Αγωνία για την έκδοση των 8 Τούρκων αξιωματικών

Προβληματισμό εκφράζει ο ευρωπαϊκός Τύπος σχετικά με την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης και του Αλέξη Τσίπρα για την υπόθεση των 8 Τούρκων αξιωματικών που ζητά η Τουρκία να εκδοθούν για να δικαστούν για το πραξικόπημα. 

Αύριο, 10 Ιανουαρίου, στις 11 και στις 13 Ιανουαρίου θα εξεταστούν οι αιτήσεις αναίρεσης κατά των εφέσεων για την έκδοση των 8 Τούρκων αξιωματικών στην Άγκυρα, από τρία διαφορετικά συμβούλια του Αρείου Πάγου.

«Από τη στιγμή που οι οκτώ τούρκοι αξιωματικοί έφθασαν με ελικόπτερο στην Ελλάδα την επομένη του αποτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος για να ζητήσουν πολιτικό άσυλο ήταν σαφές ότι η υπόθεση θα προκαλούσε πολλούς πονοκεφάλους στον Έλληνα πρωθυπουργό», γράφει η Frankfurter Allgemeine Zeitung επισημαίνοντας τις πιέσεις  που ασκούν οι Τούρκοι στην ελληνική κυβέρνηση.

Η εφημερίδα τονίζει πώς το ελεγχόμενο απ’ την τουρκική κυβέρνηση πρακτορείο Anadolu έσπευσε να φτιάξει κλίμα εν αναμονή της εκδίκασης της υπόθεσης απ’ την ελληνική δικαιοσύνη υποστηρίζοντας επικαλούμενο «πηγές στην τουρκική εισαγγελία» ότι τουλάχιστον οι τέσσερις απ’ τους οκτώ είχαν επικοινωνήσει τη νύχτα του πραξικοπήματος με δύο αξιωματικούς υπόπτους για την εξύφανση σχεδίου δολοφονίας του Ερντογάν.

Στην εφημερίδα φιλοξενείται και η άποψη του Απόστολου Δοξιάδη που αναφέρει ότι «η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί να κατευθύνει κατά το δοκούν το δικαστικό σύστημα. Και μπορεί να αναφέρθηκαν προσπάθειες πολιτικής επιρροής, αλλά είναι άγνωστο τι θα αποφασίσουν στο τέλος οι δικαστές, πόσω μάλλον που η φορτισμένη πολιτικά υπόθεση έχει εδώ και καιρό μεταβληθεί σ’ ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πολιτικό ζήτημα και λειτουργεί ως λυδία λίθος της σταθερότητας της κυβέρνησης Τσίπρα σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Φοβούμαστε ότι οι δικαστές θα εκφοβιστούν με επιχειρήματα raison d’ etat, ότι θα τους πουν “αν δεν εκδώσουμε τους αξιωματικούς ο Ερντογάν θα μας στείλει την επομένη τρία εκατομμύρια μετανάστες’’», λέει ο Έλληνας συγγραφέας και μαθηματικός και φοβάται ότι δεν πρόκειται για κενή απειλή: «Είμαι σίγουρος ότι αν δεν τους εκδώσουμε τις επόμενες ημέρες θα μας έλθουν μερικές δεκάδες χιλιάδες επιπλέον μετανάστες. Αλλά η Αθήνα και μόνον για λόγους αυτοσεβασμού δεν πρέπει να υποκύψει σε τέτοιες απειλές».

Στην υπόθεση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών αναφέρονται και  οι Financial Times, κάνοντας λόγο για «δίλημμα» του Έλληνα πρωθυπουργού:

«Ο κ. Τσίπρας έχει πει στον κ. Ερντογάν ότι “οι πραξικοπηματίες δεν είναι ευπρόσδεκτοι στην Ελλάδα’’. Αλλά ο ίδιος κι η αριστερή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετωπίσουν σκληρή κριτική εντός των συνόρων αλλά και από την Ευρώπη αν προχωρήσει η έκδοση, την οποία η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να κάνει ανεξάρτητα απ’ την ετυμηγορία του ανώτατου δικαστηρίου…. Η νομοθεσία Ε.Ε. και Ελλάδας απαγορεύει την έκδοση σε μια χώρα όπου ο κατηγορούμενος κινδυνεύει να βασανιστεί. Οργανώσεις προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων της Human Rights Watch και της Διεθνούς Αμνηστίας έχουν κατηγορήσει την Τουρκία ότι κλείνει τα μάτια στις κατηγορίες βασανισμών, ξυλοδαρμών και άρνησης πρόσβασης σε δικηγόρους για συλληφθέντες ή κρατουμένους στο πλαίσιο των εκκαθαρίσεων υπόπτων για συμμετοχή στο πραξικόπημα. Κάποιοι Έλληνες αξιωματούχοι φοβούνται ότι αν η Αθήνα δεν στείλει πίσω το πλήρωμα του ελικοπτέρου, η Άγκυρα θα σπάσει την περσινή συμφωνία με την Ε.Ε. για τη μείωση της προσφυγικής ροής και θα επιτρέψει ένα φρέσκο κύμα αιτούντων άσυλο να κατευθυνθούν προς την Ελλάδα… Μπορεί ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής να είπε ότι η κυβέρνηση θα “σεβαστεί και θα τηρήσει” την απόφαση του δικαστηρίου, αλλά κάποιοι φοβούνται ότι η πολιτική μπορεί να παίξει ρόλο».

«Αν η κυβέρνηση στείλει πίσω τους Τούρκους αξιωματικούς, η κυβέρνηση θα αντιμετωπίσει κατηγορίες… ότι προσπαθεί να κατευνάσει την Άκγυρα επειδή νιώθει ότι βρίσκεται σε αδύναμη θέση αυτή τη στιγμή», δήλωσε στην εφημερίδα  ο καθηγητής Νομικής και πολιτικός σχολιαστής Άρης Χατζής.

Μέσα σε αυτό το κλίμα, επιστολή - παρέμβαση κατά της έκδοση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών απέστειλε στον Αλέξη Τσίπρα, ο επικεφαλής της ομάδας των Φιλελευθέρων στο ευρωκοινοβούλιο, Γκι Φερχόφσταντ.

Στην επιστολή ο Γκι Φέρχοφσταντ υπενθυμίζει στον Αλέξη Τσίπρα τις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές αξίες που μοιραζόμαστε στην Ε.Ε. και οι οποίες υποχρεώονουν όλα τα μέλη της Ε.Ε. να μην εκδίδουν κανέναν, ανεξάρτητα απ’ το αν είναι ένοχος ή όχι, σε μια χώρα όπου κινδυνεύει να βασανιστεί ή να αντιμετωπίσει απάνθρωπη ή απαξιωτική μεταχείριση.
 
«Δυστυχώς στους περασμένους πέντε μήνες μετά το πραξικόπημα είδαμε χιλιάδες Τούρκους πολίτες να συλλαμβάνονται. Ο τρόπος που εφαρμόζονται οι νόμοι μετά το πραξικόπημα τροφοδοτεί σοβαρές ανησυχίες για το σεβασμό των απαραβίαστων δικαιωμάτων που εγγυάται το τουρκικό σύνταγμα, περιλαμβανομένου του δικαιώματος της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας, της πνευματικής ύπαρξης, του τεκμηρίου της αθωότητας και του δικαιώματος για μια δίκαιη δίκη. Αυτές οπι ανησυχίες διατυπώθηκαν και από την Κομισιόν και το Ευρωπαίο Επίτροπο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Την ίδια ώρα με νέα του ανάρτηση στο προφίλ του στο facebook επανέρχεται ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης στο ζήτημα. Ο κύριος Δοξιάδης επιχειρηματολογεί, όπως έκανε πρόσφατα και με άρθρο του στην αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal, γιατί η Ελλάδα δεν πρέπει να προχωρήσει στην έκδοση των ανθρώπων αυτών, γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν αντίθετο στις αρχές της Δημοκρατίας, της Δικαιοσύνης αλλά και στο δικαίωμα στην δίκαιη δίκη και, τελικά, στην ζωή.

Ο κύριος Δοξιάδης επισημαίνει ότι οι έλληνες δικαστές, όταν εκδίδουν τις αποφάσεις τους, «γράφουν πάνω-πάνω: "Στο όνομα του Ελληνικού Λαού"» και τους καλεί να τιμήσουν την ουσία αυτής της φράσης. Παραθέτει αναλυτικά την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί τους τελευταίους μήνες στην Τουρκία, με τις δεκάδες χιλιάδες συλλήψεις χωρίς εντάλματα, τις «εκκαθαρίσεις» ακόμα και δικαστών, προκειμένου να εξασφαλιστεί από το καθεστώς Ερντογάν πως όσοι συλλαμβάνονται υπό αυτούς τους όρους τελικά θα καταδικαστούν, αλλά και στην επικείμενη επαναφορά της θανατικής ποινής, που έχει «υποσχεθεί» επανειλημμένως ο Τούρκος πρόεδρος.

Τι δήλωσε ο Δημήτρης Παξινός

Ο πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Δημήτρης Παξινός σε δήλωσή του, θέτει το ερώτημα «θα υπερισχύσει το κράτος δικαίου» ή «θα υπερισχύσει η πολιτική σκοπιμότητα, όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από τη δήλωση κυβερνητικών παραγόντων, του κ. Τσίπρα μη εξαιρουμένου, που ουσιαστικά προκαταλαμβάνουν την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου».

Ειδικότερα, ο κ. Παξινός αναφέρει:

«Ο Άρειος Πάγος καλείται να αποφανθεί αν θα εκδώσει τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς, όπου τους περιμένουν μετά βεβαιότητας απάνθρωπα βασανιστήρια και η ανυπαρξία των εγγυήσεων της δίκαιης δίκης.

Καλείται να αποφανθεί αν θα υπερισχύσει το κράτος δικαίου, όπως συνέβη με τις δύο αποφάσεις του Εφετείου Αθηνών ή θα υπερισχύσει η πολιτική σκοπιμότητα, όπως αυτή εκφράστηκε μέσα από τη δήλωση κυβερνητικών παραγόντων, του κ. Τσίπρα μη εξαιρουμένου, που ουσιαστικά προκαταλαμβάνουν την κρίση του Ανωτάτου Δικαστηρίου».

Καλούνται οι αρεοπαγίτες -τονίζει ο κ. Παξινός- «να αποφανθούν εάν τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι υπαρκτά και στηρίζονται διαχρονικά από την Ελληνική Δικαιοσύνη ή ποικίλλουν αναλόγως των περιστάσεων και της πολιτικής εμπλοκής».

Ακόμη, υπογραμμίζει ο πρώην πρόεδρος του ΔΣΑ, «η Ελληνική Δικαιοσύνη, όπως έχει πράξει στον παρελθόν και σε ανάλογες περιπτώσεις, θα σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και θα δικάσει κατά συνείδηση και με βάση τη κείμενη νομοθεσία και την αναστολή ισχύος της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα δικαιώματα του ανθρώπου στη γείτονα χώρα».
 

Δηλώσεις από τον Αλέξανδρο Λυκουρέζο

Από την πλευρά του ο δικηγόρος Αλέξανδρος Λυκουρέζος κάνει έκκληση προς του αρεοπαγίτες να εφαρμόσουν με νηφαλιότητα τις κείμενες εσωτερικές και διεθνούς δικαίου διατάξεις, αγνοώντας πλήρως τα πολιτικά κελεύσματα της Τουρκίας.

Αναλυτικότερα, ο κ. Λυκουρέζος αναφέρει ότι «τρία διαφορετικά συμβούλια του Αρείου Πάγου, ήτοι δεκαπέντε αρεοπαγίτες και τρεις εισαγγελείς, πρόκειται τελικώς να επιληφθούν εντός της εβδομάδας του αιτήματος των τουρκικών αρχών για την έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών, και της έφεσης του εισαγγελέως εφετών, κ. Λιόγα, κατά του εφετειακού βουλεύματος, με το οποίο αποφασίστηκε η μη έκδοσή τους».

Ακόμη, χαρακτηρίζει «ακατανόητη, ομολογουμένως, η τριχοτόμηση μιας ενιαίας υπόθεσης, στο βαθμό που εμφανίζει τη δικαιοσύνη εκτεθειμένη στον κίνδυνο αντιφατικών αποφάσεων» και προσθέτει: «Δεν έγινε, άραγε, αντιληπτό από την ηγεσία της Δικαιοσύνης το πολιτικό αδιέξοδο που θα προκληθεί στην περίπτωση που τα τρία συμβούλια αποφανθούν διαφορετικά επί των αυτών πραγματικών περιστατικών;».

Και εξηγεί, ο κ. Λυκουρέζος, «αν μεν το ένα συμβούλιο απορρίψει το σχετικό αίτημα των τουρκικών αρχών, τότε ως προς τους αντίστοιχους εκζητούμενους το ζήτημα τερματίζεται εκεί, χωρίς καμία απολύτως δυνατότητα έκδοσης των, αφού σύμφωνα με το άρθρο 452 παρ. 1 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ο υπουργός Δικαιοσύνης δεσμεύεται από μια τέτοια απόφαση του δικαστηρίου».

Αντίθετα, συνεχίζει ο κ. Λυκουρέζος «αν, κάτι που θέλω να πιστεύω ότι δεν θα συμβεί, το άλλο συμβούλιο ταχθεί υπέρ της έκδοσης, η τύχη των αντιστοίχων εκζητουμένων μεταβιβάζεται και εναπόκειται πλέον στα χέρια του υπουργού Δικαιοσύνης και έτσι ένα αμιγώς δικαστικό θέμα θα μετατραπεί σε σοβαρό πρόβλημα της εκτελεστικής εξουσίας! ».

Επίσης, ο κ. Λυκουρέζος επισημαίνει: «Αν θα μπορέσει ο υπουργός Δικαιοσύνης να αρνηθεί την έκδοση τους, όπως έχει εκ του νόμου δικαίωμα; Θα τον στηρίξει σε μια τέτοια απόφαση ο Πρωθυπουργός, ιδίως μετά τις διαβεβαιώσεις του προς τον Τούρκο ομόλογο του ότι θα τηρηθούν στην προκειμένη υπόθεση όλοι οι κανόνες της νομιμότητας; ».

Σε άλλο σημείο της δήλωσης του ο κ. Λυκουρέζος υπογραμμίζει: «Αν συνεπώς ένα συμβούλιο του Αρείου Πάγου κρίνει νόμιμη την έκδοση και το άλλο την αρνηθεί, η χώρα μας κινδυνεύει να εμπλακεί σε μια πολιτικό-διπλωματική περιδίνηση και η τύχη των εκζητουμένων να μετατραπεί από αμιγώς νομικό σε ευθέως πολιτικό ζήτημα».

Και καταλήγει ο κ. Λυκουρέζος:
 «Μετά και τις επανειλημμένες δημόσιες τοποθετήσεις μου επί του ζητήματος, απομένει μόνον να υποβάλω μία έκκληση προς τους δικαστές του ανωτάτου δικαστηρίου μας: να εφαρμόσουν με νηφαλιότητα τις κείμενες εσωτερικές και διεθνούς δικαίου διατάξεις, αγνοώντας πλήρως τα πολιτικά κελεύσματα της Τουρκίας, η κυβέρνηση της οποίας έχει αναστείλει την ισχύ της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και προχωράει καθημερινά σε μαζικές “εκκαθαρίσεις” αντιφρονούντων από τη δικαιοσύνη, τη δημόσια διοίκηση και τις ένοπλες δυνάμεις. Και τούτο, γιατί η απόρριψη του αιτήματος της έκδοσης των Τούρκων αξιωματικών δεν είναι μόνον έκφραση δικαιοσύνης είναι πρωτίστως ένδειξη δημοκρατίας».