Ο Κοτζιάς ενημερώνει τους πολιτικούς αρχηγούς για το «Μακεδονικό»

Σήμερα Μεγάλη Δευτέρα, ο Νίκος Κοτζιάς ανοίγει κύκλο επαφών με τους πολιτικούς αρχηγούς.

Καθώς το Σκοπιανό εισέρχεται στην τελική ευθεία, ο υπουργός Εξωτερικών επιχειρεί να χτίσει ένα πλαίσιο συνεννόησης πάνω σε μια πλατφόρμα λύσης, η οποία ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί.

Μετά την τριμερή συνάντηση που είχε στη Βιέννη με το Νίκολα Ντιμιτρόφ και τον ειδικό απεσταλμένο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, έχει καταστεί σαφές πως το όποιο παράθυρο ευκαιρίας υπήρχε δείχνει να κλείνει, αν και τίποτα δεν μπορεί να προεξοφληθεί. Εξάλλου, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρώπη αναμένεται να κλιμακώσουν τις πιέσεις τους για την επίτευξη συμφωνίας, ενώ παρεμβάσεις στο παρασκήνιο κάνει και η Μόσχα.

Όποια και να είναι η κατάληξη, στις 12 το μεσημέρι ο υπουργός Εξωτερικών θα έχει συνάντηση στον Περισσό με τον Γενικό Γραμματέα του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα, ενώ το απόγευμα θα συναντηθεί με τον επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρο Θεοδωράκη. Αύριο, αναμένεται να συναντηθεί με την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά και το απόγευμα της ίδιας μέρας, στις 18:00’, με τον πρόεδρο της Ένωσης Κεντρώων Βασίλη Λεβέντη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αρνήθηκε να συναντήσει το Νίκο Κοτζιά και στη θέση του θα τον συναντήσει ο τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ Γιώργος Κουμουτσάκος, πιθανότατα επίσης αύριο. Σε όλους αυτούς, αναμένεται να εξηγήσει πως ούτε ο ίδιος δεν γνωρίζει πόσες πιθανότητες συγκεντρώνει τώρα πια το ενδεχόμενο συμφωνίας.

Το επόμενο ραντεβού των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών δόθηκε για μετά το Πάσχα, με τη διαπραγμάτευση να βρίσκεται στον αέρα. Μετά την τριμερή της Βιέννης, ο Νίκος Κοτζιάς και ο Νίκολα Ντιμιτρόφ έχουν δέκα ημέρες περιθώριο για να ετοιμάσουν τον δεύτερο κύκλο προτάσεών τους, προκειμένου να φθάσουν σε ακτίνα συμφωνίας. Αν και δεν έχουμε εισέλθει στην τελική ευθεία, τα περιθώρια ελιγμών περιορίζονται. Σύντομα θα φτάσει η στιγμή που θα ισχύσει το αμερικανικό ρητό make it or break it (ή το φτιάχνεις ή το σπας) όπως σχολίασε κυβερνητικό στέλεχος.

Η Αθήνα περιμένει να δει αν τα Σκόπια θα κάνουν το βήμα πίσω όσον αφορά την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας, ή αν θα εμμείνουν μέχρι το τέλος, διακινδυνεύοντας να μείνουν για μία φορά εκτός συμφωνίας του ΝΑΤΟ. Η ελληνική πλευρά έχει καταστήσει σαφές πως ουσιαστικά έχει προσφέρει ό,τι είχε να προσφέρει σ’ αυτό το διπλωματικό δούναι και λαβείν. Έκανε πίσω στην απαίτηση το νέο όνομα να είναι μία λέξη, στα σλαβικά και αμετάφραστο, ζητώντας ως αντάλλαγμα την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας. Το αντάλλαγμα δεν της δόθηκε, με αποτέλεσμα να έχει προκύψει αδιέξοδο.

Η κυβέρνηση γνωρίζει πως η κυβέρνηση Ζάεφ δεν διαθέτει την αναγκαία διευρυμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να αναθεωρήσει το Σύνταγμα. Γνωρίζει, ωστόσο, ότι εάν το ήθελε υπάρχουν τρόποι για να συγκεντρωθεί αυτή η πλειοψηφία. Το εμπόδιο είναι ότι δεν θέλει να αλλάξει τη συνταγματική ονομασία. Θα δεχόταν άνετα την αναθεώρηση του Συντάγματος, εάν αυτή περιοριζόταν στην απάλειψη ορισμένων αναφορών που θεωρούνται αλυτρωτικές.

Εξάλλου, στην εσωτερική πολιτική σκηνή στην ΠΓΔΜ κυριαρχεί η ένταση, λόγω της αναζωπύρωσης των παθών μεταξύ Σλάβων και Αλβανών. Την ένταση πυροδότησε η άρνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας Ιβανόφ, ο οποίος είχε αρνηθεί να υπογράψει το νόμο για την καθιέρωση της αλβανικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας. Η Δύση συγκρατεί τους Αλβανούς, αλλά δεν υπάρχει εγγύηση πως δεν θα προκύψουν έκτροπα.

Δεδηλωμένη πρόθεση της κυβέρνησης Τσίπρα είναι να κλείσει τα μέτωπα στα Βαλκάνια (ελληνοαλβανικές σχέσεις και το ζήτημα του ονόματος), προκειμένου να διαθέσει το «διπλωματικό κεφάλαιό» της στο μείζον πρόβλημα, στην αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας. Από την άλλη πλευρά, το Μέγαρο Μαξίμου δεν είναι διατεθειμένο να πληρώσει υψηλό πολιτικό κόστος και κυρίως να θέσει σε κίνδυνο την ευστάθεια της κυβέρνησης στο βωμό της επίτευξης συμφωνίας με τα Σκόπια. Εάν δεν γίνει δεκτός ο όρος για αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας, η ΠΓΔΜ θα μείνει εκτός ΝΑΤΟ και το πρόβλημα θα κληρονομηθεί από την επόμενη ελληνική κυβέρνηση. Γι’ αυτό και στην Αθήνα προβαίνουν ήδη σε διπλωματικές κινήσεις, προκειμένου το ενδεχόμενο ναυάγιο να μη χρεωθεί στην ελληνική πλευρά.

Είναι αξιοσημείωτο πως η κυβέρνηση Ζάεφ δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από τη Δύση να απευθυνθεί ανοιχτά στην κοινή γνώμη της χώρας του, θίγοντας ζητήματα ταμπού που έως τώρα απέφευγε να θίξει. Σε αυτό το πλαίσιο εγγράφεται και η δημόσια παραδοχή του Νίκολα Ντιμιτρόφ ότι η γλώσσα τους είναι «σλαβική γλώσσα». Ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, πάντως, εκτός των άλλων φαίνεται να έχει χιούμορ. Αυτό τουλάχιστον μαρτυρά το πρωταπριλιάτικο tweet του. Εκεί, σημειώνει ότι η χώρα του αποσύρει το αίτημά της για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εξαιτίας της κούρασης! Μάλιστα συμπλήρωσε ότι η ΠΓΔΜ εμπνεύστηκε από το Brexit. Στην ανάρτησή του αναφέρει μεταξύ άλλων: «Ως υποψήφια χώρα κουρασμένη από την αναμονή μέχρι να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις και εμπνευσμένη από το Brexit και αλληλέγγυα με τη Μεγάλη Βρετανία, η "Δημοκρατία της Μακεδονίας" αποφάσισε να αποσύρει την αίτηση για ένταξη στην ΕΕ και να αποχαιρετήσει τις ευρωπαϊκές της φιλοδοξίες». Στο τέλος του κειμένου πάντως σημειώνει ότι πρόκειται για πρωταπριλιάτικο ψέμα.