Τσίπρας-Ερντογάν: Δημόσιο ντιμπέιτ με «αλληλοκαρφώματα» μετά τις προκλήσεις του Τούρκου προέδρου

Δεν χωράει αμφιβολία ότι η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου  θα μείνει στην ιστορία, υπερβαίνοντας από κάθε άποψη τις συναντήσεις ηγετών. Και να σκεφτεί κανείς ότι δεν έχουμε φτάσει ούτε στη μέση αυτής της επίσημης επίσκεψης. Το πράγμα «στράβωσε» από την αρχή, με την περίφημη πλέον συνέντευξη που έδωσε ο Ταγίπ Ερντογάν και μεταδόθηκε ελάχιστες ώρες πριν την έλευσή του. Αναμφισβήτητα βάρυνε το κλίμα.

Ακόμα και οι πιο σκεπτικιστές, όμως, δεν μπορούσαν να φανταστούν αυτό που εκτυλίχθηκε «με το καλημέρα». Η καθιερωμένη υποδοχή του Τούρκου προέδρου από τον Έλληνα ομόλογό του στο προεδρικό μέγαρο, που σχεδόν πάντα περιορίζεται σε αβρότητες, εξελίχθηκε μπροστά στις κάμερες σε μία οξεία αντιπαράθεση θέσεων.

Ο Προκόπης Παυλόπουλος εξέθεσε αναλυτικά τις ελληνικές θέσεις, απαντώντας εμμέσως πλην σαφώς σε όσα είχε πει ο Ταγίπ Ερντογάν στη συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ. Το γεγονός αυτό υποχρέωσε τον Τούρκο πρόεδρο να βάλει στην άκρη την εθιμοτυπική αντιφώνηση που του είχαν ετοιμάσει και να μπει κι αυτός στην ουσία, εκθέτοντας τις πάγιες θέσεις της Άγκυρας και για τα ελληνοτουρκικά και για το Κυπριακό.

Ίσως είχαμε το πρώτο δημόσιο ελληνοτουρκικό διπλωματικό μπρα-ντε-φερ, κατά τη διάρκεια του οποίου μπήκαν στην άκρη οι συνηθισμένες διπλωματικές εκφράσεις και οι δύο πλευρές μίλησαν με ειλικρίνεια. Έκπληξη επικράτησε και στους δημοσιογράφους που κάλυπταν το γεγονός. Έμπειροι διπλωματικοί συντάκτες έκαναν λόγο για κάτι πρωτοφανές.

Από τη στιγμή που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε θέσει δημόσια το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός δεν είχε πια και πολλά περιθώρια κινήσεων. Ήταν υποχρεωτικό γι' αυτόν να ακολουθήσει, δεδομένου ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είχε πει δημόσια αυτά που είχε προετοιμάσει να πει στις κλειστές συνομιλίες.

Στο σημείο αυτό τίθεται το ερώτημα κατά πόσον ο Προκόπης Παυλόπουλος είχε επαρκώς ενημερώσει την κυβέρνηση για την πρόθεσή του να τα βάλει όλα στο τραπέζι και μάλιστα σε ζωντανή μετάδοση.

Κατά τη διάρκεια της πολύωρης αναμονής των δημοσιογράφων στο Μέγαρο Μαξίμου, αρμόδια κυβερνητική πηγή ισχυρίστηκε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας «απλά και μόνο εξέθεσε τις πάγιες θέσεις μας και άρα δεν θα μπορούσε να μας αιφνιδιάσει». Αξιόπιστες πηγές, ωστόσο, επιμένουν ότι υπήρξε δυσαρέσκεια και του πρωθυπουργού, αλλά και του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά, για τον τρόπο που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χειρίστηκε την υπόθεση.

Ό,τι και να ισχύει, πάντως, ο Έλληνας πρωθυπουργός, παίρνοντας την σκυτάλη, δεν είχε καμία δυνατότητα να ξεφύγει από το πλαίσιο που εκ των πραγμάτων είχε δημιουργήσει ο Προκόπης Παυλόπουλος. Έτσι, μετά τις συμβατικές αρχικές δηλώσεις, που κινήθηκαν σε άλλο μήκος κύματος, στην κοινή συνέντευξη Τύπου οι δύο πλευρές επιδόθηκαν για πρώτη φορά σε ανοιχτού τύπου διπλωματία.

Κάθε πλευρά εξέθεσε σαφώς τις θέσεις της, αλλά σε χαμηλότερη θερμοκρασία. Δεν έλειψαν, όμως, ούτε τότε οι αντιπαραθέσεις και τα ευγενικά αλληλοκαρφώματα. Για πρώτη φορά, πάντως, η δημόσια εικόνα ξέφυγε ολοσχερώς από τα γνωστά στερεότυπα και εισήλθε στην ουσία, επιβεβαιώνοντας πως η επίλυση των διμερών προβλημάτων είναι από εξαιρετικά δυσχερής έως αδύνατη, λόγω των αγεφύρωτων διαφορών στις εκατέρωθεν θέσεις.

Ο Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάρισε για μία ακόμα φορά την κόκκινη γραμμή στο ζήτημα της έκδοσης των οκτώ αξιωματικών που έχουν ζητήσει άσυλο μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, λέγοντας πως θα σεβαστεί την απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης. Δεσμεύθηκε απλώς ότι θα έχουν μια δίκαιη δίκη. Ήταν μία στιγμή που οι δημοσιογράφοι -κουρασμένοι από την ορθοστασία και την αναμονή- περίμεναν με αγωνία την απάντηση του Ερντογάν.



Η αναφορά Τσίπρα στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο, αλλά και στην ισλαμική προσευχή στην Αγία Σοφία αποτέλεσαν επίσης επεισόδια του ιδιότυπου αυτού δημόσιου ντιμπέιτ. «Το Κυπριακό παραμένει ανοιχτό 43 χρόνια, γιατί πριν από 43 χρόνια υπήρξε μια παράνομη εισβολή και κατοχή ενός τμήματος της Κύπρου» δήλωσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

«Λόγω του νεαρού της ηλικίας του, ο πρωθυπουργός εξανίσταται για την καθυστέρηση στην επίλυση του Κυπριακού. Αποκόμισα πολύτιμη πείρα από τη διαδικασία και μπορώ να παρέχω τα σχετικά έγγραφα και τις σχετικές πληροφορίες. Στρατό έχουν στο νησί και οι δύο χώρες και, εάν είχε εφαρμοστεί το σχέδιο Ανάν, δεν θα είχαμε φθάσει σε αυτό το σημείο, γιατί θα είχε ορισθεί ο αριθμός των στρατευμάτων που υπάρχουν στο νησί, αλλά υπήρξε στραβοπάτημα της ελληνοκυπριακής πλευράς. Μπορούμε να εργασθούμε από κοινού για την επίλυση του ζητήματος» απάντησε ο Ερντογάν.



Όπως ήταν φυσικό, το ζήτημα της Λωζάνης βρέθηκε στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης και της ανταλλαγής επιχειρημάτων. Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, πως τελικά ο Έλληνας πρωθυπουργός εξέφρασε το συμπέρασμά του από τα λεγόμενα του Τούρκου προέδρου, χωρίς αυτός να τον διορθώσει.

Επειδή, όμως, «όλα του γάμου δύσκολα και η νύφη γκαστρωμένη», ούτε η Εμινέ Ερντογάν ακολούθησε το προγραμματισμένο σχέδιο, ακυρώνοντας και το τσάι της με την σύζυγο του Προκόπη Παυλόπουλου στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια», αλλά και την βόλτα στην Ακρόπολη με την σύντροφο του πρωθυπουργού, Μπέτυ Μπαζιάνα.

Συγκεκριμένα, η πρώτη κυρία της Τουρκίας, που βγήκε από το αεροσκάφος κρατώντας από το χέρι τον σύζυγό της, φορώντας τη σήμα κατατεθέν μαντίλα της, στη συνέχεια απομονώθηκε. Δεν έδωσε το «παρών» ούτε στην κατάθεση στεφάνου στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα, ούτε ακολούθησε τον σύζυγό της στο Προεδρικό Μέγαρο, όπως ήταν προγραμματισμένο. Σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκεται κλεισμένη στη σουίτα της, στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετάνια».