Αλλαγή της Ευρώπης και νέες πλειοψηφίες ονειρεύεται ο Τσίπρας

Την κρίση που δημιουργεί το Brexit σαν ευκαιρία φαίνεται ότι αντιμετωπίζει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ επανήλθε στην αριστερή ρητορική περί ανάγκης προοδευτικής αλλαγής στην Ευρώπη και διαμόρφωσης νέων συμμαχιών. 

Τόσο κατά την τοποθέτησή του στο δείπνο των ηγετών, όσο και στη δήλωσή του μετά τη λήξη των εργασιών ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε ότι δεν συμμερίζεται την θέση που εξέφρασε ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, απηχώντας την γερμανική γραμμή, ότι «χρειάζεται επιτάχυνση και όχι καινοτομία», δηλαδή υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που έχουν αποφασιστεί και όχι προσθήκη νέων. 

Ο κ. Τσίπρας δείχνει να αναζητά τρόπο να ξεφύγει από τις υποχρεώσεις που ανέλαβε κάνοντας λόγο για «ανάληψη πρωτοβουλιών που θα αλλάξουν την Ευρώπη» και για αναζήτηση νέων πλειοψηφιών για την ανατροπή της πολιτικής λιτότητας. Ενώ όμως στην κυβέρνηση κάποιοι ονειρεύονται επαναδιαπραγμάτευση στο νέο τοπίο που δημιουργεί το Brexit αρμόδιος επίτροπος Μοσκοβισί και ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Γερούν Ντάισελμπλουμ,

προειδοποίησαν ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο παρέκκλισης από το πρόγραμμα, ή καθυστέρησης στους στόχους. 

Στη δήλωσή του προς τα ΜΜΕ μετά τη Σύνοδο Κορυφής ο κ. Τσίπρας ανέφερε: «Πρέπει, λοιπόν, να αναρωτηθούμε γιατί η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν εμπνέει τους λαούς της». Στη συνέχεια υποστήριξε ότι η ΕΕ βρίσκεται μπροστά σε δύο δρόμους: «Είτε να συνεχίσουμε σαν να μη συμβαίνει τίποτα, ο καθένας να αποφασίζει για τον εαυτό του και όλοι μαζί, βέβαια, για την εύρυθμη λειτουργία των τραπεζών –αλλά δεν ψηφίζουν οι τράπεζες στα δημοψηφίσματα, ψηφίζουν οι πολίτες– είτε να αποφασίσουμε τη δημιουργία μιας καλύτερης Ευρώπης, πιο δημοκρατικής και κοινωνικής Ευρώπης».

Ο  κ. Τσίπρας τάχθηκε υπέρ ενός «new deal, μια νέα συμφωνία για μια Ευρώπη που θα ξαναεμπνεύσει τους λαούς της και ιδίως τους νέους ανθρώπους» ενώ άφησε αιχμές για το Σύμφωνο Σταθερότητας «που μετράει το έλλειμμα και τον πληθωρισμό... Η Ελλάδα είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα, αλλά και άλλες χώρες της Ευρώπης. Από τις δέκα χώρες του ΟΟΣΑ με τη μεγαλύτερη ανεργία, οι οκτώ είναι κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα, πριν την κρίση, είχε ανεργία παρόμοια με της Γερμανίας, κοντά στο 7% και μετά πήγε στο 26% η Ελλάδα και στο 4,5% η Γερμανία. Αυτή η Ευρώπη με τόσο μεγάλες ανισότητες δεν μπορεί να έχει προοπτική».

Τέλος προανήγγειλε πρωτοβουλίες: «Η Ελλάδα θα πάρει πρωτοβουλίες για την εξάλειψη των ανισοτήτων τόσο σε περιφερειακό επίπεδο όσο και εντός των κρατών. Πρωτοβουλίες για να μπουν στο τραπέζι συγκεκριμένες πολιτικές. Βεβαίως, θα καταθέσουμε προτάσεις, αλλά θα προχωρήσουμε και στη συγκρότηση συμμαχιών. Συμμαχιών και σε πολιτικό αλλά και σε γεωγραφικό επίπεδο». 

Ήδη στη συνάντηση που είχε με τον Ματέο Ρέντσι ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στην διαμόρφωση μίας συμμαχίας του Νότου με τη συμμετοχή της Ιταλίας της Πορτογαλίας και της Γαλλίας και στην οποία θα προσκληθεί και η Ισπανία. Ισπανία και Πορτογαλία όπως ανέφερε στις δικές του δηλώσεις ο Ματέο Ρέντσι αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο κυρώσεων από την ΕΕ για παράβαση του συμφώνου δημοσιονομικής σταθερότητας, λόγω υπέρβασης του ελλείμματος. Ο Ιταλός πρωθυπουργός πάλι θέλει μία συμφωνία που να βοηθά τις ιταλικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν το κόστος του Brexit και κυρίως να αποφευχθεί το κούρεμα των καταθέσεων σε περίπτωση που χρειαστεί διάσωσή τους. 

Ενώ το πλαίσιο αυτό δίνει κατά τους κυβερνητικούς επιτελείς την δυνατότητα μίας παρέμβασης για συμμαχίες στο γεωγραφικό πεδίο, στο πολιτικό πεδίο ο κ. Τσίπρας επιχειρεί να «γοητεύσει» τη σοσιαλιστική ομάδα όπως έδειξε και η παρουσία του την Τρίτη ως παρατηρητής, χωρίς να εγκαταλείπει και την ευρωπαϊκή αριστερά. 

Ενώ όμως αυτά μπορεί να αφορούν το μέλλον της Ευρώπης δεν δείχνουν καθόλου να βοηθούν τον Έλληνα πρωθυπουργό να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του προγράμματος. Αντίθετα τόσο ο αρμόδιος επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί όσο και ο πρόεδρος του Eurogroup φρόντισαν να προσγειώσουν τον κ. Τσίπρα δηλώνοντας ότι το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί απαρέγκλιτα. «Κανείς δεν θέλει να αλλάξει το πρόγραμμα. Δεν θέλω να δημιουργούνται νέες προσδοκίες», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Μοσκοβισί μιλώντας σε Έλληνες δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες. Πιο παραστατικός ήταν ο Ντάισελμπλουμ ο οποίος ξεκαθάρισε ότι «μόνο αν εφαρμοστεί πλήρως το πρόγραμμα, το 2018 τα κράτη-μέλη μπορεί να είναι πιο "ανοιχτά" σε χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα και συζητήσεις για περαιτέρω μέτρα στο χρέος. Οι ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης θα είναι το 2018 πολύ πιο ανοικτοί σε αυτή την κουβέντα. Ελπίζω να είμαστε στο τέλος του 2018 καλύτερα. Σε αυτούς τους αβέβαιους καιρούς ας κάνουμε αυτά που έχουμε συμφωνήσει, αυτά που μπορούμε».