Τα 7 sms: Ο Τσίπρας ήταν έτοιμος να δεχτεί το Grexit του Σόιμπλε

Δεν έχουν τέλος οι αποκαλύψεις που περιέχει το βιβλίο-μαρτυρία του Γιάνη Βαρουφάκη «Adults in the Room» για το δραματικό πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησης της χώρας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Οπως φαίνεται ξεκάθαρα από τα αποσπάσματα που παρουσιάζει σήμερα το «ΘΕΜΑ», ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήταν μόνο απροετοίμαστος για το σκληρό -και ενίοτε βρώμικο- παιχνίδι της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές της χώρας. Ο πρωθυπουργός της χώρας, απολύτως ενήμερος για τα εναλλακτικά σχέδια και το σοβαρό ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, εμφανίζεται εντελώς ανίκανος να εφαρμόσει μια συνεπή πολιτική. Οι ανακολουθίες, οι σπασμωδικές αποφάσεις, οι παλινωδίες του, ενθάρρυναν τους πιστωτές να αντιμετωπίσουν τη χώρα με αμείλικτη σκληρότητα, χρησιμοποιώντας τη σαν παράδειγμα προς αποφυγήν. Ως πρωταγωνιστής μιας πολύμηνης τραγωδίας που κατέληξε στην υπογραφή του τρίτου μνημονίου από τον Αλέξη Τσίπρα, ο Γιάνης Βαρουφάκης αποτυπώνει στο πλήρες εύρος του ένα κυβερνητικό θέατρο του παραλόγου, το οποίο παίχτηκε μεταξύ Μαξίμου και Δύσης στην πλέον κρίσιμη φάση της Μεταπολίτευσης και, όπως αποδεικνύεται, με ελάχιστα άξιους «ηθοποιούς» επί σκηνής.

Ο Σόιμπλε πρότεινε τάιμ άουτ (Grexit) και ο πρωθυπουργός με τον υπουργό Οικονομικών το συζητούν με μηνύματα

Λίγο πριν το Eurogroup της 11ης Μαΐου 2015 και ενώ οι διαπραγματεύσεις πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παρουσίασε στον Γιάνη Βαρουφάκη, για πρώτη φορά, την ιδέα του για ένα «τάιμ άουτ» που θα έπαιρνε η Ελλάδα από την Ευρωζώνη. Ο Σόιμπλε προθυμοποιήθηκε, μάλιστα, να εξασφαλίσει ολοκληρωμένη οικονομική βοήθεια στον ελληνικό λαό, καταρχάς έως ότου διενεργηθεί το δημοψήφισμα και αποφασίσει, αλλά και για την ανθρωπιστική βοήθεια που θα χρειαζόταν σε περίπτωση απόρριψης του κοινού νομίσματος και επιστροφής στη δραχμή. Μέσα από τη συνεδρίαση του Eurogroup, o Βαρουφάκης ενημέρωσε σχετικά τον Αλέξη Τσίπρα με sms. Οπως φαίνεται από το βιβλίο του, πιστοποιεί την ακρίβεια των πληροφοριών που καταθέτει, σημειώνοντας ακόμη και την ακριβή ώρα της ανταλλαγής των μηνυμάτων με τον πρωθυπουργό ο οποίος εμφανίζεται έτοιμος να συζητήσει την πρόταση και να την αποδεχτεί εφόσον οι όροι ήταν καλοί.

Και η ακριβής μετάφραση

■ Βαρουφάκης, 16.21: «Τρομερή πιρουέτα έκανε ο Βόλφγκανγκ στη συνάντησή μας σήμερα». 
■ Τσίπρας, 16.22: «Τι εννοείς;».
■ Βαρουφάκης, 16.25: «Ο Σόιμπλε σού στέλνει μήνυμα για τάιμ - άουτ...». 
■ Τσίπρας, 16.26: «Προτείνει έξοδο ή υιοθέτηση παράλληλου νομίσματος;». 
■ Βαρουφάκης, 16.27: «Το πρώτο μέσω του δεύτερου. Παραδέχεται ότι το μνημόνιο μας καταστρέφει». 
■ Τσίπρας, 16.30: «Τότε πες του ότι, εάν το εννοεί, ας συζητήσουμε πώς θα μπορούσε να γίνει, κάτω από τους καλύτερους δυνατούς όρους, χρηματοδότηση, συναίνεση και αμοιβαία βοήθεια χωρίς πτώχευση». 
■ Βαρουφάκης, 16.35 «Μας προσφέρει τεράστια βοήθεια για τη μετάβαση». 

Τον κέρασε σοκολατάκια σε σχήμα ευρώ

Στις 8 Ιουνίου 2015 και ενώ η σύγκρουση με το παγόβουνο φαίνεται πλέον αναπόφευκτη, ο Γιάνης Βαρουφάκης επισκέπτεται τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο γραφείο του, στο Βερολίνο. Σύμφωνα με την περιγραφή του Βαρουφάκη, «η υποδοχή ήταν θερμή - μολονότι ο Σόιμπλε δεν κρατήθηκε και μας έκανε μια πλάκα όλο δηλητήριο. Μόλις καθίσαμε, έβγαλε ένα πάκο ευρώ σε σοκολατένια κέρματα λέγοντας: “Μου τα έδωσαν Γερμανοί μαθητές. Τους είπα, όμως, ότι θα τα έδινα στον Ελληνα συνάδελφό μου, διότι εκείνος θα τα χρειαστεί για να καλμάρει τα νεύρα του”». Ο Βαρουφάκης προσποιήθηκε ότι βρήκε ευχάριστη τη χειρονομία του Γερμανού ΥΠ.ΟΙΚ. και, όπως γράφει, πήρε τα σοκολατάκια, ξετύλιξε ένα από το περιτύλιγμά του και το έφαγε. «Κάνει καλό στα νεύρα», σχολίασε και πέρασε σε όσα είχε να πει στον Σόιμπλε.

«Πάρε το αεροπλάνο και πήγαινε στη Λαγκάρντ»

Τις πρώτες ημέρες του Απριλίου 2015 η κυβέρνηση Τσίπρα είχε αρχίσει να συνειδητοποιεί τη σοβαρότητα της κατάστασης: παρά τους παιάνες για τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου, η οποία παρείχε μια εξάμηνη ανάσα στην ελληνική οικονομία, επί της ουσίας οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές της χώρας είχαν φτάσει σε αδιέξοδο. Ο Γιάνης Βαρουφάκης εισηγείται στον Αλέξη Τσίπρα να δηλώσει αδυναμία αποπληρωμής του δανείου που είχε λάβει η χώρα από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ο Βαρουφάκης στο βιβλίο του αποτυπώνει την κατηφή, μελαγχολική διάθεση του πρωθυπουργού, ο οποίος επέμενε στην αναμονή κάποιας σωτήριας παρέμβασης από την Ανγκελα Μέρκελ. Η άποψή του ήταν ότι «δεν είναι ώρα ακόμη να δηλώσουμε πτώχευση». Στο Υπουργικό Συμβούλιο μίλησαν διάφοροι υπουργοί και στο τέλος των τοποθετήσεων ο Τσίπρας έλαβε και πάλι τον λόγο για να συνοψίσει. «Υστερα από μια σύντομη αλλά θεατρική παύση», γράφει ο Βαρουφάκης, «ο Αλέξης συνέχισε να μιλά, με τη φωνή του ξαφνικά να ακούγεται πιο αποφασιστική - και δεν ήταν μόνο η φωνή του. Ολόκληρο το σώμα του άρχισε σταδιακά να φορτίζεται με ενέργεια. Προς κατάπληξή μου τον άκουσα να λέει: “Ξέρετε κάτι, σύντροφοι; Νομίζω ότι ο Γιάνης έχει δίκιο. Ως εδώ και μη παρέκει. Παίζουμε με τους δικούς τους κανόνες. Εχουμε αποδεχτεί τις διαδικασίες τους. Εχουμε κάνει πίσω για να τους δείξουμε ότι είμαστε πρόθυμοι να συμβιβαστούμε. Και το μόνο που κάνουν αυτοί είναι να μας καθυστερούν και ύστερα να κατηγορούν εμάς γι’ αυτές τις καθυστερήσεις. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι μια κυρίαρχη χώρα και εμείς, η κυβέρνηση, έχουμε το καθήκον να πούμε ‘φτάνει πια!’ Και τότε ο Αλέξης σηκώθηκε από το κάθισμά του. Ανεβάζοντας την ένταση της φωνής του, έδειξε εμένα και φώναξε: “Οχι μόνο θα πτωχεύσουμε, αλλά εσύ θα πάρεις το πρώτο αεροπλάνο, θα πας στην Ουάσινγκτον και θα πεις σε αυτή την κυρία (σ.σ.: Κριστίν Λαγκάρντ) ότι δηλώνουμε αδυναμία πληρωμής του ΔΝΤ!”. Ολοι στην αίθουσα ξέσπασαν σε επευφημίες». 


Ωστόσο, η εξέλιξη αυτού του περιστατικού δεν ήταν ούτε τόσο ατρόμητη, ούτε τόσο δυναμική. Ο Βαρουφάκης, όντως, έφυγε αμέσως για ΗΠΑ, παρόλο που ήταν η Μεγάλη Εβδομάδα για τους καθολικούς. Η Κριστίν Λαγκάρντ δέχτηκε να συναντήσει τον Ελληνα υπουργό Οικονομικών στο γραφείο της το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα. Υποτίθεται ότι ο Βαρουφάκης θα της επέδιδε επίσημη επιστολή εκ μέρους του πρωθυπουργού, διά της οποίας θα ανακοινωνόταν η πτώχευση της Ελλάδας, εφόσον στις 9 Απριλίου δεν θα κατέβαλε την επόμενη δόση των 462,5 εκατ. ευρώ. Ομως, όταν ο Βαρουφάκης ενεργοποίησε το κινητό του αφού προσγειώθηκε στην Ουάσινγκτον, βρήκε ένα γραπτό μήνυμα από τον Τσίπρα: «Κάλεσέ με». Απαντώντας στην κλήση του υπουργού του, ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε νέες εντολές. Σύμφωνα με το κείμενο του Γιάνη Βαρουφάκη, η υπερατλαντική στιχομυθία είχε ως εξής: «“Κοίτα, Γιάνη, αποφασίσαμε να μη δηλώσουμε αδυναμία πληρωμών, όχι ακόμη”. Εμβρόντητος, τον ρώτησα: “Ποιοι αποφασίσατε να μην κηρύξουμε πτώχευση ως προς το ΔΝΤ;”. Ο Αλέξης ακούστηκε δήθεν συνεσταλμένος όταν μου είπε “εγώ, ο Σαγιάς, ο Δραγασάκης... αποφασίσαμε ότι δεν είναι αυτή η σωστή κίνηση, παραμονές Πάσχα”». 

Στη φυσική αντίδραση του Βαρουφάκη, ο οποίος ρώτησε τον πρωθυπουργό «κι εγώ τώρα τι κάνω εδώ πέρα;», ο Τσίπρας τον εξέπληξε και πάλι. Του έδωσε την εντολή να εμφανιστεί κανονικά στο ραντεβού με τη Λαγκάρντ και να της μεταφέρει τελεσίγραφο της ελληνικής κυβέρνησης περί επικείμενης αδυναμίας αποπληρωμής του δανείου από το ΔΝΤ. «Αυτό ήταν το πιο παρανοϊκό πράγμα που είχα ακούσει στη ζωή μου», γράφει ο Βαρουφάκης. Μάλιστα όταν ο ίδιος ρώτησε τον Τσίπρα τι νόημα έχει η προειδοποίηση για πτώχευση, ο πρωθυπουργός απάντησε: «Απείλησε τη Λαγκάρντ έτσι ώστε να αγχωθεί και να πάρει τηλέφωνο τον Ντράγκι, να τον πιέσει να διακόψει τον περιορισμό της ρευστότητας στις τράπεζές μας. Τότε εμείς θα επανέλθουμε, ανακοινώνοντας ότι δεν θα πτωχεύσουμε ως προς το ΔΝΤ».

Μακιαβελική πρόταση Δραγασάκη: «Αλέξη, ξεφορτώσου Καμμένο, Λαφαζάνη, Βαρουφάκη» «Συμμάχησε με Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι. Μετά, ξεφορτώσου και αυτούς»

Περιγράφοντας τη χαοτική κατάσταση στο Μαξίμου ύστερα από το δημοψήφισμα και έχοντας τη βεβαιότητα ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, επιθυμούσε να επικρατήσει το «Ναι», ο Γιάνης Βαρουφάκης αποκαλύπτει το κρυφό σχέδιο του δεύτερου τη τάξει άνδρα στην ελληνική κυβέρνηση: «Ο Αλέξης, μου είπε», τονίζει στο βιβλίο του, «ότι ο Δραγασάκης προσπαθούσε να τον πείσει να ξεφορτωθεί εμένα, όλα τα μέλη της Αριστερής Πλατφόρμας, καθώς και τους ΑΝ.ΕΛ. του Πάνου Καμμένου. Στη θέση όλων αυτών ο Τσίπρας θα σχημάτιζε μια κυβέρνηση συνασπισμού μαζί με τη Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Ο Δραγασάκης είχε διαβεβαιώσει τον Αλέξη ότι μόλις έμπαιναν οι υπογραφές στη συμφωνία με την τρόικα, τότε θα μπορούσε να ξεφορτωθεί τη Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι και να με φέρει ξανά πίσω στην κυβέρνηση». Ο Βαρουφάκης γράφει χαρακτηριστικά: «Είπα στον Αλέξη ότι αυτή ήταν η πιο ηλίθια ιδέα που είχα ακούσει ποτέ μου. Εκείνος χαμογέλασε, δείχνοντας ότι συμφωνούσε μαζί μου, και χρησιμοποίησε μια έκφραση για τον Δραγασάκη που δεν γράφεται». 


Λίγες μόλις ημέρες πριν το προαναφερθέν επεισόδιο, ο Δραγασάκης είχε αποκαλέσει, απερίφραστα, το δημοψήφισμα «έξοδο διαφυγής» για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ.: Ηταν την Παρασκευή 26 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, όταν ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε στους εκεί συγκεντρωμένους στενούς του συνεργάτες ότι θα προκηρύξει δημοψήφισμα. Οπως γράφει ο Βαρουφάκης, «ρώτησα “κάνουμε αυτό το δημοψήφισμα για να το κερδίσουμε ή για να χάσουμε;”. Η μόνη απάντησα που πήρα τότε -και πιστεύω πως ήταν ειλικρινής- ήρθε από τον Δραγασάκη: “Χρειαζόμαστε μια έξοδο διαφυγής”».

Τσίπρας: «Το κάθαρμα ο Λυγερός το ’πιασε. Είμαι σαν ξιφίας πιασμένος στο αγκίστρι»

Μία από τις αναμνήσεις του Γιάνη Βαρουφάκη από τις επαφές του με τον Αλέξη Τσίπρα αφορά σε κάτι που είχε διαβάσει ο πρωθυπουργός στον Τύπο και του είχε κάνει μεγάλη εντύπωση. Ενα απόγευμα του Μαΐου του 2015, γράφει ο Βαρουφάκης, όταν είχε συναντήσει τον Τσίπρα στο γραφείο του στη Βουλή. Είχε προηγηθεί μια εξαιρετικά σφοδρή σύγκρουση μεταξύ τους σχετικά με τις υποχωρήσεις που ήταν διατεθειμένος να κάνει ο πρωθυπουργός και που έβρισκαν τελείως αντίθετο τον τότε ΥΠ.ΟΙΚ. «Μόλις διάβασα ένα άρθρο του Σταύρου Λυγερού», είπε ο Τσίπρας στον Βαρουφάκη, σχολιάζοντας: «Το κάθαρμα, με έχει πιάσει ακριβώς: παρομοίασε την κατάσταση στην οποία βρίσκομαι με το ψάρεμα του ξιφία. Εγώ έχω καταπιεί το αγκίστρι αλλά παραείμαι δυνατός για να με βγάλουν από το νερό. Κι έτσι κάνουν υπομονή. Με τραβάνε έξω για λίγο και μετά μου χαλαρώνουν το σύρμα. Μετά με τραβάνε πάλι έξω. Και αυτό θα κάνουν έως ότου με εξουθενώσουν. Μόλις νιώσουν την αδυναμία μου, θα με τραβήξουν πάνω απότομα, με μία μόνο κίνηση».

«Πώς θα πληρώσω το δάνειο για το σπίτι μου στο Λονδίνο;»

Στις ανεκδοτολογικές πτυχές του κειμένου του, ο Γιάνης Βαρουφάκης μεταφέρει κάποια περιστατικά όπως ο ίδιος τα έζησε στη διάρκεια των δραματικών ημερών που ακολούθησαν το κλείσιμο των ελληνικών τραπεζών. Σε ένα από αυτά καταγράφει το πόσο ντρέπεται ο ίδιος για το γεγονός ότι το ATM της Βουλής γέμισε και άδειασε πέντε φορές μέσα σε λίγες ώρες, καθώς οι συνάδελφοί του έσπευσαν να αποσύρουν όσο μεγαλύτερα ποσά μπορούσαν. Επιπλέον, όμως, ίσως το πιο καταδεικτικό της διπλής ηθικής που εφαρμόζουν ορισμένοι στο όνομα της Αριστεράς, ο Βαρουφάκης αποκαλύπτει την αντίδραση ενός από τους φανατικούς της επιστροφής στη δραχμή ως εξής: «Οι εχθροί μου, όσοι με λοιδορούσαν, έκαναν κακό στην εκστρατεία υπέρ του “Οχι” στο δημοψήφισμα και στους γενναίους ανθρώπους που ανέλαβαν την ευθύνη να σώσουν τη συλλογική μας αξιοπρέπεια υποστηρίζοντας το “Οχι”. Αυτοί ήταν πραγματικά λιοντάρια που τα καθοδηγούσαν γαϊδούρια. Και τα γαϊδούρια έχουν πολλές αποχρώσεις. Θυμάμαι ότι με είχε πλησιάσει στη Βουλή ένας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, μέλος της Αριστερής Πλατφόρμας, που υποστήριζε το Grexit. Ηταν δυσαρεστημένος μαζί μου, κάτι όχι και τόσο παράξενο, δεδομένου ότι επί μήνες ασκούσε δριμεία κριτική εναντίον μου επειδή δεν είχα επιβάλει capital controls και δεν είχα βγάλει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη. Εκείνο που ήταν εκπληκτικό, όμως, ήταν ο λόγος που είχε θυμώσει τώρα που είχαν επιβληθεί τα capital controls: εξαιτίας των περιορισμών στις μεταφορές χρημάτων στο εξωτερικό, ο τύπος δεν μπορούσε να πληρώσει το δάνειο για το σπίτι του στο Λονδίνο».

Ελλη Στάη: Αντιπάθεια με την πρώτη ματιά

Το 2011 ο Γιάνης Βαρουφάκης ήταν ένας αντισυμβατικός πανεπιστημιακός καθηγητής Οικονομικής Θεωρίας και ως τέτοιος είχε αρχίσει να αναδεικνύεται σε τηλεστάρ. Τον Φεβρουάριο εκείνης της χρονιάς και ενώ την εξουσία κατείχε το ΠΑΣΟΚ με την κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου, ο Βαρουφάκης προσκλήθηκε στο δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ. «Εκείνο το βράδυ», γράφει στο βιβλίο του ο πρώην ΥΠ.ΟΙΚ., «δέκα λεπτά πριν βγούμε στον αέρα, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ με κάλεσε στο γραφείο του να μιλήσουμε. Απέναντί του καθόταν η παρουσιάστρια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων του σταθμού, μια δημοσιογράφος η οποία επί δύο δεκαετίες ήταν η αδυναμία του πασοκικού κατεστημένου, πασίγνωστη για τα βαμμένα ξανθά μαλλιά της, τα γαλανά της μάτια, τη μαυλιστική της φωνή και την τάση της να φλερτάρει. Λίγο πριν μπούμε στο στούντιο έριξε την ατάκα της: “Ξέρω ότι είναι το καλό σου χαρτί, αλλά σε παρακαλώ να μην αναφέρεις την αναδιάρθρωση χρέους απόψε. Αν το κάνεις αυτό, θα δυσκολευτώ να σε κρατήσω στον αέρα. Η κυβέρνηση τρελαίνεται όταν ακούει αυτή τη φράση”». Στη συνέχεια, όταν ο λόγος δόθηκε στον Βαρουφάκη, εκείνος ξεκίνησε λέγοντας ότι «χωρίς αναδιάρθρωση χρέους κανένα πρόγραμμα, όχι μόνο το τρέχον, δεν έχει καμία ελπίδα να πετύχει». Και ο ίδιος σημειώνει σαρκαστικά: «Πιστεύω ότι ανίχνευσα έναν σχεδόν ανεπαίσθητο μορφασμό κάτω από το βαρύ μακιγιάζ της Ελλης Στάη».

«Οι τράπεζες κλείνουν, ο Αλέξης με πούρο»
Πώς επικράτησε η γραμμή του αντιπροέδρου για υποταγή στους δανειστές 

«Κανείς άλλος δεν μίλησε», γράφει ο Γιάνης Βαρουφάκης για τη συνεδρίαση του συμβουλίου διαπραγμάτευσης στο Μέγαρο Μαξίμου, την Κυριακή 28 Ιουνίου. Την επόμενη ημέρα οι τράπεζες θα ήταν κλειστές: «Ολοι κοιτούσαν τον Αλέξη. Εκείνος βάδισε προς το παράθυρο της βεράντας του Μαξίμου. Κάπνιζε ένα πούρο - μια συνήθεια που είχε αποκτήσει σχετικά πρόσφατα. Υστερα από λίγο γύρισε προς το μέρος μου, άφησε άλλη μια στιγμή να περάσει και είπε: “Γιάνη, θα κάνουμε αυτό που λέει ο Δραγασάκης”». Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είχε μόλις ασκήσει βέτο στην πρόταση Βαρουφάκη για αναστολή πληρωμών των δανείων και εφαρμογή παράλληλου χρηματοπιστωτικού συστήματος. 

Γιάνης - Ευκλείδης: Παλιοί και καλοί φίλοι, αλλά...

Μολονότι ο Γιάνης Βαρουφάκης διατείνεται ότι προσέχει ιδιαίτερα τις αναφορές του στον αγαπημένο του φίλο Ευκλείδη Τσακαλώτο, η προσεκτική ανάγνωση του «Adults in the Room» μάλλον συνηγορεί υπέρ του αντιθέτου. «Με στεναχώρησε βαθιά η στάση που κράτησε ο Ευκλείδης. Ηξερε ποιος ήταν ο Χουλιαράκης και τι είχε κάνει. (σ.σ.: Ο Βαρουφάκης ισχυρίζεται στο βιβλίο του ότι ο Γιώργος Χουλιαράκης τον υπονόμευε, ευρισκόμενος σε διαρκή επικοινωνία με την τρόικα). Ο Ευκλείδης μού είχε μιλήσει για τον Χουλιαράκη με εκφράσεις πολύ χειρότερες από εκείνες που θα χρησιμοποιούσα εγώ». Και η απάντηση στην απορία του Βαρουφάκη σχετικά με το γιατί ο Τσακαλώτος κατ’ ουσίαν τον πρόδιδε ήταν το εξής απλό στοιχείο: Καθώς εξέπνεε ο Απρίλιος του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε ότι πλέον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας δεν θα ήταν ο Γιάνης Βαρουφάκης, αλλά ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Γενικώς, πάντως, η άποψη του Βαρουφάκη για τον Τσακαλώτο είναι ότι, παρά τα πάμπολλα κοινά τους στοιχεία, «ο Ευκλείδης αρεσκόταν στο να παριστάνει ότι βρισκόταν πολιτικώς στα αριστερά μου, ότι λειτουργούσε σαν την αριστερή μου συνείδηση, κάτι που εγώ τον άφηνα ευχαρίστως να κάνει. Το ότι υπήρχε αμοιβαία αντιπάθεια και περιφρόνηση ανάμεσα στον Ευκλείδη και τους Τσίπρα - Παππά, μαζί με το γεγονός ότι εγώ είχα μοχθήσει για να του δοθεί θέση στην κυβέρνηση, με έκανε να νιώθω ασφαλής δίπλα του». Παρ’ όλα αυτά ο Βαρουφάκης αναγνωρίζει ότι, τελικά, δεν είχε σημασία ποιες ήταν οι πεποιθήσεις του Τσακαλώτου, εφόσον εκείνος που λαμβάνει τις τελικές αποφάσεις είναι πάντα ο Αλέξης Τσίπρας. Οπως χαρακτηριστικά σημειώνει: «Φυσικά, ούτε ο Ευκλείδης ούτε εγώ είχαμε κάποια ουσιαστική επιρροή στη χρονική ακολουθία των υποχωρήσεων που έκανε ο Αλέξης. Οταν ο Ευκλείδης ανακάλυψε ότι ο Αλέξης είχε ενδώσει σε νέα μέτρα λιτότητας (με την αποδοχή του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5%), σοκαρίστηκε και εξαγριώθηκε το ίδιο με εμένα».

Τσίπρας: «Γιάνη, θέλεις να γίνεις υπ. Πολιτισμού;»

Αμέσως μετά το δημοψήφισμα και την αυτονόητη παραίτηση του Γιάνη Βαρουφάκη εν όψει της άτακτης οπισθοχώρησης στις απαιτήσεις των δανειστών, ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται να επιμένει ότι ο Βαρουφάκης θα έπρεπε να παραμείνει στην κυβέρνηση. Εξυπακούεται, όμως, με χαρτοφυλάκιο διαφορετικό από εκείνο του ΥΠ.ΟΙΚ. Οπως περιγράφει ο Βαρουφάκης στο βιβλίο του τη σχετική πρόταση του Τσίπρα, είναι εμφανής η περιπαικτική διάθεση εκ μέρους του πρωθυπουργού: «“Μπορείς να αναλάβεις κάποιο άλλο υπουργείο - το Πολιτισμού ίσως. Εσύ και η Δανάη (σ.σ.: η σύζυγος του Γιάνη Βαρουφάκη) ξέρετε πολύ καλά τα θέματα του Πολιτισμού”, είπε γελώντας ο Αλέξης. “Οπως και να ’χει, πάντως, στο μέλλον θα υπάρξουν πολλά πόστα από όπου θα μπορείς να βοηθήσεις”». Και τότε ο Γιάνης Βαρουφάκης απάντησε: «Αλέξη, για άλλη μία φορά με μπερδεύεις με κάποιον που νοιάζεται για την καρέκλα».