Σκοπιανό: Γιατί ο Ζάεφ ανακοίνωσε αποδοχή ονόματος με γεωγραφικό προσδιορισμό

Εν μέσω εξωτερικών πιέσεων για λύση, ο Ζόραν Ζάεφ προχωράει σε αναδίπλωση και ο Νίκος Κοτζιάς ετοιμάζει βαλίτσες για την γείτονα χώρα. Παρ’ όλα αυτά, προβλέπεται δύσβατος ο δρόμος μέχρι την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης. 

Ο Ζόραν Ζάεφ φαίνεται να έλαβε το μήνυμα. Δύο μόλις ημέρες νωρίτερα, γράφαμε πως το υπουργείο Εξωτερικών, μετά το δημόσιο ξέσπασμα του Νίκολα Ντιμιτρόφ, είχε διαμηνύσει στα Σκόπια ότι αναμένει μία δημόσια κίνηση καλής θέλησης δια στόματος Ζόραν Ζάεφ. Όπερ και εγένετο. Ο πρωθυπουργός των Σκοπίων σε μία προσπάθεια αποφόρτισης του κλίματος, ανακοίνωσε ότι μετονομάζεται το αεροδρόμιο, όπως και το όνομα της εθνικής οδού που οδηγεί στα σύνορα με την Ελλάδα. Συγκεκριμένα, το πρώτο από «διεθνές αεροδρόμιο Μέγας Αλέξανδρος» μετονομάζεται σε «διεθνές αεροδρόμιο Σκοπίων», ενώ η «εθνική οδός Αλέξανδρος ο Μακεδών» σε «εθνική οδός Φιλίας». Ακόμα σημαντικότερο είναι το γεγονός ότι ο Ζάεφ δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να αποδεχτεί γεωγραφικό προσδιορισμό στην ονομασία της.

Δεν υπήρχε καμία αμφιβολία ότι μόλις ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα, οι διαπραγματεύσεις όδευαν προς τα βράχια ολοταχώς. Η υπερ-αισιοδοξία της Ελλάδας είχε αρχίσει να μοιάζει ανεδαφική. Ο Ζάεφ δεν λύγισε, όμως, υπό το βάρος του Νίκου Κοτζιά, αλλά κυρίως από την αίσθηση που αποκόμισε ότι η κοινή γνώμη, στην πλειοψηφία της, τον υποστηρίζει. Όποιος και να ήταν ο λόγος πίσω από την απόφασή του να διασώσει -προς το παρόν- τη διαπραγμάτευση, αυτό ήταν υπεραρκετό για την Αθήνα. Με ανακοίνωση που εκδόθηκε από το υπουργείο Εξωτερικών, ο Νίκος Κοτζιάς χαιρέτησε την πρωτοβουλία. Αυτό, άλλωστε, σημαίνει, ότι η επικείμενη επίσκεψή του στα Σκόπια για παράδοση του πακέτου συμφωνίας βρίσκεται πολύ κοντά. Ο υπουργός, μάλιστα, σκοπεύει να συνοδεύεται από αρκετούς δημοσιογράφους, σηματοδοτώντας την αρχή του τέλους της διαπραγμάτευσης.

Οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες, καθώς και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ αναμένεται να επισκεφθεί την πΓΔM στα τέλη Φεβρουαρίου. Την επίσκεψη επιβεβαίωσε ο αναπληρωτής εκπρόσωπος της Κομισιόν Αλεξάντερ Βίντερστάιν, τονίζοντας πως αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο "σειράς επισκέψεων" στα Βαλκάνια.  Ο ίδιος σχολίασε πως η περιοχή είναι εξαιρετικής σημασίας για την Ευρώπη. Ενδεικτικό της αδημονίας που κυριαρχεί, είναι ότι, ενώ ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είχε ξεκαθαρίσει ότι, χωρίς συμφωνία τα Σκόπια δεν πρόκειται να ενταχθουν στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, η Βρετανία φαίνεται να προωθεί ακόμα και το σενάριο ένταξης χωρίς λύση στο θέμα της ονομασίας. «Η ένταξη στο ΝΑΤΟ και η συνεργασία θα μπορούσαν να ενισχύσουν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Συμφωνούμε με τη διαρκή υποστήριξη που παρέχει η κυβέρνηση σχετικά με τις φιλοδοξίες ένταξης της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της Μακεδονίας. Με την προϋπόθεση ότι πληρούν τις προϋποθέσεις, η ένταξή τους θα ήταν ένα ευπρόσδεκτο βήμα προς την επίτευξη μεγαλύτερης σταθερότητας στην περιοχή».  Το συγκεκριμένο έγγραφο της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της Βουλής των Λόρδων αναφέρει χαρακτηριστικά στο άρθρο 43 πως «Η Κυβέρνηση θα πρέπει να υποστηρίξει μέτρα τα οποία θα βοηθήσουν την Μακεδονία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, με ή χωρίς λύση στο ζήτημα του ονόματος».

Από την άλλη, παρά το γεγονός ότι ο Ζάεφ τείνει χείρα φιλίας στην Ελλάδα, αυτό δεν σημαίνει ότι έχει βάλει τάξη και στο εσωτερικό της χώρας του. Η χώρα κυβερνάται από έναν συνασπισμό κομμάτων, στον οποίο κομβικό ρόλο για την εξασφάλιση της δεδηλωμένης στη Βουλή διαδραματίζουν οι Αλβανοί, που αποτελούν σήμερα το 30% του πληθυσμού των Σκοπίων. Η σχέση μεταξύ Αλβανών και Σλάβων τείνει να λάβει συγκουσιακό χαρακτήρα. Η εκ νέου συζήτηση για την ονομασία της χώρας έχει αναζωπυρώσει μίση και πάθη ανάμεσα σε Αλβανούς και Σλάβους.