Στη Βουλή η τροπολογία για τις 4 άδειες με διαδικασίες «fast track» - Αντιδράσεις από τα κανάλια

Την πλήρη αναδιάρθρωση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου με λειτουργία τεσσάρων ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών ενημερωτικού χαρακτήρα εθνικής εμβέλειας που θα λάβουν άδειες δεκαετούς διάρκειας μετά από διεθνή δημοπρατικό διαγωνισμό προβλέπει η τροπολογία του υπουργού Επικρατείας Νίκου Παππά που κατατέθηκε αργά το βράδυ της Τετάρτης και θα ψηφιστεί σήμερα.

Σύμφωνα με τις προωθούμενες ρυθμίσεις αλλά και με την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει με fast track την διαδικασία, αμέσως μετά την ψήφιση της τροπολογίας θα εκδοθεί από τον κ. Παππά η προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού.

Ειδικότερα, η όλη διαδικασία θα πραγματοποιηθεί σε τρία βήματα:

-Έκδοση της προκήρυξης σε ελληνικά και αγγλικά από τον αρμόδιο υπουργό. Σύμφωνα με πληροφορίες θα αποτελεί πολυσέλιδο κείμενο που θα περιλαμβάνει τις προϋποθέσεις του αρχικού νόμου (π.χ. 400 εργαζόμενοι, μετοχικό κεφάλαιο κ.α.) αλλά και επιπρόσθετους, τεχνικούς και άλλους όρους

-Οι ενδιαφερόμενοι θα καταθέσουν τους φακέλους τους που θα αξιολογηθούν από τον αρμόδιο υπουργό ώστε μετά και από την εξέταση των πιθανών ενστάσεων να σχηματιστεί μια λίστα υποψηφίων καναλαρχών.

-Όσοι παραμείνουν στην λίστα θα προχωρήσουν στην τελική φάση της δημοπράτησης. Η τιμή εκκίνησης της δημοπρασίας θα καθοριστεί με κοινή απόφαση του υπουργού Οικονομικών και του αρμοδίου για ζητήματα Τύπου. Οι τέσσερις που θα κάνουν την καλύτερη οικονομική προσφορά θα πάρουν την άδεια.

Ο χρονικός ορίζοντας για την ολοκλήρωση της διαδικασίας δεν προσδιορίζεται. Όμως, η κυβερνηση έχει επισημάνει πως η αδειοδότηση των καναλιών αποτελεί προαπαιτούμενο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.

Συνταγματικότητα και εξουσίες υπουργού τα ζητήματα που θα βάλουν «φωτιά» στην Βουλή

Η τροπολογία κατατέθηκε στο νομοσχέδιο «Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας για τις διεθνείς οδικές επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές» που θα συζητηθεί αύριο το απόγευμα (18:00) στην Ολομέλεια της Βουλής.

Πάντως, η συζήτηση αναμένεται ιδιαιτέρως εκρηκτική καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης θα επαναφέρουν το επιχείρημα περι «υπερκαναλάρχη υπουργού» μιας και ο κ. Παππάς γίνεται ο απόλυτος διαμορφωτής του νέου σκηνικού αλλά και θα θέσουν ζήτημα για την συνταγματικότητα της ρύθμισης. Υπενθυμίζεται ότι πάγιο αίτημα της ΝΔ και των υπολοίπων κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι να περάσουν όλες οι αρμοδιότητες στο ΕΣΡ. Συγκεκριμένα, ζητούν ο αριθμός των εκπεμπόμενων καναλιών και η αξιολόγηση των υποψηφίων καναλαρχών να γίνεται από την Ανεξάρτητη Αρχή και όχι από τον υπουργό επισημαίνοντας ότι με τον τρόπο αυτό υπηρετείται η διαφάνεια και οι Συνταγματικές επιταγές. Αυτό ήταν και το βασικό τους επιχείρημα για να στηρίξουν την αρνητική στάση στην εκλογή μελών του ΕΣΡ. Ομως, η κυβέρνηση αντί να δώσει περισσότερες εξουσίες στην Ανεξάρτητη Αρχή… αφαίρεσε και όσες είχε. Παράλληλα, από την πλευρά της αντιπολίτευσης θα υποστηριχθεί ότι ο περιορισμός των εκπεμπόμενων καναλιών σε τέσσερα είναι αυθαίρετος, οδηγεί σε κλείσιμο υφιστάμενων επιχειρήσεων και σε ανεργία δεκάδες εργαζόμενους του κλάδου.

Ωστόσο, στην αιτιολογική έκθεση παρατίθενται μια σειρά επιχειρημάτων που κατά την κυβέρνηση απαντούν με επάρκεια στο σύνολο των ενστάσεων.

Ειδικότερα, εξηγείται πως η αναγκαιότητα της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας προκύπτει από την αδυναμία της Διάσκεψης των Προέδρων να εκλέξει τα μέλη του ΕΣΡ, αδυναμία που είχε ως αποτέλεσμα την ουσιαστική ακύρωση του αρχικού νόμου για την αναδιάρθρωση του ραδιοτηλεοπτικού τοπίου. Σε άλλο σημείο μάλιστα υποστηρίζεται ότι η αναγκαιότητα της διεξαγωγής αδειοδοτικής διαδικασίας προκύπτει και από το γεγονός ότι ο χώρος της ραδιοτηλεόρασης παρέμενε εως σήμερα «προνομιακό πεδίο ιδιωτικής αυθαιρεσίας».

Ο αρμόδιος υπουργός σπεύδει δε να επισημάνει για όσους θα επιχειρήσουν να θέσουν ζητήματα αντισυνταγματικότητας το περιεχόμενο του άρθρου 15 του Συντάγματος: «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του ΕΣΡ...».

Ο κ. Παππάς θα υποστηρίξει ότι από το γράμμα και το πνεύμα της συγκεκριμένης διάταξης συνάγεται αφενός ότι στο ΕΣΡ έχουν ανατεθεί αποκλειστικά και μόνο οι ελεγκτικές αρμοδιότητες της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας και αφετέρου ότι η αδειοδότηση της λειτουργίας των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών, η οποία αποτελεί παραχώρηση δημόσιας υπηρεσίας, συνιστά έκφανση του άμεσου έλεγχου του Κράτους.  Σε περίπτωση αδυναμίας συγκρότησης ΕΣΡ, η εφαρμογή της συνταγματικής επιταγής δεν πρέπει να παρακωλύεται ούτε να αναστέλλεται αλλά αντιθέτως επιβάλλεται η διεξαγωγή της αδειοδοτικής διαδικασίας και η ανάθεσή της σε άλλο κρατικό όργανο – εν προκειμένω στον υπουργό Επικρατείας.

Αναφορικά με τον περιορισμό των καναλιών σε τέσσερα, θα αναπτυχθεί επιχειρηματολογία σχετική με τους δείκτες βιωσιμότητας του κλάδου. Ηδη, στην αιτιολογική έκθεση σημειώνεται ότι η διαφημιστική «πίτα» έχει συρρικνωθεί από 180-265 εκατ. ευρώ την ώρα που το κόστος λειτουργίας των τεσσάρων μεγαλύτερων σε τζίρο σήμερα καναλιών κυμαίνεται μεταξύ 32 και 80 εκατ. ευρώ το χρόνο χωρίς σε αυτά τα ποσά να υπολογίζονται τα «βάρη» για την εξυπηρέτηση πιθανών δανειακών υποχρεώσεων.  Επίσης, γίνεται αναφορά (σ.σ. με βάση και την έκθεση πανεπιστημίου της Φλωρεντία) για ζητήματα τεχνικής φύσεων που εισηγούνται τον συγκεκριμένο αριθμό.

Για παιχνίδια εξουσίας καταγγέλλουν την κυβέρνηση τα ιδιωτικά κανάλια

Πάντως, η Ένωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών Εθνικής Εμβέλειας (ΕΙΤΗΣΕΕ) με ανακοίνωση απαντά στα κυβερνητικά σχέδια υποστηρίζοντας πως παραβιάζεται το Σύνταγμα και συγκεκριμένα το άρθρο 15, παρ. 2, το οποίο ορίζει ότι η αρμοδιότητα για την παροχή των τηλεοπτικών αδειών ανήκει στο Εθνικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο (ΕΣΡ), ως Ανεξάρτητη Αρχή. Παράλληλα, αμφισβητεί και τα στοιχεία της έκθεσης του πανεπιστημίου της Φλωρεντίας. Τονίζεται, δε, στην ανακοίνωση, ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να κάνει «παιχνίδια εξουσίας», με όρους αδιαφάνειας.

Αναλυτικά η ανακοίνωση:

«Κατά τη διάρκεια του σημερινού Υπουργικού Συμβουλίου, ο κ. Πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι προτίθεται να καταθέσει νομοθετική διάταξη με την οποία θα ορίζεται ότι οι τηλεοπτικές άδειες εθνικής εμβέλειας θα είναι τέσσερις και πώς τη διαγωνιστική διαδικασία θα πραγματοποιήσει η Κυβέρνηση, παρακάμπτοντας το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Μάλιστα, ο κ. Πρωθυπουργός, για να δικαιολογήσει την απόφασή του, έκανε λόγο για αντισυνταγματική εκτροπή που έχει προηγηθεί και τον αναγκάζει να προχωρήσει στην κίνησή του αυτή!

Ωστόσο, το Σύνταγμα και συγκεκριμένα το άρθρο 15 παρ. 2 ορίζουν το πλαίσιο των παραπάνω, ξεκαθαρίζοντας ότι η αρμοδιότητα ανήκει στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης ως Ανεξάρτητη Αρχή. Η Κυβέρνησή διαπράττει συνταγματική εκτροπή, επιδιώκοντας να ελέγξει με τόσο προφανώς μη νόμιμο τρόπο τους φορείς της ενημέρωσης και ψυχαγωγίας μέσω τηλεόρασης. Παίρνει μια αρμοδιότητα που το ίδιο το Σύνταγμα ορίζει ότι ανήκει σε μια Ανεξάρτητη Αρχή, για να κάνει «παιχνίδια εξουσίας»  με όρους αδιαφάνειας.

Την ίδια στιγμή, με άκρως αυταρχικό και καθόλου τεκμηριωμένο τρόπο, η Κυβέρνηση αποφασίζει και διατάσσει ότι οι τηλεοπτικές άδειες θα είναι τέσσερις, γιατί τόσες προφανώς εξυπηρετούν τις προθέσεις της. Για να «τεκμηριώσει» την απόφαση αυτή, η Κυβέρνηση εμφανίζει ταχυδακτυλουργικά μια μελέτη, από την οποία υποτίθεται ότι προκύπτει η τεκμηρίωση ύπαρξης τεσσάρων μόνο τηλεοπτικών αδειών. Όμως, με τη μελέτη αυτή, η Κυβέρνηση παραπλανά το Κοινοβούλιο, τα κόμματα, τους βουλευτές.

Τα πέντε λανθασμένα συμπεράσματα για τη Μελέτη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου της Φλωρεντίας

Συμπέρασμα 1ο: Με την σημερινή τεχνολογία η Digea έχει τη δυνατότητα να εκπέμπει 16 προγράμματα υψηλής ευκρίνειας ή 48 κανονικής ευκρίνειας και στο μέλλον 54 και 150 αντίστοιχα.

Συμπέρασμα 2ο: Η μελέτη έχει ακόμα και αριθμητικά λάθη. Ενώ αναφέρει ότι η χωρητικότητα ενός πολυπλέκτη είναι 24.88 Mbit/s και η απαίτηση μίας ροής υψηλής ευκρίνειας είναι 8 Mbit/s, καταλήγει ότι χωρούν δύο ροές αντί για 3. Το συμπέρασμα των 4 προγραμμάτων βγαίνει μετά από αριθμητικά λάθη, λανθασμένες παραδοχές και λογικές υπερβάσεις.

Συμπέρασμα 3ο: Η μελέτη αναφέρει ότι σε κανένα κράτος της Ε.Ε δεν έχει γίνει διαγωνισμός για χορήγηση αδειών παρόχου περιεχομένου με δημοπράτηση ή άλλη διαδικασία. Για τον υπολογισμό του τιμήματος συγκρίνει με διαδικασίες για χορήγηση χρήσης φάσματος, κάτι που έχει ολοκληρωθεί στην Ελλάδα και έχει καταβληθεί τίμημα € 4.1 εκ ανά πολυπλέκτη. Δηλαδή η πρόταση είναι να πληρωθεί δύο φορές το ίδιο πράγμα.

Συμπέρασμα 4ο: Από την ίδια μελέτη προκύπτει ότι το τίμημα που έδωσε η Digea είναι υπερβολικό, τουλάχιστον διπλάσιο από την πρόταση της μελέτης

Συμπέρασμα 5ο: Δεν υπάρχει αξιολόγηση ή πρόταση για οικονομική βιωσιμότητα σταθμών.

Ας πάψει λοιπόν η Κυβέρνηση την τακτική δημιουργίας φανταστικών εχθρών που δήθεν δεν θέλουν να μπει τάξη στο τοπίο. Θυμίζουμε ότι τα μέλη της ΕΙΤΗΣΕΕ, οι τηλεοπτικοί σταθμοί εθνικής εμβέλειας, έχουν καταθέσει τις προτάσεις τους επανειλημμένα, ώστε να ρυθμιστεί επιτέλους το τηλεοπτικό τοπίο, με διαφάνεια, υγιώς, απρόσκοπτα και βιώσιμα, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα τον πλουραλισμό και την πολυφωνία των απόψεων, αλλά και τις χιλιάδες θέσεις εργασίας. Κι αυτό είναι που η Κυβέρνηση δεν επιθυμεί, ακριβώς για να μπορεί να ελέγχει και εκβιάζει τους τηλεοπτικούς σταθμούς. Γι αυτό εφευρίσκει νομοθετικά εκτρώματα, για να μπορέσει να επιβάλει αυθαίρετα τους δικούς της κανόνες.

Καλούμε την Κυβέρνηση, αντί να μιλά απλώς για διαφάνεια και συνταγματική νομιμότητα, να κάνει πράξη τις αρχές που επικαλείται, και με διάλογο να μπουν κανόνες στο τηλεοπτικό τοπίο.

Δεν χρειάζεται να ανακαλυφθεί ο τροχός σε μια χώρα της Ευρώπης. Ισχύει το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το προστατεύουν το Σύνταγμα και οι διεθνείς συνθήκες».

Τι είπε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, για τις τηλεοπτικές άδειες 

«Στο μνημόνιο η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε να εκκινήσει έναν διεθνή διαγωνισμό για την πώληση των τηλεοπτικών αδειών και δεσμεύτηκε πως αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα μέτρο για να εκπληρώσει τους δημοσιονομικούς της στόχους. Αυτό πρέπει να γίνει με σεβασμό στους Ευρωπαϊκούς νόμους και καθώς δεν έχει γίνει ακόμα καμία πρόταση σχετικά με τον διαγωνισμό, δεν έχει γίνει και καμία συζήτηση με τους θεσμούς. 

Παρόλ' αυτά είναι τα κράτη-μέλη που δίδουν τις άδειες στα τηλεοπτικά κανάλια καθώς η νομοθεσία αυτή δεν έχει εναρμονιστεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο». 


Για το θέμα εξέδωσε ανακοίνωση και η ΕΣΗΕΑ

Η εσπευσμένη επιδίωξη της Κυβέρνησης να ρυθμίσει το ζήτημα των αδειών των τηλεοπτικών σταθμών, παρακάμπτοντας το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, προκαλεί τις εύλογες ανησυχίες του δημοσιογραφικού Κλάδου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ, που συνεδριάζει εκτάκτως αύριο το πρωί, για το συγκεκριμένο θέμα, οφείλει να επαναλάβει, για άλλη μια φορά, τις πάγιες θέσεις του:

-       Επιμένει στη θεσμοθέτηση των κανόνων που διασφαλίζουν την απόλυτη διαφάνεια στην ιδιοκτησία των ΜΜΕ, ύστερα μάλιστα από 25 χρόνια αυθαιρεσίας και διαπλοκής που μονίμως καταγγέλλουν οι δημοσιογράφοι.

-       Είναι αντίθετο σε οποιαδήποτε απόπειρα συγκέντρωσης των ΜΜΕ, είτε αυτή συνδέεται με την επιχειρηματικότητα, είτε επιδιώκεται από πολιτικές.

-       Απαιτεί την πλήρη διασφάλιση των θέσεων εργασίας, όσων ακόμη εργάζονται, και κατοχύρωση των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων των δημοσιογράφων με Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και τον Κώδικα Δεοντολογίας.

Η ενημέρωση είναι ζήτημα Δημοκρατίας και δεν το παζαρεύουμε.