Ηταν σκληρή και την έλεγαν... Σβίγκου

Μπορεί να είναι πυρ και μανία στο Μαξίμου με τον Ιάσονα Σχινά-Παπαδόπουλο, αλλά δεν ήταν λίγα και τα κυβερνητικά στελέχη που έκαναν πικρόχολα σχόλια για τον επικοινωνιακό χειρισμό της Ράνιας Σβίγκου. Η τηλεοπτική παρέμβασή της σε καθημερινή εκπομπή προκάλεσε έντονη δυσφορία.

Στην προσπάθειά της να δικαιολογήσει την παραληρηματική εξιστόρηση των προγονικών αγωνιστικών δαφνών του γραμματέα της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, η εκπρόσωπος της Κουμουνδούρου μίλησε για «σταύρωση ενός παιδιού 28 ετών για τα νούμερα της τηλεθέασης». Και οι πιο καλοπροαίρετοι ομολογούν ότι αυτές οι κουβέντες είναι επικοινωνιακά αφελείς. «Είναι δυνατόν ο γραμματέας της Νεολαίας του κυβερνώντος κόμματος να χαρακτηρίζεται “παιδί”, εμμέσως πλην σαφώς να ζητάμε να αντιμετωπίζεται σαν έφηβος, και μετά ζητάμε να μας πάρουν στα σοβαρά;», σχολίασε οργισμένος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.

Το πολυεργαλείο «Ουρανία»

Η Ράνια, βαφτισμένη Ουρανία, είναι εδώ και χρόνια αυτό που εντός του ΣΥΡΙΖΑ αποκαλούν «πολύτιμο κομματικό πολυεργαλείο». Εντάχθηκε για πρώτη φορά στο κόμμα ως πρωτοετής φοιτήτρια του Παντείου. Ηταν το 2000 και εκείνη έκλεινε τα 19 της χρόνια. Από την ενηλικίωσή της, λοιπόν, εντάχθηκε στον κομματικό μηχανισμό. Αναρριχήθηκε με ταχύτητα λόγω της αξιοθαύμαστης προσήλωσης και αφοσίωσης που έδειχνε στην εκάστοτε επίσημη γραμμή, από την οποία δεν παρεξέκλινε ποτέ. Μεγαλωμένη στην Κυψέλη, με καταγωγή από τον Βόλο και τα Καλάβρυτα, δεν έκανε ποτέ κολλητή παρέα με τον ίδιο τον Αλέξη Τσίπρα. Είχε διεισδύσει, όμως, στον κύκλο του την εποχή που εκείνη ήταν νεοφώτιστη και εκείνος επικεφαλής της Νεολαίας. Το είχε καταφέρει κερδίζοντας την εμπιστοσύνη και τη φιλία του Τάσου Κορωνάκη, του Αλέξανδρου Μπίστη, του Ανδρέα Καρίτζη και του Κώστα Μαρματάκη, τα άτομα που συνόδεψαν τον Αλέξη στην ιλιγγιώδη πορεία του προς την κορυφή.

Ολοι έμεναν στο κέντρο, ξημεροβραδιάζονταν στην Κουμουνδούρου και τα βράδια πήγαιναν μαζί σινεμά ή σύχναζαν στα μπαράκια και στα καφέ της Κυψέλης, των Εξαρχείων και του Παγκρατίου. Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν φοιτητές, όπως και η Ράνια, και στρατευμένοι στον κομματικό μηχανισμό.

Ηταν η εποχή της πολιτικής, και όχι μόνο, αθωότητας: ένιωθαν σύντροφοι και συνοδοιπόροι σε μια ευγενική αποστολή. Καταδεκτικός κάποιες φορές, συμμετείχε στις εξορμήσεις τους σε ταβερνάκια και ο ίδιος ο Αλέξης, ο οποίος ήταν από τότε «ο πρίγκιπας» του μικρόκοσμου της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ.

Η Σβίγκου, έχοντας σχεδόν την ίδια εμφάνιση, με το ίδιο σημερινό χαρακτηριστικό κούρεμά της, έπεσε με τα μούτρα στις κομματικές δραστηριότητες. Παράλληλα σπούδασε Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές. Οταν, όμως, δεν την έβρισκες στο Πάντειο και στα γύρω καφέ, σίγουρα θα την έβρισκες στην Κουμουνδούρου.

Είχε εκλεγεί μέλος της Γραμματείας του Κεντρικού Συμβουλίου της Νεολαίας, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Φοιτητικού Συλλόγου στο Πάντειο, ενώ συμμετείχε στο Κοινωνικό Φόρουμ από την ίδρυσή του. Είναι η εποχή που η Ράνια αρχίζει δειλά-δειλά να μιλάει σε πανεπιστημιακά αμφιθέατρα εκπροσωπώντας τη Νεολαία του Συνασπισμού. Σύμφωνα με μαρτυρίες συμφοιτητών της, αυτό που από τότε τη χαρακτήριζε ήταν η στρατιωτικού τύπου κομματική πειθαρχία παρά η ιδεολογικοπολιτική κατάρτιση, η ρητορική δεινότητα ή κάποιο ταλέντο στην επικοινωνία.

Κομματικά ένσημα

Μετά το Πάντειο συνεχίζει τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στην Πολιτική Επιστήμη και Κοινωνιολογία, όπου και κάνει το μεταπτυχιακό της. Εχοντας ξεκινήσει από τα χαμηλά κλιμάκια του ΣΥΡΙΖΑ, ανελίσσεται κυρίως ως ακούραστη εργάτρια. Οργανώνει εκδηλώσεις, μαζεύει κόσμο, μοιράζει φλάιερ, συμμετέχει σε πορείες, κάνει ατελείωτη κομματική λάντζα. Μ’ αυτά και μ’ αυτά συσσωρεύει κομματικά ένσημα.

Αν και όχι ιδιαίτερα κοινωνική και εξωστρεφής, κινείται στους κομματικούς διαδρόμους σαν στο σπίτι της. Ως παιδί του κομματικού σωλήνα διακρίνεται για τον μονοδιάστατο και δογματικό πολιτικό της λόγο. «Η Ράνια είναι ολίγον τι Ταλιμπάν. Δεν παρεκκλίνει, σέβεται την ιεραρχία, γεγονός που της εξασφαλίζει τη συμπάθεια της ηγεσίας. Αυτό όχι μόνο δεν την εμποδίζει να είναι φιλόδοξη, αλλά την εκπαιδεύει να ελίσσεται, να γίνεται απαραίτητη στους καθοδηγητές της και τελικά να ανελίσσεται», σχολιάζει στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ που έχει συνεργαστεί μαζί της. Εκείνη την περίοδο μιλάει παθιασμένα για τον φεμινισμό και τα ανθρώπινα δικαιώματα και σταδιακά εδραιώνει το όνομά της στον μικρόκοσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Οι φίλοι της, αλλά και τα φλερτ της προέρχονται από το ίδιο περιβάλλον. Από τότε, άλλωστε, βλέπει με ιδιαίτερη δυσπιστία όποιον δεν ανήκει στο κόμμα και όποιον δεν υπερασπίζεται με το ίδιο πάθος αυτά που πιστεύει εκείνη. Εχοντας συνειδητοποιήσει ότι για την ανέλιξή της έχει ανάγκη και ακαδημαϊκά προσόντα, συνεχίζει τις σπουδές της. Μιλάει καλά γαλλικά, αλλά όχι τόσο καλά αγγλικά. Γι’ αυτό και επιλέγει για το διδακτορικό της το Πανεπιστήμιο της Ναντέρ.

Την ενέπνεε και το γεγονός ότι από εκεί είχε ξεκινήσει η εξέγερση τον Μάη του '68 που συγκλόνισε τη Γαλλία και όλη την Ευρώπη. Η νεαρή Ράνια μετακόμισε στην Πόλη του Φωτός σχεδόν μαγεμένη. Ηλπιζε όχι μόνο να πάρει διδακτορικό στην Κοινωνιολογία, αλλά και να βρει κάτι από την επαναστατική αύρα του 1968. Ισως επειδή δεν τη βρήκε, ουσιαστικά εγκατέλειψε τις ακαδημαϊκές φιλοδοξίες της. Ακόμα και σήμερα, χρόνια μετά, παραμένει υποψήφια διδάκτωρ.

Η άνοδος του Τσίπρα και ο ρόλος της Σβίγκου

Το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα προκαλεί ανακατατάξεις στο πολιτικό σκηνικό: ο κυρίαρχος για δεκαετίες δικομματισμός καταρρέει και το άστρο του Τσίπρα αρχίζει να ανατέλλει. Στην ηλικιακή τουλάχιστον ανανέωση του κόμματος οι τριαντάρηδες σύντροφοι του Αλέξη σπεύδουν να τον περιβάλουν, καταλαμβάνοντας κομβικές θέσεις στο κόμμα που επελαύνει προς την εξουσία. Μέσα σ’ αυτούς, αλλά πάντα σε δεύτερο πλάνο, και η Ράνια. Παρά τις προσπάθειές της δεν καταφέρνει να διεισδύσει στην πρώτη γραμμή και στον πυρήνα των συνεργατών του προέδρου και μελλοντικού πρωθυπουργού. Δεν μένει, όμως, στο περιθώριο. Εκλέγεται το 2010 στην Κεντρική Επιτροπή και αναλαμβάνει καθήκοντα στο Γραφείο Τύπου. Είναι η εποχή που γίνεται το δεξί χέρι του Πάνου Σκουρλέτη.

Εκείνος είναι εκπρόσωπος Τύπου του κόμματος και ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του Τσίπρα. Συγκεντρωτικός, με συχνά ξεσπάσματα θυμού, ο Σκουρλέτης δεν είναι εύκολος προϊστάμενος. Η Σβίγκου, όμως, όσο δύσκολη και απόμακρη είναι με άτομα που δεν γνωρίζει ή βρίσκονται στα κατώτερα κλιμάκια του κόμματος, άλλο τόσο ευχάριστη είναι με τους ανωτέρους της.

Αποφεύγει να συγκρούεται και παρακολουθεί μαθαίνοντας τον ρόλο του κομματικού εκπροσώπου. Στις βουλευτικές εκλογές του 2012 και στις ευρωεκλογές του 2014 είναι υποψήφια κυρίως για να δοκιμάσει τις δυνάμεις της, συμμετέχοντας σε τηλεοπτικές εκπομπές και κομματικές εκδηλώσεις. Κατά γενική ομολογία δεν έχει χάρισμα. Εχει δυσκολίες στο να επικοινωνεί, ακόμα και να χαμογελάει. Σύντροφοί της επισημαίνουν ότι «χρειάζεται δουλειά». «Πάντα πίστευα ότι είναι πολύτιμη, αλλά όχι για να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Εχει ταλέντο και είναι αποτελεσματική όταν δρα παρασκηνιακά», μας λέει ένας από αυτούς.

Από το 2012 και μετά, όταν η Κουμουνδούρου αποκτά άλλη σημασία και κίνηση, η Ράνια έχει μόνιμη παρουσία στον τρίτο όροφο. «Βρισκόταν εκεί τουλάχιστον 12 ώρες την ημέρα, δίπλα στον Σκουρλέτη ή στον Κορωνάκη. Ψυχρή αν δεν γνώριζε κάποιον, έως και μουτρωμένη, πάντα σε καθεστώς άμυνας, ακόμα και αν δεν υπήρχε κάποια επίθεση», μας λέει συνομήλικος σύντροφός της.

Εκείνη την περίοδο ο Τάσος Κορωνάκης γίνεται φίλος και προστάτης της. Την εμπιστεύεται και την προωθεί. Είναι, άλλωστε, η εποχή που η Ράνια έχει προσεγγίσει και τον Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Τους δύο νέους τους ενώνουν πολλά. Για ένα διάστημα γίνονται αχώριστοι. Εχουν, άλλωστε, πολλά κοινά. Είναι μάλλον εσωστρεφείς, αν και με διαφορετικό τρόπο. Και οι δύο προτιμούν μία καλή ταινία αντί για ένα ξενύχτι σε κάποιο τσιπουράδικο. Εχουν και οι δύο ζήσει για κάποιο διάστημα στο εξωτερικό και τρέφουν ακαδημαϊκές φιλοδοξίες. Η Ράνια, όμως, μοιάζει πιο ριζοσπαστική από τον μετριοπαθή Γαβριήλ, πάντα ένα βήμα πιο αριστερά, για την ακρίβεια ένα βήμα πιο κομματικά. Η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία τους σπρώχνει σε διαφορετικούς ρόλους. Λίγο αργότερα, όταν ο Τσίπρας θα κάνει τη μνημονιακή στροφή του, οι δρόμοι τους θα χωρίσουν. Ο Σακελλαρίδης θα προτιμήσει να πάει σπίτι του από το να υπηρετήσει το 3ο μνημόνιο, ενώ η Σβίγκου θα γίνει απολογητής του 3ου μνημονίου. Οι εμφανίσεις της δεν περιορίζονται πλέον μόνο στον τρίτο όροφο της Κουμουνδούρου. Διορίζεται διάδοχος του Σκουρλέτη στη θέση του εκπροσώπου Τύπου και από τη θέση αυτή πυκνώνει τις τηλεοπτικές εμφανίσεις της. Εχοντας μπει στο πετσί του ρόλου, προωθεί τον λεγόμενο επαναπροσδιορισμό της επικοινωνιακής πολιτικής και των σχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ με τα ΜΜΕ.

Οταν ξέσπασε η εσωκομματική κρίση, σε αντίθεση με πολλούς από τους συντρόφους και στενούς φίλους της, η Σβίγκου παραμένει στον μνημονιακό πια ΣΥΡΙΖΑ. Για την ακρίβεια, για ένα διάστημα δείχνει να αμφιταλαντεύεται. Δείχνει ότι παραμένει μόνο με το ένα πόδι στο κόμμα και ότι πιθανόν σύντομα να ακολουθήσει και εκείνη τον δρόμο της εξόδου.

Στα ηγετικά κλιμάκια

Ορισμένοι σύντροφοί της ισχυρίζονται ότι καλλιέργησε αυτό το κλίμα για να πετύχει με την παραμονή της αναβάθμιση από την ηγεσία. Είναι η εποχή που επιτέλους διεισδύει στα ηγετικά κλιμάκια. Την καλούν στην ομάδα του λεγόμενου «πρωινού καφέ», γεγονός που τη φέρνει στο Μέγαρο Μαξίμου και κοντά στον πρωθυπουργό.

Εκτός από τον ρόλο της επικοινωνίας µε τους δηµοσιογράφους και την εκπροσώπηση του κόµµατος, αναλαμβάνει ένα πρόσθετο πόστο: την πολιτική ευθύνη των κομματικών ΜΜΕ, της εφημερίδας «Αυγή» και του ραδιοφωνικού σταθμού Στο Κόκκινο. Θέση απολύτως κομβική, αφού πρέπει να διατηρηθούν οι ισορροπίες ανάμεσα στην κυβέρνηση και τα κομματικά media, τα οποία ουσιαστικά φέρνουν σε καθημερινή επαφή την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ με τη βάση του κόμματος.

Επιπλέον, σε συνεννόηση με τον Νίκο Παππά, τον Αλέκο Φλαμπουράρη και τον Πάνο Σκουρλέτη, στις εκλογές του Σεπτεμβρίου συμμετέχει και εκείνη στον πολιτικό σχεδιασμό, αλλά και στον σφοδρό πόλεμο εναντίον της Αριστερής Πλατφόρμας.

Οι κακές γλώσσες λένε ότι οι πρώην σύντροφοί της, και ειδικά ο Κορωνάκης, ο οποίος υπήρξε μέντοράς της, εντυπωσιάστηκαν με την προσαρμοστικότητα που επέδειξε η κατά τα άλλα δύσκαμπτη Ράνια. Οπως μας λέει πρώην σύντροφός της, «η Σβίγκου επιβεβαίωσε αυτό που είχε εξαρχής διαφανεί: είναι πάντα με την ηγεσία, ανεξαρτήτως πολιτικής. Στην πραγματικότητα είναι στρατιώτης του κόμματος και όχι πολιτικό στέλεχος. Γι’ αυτό και δεν δίστασε να στραφεί εναντίον συντρόφων της, οι οποίοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάδειξή της».