Δημοψήφισμα 5ης Ιουλίου 2015: Το «όχι» που έγινε «ναι»

Πέντε μήνες μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, μετά από πέντε μήνες διαπραγματεύσεων και δημιουργικής ασάφειας η ώρα της αλήθειας φθάνει. Το ελληνικό πρόγραμμα λήγει στις 30 Ιουνίου του 2015 και είναι σαφές σε όλους ότι η Ελλάδα δε μπορεί να συνεχίσει χωρίς τη βοήθεια των εταίρων της. Ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο και αποφασίζει να σηκώσει το όπλο που είχε αφήσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ο Γιώργος Παπανδρέου.

Η σειρά των γεγονότων:

25 Ιουνίου Eurogroup και Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες
26 Ιουνίου Υπουργικό Συμβούλιο στην Αθήνα
27 Ιουνίου (ξημερώματα) Διάγγελμα Τσίπρα από το Μέγαρο Μαξίμου
28 Ιουνίου (ξημερώματα) Η απόφαση της Βουλής για το δημοψήφισμα
29 Ιουνίου Οι τράπεζες είναι κλειστές - Σε ισχύ τα capital controls

Μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων ο Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει τη διενέργεια δημοψηφίσματος ως απάντηση στο εκβιαστικό όπως το χαρακτήρισε τελεσίγραφο των Βρυξελλών. Δεσμεύθηκε πως θα σεβαστεί το αποτέλεσμα, όποιο κι αν είναι.

Το διάγγελμα με το οποίο ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα:

Η απόφαση του υπουργικού συμβουλίου

Το Υπουργικό Συμβούλιο κατά τη συνεδρίαση της 26/06/2015, κατόπιν εισήγησης του Πρωθυπουργού για την εξέλιξη της διαπραγμάτευσης για τη συμφωνία όπως αυτή καταγράφηκε κατά τις διαδοχικές συναντήσεις με τους ηγέτες της Ευρώπης και τους επικεφαλής των θεσμών και εξειδικεύτηκε στο Eurogroup της 25/06/15, αποφάσισε να προχωρήσει σε πρόταση διενέργειας Δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα κατ’ άρθρον 44 παρ. 2 εδ. α΄ του Συντάγματος, καθώς και στην άμεση κατάθεση της πρότασης στην Βουλή προκειμένου να διεξαχθεί κατεπείγουσα συζήτηση κατά προτεραιότητα, όπως ορίζεται στο άρθρο 115 του Κανονισμού της Βουλής.

Η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου έχει ως εξής:

Προτείνεται η προκήρυξη Δημοψηφίσματος για κρίσιμο εθνικό θέμα σύμφωνα με το άρθρο 44, παράγρ. 2, εδ. α του Συντάγματος.

1. Ο ελληνικός λαός καλείται να αποφασίσει με την ψήφο του εάν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25/06/2015 και αποτελείται από δύο μέρη τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους.

Το πρώτο έγγραφο αποκαλείται Reforms for the completion of the Current Program and beyond και το δεύτερο Preliminary Debt Sustainability Analysis.

Όσοι από τους πολίτες της χώρας απορρίπτουν την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: Δεν εγκρίνεται/ΟΧΙ.

Όσοι από τους πολίτες της χώρας συμφωνούν με την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: Εγκρίνεται/ΝΑΙ.

2. Το Δημοψήφισμα προτείνεται από το Υπουργικό Συμβούλιο προκειμένου ο ελληνικός λαός, αφού ενημερωθεί αναλυτικά για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων που διαρκούν από την 20/02/2015 έως σήμερα εντατικά σε όλα τα θεσμικά επίπεδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 647 648 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) και της Ευρωζώνης, να πάρει θέση για το περιεχόμενο της πρότασης των ως άνω τριών θεσμών και να εξουσιοδοτήσει την Κυβέρνησή του στους περαιτέρω χειρισμούς της κρίσιμης εθνικής υπόθεσης.

Κατά συνέπεια, το Δημοψήφισμα εντάσσεται στην διαδικασία της διαπραγμάτευσης για τη σύναψη της συμφωνίας και ο λαός καλείται από την Κυβέρνηση να έχει τον πρώτο λόγο για τη συμφωνία αυτή.

3. Το Δημοψήφισμα θα διενεργηθεί σε ολόκληρη την χώρα την Κυριακή, 05/07/2015, σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία όπως αναλόγως εφαρμόζεται.

4. Η εκλογική περίοδος αρχίζει την επομένη της δημοσίευσης του προεδρικού διατάγματος του άρθρου 44 παρ. 2 εδ. α΄ του Συντάγματος και λήγει την ημέρα διενέργειας του Δημοψηφίσματος. Ο Υπουργός των Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης εξουσιοδοτείται να εκδώσει κάθε αναγκαία απόφαση για την ομαλή διεξαγωγή του Δημοψηφίσματος.

Η... αυγή των capital controls

Ο πρωθυπουργός απέδωσε την επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων στην άρνηση του Eurogroup να δώσει παράταση στο ελληνικό πρόγραμμα, προκειμένου να γίνει το δημοψήφισμα. Ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε ψυχραιμία από τους πολίτες και εγγυήθηκε πως οι καταθέσεις δε θα θιγούν και οι μισθοί και οι συντάξεις θα καταβληθούν κανονικά.

Δήλωση Τσίπρα για capital controls:

Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για αναλήψεις έως 60 ευρώ την ημέρα

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ

(ΦΕΚ 65/ 28 Ιουνίου 2015)

ΠΡΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ

Τραπεζική αργία βραχείας διάρκειας.
 

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Το άρθρο 44 παρ. 1 του Συντάγματος.

2. Την έκτακτη περίπτωση εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης να προστατευθεί το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα και η ελληνική οικονομία εν γένει από την έλλειψη ρευστότητας που προκάλεσε η απόφαση του Eurogroup της 27ης Ιουνίου 2015 να αρνηθεί την επέκταση της δανειακής συμφωνίας της Ελλάδας.

3. Τη σχετική πρόταση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφασίζουμε:

1. Η χρονική περίοδος από 28 Ιουνίου έως και 6 Ιουλίου κηρύσσεται τραπεζική αργία. Η τραπεζική αργία καταλαμβάνει όλα τα πιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα με οποιαδήποτε μορφή, περιλαμβανομένων των υποκαταστημάτων αλλοδαπών πιστωτικών ιδρυμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4261/2014 (Α΄ 107), το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, τα ιδρύματα πληρωμών του ν. 3862/2010 (Α΄ 113) και τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος του ν. 4021/2011 (Α΄ 218), τα υποκαταστήματα και τους αντιπροσώπους ιδρυμάτων πληρωμών και ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος που εδρεύουν σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα (στο εξής, τα «ιδρύματα»).

Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών η ως άνω χρονική περίοδος δύναται να συντμηθεί ή να παραταθεί. Κατά την τραπεζική αργία τα ιδρύματα θα παραμείνουν κλειστά για το κοινό και θα έχει πρόσβαση σε αυτά μόνον το προσωπικό που είναι αναγκαίο για την εφαρμογή της παρούσας πράξης και την προετοιμασία για την επανέναρξη των συναλλαγών με το κοινό μετά τη λήξη της τραπεζικής αργίας.
    
Η καταβολή των συντάξεων εξαιρείται από τους περιορισμούς τραπεζικών συναλλαγών της παρούσας. Οι διοικήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων θα ανακοινώσουν τον τρόπο καταβολής των συντάξεων και τα συγκεκριμένα ανά περιοχή υποκαταστήματά τους, τα οποία θα λειτουργήσουν για το σκοπό αυτό.

2. Κατά την τραπεζική αργία δύνανται να πραγματοποιούνται:

α) αναλήψεις μετρητών από τις αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές, υποκείμενες σε ημερήσιο όριο ανά κάρτα το οποίο ορίζεται σε 60 ευρώ, δυνάμενο να τροποποιείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Οι αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές θα λειτουργήσουν εντός το πολύ δώδεκα (12) ωρών κατά την πρώτη μέρα ισχύος της παρούσας.

β) συναλλαγές άνευ περιορισμών, πέραν αυτών που ίσχυαν πριν την έκδοση της παρούσας με πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες για πληρωμές στο εσωτερικό της χώρας, δηλαδή για πληρωμές σε πίστωση λογαριασμού που τηρείται στην Ελλάδα.

γ) πληρωμές με τη χρήση προπληρωμένων καρτών αποκλειστικά έως του ποσού που εμφανιζόταν ως υπόλοιπο πριν από την έναρξη της τραπεζικής αργίας.

Νέες προπληρωμένες κάρτες δεν μπορούν να εκδοθούν

δ) συναλλαγές από απόσταση (ηλεκτρονικής τραπεζικής -Web Banking- ή συναλλαγές διά της τηλεφωνίας), για πληρωμές στο εσωτερικό της χώρας, δηλαδή για πληρωμές σε πίστωση λογαριασμού που τηρείται στην Ελλάδα.

ε) αναλήψεις μετρητών μέσω καρτών που έχουν εκδοθεί στο εξωτερικό από τις αυτόματες ταμειολογιστικές μηχανές. Περιορισμοί στα όρια ανάληψης αυτών των καρτών δύναται να καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών.

Κατά την τραπεζική αργία δεν μπορεί να διενεργηθεί καμία άλλη τραπεζική εργασία.

Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύνανται να εξαιρούνται και άλλες κατηγορίες συναλλαγών, με την ίδια, δε, απόφαση καθορίζεται και η διαδικασία που ακολουθείται στις περιπτώσεις αυτές.

3. Η παράγραφος 2 δεν εφαρμόζεται στις εξής περιπτώσεις:

α. συναλλαγές με την Τράπεζα της Ελλάδος,

β. διασυνοριακές εντολές πληρωμών που αφορούν αποκλειστικά στην πίστωση ενός λογαριασμού που τηρείται σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα,

γ. εκκαθάριση συναλλαγών, οι οποίες έχουν καταχωρηθεί στα οικεία κεντρικά συστήματα πληρωμών (TARGET2−GR, EURΟ1, ΔΙΑΣ) και διακανονισμών, ενδεικτικά όπως Κεντρικό Αποθετήριο Αθηνών και Σύστημα  Παρακολούθησης Συναλλαγών επί Τίτλων με Λογιστική Μορφή/΄Αϋλοι Τίτλοι, πριν τη θέση σε ισχύ της παρούσας Πράξης,

δ. συγκεκριμένες συναλλαγές, οι οποίες κρίνονται αναγκαίες με απόφαση της Επιτροπής της επομένης παραγράφου, και

ε. συναλλαγές της Ελληνικής Δημοκρατίας.

4. Συνιστάται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Αρμοδιότητα της ως άνω Επιτροπής αποτελεί η έγκριση των κατά την παράγραφο 3, στοιχείο δ της παρούσας συναλλαγών κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας, υπό την προϋπόθεση ότι οι ως άνω συναλλαγές κρίνονται αναγκαίες για τη διαφύλαξη ενός δημοσίου ή κοινωνικού συμφέροντος, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, συναλλαγών για την πληρωμή ιατρικών εξόδων ή εισαγωγών φαρμακευτικών ειδών. Η Επιτροπή είναι πενταμελής και συγκροτείται από τα εξής πρόσωπα:

α) τον Γενικό Διευθυντή Δημοσιονομικής Πολιτικής και Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών, ως Πρόεδρο, με τον Διευθυντή Προϋπολογισμού του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών ως αναπληρωτή του,

β) τον Γενικό Διευθυντή Οικονομικής Πολιτικής τουΥπουργείου Οικονομικών, με τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Πιστωτικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων του Υπουργείου Οικονομικών, ως αναπληρωτή του,

γ) τον Διευθυντή της Διεύθυνσης Εποπτευόμενων Εταιρειών της Τράπεζας της Ελλάδος και τον Τμηματάρχη της Διεύθυνσης Χρηματοοικονομικών Δραστηριοτήτων της Τράπεζας της Ελλάδος, ως αναπληρωτή του,

δ) έναν εκπρόσωπο της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και έναν εκπρόσωπο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς που ορίζονται με απόφαση των Προέδρων τους. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής ορίζει περαιτέρω έναν υπάλληλο από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, κατηγορίας πανεπιστημιακής εκπαίδευσης (Π.Ε.), ως γραμματέα της Επιτροπής.

5. Δεν θα οφείλεται τόκος υπερημερίας για τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας σε ό,τι αφορά απαιτήσεις που καθίστανται απαιτητές κατά τη διάρκειά της.

Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλονται οι προθεσμίες λήξης, εμφάνισης και πληρωμής αξιόγραφων και αναστέλλονται οι δικαστικές προθεσμίες.

6. Η Τράπεζα της Ελλάδος επιβάλλει στα πιστωτικά ιδρύματα για κάθε παράβαση της παρούσας πρόστιμο ύψους έως του ενός δεκάτου του ποσού της αντίστοιχης συναλλαγής. Επιπλέον, το πιστωτικό ίδρυμα υποχρεούται να καταγγείλει την σύμβαση εργασίας ή έργου του προσώπου που ευθύνεται για την παράβαση.

7. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ρυθμίζεται κάθε άλλο ζήτημα που αφορά την εφαρμογή των ρυθμίσεων της παρούσας.
 
Άρθρο δεύτερο.

Η ισχύς της παρούσας, η οποία θα κυρωθεί νομοθετικά κατά το άρθρο 44 παρ. 1 του Συντάγματος, αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
   
Αθήνα, 28 Ιουνίου 2015

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ Β. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

Ο ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΛΕΞΙΟΣ Π. ΤΣΙΠΡΑΣ

ΤΑ ΜΕΛΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΟΥΤΣΗΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ,
ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ−ΝΙΚΟΛΑΟΣ−ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΠΑΛΤΑΣ,
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΤΖΙΑΣ,
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΚΟΥΡΛΕΤΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΠΑΣ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΦΛΑΜΠΟΥΡΑΡΗΣ, ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΟΥΔΗΣ, ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ, ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΡΙΤΣΑΣ, ΕΛΕΝΑ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ, ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ − ΗΡΑΚΛΗΣ ΗΣΥΧΟΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΞΥΔΑΚΗΣ,
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΦΩΤΑΚΗΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ,
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΧΟΥΝΤΗΣ, ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ,
ΟΛΓΑ − ΝΑΝΤΙΑ ΒΑΛΑΒΑΝΗ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΜΑΡΔΑΣ, ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ,
ΟΥΡΑΝΙΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥΛΗΣ, ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ

Το «όχι» που έγινε «ναι»

«Δεν είναι εντολή ρήξης» είπε ο Αλέξης Τσίπρας μετατρέποντας το «όχι» σε «ναι» και ανακοίνωσε την... επιστροφή της Ελλάδας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Η δήλωση του πρωθυπουργού μετά το δημοψήφισμα:

Για την... ιστορία

Το αποτέλεσμα ήταν συντριπτικό υπέρ της κυβερνητικής θέσης

ΝΑΙ 38,69%
ΟΧΙ 61,31%

Το κείμενο του δημοψηφίσματος αναλυτικά:

«Πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας, το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup της 25.06.2015 και αποτελείται από δύο μέρη, τα οποία συγκροτούν την ενιαία πρότασή τους;

Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Program and Beyond» («Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού») και το δεύτερο «Preliminary Debt sustainability analysis» («Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους»). Όσοι από τους πολίτες της χώρας απορρίπτουν την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: ΔΕΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΟΧΙ. Όσοι από τους πολίτες της χώρας συμφωνούν με την πρόταση των τριών θεσμών ψηφίζουν: ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ/ΝΑΙ.»