Σκοπιανό: «Θολώνει» το ενδεχόμενο άμεσης λύσης μετά το πρώτο ραντεβού Νίμιτς

Την Τετάρτη στη Νέα Υόρκη, ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ για το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων, Μάθιου Νίμιτς, εμφανίστηκε αισιόδοξος για το ότι μπορεί να βρεθεί λύση «που να πληροί τις προϋποθέσεις των Ελλήνων και να ικανοποιεί τον λαό του βόρειου γείτονα». Παρά την αισιοδοξία του κυρίου Νίμιτς, ο Σκοπιανός διαπραγματευτής τινάζει την διαπραγμάτευση στον αέρα. Ο εκπρόσωπος της γειτονικής χώρας Βάσκο Ναουμόφσκι δήλωσε ότι οι προτάσεις που παρουσίασε ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ «απέχουν πολύ από μία αξιοπρεπή λύση». Σύμφωνα με τον ίδιο, το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων στηρίζεται στο Ψήφισμα 817 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, σχετικά με την αναζήτηση λύσης στο θέμα του ονόματος. «Κανένα κράτος δεν έχει το δικαίωμα να επιβάλει νέο όνομα σε άλλη χώρα, ούτε ο ΟΗΕ έχει το δικαίωμα να επιβάλει νέο όνομα σε κράτος μέλος του. Η χώρα μας έχει όνομα, το οποίο είναι "Δημοκρατία της Μακεδονίας", ένα όνομα που αποτελεί τη βάση της ταυτότητάς μας. Επίσης, σήμερα το 2018 κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την ύπαρξη του "μακεδονικού" λαού και της "μακεδονικής" γλώσσας. Από την πλευρά του διαμεσολαβητή (σ.σ. Μάθιου Νίμιτς) παρουσιάστηκαν σήμερα κάποιες ιδέες που πιστεύω ότι αποκλίνουν από αυτό το πλαίσιο και απέχουν πολύ από μια αξιοπρεπή λύση. Ωστόσο θα μεταφέρω τις προτάσεις αυτές στην πολιτειακή και πολιτική ηγεσία της χώρας και αυτή θα είναι που θα λάβει θέση στο θέμα αυτό».

Ωστόσο λίγες ώρες αργότερα η κυβέρνηση των Σκοπίων επιχείρησε να κατεβάσει τους τόνους με ανακοίνωσή της στην οποία εκτιμά ότι με βάση τη δέσμη ιδεών που παρουσίασε ο Νίμιτς για την επίλυση του θέματος του ονόματος, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για να προχωρήσει η διαδικασία στο Σκοπιανό μπροστά και η έκβασή της θα εξαρτηθεί από την ετοιμότητα των δύο πλευρών για συμβιβασμό.

Το ζήτημα της ονομασίας συνεχίζει να προκαλεί ένταση και στο εσωτερικό της Ελλάδας, σε ολόκληρο το πολιτικό και πολιτειακό φάσμα. Στη Βουλή «μαλλιά κουβάρια» έγιναν για την ονομασία των Σκοπίων ο Γιάννης Μανιάτης και ο Νίκος Ξυδάκης, ανταλλάσσοντας βαρύτατες εκφράσεις και προκαλώντας ένταση. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, είναι η «ανομοιομορφία» που έχει διαμορφωθεί εντός του κυβερνητικού συνασπισμού. Αρκετές τοποθετήσεις βουλευτών και στελεχών των ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ αποκαλύπτουν το χάσμα που χωρίζει τα δύο κόμματα, καθώς ο «μικρός» κυβερνητικός εταίρος παραμένει αμετακίνητος ως προς τη χρήση του όρου Μακεδονία, ενώ στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις αυστηρές προειδοποιήσεις να μην ρίξουν λάδι στη φωτιά, δεν κρύβουν την δυσαρέσκειά τους με την στάση του Πάνου Καμμένου. Ενδεικτικό είναι ότι

ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Βαρεμένος, αλλά και ο υφυπουργός εξωτερικών Γιώργος Αμανατίδης επιβεβαίωναν εμμέσως με τις παρεμβάσεις τους πως η ύπαρξη της λέξης Μακεδονία στην ονομασία είναι δεδομένη. Από την άλλη, ο Δημήτρης Καμμένος, μεταξύ άλλων, είπε ότι «εφόσον θέλουν να μπουν στο ΝΑΤΟ, θα πρέπει να κάνουν αυτοί πίσω και όχι εμείς». «Δεν έχουμε να συζητήσουμε κάτι για την Μακεδονία. Δεν κατανοώ γιατί το συζητάμε. Μη σώσει και λυθεί», πρόσθεσε. Από την πλευρά του ο Μάθιου Νίμιτς χαρακτήρισε «μη ρεαλιστική» μία λύση στο ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων στην οποία δεν θα περιλαμβάνεται ο όρος «Μακεδονία». 

Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα γρίφο για δυνατούς λύτες. Το επόμενο βήμα είναι η άμεση εμπλοκή των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών που θα εισέλθουν ενεργά στην διαδικασία, κάτι που όπως είπε και ο Σκοπιανός ΥΠΕΞ «εμπεριέχει ρίσκο, καθώς μέχρι τώρα οι υπουργοί και πρωθυπουργοί εμπλέκονταν όταν διαφαίνονταν ένα βέβαιο αποτέλεσμα» αλλά όπως συμπλήρωσε «αξίζει να το ρισκάρουμε».  Εκτός, όμως, από το Νίκο Κοτζιά αναμένεται να δούμε και σύσσωμα τα κυβερνητικά, αλλά και κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να προχωρούν σε μία άτυπη καμπάνια υπέρ της εξεύρεσης μίας λύσης. Αυτό προκύπτει από την στήριξη της κυβερνητικής προσπάθειας στην επίλυση της ονομασίας της ΠΓΔΜ που αποφάσισε η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, που συγκάλεσε ο Αλέξης Τσίπρας. Εκεί παρουσιάστηκε από τον πρωθυπουργό η εικόνα των διαπραγματεύσεων και το πού βρισκόμαστε. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, τέθηκε από όλους πως «είναι εξαιρετικά αναγκαίο να δημιουργηθεί μια ευρύτατη κοινωνική και πολιτική συναίνεση για την επίλυση του ζητήματος, να ηττηθούν οι εθνικιστικές θέσεις και την ίδια στιγμή να κατανοήσουν όλοι ότι έχουν τεράστια ευθύνη να τοποθετηθούν με σαφήνεια, χωρίς να παίζουν κρυφτούλι, διότι πρόκειται για ένα εθνικό ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί, καθώς έχει ταλαιπωρήσει τη χώρα για παραπάνω από 25 χρόνια και είναι προς το συμφέρον της χώρας και της ευρύτερης περιοχής να επιλυθεί».

Στην κατεύθυνση της αναγκαιότητας να ενημερωθεί η κοινωνία για το ζήτημα και να δημιουργηθεί μια ευρύτατη κοινωνική και πολιτική συναίνεση για την επίλυση του ζητήματος, ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είπε ότι το κόμμα πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια και να αναλάβει πρωτοβουλίες, ενημερώνοντας για την πραγματική διαπραγματευτική διπλωματική ιστορία από το 1992 έως σήμερα. Λέγεται, μάλιστα, ότι ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε τους παρευρισκόμενους ότι αν και ο Καμμένος έχει διαφορετική τοποθέτηση έχει δεσμευτεί να μην αποτελέσει εμπόδιο εφόσον υπάρξει μια ευρύτερη πολιτική συναίνεση. 

Με τούτα και με εκείνα, το σενάριο της άμεσης λύσης όλο και απομακρύνεται. Το ενδεχόμενο να μην μπορέσουν οι δύο χώρες να ξεπεράσουν-τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι- τις διαφορές τους γίνεται όλο και πιο πιθανό. Η λύση του ονόματος, όμως, είναι επιβεβλημένη για την ένταξη της γειτονικής χώρας στους κόλπους του ΝΑΤΟ, όπως διεμήνυσε ο γενικός γραμματέας του Γενς Στόλτενμπεργκ. Ερωτηθείς εάν η ΠΓΔΜ μπορεί να λάβει πρόσκληση για ένταξη στο ΝΑΤΟ, στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας που θα διεξαχθεί τον Ιούλιο στις Βρυξέλλες, χωρίς την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, απέκλεισε κατηγορηματικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο. «Όχι. Η θέση του ΝΑΤΟ παραμένει αμετάβλητη. Όλες οι αποφάσεις στο ΝΑΤΟ λαμβάνονται στη βάση της συναίνεσης μεταξύ των κρατών-μελών του». Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές ευρωπαϊκές εφημερίδες, σε δημοσιεύματά τους ισχυρίζονται ότι Έλληνες έχουν το πάνω χέρι στη διένεξη αυτή. Όπως και να έχει, η ελληνική πλευρά πάντως επιμένει στη λογική tit for tat, ήτοι μία κίνηση πρώτα από τα Σκόπια και εν συνεχεία απάντηση από την Αθήνα.