόσο να πείσει τα κόμματα της αντιπολίτευσης που εκτιμούν ότι ο κ. Παππάς με πρόσχημα το υπο συζήτηση νομοσχέδιο επιχειρεί να απαλλαγεί από «ανεπιθύμητες» για την κυβέρνηση παρουσίες στην συγκεκριμένη ανεξάρτητη αρχή.

Υπενθυμίζεται, ότι πριν από λίγους μήνες ο κ. Παππάς είχε επιχειρήσει να αντικαταστήσει τα μέλη του ΕΣΡ επικαλούμενος μάλιστα την συγγενική σχέση της αντιπροέδρου Λίνας Αλεξίου με την τότε πρόεδρο της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου.

Πάντως, από την πλευρά της ΝΔ ο εισηγητής της Λευτέρης Αυγενάκης σημείωσε ότι οι συναινέσεις επιτυγχάνονται «με διάλογο και συναινετικές διαδικασίες» και εξήγησε ότι «εάν γίνουν αποδεκτοί οι όροι και οι προϋποθέσεις που σας θέσαμε τότε θα επιτευχθεί και η συναίνεση».

Νωρίτερα, ο υπουργός υποδομών Χρήστος Σπίρτζης, που είναι συν-εισηγητής του νομοσχεδίου εκ μέρους της κυβέρνησης, προανήγγειλε την επιδίωξη κατάργησης ή περιορισμού των ανεξάρτητων αρχών μέσω της επόμενης αναθεώρησης του Συντάγματος. «Την ευθύνη (σ.σ. για τον ορισμό του αριθμού των αδειών εκπομπής) πρέπει να την έχει ο αρμόδιος υπουργός της κυβέρνησης. Ποιος να την έχει δηλαδή; Οι ανεξάρτητες ρυθμιστικές αρχές που είδαμε πως λειτουργούν;  Έχουμε ζήσει στο πετσί μας το στρεβλό τρόπο λειτουργίας των αρχών. Μέχρι την επόμενη αναθεώρηση θα έχουμε τις ανεξάρτητες αρχές και τις ρυθμιστικές που όμως δεν μπορούν να υποκαθιστούν το ρόλο της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας».

Εκτός αυτών, ο κ. Παππάς υποστήριξε ότι μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου «κάτι θα έχει αλλάξει ριζικά στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο».

Είπε ότι η διαδικασία των δημοπρασιών για τις άδειες είναι σύννομη με τις ευρωπαϊκές πρακτικές, υποστηρίζοντας ότι ανάλογη πρακτική ακολουθείται σε Γερμανία, Κύπρο και Ισπανία.   

Αναφορικά με τις αιτιάσεις ότι το νομοσχέδιο προσκρούει σε εμπόδια της επιτροπής ανταγωνισμού της ΕΕ εξήγησε πως «η αδειοδότηση των τηλεοπτικών συχνοτήτων είναι στην λίστα με τα προαπαιτούμενα».

Στην κριτική του κ. Βασίλη Κεγκέρογλου (Δημοκρατική Συμπαράταξη) που του εξήγησε πως «Τα περιφερειακά κανάλια ισοπεδώνονται μέσα από την ισότιμη αντιμετώπιση που γίνεται καθώς δεν υπάρχει αναφορά στα κριτήρια και στην μοριοδότηση των υπαρχόντων παρά μόνο στο χρήμα. Το κεφάλαιο εκτός από το ρευστό είναι η εμπειρία, η γνώση και το ανθρώπινο δυναμικό και εσείς δεν το αναγνωρίζετε» είπε πως «η μοριοδότηση θα καταστήσει το νομοσχέδιο ασταθές στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Δεν γίνονται αποδεκτές τέτοιες παραινέσεις».

Για τους περιφερειακούς σταθμούς σημείωσε ότι το τίμημα των αδειών θα καθοριστεί σε σχέση με την γεωγραφική και πληθυσμιακή κάλυψη ενώ εμφανίστηκε πρόθυμος να συζητήσει μείωση του ελάχιστου αριθμού εργαζομένων (σ.σ. το νομοσχέδιο προβλέπει 20) σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπως νησιά κ.α. 

Πάντως, κοινή συνισταμένη των παρεμβάσεων του κ Παππα ηταν η ανάγκη  "εκκαθάρισης" του σημερινού ΔΣ του ΕΣΡ.

«Το ΕΣΡ δεν έχει νόμιμη σύνθεση όπως παραδέχεται και το ίδιο ούτε επαρκείς γνώσεις για να κρίνει τεχνολογικές μελέτες» υποστήριξε σε άλλο σημείο ο υπουργός για  να υπερασπιστεί τις διατάξεις του νομοσχέδιου για τα ΜΜΕ που του παρέχουν την πλήρη αρμοδιότητα να ορίζει τον αριθμό των αδειών αλλά και το τίμημά τους.

Δέσμια αρμοδιότητα του ΕΣΡ 

«Που θα τις αναθέσουμε αυτές τις αρμοδιότητες» αναρωτήθηκε ο υπουργός επιχειρώντας να απαντήσει στην αντιπολίτευση που τον κατηγορεί ως «υπουργό Καναλάρχη» για να συνεχίσει: «Το ίδιο το ΕΣΡ μας λέει ότι δεν πρέπει να υπάρχει όριο στις άδειες».

Απο την άλλη πλευρά ενδεικτική ειναι  η παρατήρηση του εισηγητή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Θεόδωρου Παπαθεοδώρου που εξήγησε πως «πρέπει η δέσμια αρμοδιότητα να ανήκει στο ΕΣΡ. Δεν μπορεί αυτή την δέσμια αρμοδιότητα να την έχει ο υπουργός. Το ΕΣΡ είναι Συνταγματικά αναγνωρισμένη αρχή και μπορεί να επιτελέσει το ρόλο της». Πάντως, ο κ. Παππάς κάλεσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ξακαθαρίσουν την θέση τους απέναντι στο συζητούμενο νομοσχέδιο ενώ σε άλλο σημείο είπε «Δεν θα κάνουμε το λάθος των προηγούμενων που νόμιζαν ότι με την ανοχή στην παρανομία θα αποσπάσουν την εύνοια. Κάποιοι ίσως θελήσουν να γίνουν πιο σφοδροί στην κριτική απέναντι στην κυβέρνηση. Δημοκρατία έχουμε και είναι  δικαίωμα τους».

Ο εισηγητής της ΝΔ Λευτέρης Αυγενάκης ζήτησε από τον υπουργό να καταθέσει τυχόν νομοτεχνικές αλλαγές προκειμένου η αντιπολίτευση να καθορίσει την τελική της στάση με αποτέλεσμα να πυροδοτηθεί νέος γύρος σύγκρουσης:

-          Λ. Αυγενάκης: χθες ο κ. Παππάς είπε ότι είναι ανοικτός και διαθέσιμος για συναινέσεις και θέλουμε να ρωτήσουμε τι αλλαγές θα κάνει

-          Ν. Παππάς: μπαινοβγαίνετε και κάνετε συνεχώς παρατηρήσεις. Ηδη καταφθάνουν γραπτές προτάσεις για νομοτεχνικές βελτιώσεις. Εσείς όμως δεν μας έχετε καταθέσει καμία

-          Λ. Αυγενάκης: όταν μιλάμε από το βήμα τι νομίζετε ότι κάνουμε;

-          Ν. Παππάς: πρέπει να τις καταθέσετε γραπτώς

-          Λ. Αυγενάκης: εμείς καταθέσαμε  συγκεκριμένες παρατηρήσεις κομμάτι – κομμάτι και σας ρωτάμε τι θα κάνετε πριν τοποθετηθούμε ως εισηγητές;

-          Ν. Παππας: σας λεω ότι για να αποφανθούμε πρέπει να μας το καταθέσετε γραπτώς

-          Λ. Αυγενάκης: είμαι εισηγητής κόμματος κύριε υπουργέ και μου λέτε ότι πρέπει να το κάνω γραπτά; Ρωτήστε τους υπηρεσιακούς σας και δείτε πως γίνεται η κοινοβουλευτική διαδικασία 

Πυρά και απο τους φορείς 

Το νομοςχεδιο δεν κατάφερε να αποσπάσει και την στήριξη των φορέων καθώς το συνολο των τοποθετήσεων κατέληξε στο κοινό συμπέρασμα ότι το σχέδιο νόμου είναι προχειρογραμμένο, δεν απαντά στα ουσιαστικά προβλήματα του κλάδου αλλά τα επιδεινώνει, δεν αντιμετωπίζει την διαπλοκή αλλά μάλλον την εκτρέφει, παραβιάζει τους ευρωπαϊκούς κανόνες ισονομίας και υγιούς ανταγωνισμού και αντιμετωπίζει οριζόντια τα μεγάλα κανάλια εθνικής εμβέλειας με τους δεκάδες μικρούς τηλεοπτικούς σταθμούς της περιφέρειας.

Ο κ. Κωνσταντίνος Ρόκκος της ένωσης διαφημιστών περιέγραψε το περιβάλλον που επικρατεί τον χώρο του Τύπου και των ηλεκτρονικών μέσω επισημαίνοντας ότι η διαφημιστική δαπάνη έχει περιοριστεί στο 25% σε σχέση με το 2008 με αποτέλεσμα να έχουν κλείσει δεκάδες επιχειρήσεις ενώ υποστήριξε ότι το νομοσχέδιο «δεν εξασφαλίζει ένα περιβάλλον με καλύτερη ποιότητα, σταθερότητα και αξιοπιστία».

Ο κ. Αντώνης Δημητρίου της Ένωσης Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας (ΕΕΤΕΠ) εξήγησε ότι τα περι διαπλοκής και διαφθοράς που επικαλείται η κυβέρνηση δεν αφορούν την ελληνική περιφέρεια , ζήτησε να εξαιρεθούν οι περιφερειακοί τηλεοπτικοί σταθμοί από το συζητούμενο νομοσχέδιο και να έρθει νέο που θα αντιμετωπίζει συνολικά τον τύπο της επαρχίας (τηλεοράσεις, εφημερίδες, ραδιόφωνα).  Εξήγησε ότι ο τζίρος των περίπου 80 περιφερειακών τηλεοπτικών σταθμών το 2013 ανήλθε στα 10,5 εκατ. ευρώ ενώ επισήμανε πως « Η ΕΡΤ δίνει στην Digea 2 εκατ ευρώ το χρόνο. Έχετε υπολογίσει πόσα παίρνεται από την περιφέρεια sta15 χρόνια; Παίρνετε 52+ εκατ. ευρώ. Εμείς δίνουμε 3,5 εκατ. ευρώ το χρόνο και η ΕΡΤ 2,5 εκατ. ευρώ». Επέκρινε την κυβέρνηση γιατί «με το νομοσχέδιο μας βάζετε στον ίδιο κουβά με τα κανάλια εθνικής εμβέλειας» ενώ σε άλλο σημείο εξήγησε ότι «με την πλειοδοτική διαδικασία που προτείνετε για την αδειοδότηση άδεια θα παίρνει όποιος δίνει τα περισσότερα χρήματα. Όμως σε αυτό το επιχειρηματικό και οικονομικό περιβάλλον που θα βρεθούν αυτά τα χρήματα;» υπονοώντας πως όποιος συμμετέχει στην δημοπρασία και καταβάλλει παράλογα ποσά θα έχει άλλες επιδιώξεις και όχι να δημιουργήσει μια υγιή επιχείρηση. Έκρουσε δε τον κώδωνα του κινδύνου να μεταφερθούν οι τηλεοπτικές συχνότητες σε Θράκη και Ήπειρο σε τουρκικά ή αλβανικά επιχειρηματικά συμφέροντα.

Ο εκπρόσωπος της Digea Στρατής Λιαρέλης προειδοποίησε πως εάν γίνει και η ΕΡΤ πάροχος ψηφιακού σήματος τότε αλλάζουν οι αρχικοί όροι του διαγωνισμού «με ότι αυτό συνεπάγεται». Επίσης παραδέχθηκε ότι η Digea  παρέχει μειωμένα τιμολόγια έως και 55% στην ΕΡΤ. Από της Ενωση των ιδιοκτητών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας Παναγιώτης Κυριακόπουλος ζήτησε να υιοθετηθούν οι παρατηρήσεις του ΕΣΡ.  Υποστήριξε ότι παραβιάζονται οι όροι ισονομίας και ελεύθερου ανταγωνισμού καθώς το νομοσχέδιο αφορά μόνο όσους χρησιμοποιούν επίγειο σήμα και όχι όσους χρησιμοποιούν ψηφιακό.  «Αν για παράδειγμα υπάρχει πάροχος γενικού περιεχομένου και δείχνει όλη μέρα τελεμάρκετινγκ και αποφασίσει να εκπέμψει από την Κύπρο τότε απαλλάσσεται από τους όρους του νομοσχεδίου».

Επίσης σημείωσε ότι με το νομοσχέδιο αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο ανώνυμες εταιρίες ανάλογα με τον κλάδο. «Πως είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται διαφορετικά ανώνυμες εταιρίες με κριτήριο αν είναι τηλεοπτικές επιχειρήσεις ή σουπερ μάρκετ;  Υπάρχει ελάχιστος αριθμός προσωπικού σε αεροπορικές εταιρίες;» σημείωσε χαρακτηριστικά.

Ο εκπρόσωπος της ΕΣΗΕΑ Δημήτρης Τσαλαπάτης επισήμανε ότι επι της αρχής η ΕΣΗΕΑ είναι απέναντι στον απόλυτο έλεγχο των ΜΜΕ είτε από επιχειρηματικά συμφέροντα είτε από την πολιτική εξουσία.