Κόμμα του ενός ο ΣΥΡΙΖΑ παρά την κριτική για το μνημόνιο

Την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα μονολιθικό, προσωποπαγές κόμμα, επηρεασμένο από τον κυβερνητισμό, επιβεβαίωσε το δεύτερο συνέδριο του κόμματος, που έληξε στο βράδυ της Κυριακής. Την ίδια ώρα ωστόσο αναδείχθηκαν στοιχεία, που αντιστρατεύονται τη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κόμμα της κεντροαριστεράς, αλλά και σημάδια κόπωσης από τη μνημονιακή πολιτική και κατ’ επέκταση τη δεξιά στροφή της ηγεσίας. Οι επιφυλάξεις αυτές ήταν μεν εμφανείς, αλλά έμειναν με προσεκτικό τρόπο σε δεύτερο πλάνο, προς χάρη της ενιαίας εικόνας. Αποδείχθηκε και στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ πάντως ότι σε συνθήκες διακυβέρνησης, οι κομματικοί οργανισμοί υποτάσσονται σχεδόν ολοκληρωτικά στις επιταγές και τις ανάγκες, που έχει η άσκηση της εξουσίας και ο στόχος της διατήρησης σε αυτή.

Είναι ενδεικτικό του τελευταίου μηνύματος, το απίστευτο περιστατικό που έγινε το βράδυ του Σαββάτου, όταν το συνέδριο άλλαξε, μέσα σε λίγη ώρα,  απόφασή του για τα ασυμβίβαστα και τις ποσοστώσεις στην εκλογή της Κεντρικής Επιτροπής, προκειμένου να μην πληγεί το πολιτικό γόητρο του Αλέξη Τσίπρα, ενώ την επόμενη ημέρα για τον ίδιο λόγο οι σύνεδροι έδωσαν ένα συντριπτικό ποσοστό – τέτοιο που θυμίζει κόμματα υπαρκτού σοσιαλισμού (93,54%) - στην επανεκλογή του στη θέση του προέδρου.

Η στιγμή της «έκρηξης» του Αλέξη Τσίπρα το βράδυ του Σαββάτου

Παρά την κριτική που άσκησαν αρκετοί σύνεδροι σε επιλογές της ηγεσίας και στο πώς η κυβέρνηση ασκεί την μνημονιακή πολιτική της, ο κ. Τσίπρας εξήλθε εξαιρετικά ενισχυμένος από το συνέδριο, αν και κάποιες επιλογές του για την προοπτική του κόμματος δεν ενθουσίασαν το σώμα. Μεγάλο μέρος των συνέδρων άσκησε κριτική στη διολίσθηση του ΣΥΡΙΖΑ προς τη σοσιαλδημοκρατία και ειδικά με την προσάρτηση πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Προβληματισμός εκφράστηκε και για το πού οδηγεί η μνημονιακή πολιτική, που εφαρμόζει η κυβέρνηση και προς τούτο ζητήθηκε να ληφθούν «αντίμετρα», όπως η εφαρμογή του παράλληλου προγράμματος και η αποσαφήνιση ότι το πρόγραμμα δεν είναι ιδιοκτησίας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μία αναγκαστική συνθήκη.

Το συνέδριο καταχειροκρότησε – και στη συνέχεια ανέδειξε ψηλά στην ψηφοφορία για την κεντρική επιτροπή – στελέχη, που σηματοδοτούν τον «βαθύ ΣΥΡΙΖΑ» και πρεσβεύουν βασικές ιδεολογικές αρχές του κόμματος. Για παράδειγμα ο Νίκος Φίλης και ο Πάνος Σκουρλέτης, επιβραβεύτηκαν όταν ο πρώτος επέμεινε στην κόντρα με την εκκλησία και ο δεύτερος άσκησε κριτική για την πορεία που έχει χαραχθεί από την ηγετική ομάδα στο μέτωπο των μνημονιακών υποχωρήσεων και συμβιβασμών. Ειδικά για τον δεύτερο γίνεται δύσκολο πλέον και το σενάριο της απομάκρυνσής του από την κυβέρνηση στον επικείμενο ανασχηματισμό, μετά την υποδοχή και αποδοχή που του επιφύλαξε ο οργανωμένος ΣΥΡΙΖΑ.

Ειδικά για τον  ανασχηματισμό ο πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να λάβει υπόψη τις επιδόσεις των κορυφαίων στελεχών στη μάχη για την εκλογή τους στην νέα κεντρική επιτροπή, πριν αποφασίσει για την τύχη τους. Είδε να ενισχύονται στελέχη, για τα οποία υπάρχει διάθεση να τεθούν εκτός κυβέρνησης ή να αλλάξουν θέσεις, αλλά και να αποδοκιμάζονται υπουργοί, τους οποίους ο ίδιος εμπιστεύεται.  

Ο κ. Τσίπρας πήρε πάντως εντολή να συνεχίσει την πορεία που έχει χαράξει στην εξής βάση: η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να κλείσει το συντομότερο τη δεύτερη αξιολόγηση, προσμένοντας από τους δανειστές να υλοποιήσουν τη δέσμευσή τους για μία συμφωνία, που θα φέρει σοβαρή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Ο δεύτερος πυλώνας με τον οποίο συγκίνησε το συνεδριακό σώμα ήταν η μάχη στο εσωτερικό μέτωπο, κόντρα στο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο, ιδίως η πτυχή που σχετίζεται με την πάταξη της διαπλοκής και της διαφθοράς.

Για να συσπειρώσει τον ΣΥΡΙΖΑ, ο πρωθυπουργός υποσχέθηκε ότι το κόμμα θα έχει αυξημένο ρόλο στη χάραξη των πολιτικών, στον έλεγχο της εξουσίας και στην επιλογή των προσώπων. Μάλιστα διαφάνηκε η διάθεσή του να αναγνωρίσει ρόλο και λόγο στην πολιτική γραμματεία, ακόμη και για τον ανασχηματισμό.