Απολογισμός Κοτζιά από την επίσκεψη Ερντογάν υπό τη βαριά σκιά των τουρκικών προκλήσεων

Υπό τη βαριά σκιά των τουρκικών προκλήσεων που από τη μία θέλουν το... μισό Αιγαίο, από την άλλη απαιτούν αλλαγές στη Συνθήκη της Λωζάνης, συνεχίζοντας παράλληλα ακάθεκτοι τις εναέριες παραβιάσεις, καλείται να ενημερώσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς την Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων. Μετά από σχετικό αίτημα του τομεάρχη Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργου Κουμουτσάκου, θα επιχειρήσει να κάνει έναν πρώιμο απολογισμό για τα αποτελέσματα της επίσκεψης του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν στην Ελλάδα, καθώς και για τις επιπτώσεις αυτής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Με σύσσωμη την αντιπολίτευση να προσάπτει στην κυβέρνηση επιπόλαιους χειρισμούς που, περισσότερο τραυμάτισαν παρά «θεράπευσαν» τις σχέσεις των δύο χωρών, ένας κυβερνητικός αξιωματούχος αστειευόμενος εξέφρασε την ελπίδα να μην ανάψουν τα αίματα κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης, όπως συνέβη στην τουρκική Βουλή. Αναφερόταν στο περιστατικό που συνέβη κατά τη συνεδρίαση της για τη συνταγματική αναθεώρηση, ώστε να διευρυνθούν οι εξουσίες του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, όταν και μετετράπη σε ρινγκ.

Τα πνεύματα οξύνθηκαν όταν στο βήμα βρισκόταν ο αντιπρόεδρος του αντιπολιτευόμενου CHP Οζγκούρ Οζέλ. Εκείνη την ώρα, ένας βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος ζήτησε τον λόγο και όταν αυτός τον αγνόησε, εκείνος τον αποκάλεσε βλάκα. Επικράτησε χάος, με δεκάδες βουλευτές να πιάνονται μαλλί με μαλλί μέχρι να επανέλθει η ηρεμία.

Φαίνεται ότι γενικά η γείτονα χώρα διακατέχεται τελευταία από μία αμετροέπεια. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπεκίρ Μποζντάγ μιλώντας στη Βουλή έφτασε στο σημείο να πει ότι: «η Τουρκία δεν θα κάνει ούτε ένα μίλι πίσω από το Αιγαίο». Ενώ σε συζήτησή του με ομάδα δημοσιογράφων ο Χακάν Τσαβούσογλου αράδιασε μια… τετράδα λόγους για τους οποίους η Άγκυρα ζητά επικαιροποίηση της Συνθήκης της Λωζάνης.

Για πρώτη φορά, όμως, ανέβασε τους τόνους και ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, διαμηνύοντας τη δυσφορία του στην Άγκυρα. Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με τις «διεκδικήσεις» ελληνικών νησιών στο Αιγαίο από Τούρκους πολιτικούς, ανέφερε ότι «όπως το πάνε ορισμένοι στην Τουρκία αυτό που θα καταφέρουν είναι να βρεθούν βραχονησίδες, που ανήκουν στην Τουρκία σε γκρίζες ζώνες». Η διπλωματική αυτή βολή εκτοξεύτηκε κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο Νίκος Κοτζιάς με τον Αρμένιο ομόλογό του Έντουαρντ Ναλμπαντιάν στην Αθήνα. «Το πρόβλημα δεν είναι τι είπε ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας, κατ’ εμέ. Αλλά, είναι αυτή η άποψη, η βαθιά λανθασμένη, που έχει βάλει στην ατζέντα του κοινοβουλίου η τουρκική αντιπολίτευση. Κατάληψη νησιών δεν έχουμε κάνει. Η Ελλάδα είναι μία πάρα πολύ φιλειρηνική δύναμη. Ξέρω ότι κάποιοι αμφισβητούν, εδώ και δεκαετίες και μιλούν για «γκρίζες ζώνες», αλλά σας το λέω δημοσίως πρώτη φορά: αν εφαρμοστούν τα κριτήριά τους, μάλλον θα βρούμε «γκρίζες ζώνες» για την Τουρκία».

Την ίδια στιγμή, οι σχέσεις Τουρκίας - Ηνωμένων Πολιτειών όλο και δυσχεραίνουν, περιπλέκοντας την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή. Ενδεικτικό είναι ότι ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, στρατηγός Χέρμπερτ Ρέιμοντ ΜακΜάστερ, κατονόμασε δημόσια την Τουρκία και το Κατάρ ως υποστηρικτές των τζιχαντιστών, χαρακτηρίζοντας την, μάλιστα, και κίνδυνο για την ασφάλεια των ΗΠΑ. Ανέφερε ότι τα αυξανόμενα προβλήματα της Τουρκίας με την Δύση οφείλονται στην άνοδο του ισλαμιστικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και παρομοίωσε το ΑΚΡ με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα. Είναι η πρώτη φορά που κορυφαίος Αμερικανός αξιωματούχος παραδέχεται δημόσια ότι πίσω από τους τζιχαντιστές ίσως βρίσκεται η Τουρκία. Δριμεία ήταν η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της τουρκικής εφημερίδας Hurriyet, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αποκάλεσε «αβάσιμες» και «απαράδεκτες» τις δηλώσεις του Συμβούλου Ασφαλείας του Λευκού Οίκου.