Μίλτος Κύρκος: Η ΕΕ να στηρίξει το δικαίωμα των Τούρκων πολιτών στην ελεύθερη ενημέρωση

Ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού και Αντιπρόεδρος της Αντιπροσωπείας ΕΕ-Τουρκίας, σε συνεργασία με το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (ΙΡΙ), το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Δημοκρατία (EFD) και το Γενικό Προξενείο της Σουηδίας στην Κωνσταντινούπολη, προσκάλεσαν τρεις αναγνωρισμένους  δημοσιογράφους από την Τουρκία στις Βρυξέλλες για να μιλήσουν σε κεντρική εκδήλωση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με θέμα «Πώς μπορεί η ΕΕ να υποστηρίξει την ελευθερία του τύπου και τη δημοκρατία στην Τουρκία».

Οι δημοσιογράφοι παρουσίασαν τη σημερινή κατάσταση των συνεχών παραβιάσεων του δικαιώματος της ελευθερίας του τύπου στην Τουρκία, εξέτασαν το ρόλο που μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει η ΕΕ για την υποστήριξη της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία και του θεμελιώδους δικαιώματος των δημοσιογράφων και όλων των πολιτών της χώρας να μοιράζονται και να λαμβάνουν πληροφορίες ελεύθερα. Τη συζήτηση συντόνισε η εκτελεστική διευθύντρια του IPI Barbara Trionfi, ενώ ομιλητές ήταν οι Nevşin Mengü, ανεξάρτητη δημοσιογράφος, πρώην εκφωνήτρια CNN Türk, Özgür Mumcu, αρθρογράφος, Cumhuriyet,  καθηγητής, Νομική Σχολή Πανεπιστημίου Galatasaray, Selin Girit, ανταποκρίτρια για την Τουρκία, BBC News. Στη συζήτηση παρενέβη και η Yolanda San Jose, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γενική Διεύθυνση Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για τη Διεύρυνση (DG NEAR), η οποία εξέφρασε την υποστήριξη της Κομισιόν για την ελευθερία των ΜΜΕ στην Τουρκία και χρήση των προενταξιακών κονδυλίων σε συνεργασία με την Κοινωνία των Πολιτών.

Μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία τον Ιούλιο του 2016, η κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και εντατικοποίησε την εκκαθάρισή στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, έχουν κλείσει πάνω από 180 μέσα ενημέρωσης - συμπεριλαμβανομένων τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών, εφημερίδων, εκδοτικών οίκων και ιστοσελίδων - και έχουν φυλακιστεί περισσότεροι από 150 δημοσιογράφοι. Αρκετοί εργαζόμενοι στα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν χάσει τη δουλειά τους και εκατοντάδες τα διαπιστευτήρια τους. Αν και η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία έχει δεχτεί πολλά πλήγματα την τελευταία δεκαετία, η κατάσταση επιδεινώθηκε ριζικά μετά την απόπειρα πραξικοπήματος. Οι περιορισμοί εντάθηκαν ακόμα περισσότερο πριν από το δημοψήφισμα του Απριλίου του 2017, όπου με στενή πλειοψηφία και πολλές παρατυπίες εγκρίθηκε το σχέδιο ενός νέου προεδρικού συστήματος που πρότεινε ο πρόεδρος Ερντογάν και το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ.  

Στην εναρκτήρια εισήγησή του ο κ. Κύρκος ανέφερε μεταξύ άλλων:

"Εδώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Νοέμβριο 2016 ψηφίσαμε την έκκληση να παγώσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας, και τον Ιούλιο 2017 να σταματήσουν εντελώς εάν η Τουρκία υλοποιήσει την αναθεώρηση του Συντάγματος όπως ψηφίστηκε στο δημοψήφισμα του Απριλίου 2017. Στην προσπάθειά μας να δείξουμε αλληλεγγύη σε όσους αντιτίθενται στις τυφλές διώξεις δημοσιογράφων, δημ. υπαλλήλων, καθηγητών κλπ καταστρέφουμε το ισχυρότερο εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας για θεσμική παρέμβαση στην γείτονα χώρα. 

«Αλλά μήπως με τον ίδιο τρόπο δεν χειριστήκαμε από την πλευρά της Ένωσης και μέχρι τώρα αυτή τη δυνατότητα παρέμβασης αρνούμενοι να ανοίξουμε εκείνα ακριβώς τα κεφάλαια, όπως το  23 (δικαστικό σύστημα και θεμελιώδη δικαιώματα) και το 24 (δικαιοσύνη, ελευθερία και ασφάλεια) που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποκρυστάλλωση μπροστά στα μάτια των τούρκων πολιτών του τι σημαίνει Ευρώπη για την καθημερινότητα: δικαιοσύνη, σεβασμός των πολιτικών δικαιωμάτων, της ελευθερίας του τύπου, της έκφρασης αλλά και οικονομική ανάπτυξη με διαφάνεια, χωρίς διαφθορά. Παθητικά και χωρίς προσπάθειες αγκαζαρίσματος των πολιτών επιτρέψαμε στις κυβερνήσεις να δίνουν τον τόνο και να φορτώνουν τις δικές τους επιλογές μη συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, στην Ένωση. Και τώρα, που οι φιλοευρωπαϊκές φωνές στην Τουρκία έχουν ουσιαστικά σιγάσει, τώρα που η παραβίαση των στοιχειωδών δικαιωμάτων έχει γίνει καθημερινή πραγματικότητα αναρωτιόμαστε τι πήγε στραβά, τι πρέπει να κάνουμε από εδώ και πέρα. Δύσκολα τα πράγματα, για αυτό σήμερα θα ακούσουμε τους ίδιους τους πρωταγωνιστές να μας περιγράψουν ανάγκες και προτάσεις»

Στις παρεμβάσεις τους οι τρεις δημοσιογράφοι τόνισαν:

Özgür MUMCU, αρθρογράφος Cumhuriyet: «Κάθε φορά που η Ευρωπαϊκή Ένωση παίρνει σκληρή στάση απέναντι στην Τουρκία, η κυβέρνηση το χρησιμοποιεί για εσωτερική κατανάλωση ... Έχω την αίσθηση ότι η ΕΕ εμμένει στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία. Στέλνει αντιπροσώπους στο δικαστήριο. Είναι σημαντικό αυτό για τους δημοσιογράφους. Δείχνει ότι δεν είμαστε μόνοι. Δείχνει αλληλεγγύη. Δείχνει ότι η Ευρώπη ανησυχεί για το τι συμβαίνει».

Nevşin MENGÜ, ανεξάρτητη δημοσιογράφος, πρώην εκφωνήτρια CNN: "Αυτό που χρειαζόμαστε στην Τουρκία είναι ένας καθαρός κοσμικισμός/σεκουλαρισμός και κράτος δικαίου."

Selin GİRİT, BBC News: "Η Τουρκία χρειάζεται την υποστήριξη της ΕΕ. Η επίσκεψη στην Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει ένα σκαλοπάτι για να ανοίξει η ΕΕ στο σύνολό της. Επίσης, αυτή την εβδομάδα, ο Mehmet Şimşek, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, θα επισκεφθεί τις Βρυξέλλες για να διαπραγματευτεί την επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης. Η Τουρκία θέλει να προχωρήσει. Η Τουρκία θέλει να επαναφέρει τα πράγματα σε καλό δρόμο, αλλά δεν ξέρει πώς να το κάνει. "