Βενιζέλος: Ακραία επικίνδυνη η παρέμβαση της κυβέρνησης στον Τύπο

«Μετατρέπει ο πολιτικός τον Τύπο σε αντίπαλό του και αυτό, στην πραγματικότητα, μειώνει την πειστικότητα, την  αξιοπιστία των  οργανισμών  ενημέρωσης και δημιουργεί πολύ σοβαρά προβλήματα πολιτικής πολυφωνίας» προσέθεσε ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

«Τολμούν να μιλούν για δολοφονίες χαρακτήρων, αυτοί οι οποίοι οργάνωσαν συστηματικά  όχι απλά και μόνο δολοφονίες πολιτικών χαρακτήρων, αλλά και τη δολοφονία μιας ολόκληρης εθνικής στρατηγικής, η οποία αν είχε τη στοιχειώδη συναίνεση θα μας είχε οδηγήσει τώρα σε τελείως διαφορετική κατάσταση, σε μία προοπτική εξόδου από την κρίση και όχι στην καταβύθιση σε μία κρίση χωρίς τέλος στην οποία έχουμε μπει από το 2015 και μετά» είπε χρακτηριστικά.

Ολόκληρη η συνέντευξη του Ευάγγελου Βενιζέλου στον Αθήνα 9.84

Ηλ. Κανέλλης: Καλημερίζω τον κ. Βενιζέλο.

Ευ. Βενιζέλος: Καλημέρα κ. Κανέλλη. Καλημέρα και σε όσους μας ακούν.

Ηλ. Κανέλλης: Ξέρετε μετά τη συζήτηση στη Βουλή και τα όσα έχουν διαμειφθεί για τον τρόπο με τον οποίο προσπαθεί η κυβέρνηση να συνδιαλλαγεί με τον εκδότη του ΔΟΛ, τον κ. Ψυχάρη και την τοποθέτηση τοποτηρητή στις εφημερίδες του κ. Ψυχάρη στα ΝΕΑ και στο Βήμα, είμαι υποχρεωμένος να προσανατολίσω προς τα εκεί – τουλάχιστον στην αρχή – τη συζήτηση μας. Άκουσα μάλιστα χθες τον Πρωθυπουργό να λέει ότι προπηλακίζεται από την εφημερίδα τα ΝΕΑ επί δύο χρόνια με πρωτοσέλιδα της  και απορώ δεν κατάλαβα εσείς που είστε συστηματικός αναγνώστης της εφημερίδας, γνωρίζω ότι του έχει ασκηθεί κριτική αλλά η κριτική είναι προπηλακισμός; 

Ευ. Βενιζέλος: Κοιτάξτε αυτή είναι μία νοοτροπία ολόκληρη. Και είναι παράδοξο αυτή η νοοτροπία να εκπορεύεται από ένα κόμμα που υποτίθεται ότι ανήκει στον προοδευτικό χώρο, στο χώρο των κινημάτων, της ριζοσπαστικής αριστεράς. Εδώ όσα λέει ο κ. Τσίπρας  υποδηλώνουν έναν βαθύ αυταρχισμό, μια δυσανεξία απέναντι στον πλουραλισμό, τη δημοκρατία, την κριτική και ίσως δεν έχουν αντιληφθεί τι είδους κριτική ασκούσαν αυτοί ως αντιπολίτευση. Τι συμπεριφορές έχουν τροφοδοτήσει, έχουν καθοδηγήσει και έχουν ενθαρρύνει. Τολμούν να μιλούν για δολοφονίες χαρακτήρων, αυτοί οι οποίοι οργάνωσαν συστηματικά  όχι απλά και μόνο δολοφονίες πολιτικών χαρακτήρων, αλλά και τη δολοφονία μιας ολόκληρης εθνικής στρατηγικής, η οποία αν είχε τη στοιχειώδη συναίνεση θα μας είχε οδηγήσει τώρα σε τελείως διαφορετική κατάσταση, σε μία προοπτική εξόδου από την κρίση και όχι στην καταβύθιση σε μία κρίση χωρίς τέλος στην οποία έχουμε μπει από το 2015 και μετά. 
Εδώ βλέπετε ότι η νοοτροπία αυτή αρχίζει και παίρνει ακραίες μορφές. Απέτυχε η προσπάθεια που έγινε στην τηλεόραση να ελέγξουν το τηλεοπτικό τοπίο γιατί υπήρξαν αντιστάσεις πολιτικές και κυρίως αντιστάσεις νομικές, τελικά δικαστικές. Υπήρξε μία βαρυσήμαντη απόφαση του ΣτΕ, η οποία κήρυξε το νόμο αντισυνταγματικό. 

Αλλά τώρα βλέπουμε ότι στο χώρο των εφημερίδων γίνονται ακόμη μεγαλύτερα ατοπήματα, έχουμε ακόμη μεγαλύτερες προκλήσεις: Το να επιχειρήσεις να ελέγξεις, εκβιάζοντας με πολλούς τρόπους, ένα συγκρότημα εφημερίδων που παραδοσιακά ανήκει στο χώρο, ας πούμε του προοδευτικού κέντρου, της προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης με όλα τα προβλήματα του, με όλες τις αντιφάσεις του, με όλα τα αρνητικά του σημεία. Αυτό το συγκρότημα ανήκει στο χώρο αυτό. Είναι εκεί τοποθετημένο. Είναι ένας πυλώνας του πλουραλισμού και της ενημέρωσης. Το να επιχειρείς λοιπόν να τον ελέγξεις αυτόν μέσα από εκβιασμούς και πιέσεις, ποινικές, χρηματοοικονομικές, πολιτικές, νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο δεν το ανέχεται μια σύγχρονη πλουραλιστική δημοκρατία. Δεν είναι κάτι το οποίο μπορεί να μας αφήσει ήσυχους και ήρεμους και για αυτό υπάρχει αυτή η αντίδραση. Γιατί, όπως είπατε προηγουμένως, οι εφημερίδες δεν είναι του κ. Ψυχάρη. Οι εφημερίδες ανήκουν στην ιστορία τους, το κοινό τους, στους αναγνώστες τους, στους δημοσιογράφους και τους συνεργάτες που παράγουν αυτό το διανοητικό προϊόν. Οι εφημερίδες έχουν μια τεράστια άυλη υπεραξία, όπως η υπεραξία του Βήματος και των Νέων. Και αυτό δεν μπορεί να το ελέγξει κανένα σύστημα εξουσίας, όσο και αν επιχειρήσει.

Ηλίας Κανέλλης: Κύριε Πρόεδρε, ο κ. Ψυχάρης χθες είχε μία δικαστική περιπέτεια η οποία εν πάση περιπτώσει έληξε. Πολλοί φοβούνταν, νομικοί μου είχαν πει δηλαδή ότι υπήρχε ενδεχόμενο ακόμη και προφυλάκισης του.    

Ευ. Βενιζέλος: Όταν πας να απολογηθείς σε μία κύρια ανάκριση, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο να υπάρξουν περιοριστικοί όροι, ακόμη και προσωρινή κράτηση. Πάντως σίγουρα τελείς υπό μία πίεση. Υπό πίεση τελείς όταν οι πιστώτριες τράπεζες κινούν τη διαδικασία ουσιαστικά της πτώχευσης, εκκαθάρισης σε λειτουργία, όταν σου κλείνουν τις πιστωτικές γραμμές, όταν δεν επιτρέπουν να πληρωθεί ούτε καν το προσωπικό για αυτά που επί μήνες αναμένει να πληρωθεί, για τα δεδουλευμένα.  Και βεβαίως όλα αυτά επισημοποιήθηκαν με έναν τρόπο, ο οποίος είναι ακραίος και αποκαλυπτικός, απροκάλυπτος, θα έλεγα. Γιατί εδώ δεν πρόκειται για την επιστράτευση ενός δημοσιογράφου που έχει μία παράδοση στον οργανισμό Λαμπράκη. Εγώ δεν έχω τίποτα προσωπικό με τον κ. Μουλόπουλο. Μπορώ να πω ότι έχω μία πολύ συμπαθητική εικόνα. Θεωρώ ότι είναι ένας πολύ καλός επαγγελματίας. Αλλά είναι εξ απορρήτων του Πρωθυπουργού. Είναι, μέχρι χθες, ο Πρόεδρος του Δ.Σ της Αυγής. Είναι ένας άνθρωπος που παίζει καθοριστικό ρόλο στην άσκηση της εξουσίας, έστω από παράπλευρες θέσεις, αλλά πολύ σημαντικό ρόλο. Ποιος μπορεί να πειστεί ότι αυτή η μετάκληση του για να αναλάβει την προσπάθεια διάσωσης του συγκροτήματος είναι αθώα και δεν είναι μία προσπάθεια πολιτικού και οικονομικού και επιχειρηματικού ελέγχου επί του συγκροτήματος; Επί της επιχείρησης αυτής, που όπως είπα, δεν είναι απλά μία επιχείρηση είναι ένας μηχανισμός ενημέρωσης, ένας ιδεολογικός μηχανισμός, είναι ένας θεσμός της δημοκρατίας σε τελική ανάλυση. 

Ηλ. Κανέλλης: Ο κ. Μουλόπουλος μιλώντας χθες σε κάποιο ραδιόφωνο δήλωσε ότι δεν θα πειραχτεί η κατεύθυνση της εφημερίδας. Απλώς θα περισταλεί η κριτική του πεζοδρομίου, όπως την αποκάλεσε.    

Ευ. Βενιζέλος: Αυτό και μόνο αρκεί. Αυτού του είδους οι συζητήσεις, οι οποίες αφορούν το ύφος, την αισθητική τη γραμμή, τις προτεραιότητες, τον τρόπο άσκησης αντιπολίτευσης απαξιώνει το περιουσιακό στοιχείο. Κανονικά οι ίδιες οι τράπεζες, οι οποίες έχουν έννομο συμφέρον να προστατεύσουν την περιουσία τους, επειδή είναι υπέγγυα σε σχέση με τις δανειοδοτήσεις, πρέπει να προστατεύουν την άυλη σημασία, την άυλη αξία που έχουν τα αγαθά αυτά.  Δηλαδή οι τίτλοι, μαζί με ό,τι αυτό συνεπάγεται, συμπεριλαμβανομένης και της αίσθησης ότι υπάρχει ένα δημοσιογραφικό και εκδοτικό κριτήριο που καθορίζει τη γραμμή και τον τρόπο και δεν υπάρχει ένα πολιτικό κριτήριο, το οποίο τελικά υπαγορεύεται από το Μέγαρο Μαξίμου και τελεί υπό τον έλεγχο των κυβερνώντων. Γιατί αυτό καταλύει τις θεμελιώδεις ισορροπίες που έχει η σχέση τύπου και εξουσίας.

Ηλ. Κανέλλης: Ο κ. πρωθυπουργός, ο κ. Τίπρας πριν από λίγο καιρό είχε αποκαλέσει τις εφημερίδες του ΔΟΛ φούσκα. Χθες ήταν διαπρύσιος υπέρ της διασώσεώς τους έχοντας ενδεχομένως στο μυαλό του την ανάληψη υπηρεσιών σε αυτές από τον κ. Β. Μουλόπουλο. Δεν είναι αντιφατικό αυτό το πράγμα;

Ευ. Βενιζέλος: Κοιτάξτε τώρα. Το να επιτίθεται ένας Πρωθυπουργός, ένας Αρχηγός κόμματος, ένας πολιτικά ισχυρός παράγων στις εφημερίδες, είναι ένα φαινόμενο που το βλέπουμε και σε άλλες χώρες ως μια ακραία εκδήλωση λαϊκισμού, ως μια ακραία εκδήλωση εθνικολαϊκισμού. Μια από τις μορφές με τις  οποίες  εκφέρεται η εθνικολαϊκιστική εξουσία είναι η επίθεση απέναντι στον Τύπο. Η κατάλυση της αξιοπιστίας του Τύπου. Μετατρέπει ο πολιτικός τον Τύπο σε αντίπαλό του και αυτό, στην πραγματικότητα, μειώνει την πειστικότητα, την  αξιοπιστία των  οργανισμών  ενημέρωσης και δημιουργεί πολύ σοβαρά προβλήματα πολιτικής πολυφωνίας. Το βλέπουμε αυτό,  όταν ο νεοεκλεγμένος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών κ. Τράμπ αρνείται να δώσει μια ερώτηση στο CNN και λέει ότι  εσείς είστε fake news. Αλλά, δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε.

Ηλ. Κανέλλης: Το έχει κάνει και ο κ. Τσίπρας.

Ευ. Βενιζέλος: Βεβαίως, βεβαίως. Αυτό δεν είναι μόνο το φαινόμενο των Ηνωμένων Πολιτειών. Το βλέπουμε και στην Ουγγαρία, το βλέπουμε στην Πολωνία, βλέπουμε αντίστοιχες προσπάθειες και στον ευρωπαϊκό χώρο να ελεγχθεί η Ενημέρωση. Και, συμπτωματικά, εκεί που έχουμε έλεγχο των Μέσων Ενημέρωσης έχουμε και απόπειρα ελέγχου της Δικαιοσύνης. Σε όλες αυτές τις χώρες. Ας μην ξεχνάμε   ότι ακόμη και  στις ΗΠΑ ένα μεγάλο θέμα είναι η συμπλήρωση της κενής θέσης του Δικαστή στο Ανώτατο Δικαστήριο. Και το ίδιο συμβαίνει με το Συνταγματικό Δικαστήριο στην Πολωνία, με το Συνταγματικό Δικαστήριο στην Ουγγαρία, όπως συνέβη και με τα δικά μας θέματα δικαιοσύνης στην Ελλάδα.

Ηλ. Κανέλλης: Η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ σήμερα, κύριε Πρόεδρε, προσπαθώντας πιθανόν  να διαλύσει τις αμφιβολίες για πού θα πάνε, πού θα πάει, οι συντάκτες της δηλαδή, έχουν ένα κύριο άρθρο που συνοψίζεται στα εξής: ότι οι δημοσιογράφοι είναι αυτοί που εκφράζουν το αξιακό κεφάλαιο της εφημερίδας, ότι η εφημερίδα είναι επί δεκαετίες  πυλώνας της δημόσιας σφαίρας  επειδή ενσωματώνει και καλλιεργεί αξίες όπως ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Ελλάδας, το προοδευτικό κέντρο και η προσήλωση στις σταθερές της  φιλελεύθερης δημοκρατίας και,  τελειώνει το κύριο άρθρο,  ότι, εάν αύριο κάποιος τυπώσει φύλλο με τους ιδεασμούς του κοσμώντας το με το λογότυπο της εφημερίδας, αυτό που θα κρεμαστεί στα περίπτερα δεν θα είναι ΤΑ ΝΕΑ, διότι οι εφημερίδες δεν είναι γιαούρτια. Θα ήθελα να σχολιάσετε.

Ευ. Βενιζέλος: Συμφωνώ με την προσέγγιση αυτή. Νομίζω ότι είναι μια εξήγηση την οποία όφειλαν στον εαυτόν τους οι συντελεστές της έκδοσης και των ΝΕΩΝ και του ΒΗΜΑΤΟΣ. Θα μου επιτρέψετε να θυμίσω ότι όταν ξεκίνησε η τελευταία αυτή  φάση της κρίσης και εγώ έγραψα ένα άρθρο στο ΒΗΜΑ μιλώντας για την άυλη υπεραξία, την τεράστια άυλη υπεραξία του ΒΗΜΑΤΟΣ και των ΝΕΩΝ. Αλλά, βεβαίως, οι δημοσιογράφοι από μόνοι τους, οι συνεργάτες, οι αρθρογράφοι, οι σχολιαστές, οι κριτικοί αναγνώστες, από μόνοι τους δεν αρκούν. Χρειάζεται ο εκδότης και φυσικά χρειάζεται μια επιχειρηματική οργάνωση για να μπορείς όλα αυτά να τα μετατρέπεις σε ένα τελικό προϊόν. Και εκεί προσπαθεί να επέμβει η κυβέρνηση τώρα, πιστεύω, με έναν απροκάλυπτο τρόπο, διότι, μπορεί τελικά να αποχωρήσουν όλοι όσοι είναι ευαίσθητοι και να μείνει ένα ψευδεπίγραφο προϊόν, το οποίο αλλοιώνει την ίδια την δημοκρατική πολυφωνία, τον πλουραλισμό. Και αυτό πρέπει να αποτραπεί. 
Δηλαδή, αν μιλάμε για μια παράδοση και για μια συνέχεια και για ένα ύφος και για μια αντίληψη ολόκληρη, αυτό πρέπει να διαφυλαχθεί και επιχειρηματικά. Όχι με την σημερινή μορφή, αλλά με κάποια μορφή, που τελικά μπορεί να παράγει ένα τελικό  προϊόν. Και αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία για το μέλλον και τους χειρισμούς που πρέπει να γίνουν. Διότι, φυσικά μπορεί μια ομάδα δημοσιογράφων, με μια στοιχειώδη χρηματοδότηση, να συνεχίσει να εκφράζεται είτε στον έντυπο είτε στον ηλεκτρονικό Τύπο με την ίδια ποιότητα ή ακόμα και με μεγαλύτερη ποιότητα και καθαρότητα, αλλά αυτό δεν θα είναι η συνέχεια και η παράδοση εφημερίδων του επιπέδου των ΝΕΩΝ και του ΒΗΜΑΤΟΣ .

Ηλ. Κανέλλης: Μια τελευταία ερώτηση για να κλείσουμε αυτόν τον κύκλο, για αυτό το θέμα, δηλαδή.  Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση εμπνέεται από αυταρχικά καθεστώτα, να το πω πιο κομψά. Και ότι όντως είναι οργανωμένη η επίθεση που κάνει στον Τύπο, ή, απλώς, είναι μια σύμπτωση και ένας τρόπος να δείξουν ότι παράγουν πολιτική και να δημιουργούν οξύτητες και εχθρούς.

Ευ. Βενιζέλος: Κοιτάξτε. Ας ξεκινήσουμε από δύο απλές αφετηρίες. ‘Όταν η σκέψη λειτουργεί ολιστικά, απλουστευτικά, γραμμικά, όταν πιστεύεις ότι έχεις  μια εξήγηση για όλα διότι ιδεολογικά είσαι εξοπλισμένος με την δυνατότητα να έχεις ένα αναλυτικό εργαλείο των πάντων, τότε, είσαι πάρα πολύ κοντά στην ολοκληρωτική αντίληψη. Η ολιστική προσέγγιση  είναι ένα βήμα πριν από την ολοκληρωτική προσέγγιση. Αλλά, αυτό δεν σημαίνει ότι έχεις συνείδηση αυταρχικότητας, δεν σημαίνει ότι έχεις μετακινηθεί από τις αξίες της Δημοκρατίας στις αξίες, ας πούμε, του αυταρχισμού ή της αποφασιστοκρατίας, αλλά η αλήθεια είναι ότι μετακινείσαι πρακτικά και πραγματικά σε ένα άλλο επίπεδο. Αυτό είναι το πρώτο σημείο. 
Και το δεύτερο σημείο είναι ότι, όταν θεωρείς ότι δεν είσαι συμβατικός και ως εκ τούτου δεν ισχύουν οι κανόνες της συμβατικής πολιτικής και θεσμικής συμπεριφοράς, όταν λες ότι «για μένα ο σκοπός μου προέχει, άρα δεν χρειάζεται να  υπαχθώ σε μηχανισμούς ελέγχου, σε κανόνες, σε όρια, διότι αυτό που κάνω είναι καλό για τον λαό, όπως το αντιμετωπίζω, ή είναι διαφορετικό, είναι αριστερό,  είναι προοδευτικό, είναι εναλλακτικό», τότε γίνεσαι άκρως επικίνδυνος.  Διότι το κόστος το πληρώνουμε στην οικονομία, το πληρώνουμε στην κοινωνία, το πληρώνουμε στην εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας, το πληρώνουμε στους θεσμούς. Και, όταν λέμε θεσμούς, δεν εννοούμε μόνο τη Δικαιοσύνη, τη Βουλή και τις Ανεξάρτητες Αρχές, εννοούμε και τους θεσμούς όπως είναι τα ΜΜΕ που είναι θεσμοί και της κοινωνίας των πολιτών αλλά και του πολιτικού συστήματος.

Ηλ. Κανέλλης: Κύριε Πρόεδρε, η οικονομία, η πολιτική, οι προοπτικές της χώρας, η Δικαιοσύνη, μου επιτρέπετε να τα συζητήσουμε αμέσως μετά τις ειδήσεις.

[Διάλειμμα]

Ηλ. Κανέλλης: Κλείσαμε την ενότητα του Τύπου. Ωστόσο έχω την αίσθηση ότι δεν έχουν κλείσει οι εκκρεμότητες της χώρας οι οποίες έχω την αίσθηση ότι μας βυθίζουν όλο και πιο βαθιά σε μια κρίση που πρέπει να δούμε πως θα εξελιχθεί. Η κυβέρνηση προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ισχυριζόμενη ότι όπου να ναι κλείνει η δεύτερη αξιολόγηση και μην ανησυχείτε. Είστε αισιόδοξος κ. Πρόεδρε;

Ευ. Βενιζέλος: Όχι, δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος. Κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει κανένα καλό σενάριο για την οικονομία, αλλά και για την προοπτική του τόπου, την εθνική ισχύ. Πιστεύω ότι η ίδια η παρουσία της κυβέρνησης και οι αντιφάσεις της πολιτικής της, οι οποίες από ένα σημείο και μετά είναι σκόπιμες και τροφοδοτούνται, δεν επιτρέπει να εφαρμοστεί καμία ολοκληρωμένη και αποτελεσματική οικονομική πολιτική. 
Η κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν θέλει να κάνει μια επιλογή ανάμεσα στην καθαρή γραμμή «εφαρμόζω τη συμφωνία, βγάζω τη χώρα από το μνημόνιο γιατί έχω εκπληρώσει τις υποχρεώσεις, επαναδιαπραγματεύομαι, τη στιγμή που πρέπει, μεγαλύτερο δημοσιονομικό χώρο έναντι μεταρρυθμίσεων και δίνω μια προοπτική στον τόπο ,γιατί κινητοποιώ όλες τις δημιουργικές δυνάμεις και δίνω την αίσθηση ότι υπάρχει φως». Αυτή είναι μια επιλογή που δεν μπορεί και δεν θέλει να την κάνει. Γιατί είναι μια επιλογή με κόστος, είναι μια επιλογή που ανατρέπει κάθε εξαγγελία, κάθε παραδοχή, κάθε πεποίθηση αυτού του πολιτικού χώρου, όχι μόνο του ΣΥΡΙΖΑ αλλά του ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, αυτού του εθνικολαϊκιστικού αμαλγάματος. 
Και από την άλλη μεριά καλλιεργεί μια εικόνα αδιεξόδου, φθοράς, μεταφέρει τη φθορά αυτή στην Ευρώπη, στην νομιμοποίηση της ευρωπαϊκής ιδέας, στην νομιμοποίηση της ευρωζώνης και της συμμετοχής της χώρας στο ευρώ. Και νομίζω, στην πραγματικότητα, κρατάει ενεργό και καλλιεργεί ένα δραχμοφιλικό μικρόβιο το οποίο τρώει τις σάρκες της κοινωνίας, του τρόπου του σκέπτεσθαι, δηλαδή. Γιατί δεν μας αφήνει να κάνουμε μια καθαρή επιλογή τη στιγμή που στην Ευρώπη αλλάζουν τα πάντα, υπάρχουν νέα διλήμματα, νέα προτάγματα, νέα ερωτήματα, νέοι συσχετισμοί. Δεν είναι business as usual. Και η Ελλάδα είναι απούσα, εκλιπαρεί, είναι παρίας, είναι αυτός που έχει πάντα ανάγκη από βοήθεια, από χρηματοδότηση, είναι εκτός συσχετισμών, είναι στο περιθώριο.  Κι αυτό όλο εμφανίζεται ως μια εικόνα αποτυχίας της Ευρωπαϊκής κακίας απέναντι στην Ελλάδα άρα απονομιμοποίησης και διάψευσης του ευρωπαϊκού φαινομένου. 
Και αυτό τους φαίνεται ωραίο γιατί θα είναι το όχημα της νέας μετωπικής σύγκρουσης, όταν θα αναγκαστούν να προσφύγουν στην λαϊκή ετυμηγορία. 
Δεν θα πάνε ευθύγραμμα, ανώδυνα, θεσμικά σε μία έκφραση της λαϊκής ετυμηγορίας. Δεν λέω ότι θα κάνουνε τη γελοιότητα και την ακρότητα του αντισυνταγματικού δημοψηφίσματος φάρσας του 2015, αλλά θα πάνε με διλημματικό, συγκρουσιακό χαρακτήρα για να πετύχουν τη μεγαλύτερη δυνατή εκλογική συσπείρωση. Όχι για να κερδίσουν, αλλά για να διασώσουν όσο γίνεται μεγαλύτερο κομμάτι της τεχνητής επιρροής που έχουν αποκτήσει. 
Αυτή η αντίφαση πάνω στην οποία κινείται η κυβέρνηση και πάνω στην οποία κινείται η χώρα είναι θανατηφόρα. Δεν οδηγεί πουθενά.

Ηλ. Κανέλλης:  Το τελευταίο διάστημα έχετε αρθρογραφήσει υποστηρίζοντας αυτή τη μετάλλαξη των δύο κυβερνητικών εταίρων, σε ένα, στο αμάλγαμα ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ όπως λέτε. Που το στηρίζετε αυτό; Γιατί από τη μια μεριά είναι η αριστερά και από την άλλη είναι μια λαϊκιστική ακροδεξιά.

Ευ. Βενιζέλος: Δεν υπάρχει μια αριστερά και μια ακροδεξιά. Υπάρχει ένα ενιαίο μόρφωμα, είναι φίλοι, έχουν την ίδια αισθητική, μοιράζονται τις ίδιες αντιλήψεις, κυριαρχεί η αντίληψη του ενός ή του άλλου κατά περίπτωση, Στα θέματα οικονομικής πολιτικής και διαπραγμάτευσης κυριαρχεί η αντίληψη ΣΥΡΙΖΑ. Στα θέματα αμυντικής η εξωτερικής πολιτικής μπορεί να κυριαρχεί η αντίληψη ΑΝΕΛ. Στο τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη σχέση με τους πολιτικούς αντιπάλους, αυτή η υπερχείλιση μίσους, αυτός ο συμβολικός εμφύλιος νομίζω ότι εκφράζει και τους δύο. Και πιστεύω πως έχουμε  έναν ενιαίο χώρο, εθνικολαϊκιστικό, που μπορεί να έχει μια παλιά αριστερή και μια παλιά δεξιά πτέρυγα, κι έχει και τον τρίτο αφανή εταίρο, για τον οποίο μιλάω πολύ συχνά, που τον βλέπουμε να εκδηλώνεται με τη μορφή μια αντιμνημονιακής δεξιάς η οποία δεν είναι αναγκαστικά ακροδεξιά, είναι μια συντηρητική αντίληψη η οποία πιστεύει ότι κακώς η χώρα ακολούθησε τη γραμμή του μνημονίου, λες και το μνημόνιο έφερε την κρίση και η κρίση δεν προήλθε από την περίοδο που είχε προηγηθεί. 

Ηλ. Κανέλλης: Δηλαδή δεν υπάρχει άλλη λύση πλην της παρακολούθησης ... 

Ευ. Βενιζέλος: Πως δεν υπάρχει άλλη λύση. Υπάρχει η λύση της συσπείρωσης, της αλλαγής των συσχετισμών. Αν είχε στοιχειώδη εθνική ευαισθησία η κυβέρνηση θα είχαμε πάει σε εκλογές προ πολλού. Δεν λέω ότι μπορούν να επιβληθούν οι εκλογές, ούτε χρειάζεται να ζητάς επί ματαίω κάθε μέρα εκλογές, αλλά εάν δεν αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί, αν δεν πάμε σε άλλη Βουλή και σε άλλη κυβέρνηση, δεν μπορούμε να πάμε σε εθνική στρατηγική η οποία βγάζει νόημα. 
Θα μου επιτρέψετε να πω, και μη θεωρηθεί τώρα αυτό υπερβολή: Η εθνική στρατηγική είναι αυτή για την οποία φτύσαμε αίμα, αγωνιστήκαμε μέχρι τον Δεκέμβρη του 2014 από το 2010, με τα προβλήματα που υπήρχανε και τις αντιφάσεις και τα κενά. Νομίζω ότι ολοκληρώθηκε αυτή η πολιτική μετά το 2011 -2012. Δεν υπάρχει άλλη. Σε αυτή προσχωρούν όλοι. Αλλά το θέμα είναι να την πιστέψεις και να την ολοκληρώσεις, και να  την επαναδιαπραγματευθείς και να πείσεις τον κόσμο ότι αυτή είναι η καλύτερη και η πιο συμφέρουσα λύση για τις πιο αδύναμες κοινωνικές ομάδες, κι έτσι να αλλάξεις τους συσχετισμούς και να πας σε μια κυβέρνηση ευρύτατης συνεργασίας των δημοκρατικών, ευρωπαϊκών δυνάμεων. 
Αν θέλετε να την πούμε κυβέρνηση εθνικής συνεννόησης, ας την πούμε. Αλλά η κυβέρνηση αυτή δεν μπορεί να είναι εξάρτημα κανενός.  Ούτε να τελεί υπό την αίρεση της βούλησης κανενός.  Δηλαδή πρέπει να είναι οι συσχετισμοί τέτοιοι που να αναγκάσουν τα κόμματα να μπουν σε αυτή τη συνεργασία, και κυρίως ο ηττημένος ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος πρέπει να πληρώσει το κόστος αυτής τη βλάβης που έχει προκαλέσει. Της βλάβης της οικονομικής, θεσμικής, κοινωνικής, ηθικής. Πρέπει να κληθεί και αυτός, αλλά ως ηττημένος, να μετάσχει στο νέο συσχετισμό και στη νέα εθνική προσπάθεια. 

Ηλ. Κανέλλης: Δεν ξέρω τι θα κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά έχω την εντύπωση ότι το δικό σας κόμμα το ΠΑΣΟΚ δεν είναι και τόσο πρόθυμο να μετάσχει σε μια κυβέρνηση με τη ΝΔ.  

Ευ. Βενιζέλος: Εγώ δεν μιλάω για κυβέρνηση με τη ΝΔ. Ποτέ δεν μιλούσαμε για κυβέρνηση με τη ΝΔ. Μιλάμε για μια κυβέρνηση που προωθεί μια εθνική στρατηγική. Η εθνική στρατηγική είναι αυτή που λέμε. Αυτή που έχουμε διαμορφώσει κατά βάση εμείς, ο μεσαίος προοδευτικός χώρος. Ιστορικά έτσι έχει γίνει, καλώς ή κακώς, αυτά τα τελευταία επτά χρόνια. Και βεβαίως ο ηττημένος ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κληθεί να μετάσχει, πρέπει πράγματι να υπάρχουν τα χαρακτηριστικά της εθνικής συνεννόησης και συνένωσης , αλλά δεν μπορεί και να εξαρτάται η μοίρα του τόπου από τις σκοπιμότητες ενός θηρίου που βρυχάται, όπως θα είναι ο εκλογικά ηττημένος ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θα πρέπει να επανέλθει ,ας το πούμε έτσι ,στις φυσιολογικές του διαστάσεις. 

Ηλ. Κανέλλης: Φοβάστε ότι υπάρχει η πιθανότητα πριν ηττηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει ηττηθεί η χώρα; Φοβάστε δηλαδή την πιθανότητα της επαναφοράς του grexit? 

Ευ. Βενιζέλος: Μα έχει επανέλθει το Grexit. Και έχει επανέλθει με έναν τρόπο που είναι σαφής και απροκάλυπτος. Σου λέει «αν θέλεις να εφαρμόσεις μια πολιτική, εφάρμοσέ την. Αλλιώς ξανασκέψου το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ». 
Και επειδή, όπως σας είπα, είναι πολλοί αυτοί που καλλιεργούν την αίσθηση της απονομιμοποίησης της Ευρώπης, καλλιεργούν την εικόνα μια Ευρώπης που είναι εχθρός της Ελλάδος, μιας Ευρώπης που είναι αλλού, που είναι έξω από εμάς, στους συσχετισμούς της οποίας δεν μετέχει η Ελλάδα. Και επειδή είναι πολλοί οι άνθρωποι που σκέφτομαι ότι «δεν είχαμε τίποτα να χάσουμε, και τώρα μετά την κρίση ακόμα περισσότερο δεν έχουμε τι να χάσουμε», και είναι αυτοί που έχουν να χάσουν τα περισσότερα, είναι οι πιο αδύναμοι, είναι αυτοί που έχουν ανάγκη από ένα ισχυρό νόμισμα, είναι αυτοί που πρέπει να φοβηθούν τον πληθωρισμό και τις υποτιμήσεις μιας δήθεν δραχμής- γιατί για δήθεν δραχμή  θα μιλάμε. Για ένα καρυδότσουφλο, το οποίο θα ευτελίζεται καθημερινά.  
Αυτό λοιπόν το φρόνημα καλλιεργείται και εγκλωβιζόμαστε σε αυτόν τον αυτοκτονικό προϊδεασμό: όταν βλέπει στις δημοσκοπήσεις κανείς να χάνει τη λάμψη η ιδέα της Ευρώπης, σε πολλά κράτη, και στην Ελλάδα, όταν η  σημασία τη συμμετοχής της χώρας στο ευρώ, δεν γίνεται αντιληπτή, όταν η οικονομική σημασία της θωράκισης της χώρας νομισματικά δεν γίνεται αντιληπτή, γιατί σου λέει «τι να το κάνω, εγώ δεν έχω ευρώ». Δεν αντιλαμβάνεται όμως ότι θα έχει η χώρα ένα δημόσιο χρέος σε ευρώ εκφρασμένο, εξωτερικό χρέος, και ταυτόχρονα θα έχουμε ένα νόμισμα, το οποίο δίπλα στην εσωτερική υποτίμηση που έχουμε υποστεί λόγω της κρίσης, κι επειδή υπήρξε μια διόγκωση τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς να έχει βάσεις, θα προστεθεί τώρα και η ονομαστική υποτίμηση και δεν θα μείνει απολύτως τίποτα όρθιο. 
Δηλαδή εκεί που έχεις θυσιάσει το 30% για να διασώσεις το 70%,θα χάσεις και το 70% νομισματικά παίζοντας με τη φωτιά. 

Ηλ. Κανέλλης: Επειδή ακούγονται διάφορα. Μήπως όμως η επιστροφή στη δραχμή σημαίνει ότι θα παραγραφούν τα χρέη; 

Ευ. Βενιζέλος: Θα γίνει απλώς ζούγκλα. Θα γίνει μια ζούγκλα. Θα γίνει η πλήρης απαξίωση περιουσιών, καταθέσεων, επιχειρήσεων, η πλήρης διάλυση πια του τραπεζικού συστήματος. Η πλήρης διάλυση του ασφαλιστικού συστήματος. Η πλήρης αδυναμία καταβολής συντάξεων. Και βεβαίως η πλήρης περιθωριοποίηση μιας χώρας που θα γίνει τριτοκοσμική εντός ευρωπαϊκού εδάφους. Η οποία δεν θα έχει τη δυνατότητα να ανασυγκροτήσει την αγορά της, θα είναι εκτός διεθνών, εμπορικών και οικονομικών σχέσεων, και θα είναι πραγματικά η μαύρη τρύπα της Ευρώπης. Δακτυλοδεικτούμενη. Ο παρίας των Βαλκανίων και της ανατολικής Μεσογείου, αποδυναμωμένη και στρατιωτικά βεβαίως, λόγω οικονομικής αδυναμίας  σε μια φάση εξαιρετικά άσχημη για την ευρύτερη περιοχή. 

Ηλ. Κανέλλης: Σας ικανοποιεί ο τρόπος με τον οποίο η Ελλάδα χειρίζεται το τελευταίο διάστημα τις εξελίξεις στο κυπριακό; 

Ευ. Βενιζέλος: Δεν θέλω να μιλήσω κριτικά ή επικριτικά τώρα. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να ακολουθούμε μια εθνική γραμμή η οποία βγάζει νόημα. Και η εθνική γραμμή που βγάζει νόημα είναι ότι στηρίζουμε την διαδικασία που έχει ξεκινήσει στη Γενεύη, που ξεκίνησε μεταξύ των δύο κοινοτήτων, συνεχίστηκε στο Μον Πελερεν και συνεχίστηκε στη Γενεύη. Ότι την άποψη μας την εκπροσωπεί κατά βάσει ο πρόεδρος Αναστασιάδης, υπό την διπλή ιδιότητά του, του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ηγέτη της Ελληνοκυπριακής Κοινότητας. Οι δύο κοινότητες είναι οντότητες που προβλέπονται από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960. Να έχουμε υπόψη ότι βασική προτεραιότητα είναι η διαφύλαξη της διεθνούς νομικής προσωπικότητας και της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας που είναι κυρίαρχο κράτος, μέλος του ΟΗΕ, της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Και βεβαίως να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι είναι τεράστιο κεκτημένο αυτό που έχει αναγνωριστεί διεθνώς από το 2004 και μετά στον Κυπριακό λαό, δηλαδή η δυνατότητά του και η εξουσία του να αποφασίζει ο ίδιος κυρίαρχα με δημοψήφισμα για τη μοίρα του. 
Άρα οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να είναι τέτοια ώστε να μπορεί να εγκριθεί με δημοψήφισμα. Θα ήταν τελείως λάθος να πάμε σε μια διαδικασία η οποία δεν μπορεί να ολοκληρωθεί με ένα θετικό δημοψήφισμα, με καθαρό αποτέλεσμα, δημοκρατικό που το θέλουν οι κύπριοι πολίτες και των δύο κοινοτήτων  και εν προκειμένω  της ελληνοκυπριακής πλευράς που πρέπει να εκφραστεί με καθαρή πλειοψηφία υπέρ μια λύσης. 

Ηλ. Κανέλλης: Ρωτούν πολλοί ακροατές πως σκέπτεστε τις εξελίξεις στον χώρο της σοσιαλδημοκρατίας και του ευρύτερου κέντρου.

Ευ. Βενιζέλος: Τα είπα προχθές στην ομιλία μου στην Κεντρική Επιτροπή. 

Ηλ. Κανέλλης: Κανείς δεν ξέρει που πηγαίνει αυτός ο χώρος 

Ευ. Βενιζέλος: Εκφράστηκα με πολύ αναλυτικό τρόπο στην προχθεσινή μου ομιλία στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή.  Έχω πει την άποψή μου. Η άποψη μου είναι η ανάγκη σεβασμού και εφαρμογής της ομόφωνης απόφασης του συνεδρίου μας του Ιουνίου του 2015, που είναι το τελευταίο συνέδριο, που είναι η πιο νωπή επίσημη και ολοκληρωμένη απόφαση για το πως φανταζόμαστε αυτόν τον προοδευτικό μεσαίο χώρο, το προοδευτικό κέντρο που περιλαμβάνει και την κεντροαριστερά και την σοσιαλδημοκρατία αλλά και άλλες εκδοχές δημοκρατικής προοδευτικής αντίληψης. 
Δεν θέλω να επανέρχομαι σε αυτά, ούτε να μετέχω σε μια συζήτηση η οποία καμία φορά δημιουργεί παρεξηγήσεις τελείως περιττές και δευτερεύουσες. Γιατί εμένα αυτή τη στιγμή η αγωνία μου είναι η πορεία του τόπου, η ενότητα του έθνους, ο τρόπος με τον οποίο σκέπτεται η ελληνική κοινωνία, και τα μεγάλα προτάγματα στα οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως.
 
Ηλ. Κανέλλης: Για τον Γ. Παπανδρέου δηλαδή δεν θα μας πείτε τίποτα;  

Ευ. Βενιζέλος: Δεν θέλω να πω τίποτα. 

Ηλ. Κανέλλης: Ευχαριστώ πάρα πολύ κ. Πρόεδρε. Καλημέρα.

Ευ. Βενιζέλος: Σας ευχαριστώ πολύ.