Παρασκήνιο: Γιατί η κυβέρνηση έκανε πίσω στις offshore

Σε μία θεαματική αναδίπλωση από τις λίγες, αναγκάστηκε να προχωρήσει η κυβέρνηση το μεσημέρι της Τρίτης και μετά από ένα τριήμερο “μαστίγωμα”, από σύσσωμη την αντιπολίτευση, μεγάλο μέρος του τύπου, αλλά και ισχυρές δυνάμεις μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ, αποφάσισε να πάρει πίσω την απαράδεκτη, όσο και ύποπτη για τη σκοπιμότητά της, διάταξη του πολυνομοσχεδίου, με την οποία επιτρεπόταν σε υπουργούς και βουλευτές να έχουν offshore εταιρίες! Ανακοίνωσε δε ότι θα καταθέσει αύριο νέα τροπολογία στη Βουλή, με την οποία θα απαγορεύει την οποιαδήποτε συμμετοχή πολιτικών σε οποιαδήποτε ξένη εταιρία, offshore ή μη.

Προηγήθηκαν της σχετικής ανακοίνωσης από την Όλγα Γεροβασίλη, πολύωρες δραματικές συσκέψεις και επικοινωνίες του ίδιου του πρωθυπουργού με κυβερνητικά στελέχη, προκειμένου να εκτιμηθεί η κατάσταση, να υπολογιστεί η πολιτική ζημιά που υπέστη η κυβέρνηση, αλλά και να βρεθεί η κατάλληλη φόρμουλα ώστε η αναδίπλωση να εμφανιστεί περίπου ως ακόμη μία “επιτυχία” του Μεγάρου Μαξίμου.

Οι εξελίξεις είχαν δρομολογηθεί μεν από το απόγευμα της Δευτέρας, όταν διαπιστώθηκε ότι το θέμα δεν “μαζεύεται” με τίποτα, αλλά επιταχύνθηκαν όταν το πρωί της Τρίτης η κομματική εφημερίδα Αυγή κυκλοφόρησε με τίτλο “οφσάιντ με τις offshore”, κατακρίνοντας ευθέως την κυβέρνησης και ζητώντας την άμεση απόσυρση της διάταξης. Έγινε τότε αμέσως αντιληπτό ότι η διάταξη ήταν “νεκρή” και το μόνο που απέμενε αφορούσε στον τρόπο υποχώρησης της κυβέρνησης.

Μάλιστα, λίγο μετά το αναπάντεχο χτύπημα από την Αυγή, εμφανίστηκαν ακόμη και υπουργοί, όπως ο Γιώργος Κατρούγκαλος, που πήραν σαφείς αποστάσεις από την αμαρτωλή διάταξη και εμμέσως έθεταν θέμα απόσυρσης ή αλλαγής.

Τελικώς η κυβέρνηση επέλεξε να κάνει πίσω “φωνάζοντας” και απειλώντας – άραγε ποιους; - ότι με τη νέα τροπολογία θα έχουν πρόβλημα κάποιοι από τους πολιτικούς της αντιπάλους. Η τακτική αυτή της κυβέρνησης δημιουργεί νέα ερωτηματικά, καθώς όχι μόνο παραδέχεται πλέον σαφώς ότι η πρώτη διάταξη ήταν προβληματική, αλλά εμφανίζεται να θεωρεί ότι υπάρχουν θέματα με πολιτικά πρόσωπα, για τα οποία όμως επέλεξε να μην κάνει τίποτα αρχικά, αλλά θα... κάνει τώρα, υπό το βάρος της σκληρής κριτικής που υπέστη.

Η δήλωση της Γεροβασίλη


Με δήλωσή της η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη προανήγγειλε ότι με τροπολογία που κατατίθεται αύριο θα θεσμοθετηθεί το ασυμβίβαστο μεταξύ της κατοχής offshore και της ιδιότητας του βουλευτή και του υπουργού. Η κυρία Γεροβασίλη επιτέθηκε στο ΠΑΣΟΚ για το νόμο του 2010 που όπως είπε οδηγούσε δήθεν σε εφαρμογή της απαγόρευσης. «Παρά τις σαφείς διευκρινίσεις που έχουν ήδη δοθεί, κουνάνε το δάχτυλο στην Αριστερά για δήθεν προσπάθεια συγκάλυψης» υποστήριξε η κυβερνητική εκπρόσωπος καταφεύγοντας στην προσφιλή τακτική της κυβέρνησης να καταφεύγει σε ύβρεις. Κάνοντας λόγο για «πρωτοφανή προσπάθεια διαστρέβλωσης και κατασυκοφάντησης» η κυρία Γεροβασίλη προανήγγειλε την κατάθεση τροπολογίας με την οποία θα απαγορεύεται και θα θεωρείται ασυμβίβαστο με την ιδιότητα του βουλευτή ή του υπουργού η κατοχή εξωχώριας εταιρείας. «Η απαγόρευση δεν θα αφορά γενικώς και αορίστως την συμμετοχή σε εξωχώριες εταιρείες αλλά θα είναι γενική και καθολική» τόνισε η κυβερνητική εκπρόσωπος.

Ολόκληρη η δήλωση της κυβερνητικής εκπροσώπου, Όλγας Γεροβασίλη:

«Η κυβέρνηση με την διάταξη του πολυνομοσχεδίου για την απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών προσώπων στη διοίκηση ή στο μετοχικό κεφάλαιο εταιρειών που έχουν έδρα σε κράτος μη συνεργάσιμο φορολογικά με την Ελληνική Δημοκρατία, έπραξε το σωστό.
Προσδιόρισε δηλαδή με σαφήνεια τα όρια της απαγόρευσης, ώστε η διάταξη να μπορεί να εφαρμοστεί και η απαγόρευση να έχει νόημα.
Η προηγούμενη διάταξη που με πανηγυρισμούς είχε περάσει το 2010 η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, απαγόρευε μεν τη συμμετοχή σε εξωχώριες  εταιρείες, ήταν όμως πρακτικά ανεφάρμοστη καθώς δεν όριζε την έννοια της εξωχώριας εταιρείας.
Την ίδια στιγμή δε επέτρεπε τη συμμετοχή σε εταιρείες με έδρα στην αλλοδαπή.
Ακριβώς αυτή η αντίφαση δημιουργούσε εσκεμμένη σύγχυση και οδηγούσε σε μη εφαρμογή της απαγόρευσης.  
Την επισήμανση αυτή είχε από τότε κάνει και η επιστημονική επιτροπή της Βουλής.
Για τον ίδιο λόγο και η ομάδα κρατών εναντίον της διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (Greco) ζήτησε την αλλαγή της διάταξης ώστε να μπορεί να εφαρμοστεί.
Παρά τις σαφείς διευκρινίσεις που έχουν ήδη δοθεί όσοι κατά καιρούς έχουν βρεθεί σε λίστες  και έχουν εμπλακεί αποδεδειγμένα σε διακίνηση μαύρου χρήματος – πολιτικοί και εκδότες-  κουνάνε το δάχτυλο στην Αριστερά για δήθεν προσπάθεια συγκαλύψεων και παροχής προνομίων στο  πολιτικό προσωπικό.
Επειδή η Αριστερά αλλά και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ  δεν αστειεύεται σε ότι αφορά ζητήματα διαφάνειας και ελέγχου του πολιτικού χρήματος, σήμερα σηκώνουμε το γάντι.
Απέναντι στην πρωτοφανή προσπάθεια διαστρέβλωσης και κατασυκοφάντησης δεν πρόκειται να μείνουμε απαθείς.
Αύριο καταθέτουμε στη Βουλή τροπολογία η οποία θα απαγορεύει και θα θεωρεί ασυμβίβαστη τη συμμετοχή πολιτικών προσώπων, δηλαδή  μελών της Κυβέρνησης, βουλευτών, αρχηγών των Πολιτικών κομμάτων, των Ευρωβουλευτών, Γενικών Γραμματέων, Περιφερειαρχών και Δημάρχων,  στη διοίκηση ή στο μετοχικό κεφάλαιο  εταιρειών με έδρα εκτός της χώρας.
Η απαγόρευση δηλαδή δεν θα αφορά γενικώς και αορίστως την συμμετοχή σε εξωχώριες εταιρείες οι οποίες  ήταν και εξακολουθεί να είναι αδύνατον να οριστούν νομικά.
Η απαγόρευση πλέον θα είναι γενική και καθολική.
Η κυβέρνηση θα επιδιώξει την ονομαστική ψηφοφορία για την συγκεκριμένη διάταξη, αύριο στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Προκαλούμε τώρα τους τιμητές της ηθικής και της διαφάνειας να υπερψηφίσουν την διάταξη και να μην κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια.
 Όποιος λοιπόν αρχηγός κόμματος έχει μετοχές ή άλλη σχέση δική του ή συγγενικού του προσώπου  με αλλοδαπή εταιρεία, τον προκαλούμε  να το δηλώσει πρώτος και να μην παριστάνει στη κυβέρνησή μας τον τιμητή ενάντια στη διαφθορά.
Σε αυτό τον τόπο, δεν μπορεί να γίνει άλλο ανεχτό να φωνάζει ο κλέφτης για να φοβηθεί ο νοικοκύρης».


Και «non paper» με... λεονταρισμούς από το Μαξίμου

Στο ίδιο μήκος κύματος, με απειλές, λεονταρισμούς και υπονοούμενα, πηγές του Μεγάτου Μαξίμου ανέφεραν τα ακόλουθα, μετά τις δηλώσεις της κυρίας Γεροβασίλη: «Σχετικά με τη νέα διάταξη περί συμμετοχής πολιτικών προσώπων σε εταιρείες... Διευκρινίζεται για όσους κάνουν ότι δεν κατάλαβαν: Ο νομικός ορισμός της "offshore" εταιρείας είναι αδύνατος. Γι' αυτόν το λόγο, η προηγούμενη διάταξη, που είχε ψηφιστεί από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το 2010, ήταν πρακτικά ανεφάρμοστη.
Για το λόγο αυτόν, η κυβέρνηση προώθησε, με το πολυνομοσχέδιο, νέα διάταξη, που απαγορεύει σε πολιτικά πρόσωπα, να είναι μέτοχοι εταιρειών, που έχουν την έδρα τους σε χώρες μη συνεργάσιμες φορολογικά.
Επειδή η υποκρισία γύρω από το θέμα αυτό περίσσεψε, η κυβέρνηση προχωρά σε νέα διάταξη που απαγορεύει καθολικώς, γενικώς και ανεξαιρέτως την συμμετοχή πολιτικών προσώπων και των συγγενικών τους προσώπων σε μετοχικό κεφάλαιο ή διοίκηση οποιασδήποτε εταιρίας, ανεξαρτήτως χαρακτήρα και φύσης, με έδρα στο εξωτερικό.
Αναμένουμε με ενδιαφέρον να δούμε πόσοι, ποιοι και από ποιες παρατάξεις θα σπεύσουν να αποσύρουν τις μετοχές τους από εταιρίες του εξωτερικού ή να αποσύρουν συγγενικά τους πρόσωπα από off-shore επιχειρήσεις.
Θα γελάσει και ο κάθε πικραμένος».


Πυρ ομαδόν από Αυγή, Κατρούγκαλο και βουλευτές

Το βαρύ χτύπημα στο Μαξίμου ήρθε από την «Αυγή»: Η κυβέρνηση είναι οφσάιντ με τις offshore έγραψε , προσθέτοντας ότι το νόμιμο δεν είναι και ηθικό.
Με ένα κείμενο κόλαφος το επίσημο όργανο του ΣΥΡΙΖΑ, δεν άφησε κανένα περιθώριο παρερμηνείας και ουσιαστικά υπέδειξε στο Μέγαρο Μαξίμου τον μοναδικό δρόμο που έχει η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει την κατακραυγή και το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί γι’ αυτήν.
Η παρέμβαση της Αυγής εξέφραζε κατά τα φαινόμενα και το βαρύ κλίμα, αλλά και τις αντιδράσεις που υπήρξαν παρασκηνιακά όλες αυτές τις ημέρες της αμηχανίας και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς υπήρξε αιφνιδιασμός ακόμα και βουλευτών και στελεχών για τη συγκεκριμένη διάταξη.  
«Κόκκινη γραμμή για την κοινωνία το ασυμβίβαστο μεταξύ πολιτικής ενασχόλησης και "εξωχώριας" οικονομικής δραστηριότητας σε φορολογικούς παραδείσους, έστω και "φορολογικά συνεργάσιμους’’» γράφει η Αυγή και επισημαίνει: «Η νομική δυνατότητα υπουργών, βουλευτών και εν γένει κρατικών λειτουργών να αναπτύσσουν οικονομικές δραστηριότητες σε "φορολογικά συνεργάσιμα" κράτη, μεταξύ των οποίων και δεκάδες "φορολογικοί παράδεισοι", σε μια περίοδο που τα βάρη της εξόδου από την κρίση επωμίζονται όσοι δεν έχουν οδό διαφυγής, αποτελεί κοινωνική πρόκληση και πρέπει αμέσως να αρθεί».
Και ξεκαθαρίζει: «Είτε το απαίτησαν οι δανειστές είτε το εισηγήθηκε η GRECO (ομάδα κρατών για την καταπολέμηση της διαφθοράς), η κυβέρνηση δεν έχει κανέναν ουσιαστικό λόγο να επιμείνει σε μια διάταξη που αφενός σκανδαλίζει το κοινό περί δικαίου αίσθημα και αφετέρου δεν πρόκειται ποτέ να εφαρμοστεί, διότι καμία κυβέρνηση και κανένα πρόσωπο δεν θα μπορέσουν να σταθούν στη θέση τους. Το γεγονός ότι κόμματα της αντιπολίτευσης και ιδιαίτερα η Ν.Δ. γνώριζαν το θέμα και τώρα υποκρίνονται τον ανήξερο προφανώς και δεν πρέπει να λειτουργήσει συμψηφιστικά».

Σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό σταθμό Real ο υπουργός Εργασίας επισήμανε για τις offshore: «Υπάρχουν δύο πράγματα εδώ, το θέμα της πολιτικής ηθικής και το θέμα της νομιμότητας. Εγώ σας λέω ευθέως ότι είναι πολιτικά ανήθικο οποιοσδήποτε πολιτικός, όχι μόνο υπουργός, να έχει offshore εταιρείες. Από την άλλη μεριά είναι το ζήτημα της νομικής αποτύπωσης». Και τόνισε: «Πρέπει να ξεκαθαρίσει το νομοθετικό πλαίσιο, τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται». Στο ερώτημα αν γνώριζε την ύπαρξη της συγκεκριμένης διάταξης στο νομοσχέδιο ο υπουργός Εργασίας απάντησε: «Ομολογώ ότι δεν ήξερα, όχι».

Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ επίσης εξέθεσαν δημοσίως το Μέγαρο Μαξίμου επισημαίνοντας ότι δεν γνώριζαν πως ψήφιζαν την ύποπτη διάταξη που επιτρέπει σε υπουργούς και βουλευτές να διατηρούν offshore σε φορολογικά συνεργάσιμες χώρες. Ενδεικτική είναι η αποστασιοποίηση του βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ στη Β' Αθηνών Γιώργου Δημαρά ο οποίος στηλίτευσε ευθέως τις κυβερνητικές επιλογές, υπαινίχθηκε εν κρυπτώ αποφάσεις και κάλεσε τον πρωθυπουργό να ανακαλέσει την απόφασή του.
«Αν το ήξερα δεν θα το ψήφιζα» είπε ο κ. Δημαράς για το επίμαχο άρθρο 178 και επισήμανε στέλνοντας μήνυμα στο πρωθυπουργικό γραφείο: «Έστω και τώρα να το πάρει πίσω ο Αλέξης Τσίπρας».