EE: Αναθεωρείται η Σένγκεν - Αυστηροί έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα

Σε συμφωνία σε τρία σημεία για την αποτροπή μελλοντικών τρομοκρατικών χτυπημάτων σε ευρωπαϊκό έδαφος κατέληξαν οι υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης στις Βρυξέλλες, στο έκτακτο Συμβούλιο της Ε.Ε. 

Οι «28» αποφάσισαν να δράσουν άμεσα για την καταπολέμηση του εμπορίου όπλων σε ευρωπαϊκό έδαφος μέσω της καλύτερης συνεργασίας των εθνικών αστυνομικών, αντιτρομοκρατικών και δικαστικών αρχών, στην ενίσχυση του ευρωπαϊκού αρχείου καταγραφής δεδομένων των επιβατών στις αεροπορικές μεταφορές (PNR) και στην μεταρρύθμιση της Συνθήκης Σένγκεν, ώστε να επιβάλλονται αυστηροί έλεγχοι στα εξωτερικά σύνορα ακόμα και για τους Ευρωπαίους πολίτες που είναι κάτοικοι των 26 κρατών-μελών του χώρου Σένγκεν.

Πάντως, στα συμπεράσματα της Συνόδου δεν περιλαμβάνεται τελικά ο όρος «εσωτερικά σύνορα» καθώς όπως τονίζουν αρκετοί αναλυτές αποτελεί εν δυνάμει μια φραστική κατάργηση της συνθήκης του Σένγκεν και θα μπορούσε να οδηγήσει σε περισσότερα προβλήματα για το οικοδόμημα της ζώνης του Σένγκεν.
 
Από την πλευρά της Επιτροπής το μέτρο που προτείνεται είναι τα «ευφυή σύνορα», δηλαδή αυξημένο έλεγχο και ταυτοποίηση ταξιδιωτών στην Ευρώπη με τη λήψη της εικόνας της ίριδας, τα δακτυλικά αποτυπώματα, την εικόνα προσώπου, τον ηλεκτρονικό έλεγχο της αυθεντικότητας των ταξιδιωτικών εγγραφών αλλά και τον αυτόματο υπολογισμό της επιτρεπόμενης παραμονής ταξιδιωτών από τρίτες χώρες στην Ευρώπη.  
 
Παράλληλα, η Επιτροπή στοχεύει και να δημιουργήσει από τις αρχές του νέου έτους ένα κέντρο συντονισμού της Europol, όπως δήλωσε ο Έλληνας Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος. Ο ρόλος του κέντρου θα είναι ο εναρμονισμός των ευαίσθητων πληροφοριών που διαθέτουν τα κράτη μέλη και ο συγχρονισμός της δράσης τους έτσι ώστε να εντοπίζονται τρομοκρατικές απειλές εντός των συνόρων, ακόμα και όταν παρεισφρέουν στις μεταναστευτικές ροές.

Ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας Μπερνάρ Καζνέβ

, μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου, υπογράμμισε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρουσιάσει ένα «επιχειρησιακό σχέδιο δράσης» για το λαθρεμπόριο όπλων στα Βαλκάνια πριν από το τέλος του έτους, ζητώντας παράλληλα μεγαλύτερη συνεργασία ανάμεσα στις αστυνομικές, αντιτρομοκρατικές και δικαστικές αρχές των κρατών. 

Ο κ. Καζνέβ τόνισε επίσης πως οι το Συμβούλιο της Ε.Ε. συμφώνησε στην επέκταση της διατήρησης του αρχείου καταγραφής δεδομένων των επιβατών στις αεροπορικές μεταφορές (PNR), για έναν ολόκληρο χρόνο, ένα ζήτημα για το οποίο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκφράζει έντονες επιφυλάξεις. 

Ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας υπογράμμισε ακόμα πως για να υπάρξει άμεση και διαρκής ευρωπαϊκή απάντηση στο πρόβλημα της τρομοκρατίας απαιτείται αυστηρός έλεγχος όλων όσων εισέρχονται στα εσωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν, ακόμα και για Ευρωπαίους πολίτες.

«Αυτό που συνέβη στο Παρίσι δεν πρέπει να επαναληφθεί και γι' αυτό πρέπει να δράσουμε με ισχύ. Η φωνή της Γαλλίας ακούστηκε» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Καζνέβ, ο οποίος επανέλαβε πως η Γαλλία θα διατηρήσει τον έλεγχο στα σύνορά της για όσο χρονικό διάστημα απαιτεί η ασφάλεια των πολιτών. 

Από την πλευρά της προεδρίας του Συμβουλίου από το Λουξεμβούργο, ο υπουργός Εσωτερικών του Μεγάλου Δουκάτου, Ετιέν Σνάιντερ, υπογράμμισε πως ο έλεγχος ακόμα και των Ευρωπαίων πολιτών στα εξωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν προβλέπεται ήδη και δεν πρόκειται για επιλογή αλλά υποχρέωση. Ο υπουργός Δικαιοσύνης του Μεγάλου Δουκάτου Φελίξ Μπράζ δήλωσε πως οι εθνικές λύσεις δεν αρκούν για να αντιμετωπιστεί η τρομοκρατία και απαιτείται μια ευρωπαϊκή λύση.     

Ο Επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την πρόταση για τη σύσταση μιας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πληροφοριών, δήλωσε πως κάτι τέτοιο θα ήταν μια ιδανική περίπτωση καθώς θα πρόκειται για μια ευρωπαϊκή λύση, αλλά κάτι τέτοιο δεν συζητήθηκε στο αποψινό Συμβούλιο. Αναφορικά με την Τουρκία ο Επίτροπος Αβραμόπουλος, υποστήριξε πως συνεχίζεται ο διάλογος με μια «χώρα κλειδί», όπως χαρακτήρισε την Τουρκία και σύντομα θα έχει ολοκληρωθεί το σχέδιο δράσης ανάμεσα σε Ε.Ε. και Τουρκία.

Από την πλευρά του, μετά τη λήξη της Συνόδου, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας, δήλωσε πως αναμένεται να ολοκληρωθεί η «τριλογία» των ευρωπαϊκών οργάνων, το σχέδιο για την ενίσχυση του ευρωπαϊκού αρχείου καταγραφής δεδομένων των επιβατών στις αεροπορικές μεταφορές (PNR) μέσα στον Δεκέμβριο και επανέλαβε την ανάγκη περεταίρω ελέγχων για πολίτες που έρχονται στην ΕΕ από τρίτες χώρες.

Κυβερνητικές πηγές τονίζουν πως υπάρχουν ακόμα πολλές ευαισθησίες από τα κράτη-μέλη της ΕΕ σχετικά με τη βελτίωση των τραπεζών πληροφοριών και γίνεται προσπάθεια για να βρεθεί μια λύση που να ισορροπεί μεταξύ ασφάλειας και δημοκρατικών δικαιωμάτων. Η λύση δηλαδή δεν βρίσκεται σε ένα «κράτος λεβιάθαν» που θα πατάει τα δημοκρατικά δικαιώματα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ως προς τη χρονική διάρκεια κράτησης των πληροφοριών, με το Κοινοβούλιο να ζητάει την κράτηση πληροφοριών για ένα χρόνο και το Συμβούλιο να επιμένει στα τρία.

Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν πως η ελληνική πλευρά αντέδρασε πολύ γρήγορα, με την ανταλλαγή στοιχείων με τις γαλλικές αρχές μετά τα γεγονότα στο Παρίσι, αναλαμβάνοντας άμεσα την προστασία χώρων γαλλικών συμφερόντων όπως η Πρεσβεία και άλλα σημεία «στόχους». Σύμφωνα με την ίδια πηγή, αυτό φάνηκε και στον υποστηρικτικό ρόλο που είχε η γαλλική πλευρά στη σημερινή Σύνοδο.