Νέα πειράματα με τις Πανελλαδικές: Παίζουν με τα νεύρα μαθητών και γονέων

Μετά το σάλο  που έχει δημιουργήσει  στην εκπαιδευτική κοινότητα  για το θέμα της κατάργησης των Πανελλαδικών Εξετάσεων το υπουργείο Παιδείας  συνεχίζει τα πειράματα  με την παιδεία.  Οι Εξετάσεις αρχικά διπλασιάστηκαν, αντί να καταργηθούν όπως υπόσχονταν, στη συνέχεια τις βάφτισαν «Κεντρικά Οργανωμένες Εξετάσεις”,  για να επανέλθουν ότι η συμμετοχή των μαθητών στις εξετάσεις του Ιανουαρίου θα είναι προαιρετική, ανοίγοντας εκ νέου παράθυρο για την κατάργηση των αυτών των εξετάσεων. Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις φαίνεται ότι  έχουν εξελιχθεί σε  επικοινωνιακό παιχνίδι της κυβέρνησης που παίζει με την   αγωνία των υποψηφίων και των οικογενειών τους. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και μέσα στη δημοσιοποίηση των βάσεων διέρρεαν σενάρια για τις αλλαγές στο εξεταστικό, χωρίς να ξέρουν ακριβώς τα επόμενα βήματα. Στην αρχή διαρρέουν  ότι θα καταργήσουν τις Πανελλαδικές και μετά ότι θα γίνουν  περιφερειακές εξετάσεις, οι οποίες διαψεύστηκαν για να μετονομαστούν σε μεταρρυθμίσεις στο λύκειο.
  
Σε άλλο μήκος κύματος το τμήμα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στην ελεύθερη πρόσβαση στα Πανεπιστήμια , πρόταση από την οποία απομακρύνεται η κυβέρνηση  σύμφωνα με όλες τις πληροφορίες.  

Οι παλινωδίες  φαίνεται ότι θα συνεχιστούν καθώς εν όψει της ΔΕΘ, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιμένει σε  κινήσεις εντυπωσιασμού στη σκακιέρα της εκπαίδευσης αν και η  παιδεία δεν προσφέρεται για μικροπολιτική εκμετάλλευση. 

Σύμφωνα με  πληροφορίες ο πρωθυπουργός αναζητεί ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και χρονοδιάγραμμα, το οποίο δεν είναι σίγουρο ότι διαθέτει έως τώρα το υπουργείο Παιδείας, και για το λόγο αυτό ο κ. Γαβρόγλου σπεύδει να καταθέσει σχετικό νομοσχέδιο μέσα στην εβδομάδα , χωρίς να  έχουν οριστικοποιηθεί οι αλλαγές. 

Σε μια νέα κωλοτούμπα, μάλιστα, ο Κωνσταντίνος Γαβρόγλου σε συνέντευξή του στην Αυγή επιχειρεί να πείσει ότι ποτέ η κυβέρνηση δεν μίλησε για κατάργηση εξετάσεων αφού όπως λέει «δεν μπορεί να υπάρξει κανένα σύστημα χωρίς εξετάσεις». Ξεχνά φαίνεται ότι στις 9 Μαΐου του 2017 ο Αλέξης Τσίπρας είχε δηλώσει χαρακτηριστικά κατά την επίσκεψή του στο υπουργείο Παιδείας: «Σχεδιάζουμε ριζική αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, που θα οδηγήσει στην κατάργηση των Πανελλαδικών, μια διαδικασία που δεν υπάρχει αμφιβολία πως είναι αδιάβλητη, ίσως το πιο αδιάβλητο που υπάρχει σε αυτή τη χώρα, αλλά που είναι εξαντλητική και απάνθρωπη. Η αναβάθμιση σημαίνει λιγότερα μαθήματα με περισσότερες ώρες, ενώ το απολυτήριο θα καθορίζει την εισαγωγή στα πανεπιστήμια»

Οι αντιδράσεις για το νέο σύστημα εξετάσεων έγιναν αμέσως  από αντιπολίτευση και τις εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες. Με ανάρτηση στο Twitter, όπου ασκεί κριτική στην κυβέρνηση για το θέμα των εξετάσεων και τάσσεται και υπέρ της αξιολόγησης, σχολίασε ο Κυριάκος Μητσοτάκης  τις ανακοινώσεις του κ. Γαβρόγλου. «Από την κατάργηση των πανελληνίων στις διπλές εξετάσεις... Αξιολόγηση παντού απαραίτητη προϋπόθεση για να αλλάξει το σύστημα εισαγωγής» έγραψε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΝΔ.

Και οι αντιδράσεις από την πλευρά της ΝΔ  συνεχίστηκαν από την  τομεάρχη παιδείας Νίκη Κεραμέως που τόνισε: «Μετά από συνεχείς αντιφατικές δηλώσεις, τελικά η Κυβέρνηση, όχι μόνο δεν καταργεί τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, αλλά τις διπλασιάζει, βαφτίζοντάς τες “κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις».

Τα πυρά και της προέδρου του ΠΑΣΟΚ Φ. Γεννηματά  δέχθηκε ο κ. Γαβρόγλου. «Αντί των υποσχέσεων για "κατάργηση" των Πανελλαδικών εξετάσεων, τώρα ο κ. Γαβρόγλου εισηγείται... τον διπλασιασμό τους», δήλωσε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ   Φώφη Γεννηματά, λέγοντας «όχι σε άλλα παιχνίδια της κυβέρνησης με τις αγωνίες των μαθητών και των οικογενειών τους». Η κ. Γεννηματά πρόσθεσε ότι «τέτοιες εισηγήσεις απορρίπτονται προκαταβολικά». 

Το υπουργείο Παιδείας βρίσκεται  σε «πόλεμο» και με την ΟΛΜΕ ύστερα από δήλωση του προέδρου της Νίκου Παπαχρήστου για το νέο σύστημα Πανελλαδικών, προβλέποντας πίεση από πλευράς γονέων για ευμενέστερη βαθμολόγηση. Το υπουργείο Παιδείας  καλεί τον πρόεδρο της ΟΛΜΕ Νίκο Παπαχρήστο να ανακαλέσει  τονίζοντας ότι ο κ. Παπαχρήστος «είναι έκθετος και οφείλει να απολογηθεί απέναντι στους συναδέλφους του».

Mετά τη θύελλα αντιδράσεων που έχουν προκαλέσει οι προωθούμενες αλλαγές στις πανελλαδικές εξετάσεις, που δεν καταργούνται όπως υποσχόταν ο πρωθυπουργός, το υπουργείο Παιδείας  αρχικά επιμένει στην ορθότητα του εγχειρήματός του φθάνοντας στο σημείο να υποστηρίξει ότι οι διπλές Κεντρικά Οργανωμένες Εξετάσεις, όπως «βαφτίζει» τις πανελλαδικές, θα... ελαφρύνουν τους μαθητές ενώ “πουλάει τρέλα” αφήνοντας και “παράθυρο” για κατάργηση των εξετάσεων του Ιανουαρίου και καθιέρωση βάσεων ανά σχολή, αντί του ορισμού συγκεκριμένου αριθμού εισακτέων,  κατά φθίνουσα σειρά. 

Την ίδια ώρα  το υπουργείο προσπαθεί να επιρρίψει ευθύνες στα μέσα ενημέρωσης, κατηγορώντας τα ότι «δημιουργούν κλίμα», ενώ υποστηρίζει ότι με τις επιπλέον εξετάσεις προστατεύει τους μαθητές και τους γονείς από την παραπαιδεία.  

Το υπουργείο Παιδείας, αναμένεται να καταθέσει σε διαβούλευση το σχετικό νομοσχέδιο, ύστερα όμως από τις εξαγγελίες που θα κάνει ο  πρωθυπουργός  στη  ΔΕΘ. Σε πρώτη ανάγνωση οι εκπαιδευτικοί κρίνουν ως δαιδαλώδες και τρικυμιώδες το νέο  σύστημα . Βασίζεται στην πολυπλοκότητα επισημαίνουν οι εκπαιδευτικοί ενώ παρά τις διευκρινήσεις που δόθηκαν από το υπουργείο οι μαθητές της Α΄λυκείου που θα κληθούν να το εφαρμόσου το 2020 δεν φαίνεται να έλαβαν χρηστικές απαντήσεις: 

Τα βασικά σημεία του σχεδίου νόμου για την Παιδεία προβλέπουν τα εξής:

1. Σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης
Επεκτείνεται η υποχρεωτική εκπαίδευση έως το 18ο έτος για τη γενιά που ξεκινά το σχολικό έτος 2017-8 την Α΄ Λυκείου.

 2. Εγκαθίδρυση «πολυκλαδικότητας», δυνάμει ενιαία αντιμετώπιση του Λυκείου
Προς το παρόν διατηρούνται οι διακριτές δομές ΓΕΛ και ΕΠΑΛ αλλά καθιερώνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, δηλαδή ο «αλληλο-δανεισμός» μαθημάτων (δια ζώσης στην περίπτωση που τα δύο σχολεία συστεγάζονται, διαφορετικά εξ αποστάσεως, μέσω ειδικής πλατφόρμας).

3. Τάξεις γενικής παιδείας οι Α΄ και Β΄ λυκείου, τάξη προπαρασκευής η Γ΄ λυκείου.
Η Α΄ τάξη του ΓΕΛ και του ΕΠΑΛ, αποτελεί συνέχεια του γυμνασίου, δηλαδή σχεδόν όλα τα μαθήματα είναι υποχρεωτικά για όλους/ες.

Η Β΄ τάξη είναι μια μεταβατική τάξη, προβλέπονται περισσότερα μαθήματα επιλογής, ώστε οι μαθητές/τριες να δοκιμάσουν τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους (στο ΓΕΛ με τη μορφή επιλογών εμβάθυνσης, στο ΕΠΑΛ με τη μορφή μαθημάτων τομέα).

Στη Γ΄ τάξη, που είναι τάξη προπαρασκευαστική είτε για τα ΑΕΙ είτε για την επαγγελματική ζωή μετά το λύκειο, δίνεται έμφαση στα ενδιαφέροντα των μαθητριών και μαθητών, που διαμορφώνουν το προσωπικό τους ωρολόγιο πρόγραμμα, με λίγες διδακτικές ώρες αφιερωμένες στα κοινά για όλους μαθήματα.
 
4. Β΄ και Γ΄ ΓΕΛ: σαφώς λιγότερα μαθήματα, πολλές ώρες το καθένα
Επιδιώκεται αύξηση των ωρών ανά μάθημα και μείωση των μαθημάτων. Στη Β΄ ΓΕΛ τα περισσότερα μαθήματα θα είναι 4/ωρα και στη Γ΄ ΓΕΛ είναι 6/ωρα.

Με αυτό το σύστημα επιτυγχάνονται τα εξής:

α) τα «ειδικά» μαθήματα (σχέδιο, μουσική, ξένες γλώσσες) διδάσκονται στο σχολείο, δεν επαφίενται σε εξωσχολική προετοιμασία,
β) όλα τα εξάωρα μαθήματα που παρακολουθούν οι μαθητές/τριες είναι μαθήματα που μετράνε στον βαθμό πρόσβασης στα ΑΕΙ, (άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο), οπότε θεραπεύεται η παθογένεια της αδιαφορίας που παρατηρείται σήμερα στα μαθήματα που δεν παίζουν ρόλο στην εισαγωγή,
γ) επειδή αφιερώνονται 6 ώρες στα 4 μαθήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση, μειώνεται η ανάγκη εξωσχολικής υποστήριξης.
 
Αν κάποιος μαθητής/τρια δεν προτίθεται να συνεχίσει σπουδές στην τριτοβάθμια, επιλέγει μαθήματα που δίνουν εφόδια για την επαγγελματική ζωή του/της (ξένες γλώσσες, πληροφορική, πρακτική λογιστική, κ.ά.).

 Στη Β΄ ΓΕΛ
στο ισχύον σύστημα υπάρχουν 18 μαθήματα (16 υποχρεωτικά και 2 προσανατολισμού σε 35 ώρες διδασκαλίας)

στο προτεινόμενο 10 συνολικά (7 υποχρεωτικά και 3 επιλογής σε 34 ώρες διδασκαλίας).
Στη Γ΄ ΓΕΛ

στο ισχύον σύστημα υπάρχουν 15 μαθήματα (9 υποχρεωτικά και 5 προσανατολισμού και 1 επιλογής σε 32 ώρες) στο προτεινόμενο υπάρχουν 7 μαθήματα (3 υποχρεωτικά και 4 επιλογής σε 29 ώρες)
 
5. Το απολυτήριο βασισμένο κυρίως σε ενδοσχολικές και λιγότερο σε διασχολικές διαδικασίες
Το απολυτήριο της Γ΄ λυκείου προκύπτει:

Α. Σε ένα ποσοστό από τους βαθμούς των δύο τετραμήνων. Οι βαθμοί των τετραμήνων λαμβάνουν υπόψη τη συνολική συμμετοχή στην τάξη, καθώς και από:

- το διαγώνισμα 1ου τετραμήνου το οποίο διεξάγεται σε όλα τα σχολεία συγκεκριμένη μέρα για κάθε μάθημα, με θέματα που καταθέτουν σε ειδική πλατφόρμα τα χαράματα της ίδιας μέρας επιτροπές έμπειρων εκπαιδευτικών από όλες τις περιφέρειες και με αυτόματη διόρθωση των απαντήσεων (ηλεκτρονικό σύστημα),

-μια εκτενή εργασία που πραγματοποιείται για κάθε μάθημα εντός του σχολείου υπό την καθοδήγηση και την επίβλεψη του/της εκπαιδευτικού του μαθήματος, που κατατίθεται σε ειδική πλατφόρμα όπου ελέγχεται για την περίπτωση αντιγραφής και που βαθμολογείται ανώνυμα από αξιολογητές ειδικού μητρώου.
 
Β. Σε ένα ποσοστό από τους βαθμούς κεντρικά οργανωμένων εξετάσεων στις οποίες τα γραπτά διορθώνονται ανώνυμα.
 
Το διαγώνισμα τετραμήνου και η εκτενής εργασία, που αξιολογούνται ανώνυμα, μειώνουν τις πιέσεις των γονιών προς τους/τις εκπαιδευτικούς για υψηλούς βαθμούς που δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές επιδόσεις των παιδιών τους. Μαζί με τη συμμετοχή στις κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις συμβάλλουν στο κύρος του απολυτηρίου και στην αξιοπιστία του. Έτσι, ενώ το Απολυτήριο αποτυπώνει κυρίως ενδοσχολικές διαδικασίες, υπόκειται και σε κάποιες εξωτερικές «αντικειμενικές» διαδικασίες που διασφαλίζουν την εγκυρότητά του.
 
6. Ο τρόπος εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση

Κεντρικά οργανωμένες εξεταστικές διαδικασίες πραγματοποιούνται δύο φορές τον χρόνο: τέλος Ιανουαρίου (διαγωνίσματα τετραμήνου) και τον Ιούνιο. Τα διαγωνίσματα του Ιανουαρίου θα συμμετέχουν στον βαθμό πρόσβασης με ένα ποσοστό μόνο αν βελτιώνουν τον βαθμό του Ιουνίου, αλλιώς δεν θα μετράνε. Σύμφωνα με το υπουργείο, αυτή η ευκαιρία για βελτίωση είναι ένα πολύ σημαντικό «μπόνους» για τους μαθητές και ταυτόχρονα «αποδραματοποιεί» τις τελικές εξετάσεις.

Ο βαθμός πρόσβασης προκύπτει από κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις και από τον βαθμό του απολυτηρίου. Την πρώτη χρονιά εφαρμογής η συμμετοχή του απολυτηρίου στον βαθμό πρόσβασης θα είναι περιορισμένη (μέγιστο 20%) και σταδιακά θα αυξάνεται, καθώς θα εμπεδώνεται η εμπιστοσύνη στην ενδοσχολική αξιολόγηση.

Με το νέο σύστημα, που δεν περιορίζεται στην επίδοση σε τρίωρες πανελλαδικές εξετάσεις αλλά συμπεριλαμβάνει και την αξιολόγηση της επίδοσης των υποψηφίων κατά τη διάρκεια της φοίτησης στη Γ΄ τάξη Λυκείου, η είσοδος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση προσδένεται ισχυρότερα στην εντός του σχολείου εκπαιδευτική πράξη.