Στο... μιλητό έμεινε ο αγωγός Turkish Stream και τα ρούβλια του Πούτιν

«Στον αέρα» φαίνεται πώς βρίσκεται το μεγαλεπήβολο σχέδιο για τον αγωγό Turkish Stream, από τον οποίο, όταν ακόμα ήταν υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, η Ελλάδα όχι μόνο επρόκειτο να αποκομίσει σημαντικά οφέλη, αλλά ήταν και έτοιμη να εκταμιεύσει κονδύλια έως και πέντε δισ. ευρώ από τη Ρωσία, πριν καν το έργο -στο ελληνικό του τμήμα- παραδοθεί.

Τα σενάρια για ανασχεδιασμό του αγωγού και επανεκτίμηση της συμμετοχής της Ελλάδας στο όλο πρότζεκτ, όσον αφορά στο ευρωπαϊκό του κομμάτι, τα οποία είχαν ήδη «πυροδοτηθεί» από το περασμένο καλοκαίρι, φαίνεται πώς επιβεβαιώνονται -και, μάλιστα, από επίσημα ελληνικά χείλη.

Πιο συγκεκριμένα, ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και ξάδερφος του πρωθυπουργού, Γιώργος Τσίπρας, μιλώντας σε επενδυτικό συνέδριο στην Αθήνα, χαρακτήρισε τον εν λόγω αγωγό, Turkish Stream, ως «ενδεχόμενο».

«Ξηλώνοντας» τη ρητορική Λαφαζάνη, ο οποίος ωστόσο υπήρξε μέλος της «πρώτης φοράς αριστερής» κυβέρνησης, ο κ. Τσίπρας είπε: «Δεύτερος αγωγός (σ.σ. ο πρώτος είναι ο ΤΑΡ, στον οποίο είχε αναφερθεί προηγουμένως) που θα ξεκινάει από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, όπου θα καταλήγει ο ενδεχόμενος "Turkish Stream", μπορεί να είναι ο "Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός", ο οποίος θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ελλάδα. Θεωρούμε ότι ο "Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός" αποτελεί συμπληρωματική οδό προμήθειας φυσικού αερίου για τη χώρα μας και αναβαθμίζει τη γεωπολιτική της θέση, ως κομβικού σημείου εισόδου μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου που θα διέρχονται μέσω του "Turkish Stream" στην Ευρώπη».

Αντίθετα, ο κ. Τσίπρας έδωσε έμφαση στον αγωγό ΤΑΡ. Είπε χαρακτηριστικά: «Η Ελλάδα στηρίζει τον αγωγό «TAP», που θα μεταφέρει αζέρικο φυσικό αέριο, τον ελληνοβουλγαρικό διασυνδετήριο αγωγό «IGB», καθώς και τον «Κάθετο Διάδρομο», έχει ταχθεί υπέρ του «Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού» με ρωσικό φυσικό αέριο και των προεκτάσεών του προς την Κεντρική Ευρώπη, και είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε και τον αγωγό που θα φέρνει αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή τον «East Med», καθώς και τη μετεξέλιξη της Ελλάδας σε χώρα διέλευσης LNG».

«[...] Πρώτος, και σε πιο προχωρημένο στάδιο, είναι ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου, ο TAP, ο οποίος θα διέρχεται από την Ελλάδα και την Αλβανία και θα καταλήγει στην Ιταλία, μεταφέροντας φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν. Επί του παρόντος, ωστόσο, ο ΤΑΡ θα είναι ένας αγωγός που θα μεταφέρει ποσότητες αερίου (περίπου 10 BCM/έτος), που δεν επαρκούν για να καλύψουν τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης. Γι' αυτό άλλωστε, συζητείται η ενίσχυση του ΤΑΡ, σε δεύτερο στάδιο, με φυσικό αέριο προερχόμενο από χώρες πέραν του Αζερμπαϊτζάν» υπογράμμισε ο γγ Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων.

Και προσέθεσε: «Ο ΤΑΡ, ωστόσο, ανοίγει την πόρτα για μια σειρά από νέες δυνατότητες. Κλάδο του TAP αποτελεί κατ' ουσίαν ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας- Βουλγαρίας, ο IGB, που θα συνδέει το ελληνικό με το βουλγαρικό σύστημα φυσικού αερίου. Προέκταση και επέκταση του IGB αποτελεί το σύστημα αγωγών του «Κάθετου Διαδρόμου» (Vertical Corridor), το οποίο, μέσω διασυνδετήριων αγωγών μεταξύ Βουλγαρίας-Ρουμανίας και Ρουμανίας-Ουγγαρίας, θα επιτρέψει την διακίνηση αερίου από τον νότο, δηλαδή τη χώρα μας, προς τον βορρά. Το σύστημα αυτό μπορεί να τροφοδοτείται και από τερματικό σταθμό LNG στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας».

Η αλλαγή αυτή στις ενεργειακές προτεραιότητες της ελληνικής κυβέρνησης δεν θα μπορούσε να εξεταστεί «αποκομμένη» από τον... αμερικανικό δάκτυλο, καθώς οι ΗΠΑ διαδραμάτισαν κομβικό ρόλο για το συμβιβασμό της Ελλάδας με τους εταίρους στις 12 Ιουλίου του 2015, στις Βρυξέλλες, αλλά και επειδή ήταν οι Αμερικανοί που είχαν πρώτοι επισημάνει ότι το έργο δεν θα μπορούσε να προχωρήσει με βάση τις υπεραισιοόδοξες εκτιμήσεις της Αθήνας, όταν ακόμα δεν αποτελούσε έστω... σχέδιο επί χάρτου.

Προφανώς, ο κ. Πούτιν δεν ήταν ποτέ έτοιμος να χρηματοδοτήσει τον «Greek Stream», όπως θα ονομαζόταν το κομμάτι του Turkish Stream, που θα διερχόταν από την Ελλάδα και για το οποίο φέρεται να είχε δεσμευτεί στον Αλέξη Τσίπρα, όταν εκείνος επισκέφθηκε τη Μόσχα...

Αναλυτικά το κείμενο του χαιρετισμού του κ. Γιώργου Τσίπρα:

«Κυρίες και κύριοι,

Θα ήθελα να ευχαριστήσω τους διοργανωτές του Φόρουμ για την πρόσκλησή τους. Ο ρόλος που διαδραματίζει η ενέργεια στην ανάπτυξη και την περιφερειακή συνεργασία των χωρών της περιοχής μας είναι ιδιαίτερα σημαντικός.

Η Κυβέρνηση θα εργαστεί συστηματικά ώστε η Ελλάδα να ενισχύσει την ενεργειακή της ασφάλεια, αξιοποιώντας και τους εθνικούς ενεργειακούς της πόρους, αλλά και αναπτύσσοντας ένα δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου από διαφορετικές πηγές προέλευσης και προμηθευτές. Είμαστε υπέρ της μέγιστης διαφοροποίησης πηγών και των οδεύσεων του φυσικού αερίου για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη. Επιδιώκουμε το άνοιγμα της χώρας σε νέες ενεργειακές συνεργασίες, εξετάζουμε θετικά και συμμετέχουμε ενεργά στις διεργασίες κάθε προτεινόμενου σχεδίου που προωθεί την εθνική ενεργειακή μας πολιτική, από όπου και αν προέρχεται, με απώτερο στόχο την αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της εθνικής μας οικονομίας. Βέλτιστη προοπτική είναι να καταστεί η χώρα ένας ενεργειακός και εμπορικός κόμβος, ένα ενεργειακό hub στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Υπό αυτό το πρίσμα, η Ελλάδα στηρίζει τον αγωγό «TAP», που θα μεταφέρει αζέρικο φυσικό αέριο, τον ελληνοβουλγαρικό διασυνδετήριο αγωγό «IGB», καθώς και τον «Κάθετο Διάδρομο», έχει ταχθεί υπέρ του «Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού» με ρωσικό φυσικό αέριο και των προεκτάσεών του προς την Κεντρική Ευρώπη, και είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε και τον αγωγό που θα φέρνει αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή τον «East Med», καθώς και τη μετεξέλιξη της Ελλάδας σε χώρα διέλευσης LNG.

Κυρίες και κύριοι,

Σχέδια που κυοφορούνταν επί χρόνια, αποκαλύπτονται τώρα συνδυαστικά. Υπήρξε ασφαλώς μία αλληλουχία εξελίξεων και συμπτώσεων, αλλά κοινός παρονομαστής βέβαια για όλα αυτά τα σχέδια αποτελεί η γεωγραφική θέση της χώρας μας, ιδιαίτερα το βόρειο τμήμα της.

Πρώτος, και σε πιο προχωρημένο στάδιο, είναι ο Διαδριατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου, ο TAP, ο οποίος θα διέρχεται από την Ελλάδα και την Αλβανία και θα καταλήγει στην Ιταλία, μεταφέροντας φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν. Επί του παρόντος, ωστόσο, ο ΤΑΡ θα είναι ένας αγωγός που θα μεταφέρει ποσότητες αερίου (περίπου 10 BCM/έτος) που δεν επαρκούν για να καλύψουν τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης. Για αυτό άλλωστε, συζητείται η ενίσχυση του ΤΑΡ, σε δεύτερο στάδιο, με φυσικό αέριο προερχόμενο από χώρες πέραν του Αζερμπαϊτζάν.

Ο ΤΑΡ, ωστόσο, ανοίγει την πόρτα για μια σειρά από νέες δυνατότητες. Κλάδο του TAP αποτελεί κατ’ ουσίαν ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας- Βουλγαρίας, ο IGB, που θα συνδέει το ελληνικό με το βουλγαρικό σύστημα φυσικού αερίου. Προέκταση και επέκταση του IGB αποτελεί το σύστημα αγωγών του «Κάθετου Διαδρόμου» (Vertical Corridor), το οποίο, μέσω διασυνδετήριων αγωγών μεταξύ Βουλγαρίας-Ρουμανίας και Ρουμανίας-Ουγγαρίας, θα επιτρέψει την διακίνηση αερίου από τον νότο, δηλαδή τη χώρα μας, προς τον βορρά. Το σύστημα αυτό μπορεί να τροφοδοτείται και από τερματικό σταθμό LNG στην περιοχή της Βόρειας Ελλάδας.

Δεύτερος αγωγός, που θα ξεκινάει από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, όπου θα καταλήγει ο ενδεχόμενος «Turkish Stream» μπορεί να είναι ο «Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός», ο οποίος θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ελλάδα. Θεωρούμε ότι ο «Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός» αποτελεί συμπληρωματική οδό προμήθειας φυσικού αερίου για τη χώρα μας και αναβαθμίζει τη γεωπολιτική της θέση, ως κομβικού σημείου εισόδου μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου που θα διέρχονται μέσω του «Turkish Stream» στην Ευρώπη.

Στο ίδιο ευρύτερο σχέδιο εντάσσεται ο αγωγός «Tesla» που προορίζεται να αποτελέσει το τρίτο τμήμα του «Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού». Ο συγκεκριμένος αγωγός θα περνάει από την Ελλάδα, την πΓΔΜ, τη Σερβία και την Ουγγαρία, προτού καταλήξει στην Αυστρία και στον κόμβο φυσικού αερίου του Μπάουμγκάρτεν.

Εκτός από τους προαναφερθέντες αγωγούς, η χώρα μας υποστηρίζει και τον σχεδιαζόμενο αγωγό «East Med Pipeline», που θα μεταφέρει στην Ευρώπη φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου, με προβλεπόμενη μεταφορική ικανότητα 8 BCM. Με τον τρόπο αυτό μεγάλες περιοχές της χώρας τοποθετούνται στον ενεργειακό χάρτη.

Κυρίες και κύριοι,

Προφανώς, η πολιτική μας για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας δεν περιορίζεται στους παραπάνω αγωγούς. Τα επόμενα χρόνια, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στην παγκόσμια αγορά ενέργειας, το LNG θα αποτελεί ολοένα και περισσότερο σημαντικό στοιχείο ευελιξίας. Επιπλέον, με την έγκαιρη ανάπτυξη των κατάλληλων υποδομών, είμαστε σε θέση να μετεξελιχθούμε σε χώρο διέλευσης, περιφερειακή πύλη LNG, ενδεχομένως και σε εμπορικό κόμβο στο απώτερο μέλλον.

Κυρίες και κύριοι,

Κλείνοντας, θα ήθελα να κάνω τρείς επισημάνσεις. Πρώτον, θα ήθελα, να τονίσω ότι στην επιλογή ενεργειακών σχεδίων έχει σημασία τόσο η απολήψιμη ποσότητα του κάθε κοιτάσματος, όσο και η τιμή διάθεσης του φυσικού αερίου. Δεύτερον, είναι προφανές ότι οι αγωγοί δεν έχουν μόνο οικονομική, αλλά και πολιτική διάσταση. Το ίδιο ισχύει για την Ελλάδα, το πώς η χώρα μας βλέπει και προκρίνει τον ενεργειακό σχεδιασμό. Αυτό που θέλω, ωστόσο, να επισημάνω είναι ότι η χώρα δεν έχει κανένα λόγο να υιοθετεί άκριτα γεωπολιτικά συμφέροντα τρίτων, χωρίς κανένα όφελος, ως κριτήριο αποκλεισμού ή προώθησης ενεργειακών σχεδιασμών. Τρίτον, η ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να διακρίνεται, μεταξύ άλλων, από την ισοτιμία στη μεταχείριση των κρατών μελών και των διαφόρων ενεργειακών σχεδιασμών. Η ισοτιμία αυτή δεν εξασφαλίστηκε πάντα κατά το πρόσφατο παρελθόν.

Η Κυβέρνηση έχει απόλυτη συναίσθηση της σημασίας του τομέα της ενέργειας για την οικονομία της χώρας και την ενίσχυση της θέσης της, σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, και γνωρίζουμε ότι απαιτείται αποφασιστικότητα και συντονισμένη προσπάθεια όλων των εμπλεκόμενων φορέων για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος.

Σας ευχαριστώ».