Ο Ερντογάν ξαναχαράζει τα σύνορα και ονειρεύεται Θράκη, Θεσσαλονίκη, Κύπρο

Τη λογική του νεο-οθωμανισμού ξεδίπλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν ανοίγοντας και πάλι συνοριακά θέματα σε μια τεράστια γεωγραφική περιοχή από τη Θράκη μέχρι την ανατολική Ευρώπη και από το Ιράκ και τη Συρία μέχρι το Μαρόκο

«Η Τουρκία δέχθηκε με ανοιχτή αγκαλιά όλους τους καταπιεσμένους και τα θύματα και ποτέ δεν άφησε τους ομοεθνείς της μόνους» τόνισε ο πρόεδρος της Τουρκίας μιλώντας σε πανεπιστήμιο που φέρει το όνομά του στην επαρχία της Ριζούντας. 

«Τα φυσικά σύνορα είναι διαφορετικά από τα σύνορα της καρδιάς μας. Θα πρέπει να τα διαχωρίσουμε. Εμείς, βέβαια, εκφράζουμε το σεβασμό μας για τα φυσικά σύνορα, αλλά δεν μπορούμε να χαράξουμε σύνορα στην καρδιά μας, ούτε θα το επιτρέψουμε. Κάποιοι μας ρωτούν “γιατί ενδιαφέρεστε για το Ιράκ, γιατί ενδιαφέρεστε για τη Συρία”. Μας ρωτούν “γιατί νοιάζεστε για την Γεωργία, την Ουκρανία, την Κριμαία, το Αζερμπαϊτζάν, το Καραμπάχ, τα Βαλκάνια, τη Βόρειο Αφρική”. Αυτά τα ερωτήματα μπορούν να επεκταθούν. Πάντως, παρατηρείστε ότι κανείς δεν ρωτά τις χώρες που έρχονται σε εμάς από απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων “τι δουλειά έχετε εκεί”. Κανένα από αυτά τα μέρη για τα οποία μας ρωτούν “τι δουλειά έχετε εκεί” δεν είναι ξένα σε εμάς. Σας ρωτώ για την Ριζούντα, αγαπητοί μου αδελφοί. Πώς είναι δυνατόν να διαχωρίσουμε την Ριζούντα από το Μπατούμι; Ή πώς είναι δυνατό να σκεφτούμε την Ανδριανούπολη ξεχωριστά από τη Θεσσαλονίκη ή το Κάρτζαλι; Πώς μπορείτε εσείς να θεωρήσετε ότι το Γκαζιαντέπ και το Χαλέπι, το Μαρντίν, η αλ-Χασάκα, ή η Σύρτη και η Μοσούλη είναι μέρη που δεν έχουν καμία σχέση το ένα με το άλλο; Βλέπετε κάτι από εμάς σε κάθε χώρα της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής, μεταξύ της επαρχίας Χατάι και του Μαρόκου. Σίγουρα συναντάτε τα ίχνη ενός από τους προγόνους μας σε κάθε βήμα σας (κατά τα εδάφη που εκτείνονται) από τη Θράκη στην Ανατολική Ευρώπη» τόνισε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. 

«Η Τουρκία δεν είναι μόνο η Τουρκία» υπογράμμισε ο κ. Ερντογάν. Με αφορμή την υπόθεση της Μοσούλης είπε πως η Τουρκία «εκτός από τα 79 εκατομμύρια των πολιτών της, φέρει ευθύνη και απέναντι στα εκατοντάδες εκατομμύρια αδέλφια μας στη γεωγραφική περιοχή με την οποία μας συνδέουν ιστορικοί και πολιτισμικοί δεσμοί». Στο πλαίσιο αυτό, ο Ερντογάν έκανε λόγο και για τη «Δυτική Θράκη». «Η Τουρκία δεν μπορεί να γυρίσει την πλάτη της στο Χαλέπι. Η Τουρκία δεν μπορεί να αγνοήσει τους ομοεθνείς της στη Δυτική Θράκη, την Κύπρο, την Κριμαία και οπουδήποτε αλλού. Δεν μπορούμε να αφήσουμε τη Λιβύη, την Αίγυπτο, τη Βοσνία και το Αφγανιστάν μόνες με τα προβλήματά τους. Αλλιώς θα νιώθουμε ντροπή απέναντι στην ιστορία και στα αδέλφια μας που ζουν εκεί, των οποίων οι καρδιές χτυπούν μαζί μας».  

«Η στιγμή που θα παραιτηθούμε από αυτό, θα είναι η στιγμή που θα χάσουμε την ανεξαρτησία μας και το μέλλον μας» συμπλήρωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας.

Η οργισμένη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών

Η ελληνική διπλωματία αντέδρασε έντονα στις δηλώσεις που έκανε ο πρόεδρος της Τουρκίας στη Ριζούντα, συνδέοντας μάλιστα τις τελευταίες αναφορές του κ. Ερντογάν με τις δηλώσεις που είχε κάνει στις 29 Σεπτεμβρίου για την υποτιθέμενη ανάγκη αναθεώρησης της συνθήκης της Λωζάνης.

Παρά το γεγονός ότι η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών εκδόθηκε την ώρα που λαθεμένα θεωρούνταν ότι ο κ. Ερντογάν έχει ζητήσει δημοψήφισμα για το καθεστώς της Δυτικής Θράκης, στην απάντηση προς τον πρόεδρο της Τουρκίας δεν γινόταν αναφορά σε δήθεν δημοψήφισμα. 

Το υπουργείο Εξωτερικών τόνιζε ότι «η Θράκη είναι ελληνική», πρόσθετε ότι «οποιαδήποτε άλλη σκέψη είναι αδιανόητη και επικίνδυνη» και εγκαλούσε τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν ότι με την προκλητική συμπεριφορά του «υπονομεύει την περιφερειακή σταθερότητα». Διπλωματικές πηγές εξηγούσαν πως είναι άκρως προβληματικές οι αναφορές του κ. Ερντογάν σε «σύνορα της καρδιάς μας» και στην αντίληψη του Τούρκου προέδρου ότι δεν είναι δυνατόν να σκεφτεί την Αδριανούπολη ξεχωριστά από τη Θεσσαλονίκη...

Διαβάστε την ανακοίνωση με την οποία το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών απάντησε στον πρόεδρο της Τουρκίας:

«Η δημόσια ανακίνηση ιστορικών και ειδικά συνοριακών ζητημάτων που η Συνθήκη της Λωζάννης έχει ρυθμίσει οριστικά και αμετάκλητα, διαμορφώνοντας αντικειμενικά δεδομένα δεσμευτικά για όλους, είναι προκλητική και υπονομεύει την περιφερειακή σταθερότητα.

Ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών επιβάλλει τη διατύπωση υπεύθυνων θέσεων μακριά από παρωχημένους αναθεωρητισμούς.

Η Θράκη είναι ελληνική, δημοκρατική και ευρωπαϊκή. Οποιαδήποτε άλλη σκέψη είναι αδιανόητη και επικίνδυνη».

Η γκάφα με το δημοψήφισμα στη Δυτική Θράκη

Σε αρχικό τηλεγράφημα του Αθηναϊκού Πρακτορείου γινόταν αναφορά σε απόφαση της τουρκικής εθνοσυνέλευσης από το 1920. Το ελληνικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων απέδιδε στον πρόεδρο της Τουρκίας δηλώσεις σύμφωνα με τις οποίες «η απόφαση του 1920 ανέφερε επίσης, σύμφωνα πάντα με τον Ερντογάν, ότι το κριτήριο είναι η συγγένεια από πλευράς θρησκείας και γένους και ότι το νομικό καθεστώς και της Δυτικής Θράκης πρέπει να οριστεί ως αποτέλεσμα ελεύθερου δημοψηφίσματος στην περιοχή. 

Το τηλεγράφημα του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων (ΑΠΕ) θεωρήθηκε σαν ακριβές και στα ρεπορτάζ αποδόθηκε σαν δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν η υποτιθέμενη πρόθεση της Τουρκίας για δημοψήφισμα στη Δυτική Θράκη προκειμένου να αποφασιστεί η... προσχώρηση στην Τουρκία. Το λάθος έγινε αντιληπτό όταν δημοσιοποιήθηκε το κείμενο της ομιλίας του κ. Ερντογάν στην αγγλική γλώσσα. 

Σε νεότερο τηλεγράφημα το ΑΠΕ απέδιδε το ολίσθημα με το δήθεν δημοψήφισμα στην τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ. Έγραφε χαρακτηριστικά το ΑΠΕ προσπαθώντας να δικαιολογήσει την γκάφα: «Η διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας Σαμπάχ, για το περιεχόμενο του «Εθνικού Συμβολαίου και στo σημείο αναφορικά με τη Δυτική Θράκη αναφέρει: «Και το νομικό καθεστώς της Δυτικής Θράκης, το οποίο εναπόκειται στην ειρήνη που θα γίνει με την Τουρκία, θα πρέπει οριστεί, με κατάλληλο τρόπο, ως αποτέλεσμα δημοψηφίσματος που θα διεξαχθεί ελεύθερα. Ορισμένοι ιστορικοί θεωρούν πως τα σύνορα του εθνικού συμβολαίου περιλαμβάνουν επίσης την Κύπρο, το Χαλέπι, τη Μοσούλη, το Αρμπίλ, το Κιρκούκ, το Μπατούμι, τη Θεσσαλονίκη, το Κίρτζαλι, τη Βάρνα, και τα νησιά του Αιγαίου».

Λίγο αργότερα η διεύθυνση του κρατικά ελεγχόμενου ΑΠΕ ανακοίνωσε την απόλυση του Άρη Αμπατζή, ανταποκριτή του πρακτορείου στην Τουρκία, στον οποίο απέδωσε το λάθος, κάνοντας μάλιστα λόγο για «τραγικό σφάλμα».