Θεοδωράκης: Τα διδάγματα από την αποτυχία της ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας

Ο τρόπος λειτουργίας των κεντροαριστερών κομμάτων έχει παρακμάσει και δεν καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες σημειώνει ο Σταύρος Θεοδωράκης σε άρθρο του με αφορμή τα αποτελέσματα των Γερμανικών Εκλογών.

Ο επικεφαλής του Ποταμιού αναφέρει ακόμα ότι κύριος υπαίτιος της ήττας των κεντροαριστερών δυνάμεων στη Γερμανία είναι ο Σούλτς ο οποίος παρουσίασε ένα ανούσιο πρόγραμμα. Ωστόσο τα αίτια της ήττας είναι βαθύτερα και αφορούν στην αδυναμία των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων της Ευρώπης να ανταποκριθούν στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες.

Στο άρθρο του για τα αποτελέσματα των γερμανικών εκλογών ο Σταύρος Θεοδωράκης αναφέρει:  

«Οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες έφεραν χθες το χειρότερο αποτέλεσμα από το 1933. Είναι οι ηττημένοι των εκλογών. Αντιθέτως νικητές είναι οι ακροδεξιοί του ρατσιστικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία. Σίγουρα η μεγάλη ήττα των Γερμανών σοσιαλδημοκρατών έχει να κάνει και με το ανούσιο πρόγραμμα που παρουσίασε ο Μάρτιν Σουλτς. Το «Δίκαιη κοινωνία» του κ.Σουλτς, είναι σαν το «Δίκαιη ανάπτυξη» του κ. Τσίπρα. Ωραία λόγια κενά περιεχομένου.

Είναι όμως μόνο αυτό;

Το 2000 σοσιαλδημοκράτες ή σοσιαλιστές κυβερνούσαν στις 10 από τις 15 χώρες της Ε.Ε. (δεν είχε γίνει ακόμα η μεγάλη διεύρυνση).

Σήμερα η εικόνα είναι τελείως διαφορετική.

Στην Ολλανδία το Εργατικό Κόμμα πήρε μόλις 5,7%.

Στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, ο Αμόν, του άλλοτε παντοδύναμου Σοσιαλιστικού Κόμματος, πήρε 6,4% και 9,5% στις βουλευτικές. Παράλληλα, ένα μεγάλο μέρος της εργατικής τάξης ψήφισε την ακροδεξιά Λεπέν.

Στην Πολωνία των κοινωνικών εντάσεων, οι σοσιαλδημοκράτες δεν έχουν ούτε μία έδρα στη Βουλή.

Στην Αυστρία, που έχει σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο – και ανάπτυξη μεγαλύτερη από τη Γερμανία – το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα δεν μπορεί να ξεκολλήσει από το 22% και αναμένεται να χάσει τις εκλογές στις 15 Οκτωβρίου.

Στην Βρετανία, το Εργατικό Κόμμα το «πήρε» ο Κόρμπιν ένας παλαιομοδίτης σοσιαλιστής που προτείνει λύσεις βγαλμένες από τη δεκαετία του ’80.

Ακόμα και στην Ιταλία, όπου ο Ρέντσι φαινόταν ότι θα μπορούσε να αλλάξει το Δημοκρατικό Κόμμα, δεν πρόλαβε και βούλιαξε μαζί του.

Κάτι τρέχει λοιπόν εδώ.

Ποιος απέτυχε για να πετύχουν οι ακροδεξιοί και οι λαϊκιστές;

Οι αλλαγές στην παραγωγή, το εμπόριο, τις υπηρεσίες, η κινητικότητα στην εργασία, οι νέες τεχνολογίες, οι νέες δουλειές, τα σύνορα που πέφτουν, δημιουργούν ανήσυχους πολίτες – και πολλές φορές απαιτητικούς ανέργους. Τα παραδοσιακά κεντροαριστερά, σοσιαλιστικά, σοσιαλδημοκρατικά κόμματα της Ευρώπης, αδυνατούν να ανταποκριθούν.

Η παγκοσμιοποίηση τα έχει αποσυντονίσει. Κατακερματισμένες αντιθέσεις εκεί που κάποτε η αντίθεση ήταν μια: Αριστερά – Δεξιά. Αμηχανία, και το έδαφος καλύφθηκε αμέσως από αυτούς που επιτέθηκαν αμέσως. Κάποιοι στην παγκοσμιοποίηση, κάποιοι στους «άλλους», κάποιοι σε «όλους». Οι ακροδεξιοί ανέβηκαν κυρίως στον ανεπτυγμένο Βορρά και οι λαϊκιστές στον Νότο. Και εμείς, που όλα τα θέλουμε διπλά, ενισχύσαμε και τους λαϊκιστές και τους ακροδεξιούς.

Όπως γράφει το Σπίγκελ, όλος ο τρόπος λειτουργίας των κεντροαριστερών κομμάτων έχει παρακμάσει και δεν καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες. Τα μέλη των παραδοσιακών κομμάτων παραμένουν συνταξιούχοι και συνδικαλιστές μίας άλλης γενιάς. Μιλούν με βάση τις μνήμες τους και αρνούνται να συνειδητοποιήσουν την αξία του νέου δίπολου. Ανοιχτά συστήματα – Κλειστά συστήματα.

Από το Δημόσιο και την παιδεία μέχρι την ενημέρωση και τις εκλογικές διαδικασίες. Αδυνατούν να δώσουν σχήμα σε αυτό το νέο που αναζητούν οι πολίτες. Όλοι όμως – και κυρίως οι νέοι και οι δημιουργοί – είναι στη γύρα γιαυτό το «άλλο» – και αυτό βέβαια δεν είναι η παραδοσιακή κεντροδεξιά που έχει αντίστοιχα, αν όχι περισσότερα, ελαττώματα.

Στη Γαλλία, αυτό το «άλλο», το βρήκαν στο πρόσωπο του Εμανουέλ Μακρόν. Ανοιχτή κοινωνία – περισσότερη Ευρώπη, με νέους αιρετούς – γρήγορες μεταρρυθμίσεις – προτεραιότητα στα δικαιώματα – διασυνδεδεμένες λύσεις έτσι ώστε να μην διορθώνεις το ένα και γκρεμίζεις το άλλο – ενίσχυση αυτών που έρχονται και όχι μόνο αυτών που φεύγουν, αυτών που παράγουν και όχι αυτών που διεκπεραιώνουν.

Μπορούμε να τα κυνηγήσουμε όλα αυτά; Ναι! Αρκεί να φτιάξουμε ένα νέο ορμητήριο. Ένα νέο παρατηρητήριο. Ένα νέο στρατηγείο. Ένα νέο ζωντανό πολιτικό σώμα. Ένα νέο προοδευτικό Κίνημα που δεν θα μοιάζει «άλλο», αλλά θα είναι «το άλλο»!»