Φόβοι για νέα ένταση από την πρόκληση Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάνης

Συγκρατημένα ανήσυχη και πάντως εξαιρετικά προβληματισμένη, παρά την αρχικά ψύχραιμη στάση της είναι η ελληνική κυβέρνηση μετά τις προκλητικές δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αμφισβήτησε τη συνθήκη της Λωζάνης και την κατάσταση στο Αιγαίο.

Μέγαρο Μαξίμου και υπουργείο Εξωτερικών ετοιμάζουν σκληρή απάντηση, ίσως και με παρέμβαση του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ που θα πραγματοποιηθεί στις 3:30 μετά το μεσημέρι και προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν προθέσεις και στοχεύσεις του Τούρκου προέδρου, ώστε η ελληνική αντίδραση να είναι αποστομωτική. Μία αρχική πάντως ερμηνεία των πρωτοφανών αυτών δηλώσεων είναι ότι ο Ερντογάν επιχειρεί να συσπειρώσει τις δυνάμεις του στο εσωτερικό της Τουρκίας και να πιέσει ακόμη περισσότερο τους κεμαλικούς, αλλά υπάρχει και ο φόβος ότι ο «σουλτάνος» ακολουθεί την πεπατημένη πολλών τουρκικών κυβερνήσεων να εξάγουν την εσωτερική κρίση προς τα δυτικά, με προκλήσεις σε βάρος της χώρας μας. Εκφράζεται ακόμα και ο φόβος ότι η Άγκυρα μπορεί να συνδέσει την προκλητική και ανιστόρητη αυτή στάση με «κινήσεις» στο προσφυγικό, ήτοι να ανοίξει την κάνουλα των προσφυγικών ροών προς το Αιγαίο. Παράλληλα γίνεται προσπάθεια να ερμηνευτεί η κίνηση του Ερντογάν σε σχέση και με το γεγονός ότι το Κυπριακό μπαίνει στην τελική φάση επίλυσης και πιθανόν η Άγκυρα δυναμιτίζει σκοπίμως το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Σε κάθε περίπτωση πάντως για την Αθήνα είναι αδιανόητη η τακτική που έχει επιλέξει ο Ερντογάν.

Οι προκλητικές δηλώσεις Ερντογάν

Ενδεικτικό της τουρκικής προκλητικότητας είναι ότι λίγο μετά τις δηλώσεις του Ερντογάν, οι τουρκικές αρχές εξέδωσαν δύο ΝΟΤΑΜ με τις οποίες αμφισβητούν ουσιαστικά το μισό Αιγαίο. Και μάλιστα επικαλούμενες τη… συνθήκη της Λωζάνης!!!

Οι τουρκικές ΝΟΤΑΜ εκδόθηκαν σε απάντηση των δυο ελληνικών αναγγελιών Α 2088/16 και Α2077/16 για πραγματοποίηση ασκήσεων στο Αιγαίο από 2 έως 7 Οκτωβρίου από την Πολεμική Αεροπορία σε περιοχές που εμπίπτουν είτε σε ελληνικό εναέριο χώρο είτε στο FIR Αθηνών.

Σύμφωνα με την τουρκική ΝΟΤΑΜ Α4233/16 η πρώτη ελληνική αναγγελία από την ΥΠΑ, παραβιάζει την υποχρέωση της Ελλάδας για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου βάσει της «Απόφασης των Έξι το 1914», της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης ( με το Παράρτημα της που συνδέεται με το καθεστώς των Στενών) και της Συνθήκης Ειρήνης των Παρισίων το 1947. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι η Χίος και η Ρόδος (που όπως όλα τα ελληνικά νησιά αναφέρονται παρατύπως και με το τούρκικο όνομα τους – Sakiz και Rodos- αντί για Chios και Rhodes) δεν θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε κανένα σχέδιο οιασδήποτε στρατιωτικής άσκησης η εκπαίδευσης.

Ταυτόχρονα με τη δεύτερη ΝΟΤΑΜ A4232/16 οι τουρκικές αρχές ζητούν από την Ελλάδα να μην συμπεριλαμβάνει στον σχεδιασμό ασκήσεων μιας σειράς νησιών λόγω της υποτιθέμενης υποχρέωσης αποστρατιωτικοποίησης τους . Τα νησιά αυτά είναι η Σαμοθράκη, τα Ψαρά, η Χίος, η Ικαρία, η Κάρπαθος και η Αστυπάλαια. 

Πέρα από την κυβερνητική κινητικότητα για την αντιμετώπιση των τουρκικών ενεργειών και δηλώσεων, έντονα προβληματισμένη εμφανίζεται και η αντιπολίτευση, με τη ΝΔ να είναι δυσαρεστημένη για το γεγονός ότι το υπουργείο Εξωτερικών επέλεξε να απαντήσει αρχικά μέσω «διπλωματικών πηγών» και όχι με επίσημη ανακοίνωση.

«Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών οφείλει να αντιδράσει άμεσα, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε αμφισβήτηση υπαρχουσών συνθηκών που αποτελούν τη βάση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ενέχει μόνο προβλήματα για το αύριο. Ο νεο-οθωμανισμός ανήκει στον προηγούμενο αιώνα, και οι σχέσεις των χωρών χτίζονται με το βλέμμα στο μέλλον», δήλωσε η Ντόρα Μπακογιάννη.

Από την πλευρά του ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Λοβέρδος δήλωσε ότι «η "μέθη" Ερντογάν από τη νίκη του εναντίον των πραξικοπηματιών δεν αποτελεί δικαιολογία για τις παράλογες, αντισυμβατικές, αναθεωρητικές του δηλώσεις» και κάλεσε τον τούρκο πρόεδρο «να σταματήσει αμέσως την απαράδεκτη και ανησυχητικά ανεύθυνη πολιτική του τακτική, που την ασκεί για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης».