Δραγασάκης: Πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας αστερισμός προοδευτικών δυνάμεων

Ο κ. Δραγασάκης ξεκίνησε την ομιλία του με την προσφώνηση σύντροφοι και συντρόφισες αποσπώντας το χειροκρότημα το οποίο ενισχύθηκε όταν έκανε αναφορές στον Ανδρέα Παπανδρέου και τον Γιώργο Γεννηματά.

«Ανεξάρτητα, όμως, από τις εύλογες παλαιές και τις νέες αντιπαλότητες που γεννά ο πολιτικός ανταγωνισμός, στις συνθήκες που διαμόρφωσε η κρίση, οι κοινωνικές ανάγκες που δηλώνουν ότι θα ήθελαν να εκφράσουν οι δυνάμεις του «Κέντρου» και της «κεντροαριστεράς» είναι εξ αντικείμενου «αριστερόστροφες» επισήμανε ο Γιάννης Δραγασάκης.

«Με αυτό εννοώ ότι μπορούν να απαντηθούν μόνο σε προοδευτική κατεύθυνση σε αντιπαράθεση με τον νεοφιλελευθερισμό. Αναδεικνύουν γι’ αυτό πεδία συνεννόησης και συνεργασίας που μπορούν να ανοίξουν το δρόμο για προοδευτικές συγκλίσεις» προσέθεσε με νόημα. 

Σε αυτό το πλαίσιο μίλησε για ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού στη βάση του νέου κοινωνικού διπολισμού. Υπενθύμισε πως πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένας αστερισμός προοδευτικών δυνάμεων. 

Η ομιλία του Γιάννη Δραγασάκη:

Κυρίες και Κύριοι 
Φίλες και Φίλοι 
Το Ιδρυτικό Συνέδριο του φορέα σας λαμβάνει χώρα σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Βρισκόμαστε σε μια φάση που πρέπει να ληφθούν καθοριστικές αποφάσεις για το μέλλον της Ευρώπης, σε καιρούς γενικευμένης ρευστότητας και ανακατατάξεων, αλλά και για την επόμενη μέρα της Ελλάδας μετά την έξοδο από τα προγράμματα στήριξης. 
Με βάση ποιες πολιτικές αρχές θα κινηθούμε στο επόμενο διάστημα; Με ποιες κοινωνικές συμμαχίες; Και το κυριότερο, πώς φανταζόμαστε την Ευρώπη αλλά και την ελληνική κοινωνία μετά από δέκα χρόνια; 
Είναι υποχρέωση των πολιτικών δυνάμεων να τοποθετηθούν γύρω από τα βασικά διακυβεύματα της εποχής και να παρουσιάσουν τα πολιτικά τους σχέδια. Και προφανώς αυτά τα πολιτικά σχέδια δεν είναι αποκομμένα και ανεξάρτητα από τις αξιακές προτεραιότητες του κάθε πολιτικού χώρου, τις  ιστορικές του αναφορές και την ιεράρχηση των κοινωνικών  αναγκών που κάνει κάθε πολιτική δύναμη. 

Αυτή τη στιγμή σε ευρωπαϊκό επίπεδο αντιπαρατίθενται  τρία μεγάλα ανταγωνιστικά σχέδια τα οποία εκφράζουν διαφορετικές απόψεις για την πορεία της Ευρώπης. 
Το πρώτο είναι το νεοφιλελεύθερο, το σχέδιο της «συνέχειας» δηλαδή των θεμελιωδών αντιλήψεων και των πολιτικών που οδήγησαν την Ευρώπη σε κρίση. Το σχέδιο της διαρκούς υπονόμευσης του κοινωνικού χαρακτήρα της Ευρώπης, της κοινωνικής συνοχής, της άρνησης αντιμετώπισης των διευρυνόμενων ανισοτήτων. 
Το δεύτερο σχέδιο είναι αυτό του ακροδεξιού λαϊκισμού, o οποίος βασίζεται στην εθνική περιχαράκωση, με ξενοφοβικές και αντιδραστικές αντιλήψεις.
Το τρίτο σχέδιο είναι το σχέδιο των προοδευτικών δυνάμεων της Ευρώπης, το σχέδιο της Ευρώπης της ισόρροπης ανάπτυξης της κοινωνικής Ευρώπης, της δημοκρατικής Ευρώπης, το σχέδιο της αποφασιστικής μάχης ενάντια στις πολύμορφες ανισότητες η οποία θα είναι και ένα από τα επίδικα της επόμενης περιόδου. 
Αυτή η αντιπαράθεση γειώνεται προφανώς και στην Ελλάδα.
Η χώρα εισέρχεται σταδιακά σε μια νέα φάση καθώς εξέρχεται από μια μακρά περίοδο μνημονιακής επιτήρησης και δημιουργεί τις προϋποθέσεις εξόδου από την κρίση. Μια περίοδο κατά την οποία η διαχωριστική γραμμή κινήθηκε γύρω από το δίπολο μνημόνιο-αντιμνημόνιο και έτμησε τους πολιτικούς σχηματισμούς οριζόντια πολλές φορές. 
Όμως με τη μετάβαση στη νέα φάση οι διαχωριστικές γραμμές που συγκυριακά κυριάρχησαν δίνουν τη θέση τους σε πιο σταθερές και διαχρονικά διαχωριστικές γραμμές. Τώρα, πλέον, που ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις βασικές αιτίες που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία, τώρα που οι πολίτες ζητούν απαντήσεις τόσο σε ζητήματα καθημερινότητας όσο και σε γενικότερα θέματα που απασχολούν τη χώρα, η διάκριση ανάμεσα  στις προοδευτικές και τις συντηρητικές ιδέες και πολιτικές γίνεται ξανά επίκαιρη και κυρίαρχη. Διότι οι απαντήσεις στα φλέγοντα ζητήματα θα είναι είτε  προοδευτικής είτε  νεοφιλελεύθερης/συντηρητικής κατεύθυνσης. Και από το είδος των απαντήσεων που θα δοθούν θα κριθεί το μέλλον της χώρας για τα επόμενα χρόνια ακόμη και δεκαετίες. 
Σε αυτήν την αντιπαράθεση ξεχωρίζουν τρεις επιτακτικές προκλήσεις :
· Πως, με ποιους όρους θα επιτύχουμε τη ρήξη με το παρελθόν και θα θωρακίσουμε το μέλλον από παθογένειες και πρακτικές του παρελθόντος
· Πως, με ποιες πολιτικές θα ανακουφίσουμε άμεσα όσους η κρίση και η μακροχρόνια λιτότητα έπληξαν βαρύτερα
· Με ποιο σχέδιο, με ποιες δυνάμεις, κι επιλογές θα δώσουμε στη χώρα την προοπτική που έχει ανάγκη η κοινωνία και ιδιαίτερα η νέα γενιά;
Ρήξη με το παρελθόν:
Για να επιτύχουμε τη ρήξη πρέπει πρώτον να αντιμετωπίσουμε τις παθογένειες του παρελθόντος, ορισμένες από τις οποίες ανάγονται σε διαχρονικά χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού και του καπιταλισμού και άρα μπορούν να εξαλειφθούν μόνο με ριζικές αλλαγές και μετασχηματισμούς. 
Δεύτερον, η ριζική αντιμετώπιση της ανεργίας αλλά και οι νέες προκλήσεις που φέρνει στο μέτωπο της εργασίας η 4η βιομηχανική επανάσταση απαιτούν λύσεις που υπερβαίνουν τα συμβατικά πλαίσια. Απαιτούν ένα νέο κοινωνικό υπόδειγμα στο οποίο τα κοινωνικά αγαθά και οι ποικίλες μορφές κοινωνικής οικονομίας και άμεσης δημοκρατίας θα έχουν κεντρική θέση.
Τρίτον, πρέπει να επανεξετάσουμε το ρόλο του κράτους και τις αντιλήψεις μας για αυτό. Διότι η ανάπτυξη δεν έχει μόνο ποσότητα ή ρυθμό αλλά και κατεύθυνση. Χρειάζεται σχεδιασμό και συντονισμό. Σίγουρα αυτό το ρόλο δεν μπορεί να επιτελέσει το κράτος των προηγούμενων δεκαετιών. Ούτε μπορεί να αναμετρηθεί με αυτή την πρόκληση το «ελάχιστο» κράτος του νεοφιλελευθερισμού.  Ένα κράτος που αγνοεί τους αδυνάμους και μένει το ίδιο  αδύναμο να θέσει όρους και να υλοποιήσει στόχους υπέρ της κοινωνίας 

Η δεύτερη πρόκληση είναι η άμεση ανακούφιση των πληγέντων από την κρίση
Και εδώ το δίλημμα είναι παλιό αλλά πάντα επίκαιρο. Πρώτα μεγέθυνση και μετά σε δεύτερο χρόνο περιορισμός των αδικιών, όπως θέλει ο νεοφιλελευθερισμός ή μια παράλληλη διαδικασία βιώσιμης ανάπτυξης, προοδευτικής αναδιανομής και ανασυγκρότησης του κοινωνικού κράτους; Για εμάς η απάντηση είναι σαφής. Η μείωση των ανισοτήτων δεν μπορεί να είναι ένα δυνητικό παρεπόμενο της οικονομικής μεγέθυνσης, αλλά συνιστά προϋπόθεση και δυναμική συνιστώσα της ανάπτυξης.

Με ποιες δυνάμεις, με ποιες επιλογές
Τα καθήκοντα αυτά, τόσο εκείνα που έρχονται από το παρελθόν και ακόμη περισσότερο εκείνα που έρχονται από το μέλλον θέτουν εκ νέου , σε εμάς αλλά και σε όλη την Ευρώπη  το ζήτημα των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών και ειδικότερα τις σχέσεις ριζοσπαστικής Αριστεράς και Σοσιαλδημοκρατίας. Το θέμα, δεν είναι η προσχώρηση του ενός στις θέσεις του άλλου, αλλά η διαμόρφωση πεδίων συνεργασίας, χώρων διαλόγου και κοινής δράσης. Αυτό, εκτός των άλλων, προϋποθέτει σαφή οριοθέτηση απέναντι στο νεοφιλελευθερισμό και ανάληψη πρωτοβουλιών για τη συγκρότηση και στην κάθε χώρα ξεχωριστά και στην κλίμακα της Ευρώπης, ενός μεγάλου προοδευτικού συνασπισμού, ικανού να δώσει συλλογική και αλληλέγγυα απάντηση στο σύγχρονο κοινωνικό πρόβλημα και στην κρίση της Ευρώπης
Στην Ελλάδα ορισμένοι τείνουν να ερμηνεύουν τις εξελίξεις με όρους παλαιού και νέου δικομματισμού. 
Είναι γεγονός ότι στις σύγχρονες κοινωνίες έχει διαμορφωθεί μια κοινωνική πόλωση σε ότι αφορά την κατανομή του πλούτου, των εισοδημάτων, των δικαιωμάτων και της πρόσβασης στην εξουσία.
Είναι επίσης γεγονός ότι αυτή η κοινωνική πόλωση τείνει να πάρει και αντίστοιχη πολιτική μορφή. Πράγματι υπάρχει ένας νεοφιλελεύθερος πόλος ο οποίος, χωρίς να αναλαμβάνει τις ευθύνες τους για τη χρεοκοπία της χώρας, επιδιώκει να επιστρέψουμε στην κανονικότητα του νεοφιλελεύθερου μονόδρομου. Και από την άλλη πλευρά υπάρχει ο προοδευτικός πόλος που παλεύει για τη δημιουργική και προωθητική  ανασυγκρότηση για τη δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη, για το νέο κοινωνικό κράτος, για τη δημοκρατική συμμετοχή της κοινωνίας και τη διάχυση της ευημερίας. Όμως δεν είναι βέβαιο ότι αυτή η κοινωνική και πολιτική πόλωση θα πάρει τελικά τη μορφή ενός νέου δικομματισμού. Πρώτον γιατί η κρίση αντιπροσώπευσης συνεχίζεται, η αναταράξεις και οι ανακατατάξεις παραμένουν ενεργές, η ανασύνθεση του πολιτικού συστήματος συνεχίζεται δεύτερον διότι ένας δικομματισμός σαν αυτό του παρελθόντος ως ένα κλειστό σύστημα εξουσίας δεν είναι καν επιθυμητός ακόμη και αν ήταν εφικτός
Ο ΣΥΡΙΖΑ, από την ίδρυσή του θεώρησε ότι η έξοδος από την κρίση και η ανασυγκρότηση της χώρας θα είναι αποτέλεσμα ενός συνασπισμού ευρύτερων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, ενός αστερισμού πολιτικών, κοινωνικών και παραγωγικών δυνάμεων, με στόχο την υλοποίηση ενός σχεδίου εξόδου από την κρίση σε πλήρη αντιπαράθεση με τις νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις. Γι’ αυτόν το λόγο η στρατηγική μας ήταν και είναι ανοιχτή. Γι’ αυτόν το λόγο άλλωστε υποστηρίξαμε και ψηφίσαμε την απλή αναλογική. Σε αυτήν την αντιπαράθεση ανάμεσα στα δύο ανταγωνιστικά σχέδια δε μπορεί να υπάρξει ουδετερότητα ή ίσες αποστάσεις. Γι’ αυτό και η επιδίωξη επαναφοράς των πλειοψηφικών συστημάτων είναι μυωπική. Αφενός γιατί δεν αντιλαμβάνεται τις αιτίες που οδήγησαν στην κρίση αντιπροσώπευσης, θέτοντας το «κάρο μπροστά από το άλογο». αφετέρου γιατί όχι μόνο αδυνατεί να θεραπεύσει αυτήν την κρίση, αλλά και κινδυνεύουμε και να την εντείνει, επιχειρώντας να την «προσπεράσει» με τεχνητό τρόπο. Άρα, στόχος της προοδευτικής διεξόδου δεν μπορεί να είναι παρά η αξιοποίηση και όχι η χαλιναγώγηση της δυναμικής «από τα κάτω», η ανασύνθεση του πολιτικού χώρου με όρους αντιστοίχισης των πολιτικών απαντήσεων με τις κοινωνικές διεργασίες, το ταίριασμα των πολιτικών επιλογών με τις λαϊκές προσδοκίες.  
Ενίοτε η πόλωση στην πολιτική αντιπαράθεση δημιουργεί αποκλίσεις και αντιθέσεις, μεγαλύτερες και παροξυμένες των αρχικών. Το πρόβλημα με τις καταστάσεις αυτές είναι ότι όταν οι συνθήκες την επιβάλλουν ή όταν συνειδητοποιείται η ανάγκη συνεργασίας, η αυτοπαγίδευση στα πάθη και τους ετεροκαθορισμούς την καθιστά ανέφικτη. Ανεξάρτητα, όμως, από τις εύλογες παλαιές και τις νέες αντιπαλότητες που γεννά ο πολιτικός ανταγωνισμός, στις συνθήκες που διαμόρφωσε η κρίση, οι κοινωνικές ανάγκες που δηλώνουν ότι θα ήθελαν να εκφράσουν οι δυνάμεις του «Κέντρου» και της «κεντροαριστεράς» είναι εξ αντικείμενου «αριστερόστροφες». Με αυτό εννοώ ότι μπορούν να απαντηθούν μόνο σε προοδευτική κατεύθυνση σε αντιπαράθεση με τον νεοφιλελευθερισμό. Αναδεικνύουν γι’ αυτό πεδία συνεννόησης και συνεργασίας που μπορούν να ανοίξουν το δρόμο για προοδευτικές συγκλίσεις.
 Με αυτές τις σκέψεις εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου.