Χωρίς δεσμεύσεις από την Τουρκία για το προσφυγικό το ταξίδι του Τσίπρα

Με ορισμένες κοινές αναφορές και διατυπώσεις για το προσφυγικό, αλλά χωρίς καμία πρακτική και συγκεκριμένη συμφωνία ή δέσμευση της Τουρκίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος, ολοκληρώθηκε η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα, όπου είχε συναντήσεις με τον ομόλογό του Αχμέτ Νταβούτογλου και τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Επί της ουσίας υπήρξε μία γενική πρόθεση από τα δύο μέρη για ελληνοτουρκική συνεργασία και συντονισμό  με στόχο την αποφασιστική αντιμετώπιση των διακινητών.

Τουναντίον η ηγεσία της γειτονικής χώρας έδειξε να επιδιώκει να θέσει τα διμερή θέματα σε διαφορετική βάση, με πιο «προωθημένες» τις θέσεις και στην πραγματικότητα τις επιδιώξεις της Τουρκίας και για το Αιγαίο και για το Κυπριακό, χωρίς να είναι σαφές πώς αντιμετωπίζει αυτή την «επιθετική» τακτική η ελληνική πλευρά.

Μάλιστα ήταν χαρακτηριστικό το πώς έδειξε να «γλυκοκοιτάζει» η τουρκική ηγεσία το Αιγαίο, τόσο με το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του κ. Νταβούρογλου για τις κοινές περιπολίες προς αντιμετώπιση υποτίθεται των προσφυγικών ροών, όσο και με τις αναφορές του περί «ελληνικών παραβιάσεων»! Η δε αντιπρόταση του κ. Νταβούτογλου για τριμερή μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας – Γερμανίας για το προσφυγικό κάνει ακόμη πιο σύνθετη τη διαδικασία και προσπάθεια συνεργασίας, καθώς είναι άδηλο τι ακριβώς επιδιώκει η Άγκυρα με τέτοιες πρωτοβουλίες. Ειδικά όταν το θέμα συζητείται σε επίπεδο κορυφής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και προωθείται με συντονισμένες διμερείς επαφές, όπως έγινε τόσο με την επίσκεψη Μέρκελ, όσο και με τούτη του κ. Τσίπρα στην Άγκυρα.

Ο κ. Τσίπρας πάντως είχε την ευκαιρία να διατυπώσει τις ελληνικές θέσεις και να στείλει μηνύματα προς τη γειτονική χώρα. Κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν ότι τέθηκε το θέμα της Τουρκικής ευθύνης για την αντιμετώπιση συνολικά του προσφυγικού, όπως και η ανάγκη συνεργασίας της Άγκυρας με την Ευρωπαϊκή Ένωσης, ενώ έγινε και η επισήμανση ότι για να λυθεί το προσφυγικό πρέπει να λυθεί το συριακό.
 
Η τουρκική πλευρά έδειξε διάθεση να θέσει σε νέα βάση τις διμερείς επαφές, κάτι που η ελληνική πλευρά αρχίζει να αξιολογεί. «Τα διμερή θέματα θα τα επαναπροσδιορίσουμε. Και για τα περιφερειακά θέματα θα έχουμε συνομιλίες», ήταν η χαρακτηριστική αποστροφή του κ. Νταβούτογλου, ο οποίος μάλιστα κάλεσε εμμέσως την Ελλάδα να δει και το Κυπριακό ως διμερές θέμα, λέγοντας ««ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας στο Κυπριακό, έχουμε κοινή προσέγγιση με την Ελλάδα, ώστε να συμβάλλουμε θετικά στις συνομιλίες».

Στην απάντησή του ο κ. Τσίπρας τόνισε μεταξύ άλλων ότι «πρέπει να βρεθεί μια λύση χωρίς τρίτους εγγυητές στο πλαίσιο πάντα της ασφάλειας».

Η αναφορά του αυτή προκάλεσε την αντίδραση της ΝΔ με τον υπεύθυνο Εξωτερικών Γιώργο Κουμουτσάκο να ρωτά «με ποιο σκεπτικό και ποια σκοπιμότητα ο κ. Πρωθυπουργός, με τις δηλώσεις του, μετέτρεψε το Κυπριακό σε διμερές ζήτημα Ελλάδας - Τουρκίας, αλλοιώνοντας έτσι μια σταθερή θέση της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας;».

Ερωτηματικά προκαλεί ωστόσο η αναφορά του τούρκου πρωθυπουργού στα περί «τεχνικής συνεργασίας» των ακτοφυλακών «ώστε να εμποδίσουμε αυτή την ανθρωπιστική τραγωδία» και αν αυτό μπορεί να ανοίγει ένα παράθυρο για κοινές περιπολίες στο Αιγαίο.

Η αναφορά επίσης του κ. Νταβούτογλου σε «παραβιάσεις ένθεν και ένθεν στο Αιγαίο, το οποίο αντί να αλληλοκατηγορούμαστε, να το κάνουμε θάλασσα αλληλεγγύης», προκαλεί νέα ερωτηματικά για τους σχεδιασμούς της Άγκυρας.

Ο κ. Τσίπρας επέλεξε να μην απαντήσει ευθέως στις προκλητικές αυτές δηλώσεις, λέγοντας γενικά ότι «συζητήσαμε το θέμα των παραβιάσεων» - εννοώντας βέβαια τις παραβιάσεις από τα τουρκικά μαχητικά.