Διπλωματικός «πυρετός» για το Σκοπιανό στη σκιά του «Gorna Macedonija» του Τσίπρα

Δεν χωράει αμφιβολία ότι η διαπραγμάτευση μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων, που ξεκίνησε τον περασμένο Ιούνιο και εντατικοποιήθηκε τον Δεκέμβριο, βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να συναντηθεί μέσα στο Σαββατοκύριακο με τον υπουργό Εξωτερικών στο Μέγαρο Μαξίμου. Εκεί ενημερώθηκε για την επίσκεψη του Νίκου Κοτζιά στην ΠΓΔΜ, την οποία ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει «υψηλού συμβολισμού». Όπως πληροφορήθηκε, δια στόματος Κοτζιά, κατά τη διάρκεια αυτής, υπήρξε καλύτερο κλίμα από το αναμενόμενο. Τουλάχιστον, δεν επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι για τυχόν προκλητικές δηλώσεις από πλευράς της σκοπιανής ηγεσίας, ενώ ο μαραθώνιος επαφών της ελληνικής αντιπροσωπείας κρίθηκε ιδιαίτερα παραγωγικός.

Εν μέσω έντονης διπλωματικής κινητικότητας μεταξύ Αθηνών και Σκοπίων, στο παιχνίδι έχει μπει για τα καλά και ο Έλληνας πρωθυπουργός. Διόλου τυχαίες οι δύο απανωτές παρεμβάσεις του. Από τη μία, αναφέρθηκε στο όνομα Gorna Macedonija για τα Σκόπια, ως ενός είδους αστεϊσμού, όπως χαρακτήρισε η ίδια η κυβέρνηση. Στην πραγματικότητα, ο Αλέξης Τσίπρας θέλησε να διαμηνύσει ότι οι εποχές που όλοι αναφέρονταν στην ΠΓΔΜ ως Μακεδονία έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. «Έχουμε την ιστορική ευκαιρία να λύσουμε το πρόβλημα αλλά δεν μας πιέζει κανείς. Δεν είναι υπαρξιακό το θέμα. Μπορούμε να ζήσουμε και χωρίς αυτήν. Δεν νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και για τη γειτονική μας χώρα» πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός, ρίχνοντας ξεκάθαρα το μπαλάκι στα Σκόπια. Και αυτός γνωρίζει καλά, πως η πραγματικότητα, όμως, είναι ότι σε περίπτωση που υπάρξει συμφωνία, αυτή απέχει πολύ δρόμο μακριά. Ακόμη και στην περίπτωση δηλαδή που οι δύο πλευρές συναινέσουν σ’ ένα κοινό κείμενο που θα μετουσιωθεί σε πρόταση από τον Μάθιου Νίμιτς, είναι άγνωστο το πότε, το αν και το πώς αυτή θα επικυρωθεί.

Μέχρι στιγμής πάντως, η αντιπρόταση έξι σελίδων των Σκοπίων στο Ελληνικό σύμφωνο ήταν τόσο απογοητευτική που κύκλοι του υπουργείου δήλωσαν ότι θυμίζει άλλες εποχές. Τότε που η γειτονική χώρα, προσερχόταν στις διαπραγματευτείς διεκπεραιωτικά, χωρίς τη διάθεση να κάνει κανέναν συμβιβασμό. Όπως είναι ήδη γνωστό, η αγεφύρωτη διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών δεν είναι άλλη από τη διατήρηση της μακεδονικής ταυτότητας εκ μέρους της ΠΓΔΜ. Δεν προτίθεται να υποχωρήσει στα ζητήματα της εθνικής ταυτότητας και της γλώσσας. «Κανείς δεν μπορεί να μας στερήσει το δικαίωμα να είμαστε Μακεδόνες και να μιλούμε τη μακεδονική γλώσσα, ως μέρος του συνόλου των σλαβικών γλωσσών», είχε στο παρελθόν δηλώσει ο Νικολά Ντιμιτρόφ. Αυτή είναι που οδηγεί και στο κόλλημα της συνταγματικής αναθεώρησης, την οποία ο Σκοπιανός πρωθυπουργός δεν δύναται να κάνει. Και να ήθελε, δεν του βγαίνουν τα απαιτούμενα κοινοβουλευτικά "κουκιά".

Όλα αυτά θα συζητηθούν και στη δεύτερη, μέσα σε λίγες ημέρες, συνάντηση του Έλληνα υπουργού με τον σκοπιανό ομόλογό του. Αυτή τη φορά θα κάτσουν στο ίδιο τραπέζι, στην αυστριακή πρωτεύουσα, με τον ειδικό διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς. Εκεί θα συζητήσουν διεξοδικά τις προτεραιότητες και των δύο πλευρών, με την Αθήνα να θέτει ως προτεραιότητα τη διατήρηση του «erga omnes» (μτφ. «έναντι όλων»). Να βρεθεί δηλαδή ένας τρόπος ώστε να ισχύει και εκτός αλλά και εντός συνόρων η όποια ονομασία τυχόν συμφωνηθεί μεταξύ των δύο χωρών. Από την πλευρά τους τα Σκόπια θα στοχεύσουν στη διασφάλιση ενός επιθετικού προσδιορισμού για την εθνική ταυτότητα της γειτονικής χώρας. Μετά από το «ραντεβού» αυτό, δεν θα υπάρξουν εξελίξεις, παρά μόνο μετά το Πάσχα.