Πόσους μετανάστες θα έχουμε στην Ελλάδα στο τέλος του 2016;

Αντιμέτωπη με τις συνέπειες της πολιτικής στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό βρίσκεται η κυβέρνηση, η οποία με καθυστέρηση αναζητά χώρους για τη φιλοξενία, αλλά και κέντρα κράτησης των ανθρώπων που έρχονται από τα τουρκικά παράλια.

Ενώ από την Ελλάδα πέρασαν το 2015 περί το 1.000.000 άνθρωποι που επιβάρυναν την οικονομία, είχαν αρνητική επίδραση στον τουρισμό των νησιών και δοκίμασαν τις αντοχές των τοπικών κοινωνιών, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν πέτυχε να αξιοποιήσει το Προσφυγικό για να πάρει αξιόλογη βοήθεια από την Ε.Ε. ή να πετύχει την ελάφρυνση του οικονομικού προγράμματος, αλλά αντίθετα βρέθηκε και εξακολουθεί να βρίσκεται αντιμέτωπη με μια διπλή απειλή: της εξόδου από το ευρώ και από τη Συνθήκη Σένγκεν. 

Το Αιγαίο έχει μετατραπεί σε θάλασσα που εκβράζει πτώματα. Περί τα 700 άτομα υπολογίζεται ότι έχουν πνιγεί μέχρι τώρα. Παράλληλα, οι περιορισμοί της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε ό,τι αφορά τους οικονομικούς μετανάστες αυξάνουν τον αριθμό των εγκλωβισμένων στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να επαναλειτουργεί τα κέντρα κράτησης που είχε υποσχεθεί ότι θα καταργήσει. Αλλά και τα κέντρα φιλοξενίας στην Αττική, όσων δικαιούνται άσυλο, ξεχειλίζουν, με αποτέλεσμα να είναι θέμα χρόνου οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών. 

Ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννης  Μουζάλας δεν κρύβει την ανησυχία του και δηλώνει ευθαρσώς ότι η Ελλάδα της κρίσης και της ανεργίας δεν μπορεί να φιλοξενήσει τις χιλιάδες των προσφύγων και των μεταναστών. Παράλληλα, όμως, προαναγγέλλει τη δημιουργία επιπλέον χώρων κράτησης μετά την επαναλειτουργία του κέντρου κράτησης στην Κόρινθο. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση εξετάζει πλέον σοβαρά, αν και με μεγάλη καθυστέρηση, να διαθέσει τα εγκαταλελειμμένα στρατόπεδα. Αν και ουσιαστικά τα κέντρα κράτησης θα είναι «νέες Αμυγδαλέζες», η κυβέρνηση προσπαθεί να εξωραΐσει την κατάσταση μιλώντας για προ-αναχωρησιακά κέντρα όπου θα τηρούνται τα δικαιώματα των μεταναστών. Είναι σαφές, όμως, ότι θα είναι κέντρα κράτησης καταρχάς των οικονομικών μεταναστών και στην πορεία ενδεχομένως και των προσφύγων. 

Αμείωτη η ροή στα ελληνικά νησιά 

Η ροή των προσφύγων και των μεταναστών συνεχίζεται με αμείωτη ένταση στα ελληνικά νησιά, με 3.000-4.000 ημερησίως σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, παρά τις κακές καιρικές συνθήκες και τα 6 με 7 μποφόρ που πνέουν στο Αιγαίο, γεγονός που δείχνει ότι η Τουρκία δεν έχει μεταβάλει τη στάση της και, παρά τα ανταλλάγματα που πήρε κατά την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της. Ενδεικτικό της αμηχανίας της κυβέρνησης είναι ότι ένα κορυφαίο θέμα που άπτεται των σχέσεων της χώρας με την Ε.Ε. και την Τουρκία και από το οποίο τελικά εξαρτάται η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, το χειρίζεται όχι το υπουργείο Εξωτερικών, αλλά ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής. 
Μέχρι τώρα το πρόβλημα δεν πήρε εκρηκτικές διαστάσεις, παρότι τα δύο σχέδια που κατέστρωσε η Ε.Ε. για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων απέτυχαν παταγωδώς, επειδή τα σύνορα ήταν ανοιχτά και η Γερμανία ήταν η βασική χώρα υποδοχής. Από τη στιγμή όμως που οι χώρες του βαλκανικού διαδρόμου και της Κεντρικής Ευρώπης αυξάνουν τα εμπόδια με διάφορα προσχήματα, πρόσφυγες και μετανάστες μένουν στην Ελλάδα, που όμως δεν μπορεί να τους φιλοξενήσει. 

Το επόμενο ορόσημο για τη διαχείριση του προβλήματος είναι η ειδική Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε. που θα γίνει προς το τέλος Φεβρουαρίου. Εκεί η Ελλάδα θα βρεθεί ξανά στο μικροσκόπιο, πρώτα για το αν ολοκλήρωσε τα hot spots και ακολούθως σε σχέση με την δημιουργία χώρων προσωρινής φιλοξενίας για τους 40.000 πρόσφυγες. 

Ενώ όμως οι Ευρωπαίοι εταίροι αποφεύγουν να δυσαρεστήσουν την Τουρκία που κρατά το κλειδί της λύσης του προβλήματος, αυξάνουν την πίεση στην Ελλάδα με συνεχείς δηλώσεις, αλλά και απειλές και εκβιασμούς ότι θα την αποβάλλουν από τη Σένγκεν και από το ευρώ. Μετά τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος κατηγόρησε την Ελλάδα για καταστρατήγηση της Συνθήκης Σένγκεν και υπαινίχθηκε αδυναμία φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων, ήρθε ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και αναπληρωτής πρόεδρος των Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας Μάνφρεντ Βέμπερ να επιτεθεί κατά της Ελλάδας ζητώντας την αποπομπή της από τη ζώνη Σένγκεν. Πρόσθεσε, δε, ότι «όταν αν μία χώρα δεν μπορεί να φυλάει τα σύνορά της, πρέπει να αναλαμβάνει τον έλεγχο η Ευρώπη». Παράλληλα, το στέλεχος των Χριστιανοδημοκρατών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Στάιγκερ επανέφερε το προσωρινό Grexit. Παρά τις επικοινωνιακές διακηρύξεις της καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ, η Γερμανία ήδη περιορίζει την υποδοχή των προσφύγων κάτω από την πίεση των Χριστιανοκοινωνιστών, αλλά και των τοπικών κοινωνιών. Μάλιστα εξετάζει το ενδεχόμενο να περιορίσει την παραχώρηση ασύλου μόνο στους προερχόμενους από τη Συρία και να εξαιρέσει τους πρόσφυγες από το Ιράκ και το Αφγανιστάν, κάτι που θα επιδεινώσει την κατάσταση στη χώρα μας. 

Ήδη την περασμένη εβδομάδα έφτασε στην Ελλάδα πρόσθετη δύναμη της Frontex, η οποία θα επιτηρεί και τα βόρεια σύνορα της χώρας και τη ροή προς την ΠΓΔΜ, εποπτεύοντας ουσιαστικά τη χώρα μας.