Σε βαρύ κλίμα η Σύνοδος Κορυφής: Ελληνική δοκιμασία για το προσφυγικό

Σε ένα σχετικά βαρύ κλίμα καλούνται να συνεδριάσουν σήμερα οι αρχηγοί των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς το θέμα της κόντρας μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και Κομισιόν πλανάται βαριά πάνω από μια κατά τα άλλα τυπική και μη καθοριστική Σύνοδο. 

Η σημερινή Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες θα απασχολούσε τους ηγέτες της ΕΕ με θέματα προετοιμασίας της τραπεζικής ένωσης και της εμβάθυνσης της ΟΝΕ, πρωτοβουλιών κοινής άμυνας, τη συζήτηση του μεταναστευτικού στο δείπνο εργασίας και τέλος στη τυπική επικύρωση της ολοκλήρωσης της πρώτης φάσης των διαπραγματεύσεων (διαζύγιο) και την έναρξη του δεύτερου κύκλου (καθορισμός νέας εταιρικής σχέσης).

Συμπεράσματα δεν πρόκειται να υπάρξουν πόσο μάλλον αποφάσεις, καθώς από τη μια όλα τα θέματα έχουν μεταφερθεί στην ατζέντα του 2018 και από την άλλη, η ατμομηχανή της Ευρωπαϊκής Οικονομίας, η Γερμανία δεν έχει την ικανότητα πολιτικών ελιγμών. 

Η τριβή που δημιουργήθηκε από την επιστολή και την τοποθέτηση του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ άλλαξε άρδην την κατάσταση, μετατρέποντας την τυπική αυτή Σύνοδο σε μια εστία αντιπαράθεσης μεταξύ των θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πιο συγκεκριμένα ο Πρόεδρος Τουσκ, στη επιστολή του αντιτίθεται στη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού μετεγκαταστάσεων προσφύγων στην ΕΕ, καλώντας τους 27 ηγέτες της να εδραιώσουν τη συνολική τους προσέγγιση και να την καταστήσουν «περισσότερο βιώσιμη, με βάση τα ασφαλή εξωτερικά σύνορα και την πρόληψη των μαζικών αφίξεων».

Η στάση του αυτή απηχεί τις θέσεις των κρατών της ομάδας του «Βίζεγκραντ» (Πολωνία, Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία) οι οποίες έχουν πάρει σαφή θέση ενάντια όλων των προγραμμάτων της ΕΕ που σχετίζονται με την ελάφρυνση των βαρών της μετανάστευσης από Ελλάδα - Ιταλία μέσω της μεταφοράς (μετεγκατάστασης) ατόμων που μπορούν να λάβουν άσυλο, στις χώρες της ΕΕ.

Τέτοια είναι η αντίδρασή τους που η Τσεχία είχε ως ποσόστωση 50 πρόσφυγες και έχει δεχθεί μόνο 12 ενώ Πολωνία - Ουγγαρία κανέναν. Ο Ντόναλντ Τουσκ αν και αρχικά υπήρξε υπέρμαχος των προγραμμάτων αυτών τώρα τα αποκάλεσε διχαστικά και αναποτελεσματικά, προκαλώντας σοβαρές αντιδράσεις από τη πλευρά της Επιτροπής. 

Ελληνική δοκιμασία για το προσφυγικό και η αντίδραση Τσίπρα για Τουσκ

Αντιμέτωπος με μία έντονα αρνητική διάθεση πολλών ευρωπαϊκών κρατών να συνδράμουν στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης θα βρεθεί από σήμερα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, στη διήμερη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.

Μάλιστα ο κ. Τσίπρας αναμένεται να έχει κατ’ ιδίαν συνάντηση με την Άνγκελα Μέρκελ και για το επιπλέον θέμα που έχει προκύψει με τις γερμανικές αντιδράσεις περί παράνομης μετακίνησης μεταναστών με πλαστά χαρτιά από την Ελλάδα προς ευρωπαϊκές χώρες -εξ ου και οι αυστηροί έλεγχοι σε ταξιδιώτες από την Ελλάδα στα αεροδρόμια της Γερμανίας και του Βελγίου, προς το παρόν.

Ο πρωθυπουργός έσπευσε το βράδυ της Τετάρτης με τη συνέντευξή του στην ΕΡΤ3 να ξεκαθαρίσει την ελληνική στάση, σχετικά με την πρόταση του προέδρου του ευρωπαϊκού συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος έθεσε θέμα ανατροπής της απόφασης για τις ποσοστώσεις στη μετεγκατάσταση προσφύγων στις ευρωπαϊκές χώρες.

Ο κ. Τσίπρας χαρακτήρισε «άστοχη, άκαιρη και άσκοπη» την παρέμβαση του κ. Τουσκ, να καταργηθεί η ισομερής κατανομή των προσφύγων στην ΕΕ.

«Πρόκειται για μία πρόταση η οποία δεν έχει πολλές ελπίδες να υιοθετηθεί από τη Σύνοδο Κορυφής» εκτίμησε και διαμήνυσε ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχθεί να αλλάξει η υπάρχουσα συμφωνία.

Μάλιστα ο κ. Τσίπρας καταφέρθηκε γενικότερα εναντίον χειρισμών της ΕΕ, λέγοντας ότι η Ελλάδα έχει πληγεί διπλά αυτά τα χρόνια από τα λάθη και τις αδυναμίες της ίδιας της ΕΕ. Τόσο για την οικονομική κρίση, όπου οι ευρωπαϊκές αποφάσεις είχαν στόχο να διασωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες και όχι η ελληνική οικονομία, όσο και για το προσφυγικό.

Δημήτρης Αβραμόπουλος: Απαράδεκτη και αντιευρωπαϊκή η επιστολή 

Η απάντηση της Κομισιόν ήρθε από τον Επίτροπο Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Αβραμόπουλο, ο οποίος χαρακτήρισε την επιστολή «απαράδεκτη» και «αντιευρωπαϊκή», ρίχνοντας λάδι στη φωτιά.

Πηγές από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως οι δηλώσεις αυτές μάλλον ήταν πιο έντονες από ότι θα ήθελε η Κομισιόν, η οποία δεν έκρυψε την ενόχληση της, παρείχε όμως πλήρη πολιτική κάλυψη την επόμενη ημέρα στο Επίτροπο Αβραμόπουλο, μέσω του εκπρόσωπου της Μαργαρίτη Σχοινά.

Παράλληλα, ο εκπρόσωπος Τύπου επιχείρησε να ρίξει τους τόνους, έπειτα από πιεστικές ερωτήσεις δημοσιογράφων, λέγοντας πως «δεν υπάρχει κάτι το δραματικό στις σχέσεις Κομισιόν Συμβουλίου», συμπληρώνοντας πως Κομισιόν διατηρεί μια «ισορροπημένη και σφαιρική πολιτική για το μεταναστευτικό», θεωρώντας παράλληλα πως η λύση για το μεταναστευτικό δεν μπορεί να είναι θέμα μοναχικών κρατών μελών αλλά ζήτημα Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. 

Η ελληνική αποστολή με επικεφαλής της τον Αλέξη Τσίπρα θα έχει μια άτυπη συνάντηση με θέμα της το μεταναστευτικό, με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, την Άνγκελα Μέρκελ και τον Βούλγαρο Πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ.

Η πρόταση μόνιμου μηχανισμού μετεγκατάστασης

Η πρόταση για έναν μόνιμο μηχανισμό που θα διευκολύνει τις χώρες της πρώτης γραμμής και αποτελεί μια από τις προτάσεις της Εσθονικής Προεδρίας του Συμβουλίου (η Προεδρία αλλάζει ανά εξάμηνο) τυγχάνονας υποστήριξη από μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία. 

Από την άλλη πλευρά οι χώρες του Βίζεγκραντ είναι κάθετα αντίθετες και σύμφωνα με διπλωματικές πηγές θεωρούν πως κάτι τέτοιο θα δώσει ώθηση σε νέα κύματα μετανάστευσης, καθώς πλέον θα γνωρίζουν πως θα έχουν την δυνατότητα να πάνε σε χώρες της δυτικής και βόρειας Ευρώπης απλά περνώντας τα σύνορα Ελλάδας- Ιταλίας.

Δεν θα υπάρξει η λήψη αποφάσεων σήμερα, πόσο μάλλον τους πρώτους μήνες του 2018, καθώς η κρίσιμη ημερομηνία για απόφαση έχει μεταφερθεί τον Ιούνιο του 2018. Ουσιαστικά όμως ξεκινάει μια μακρά διαδικασία διαπραγματεύσεων και διχασμού μεταξύ των παλαιών και των νέων κρατών μελών σε ένα θέμα που έχει τεράστιες πολιτικές διαστάσεις στο εσωτερικό όλων των χωρών της ΕΕ. 

Οικονομία - άμυνα - Brexit

Στα άλλα θέματα της ατζέντας, οι θετικές επιδόσεις της Ευρωπαϊκής οικονομίας, με την ανεργία να βρίσκεται σε χαμηλό οκταετίας θα εξεταστούν από τους ηγέτες της ΕΕ, όπου η συζήτηση τους θα επικεντρωθεί στο πώς θα γίνει η Ευρωζώνη ποιο σταθερή και ανθεκτική. 

Συγκεκριμένα τα τρία θέματα προς συζήτηση σχετίζονται με την μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, την ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης και την πιθανή μορφή ενός πιστωτικής γραμμής στήριξης σε περίπτωση οικονομικών δυσκολιών του τραπεζικού τομέα. 

Ενδιαφέρον προκαλεί και η πρωτοβουλία για τη θέσπιση μόνιμης διαρθρωμένης συνεργασίας (PESCO) με στόχο την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ όσων κρατών μελών επιθυμούν να εμβαθύνουν αυτού του είδους τη συνεργασία.

Τέλος η συζήτηση για το Brexit θεωρείται τυπική, καθώς ο διαπραγματευτής της Ευρωπαϊκής πλευράς Μισέλ Μπαρνιέ θα ενημερώσει τους ηγέτες για την πρόοδο που έχει γίνει και την επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων.