Σκοπιανό: Το δημοψήφισμα της 16ης Σεπτεμβρίου στα Σκόπια «φέρνει» εκλογές στην Ελλάδα τον Οκτώβριο

Σεισμικές αναταράξεις στο πολιτικό σύστημα προκαλεί η δήλωση του Πάνου Καμμένου ότι αν η συμφωνία των Πρεσπών για μετονομασία της FYROM σε Βόρεια Μακεδονία δεν υπερψηφιστεί από 180 βουλευτές, τότε πρέπει να γίνουν εκλογές ή δημοψήφισμα, ώστε η συμφωνία να εγκριθεί από τον ελληνικό λαό. Η πιθανότητα δημοψηφίσματος απορρίφθηκε από τον πρωθυπουργό Αλέξης Τσίπρας στη συνέντευξή του στην ΕΡΤ στις 13 Ιουνίου με το επιχείρημα ότι η συμφωνία δεν απαιτεί αλλαγή στο ελληνικό σύνταγμα αλλά προϋποθέτει συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια.

Το ενδεχόμενο κύρωσης της συμφωνίας με ευρεία πλειοψηφία 180 βουλευτών από τη Βουλή των Ελλήνων μοιάζει μακρινό, αν όχι απίθανο, και καταρρίφθηκε και σήμερα με δηλώσεις που έκανε ο Νίκος Κοτζιάς στον επίσημο ραδιοφωνικό σταθμό του ΣΥΡΙΖΑ. Η συμφωνία με την ΠΓΔΜ για το όνομα Βόρεια Μακεδονία «είναι πολύ καλή, δεν παραχωρεί εθνική κυριαρχία για να τίθενται ως προϋπόθεση οι 180 ψήφοι στη Βουλή» είπε ο Νίκος Κοτζιάς. «Ο κ. Καμμένος τα ξέρει αυτά, κάνει τις πολιτικές του επιλογές» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών μιλώντας «στο κόκκινο».

Στην... τούρλα το δημοψήφισμα στα Σκόπια

Κι ενώ οι δηλώσεις του Πάνου Καμμένου για «δημοψήφισμα ή εκλογές» δημιουργούν νέα δεδομένα και σηματοδοτούν την έναρξη μιας παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου στην Ελλάδα, δημοσιογραφικές πληροφορίες από τα Σκόπια αναφέρουν ότι ο Ζόραν Ζάεφ προγραμματίζει το δημοψήφισμα για την Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου. Η κίνηση αυτή του Σκοπιανού πρωθυπουργού μοιάζει αναμενόμενη, αφού είναι λογικό να επιχειρήσει να αξιοποιήσει το κλίμα επικείμενης ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ για να πείσει τους πολίτες της χώρας του ότι με την επικύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών θα ανοίξουν οι πόρτες για ενσωμάτωση της «Βόρειας Μακεδονίας» στον μεγαλύτερο αμυντικό οργανισμό στον πλανήτη, καλλιεργώντας την ελπίδα ότι το 2019, με την έναρξη διαπραγματεύσεων για ένταξη στην ΕΕ θα αρχίσουν να ρέουν και ευρωπαϊκά κονδύλια.

Πιθανή έγκριση της συμφωνίας των Πρεσπών από τους Σκοπιανούς στο δημοψήφισμα αναμένεται να καταστήσει την επακόλουθη συνταγματική αναθεώρηση τυπική διαδικασία, αφού είναι αμφίβολο αν θα βρεθούν βουλευτές να αγνοήσουν τη βούληση του λαού.

Εκείνη τη χρονική στιγμή, δηλαδή λίγο πριν την ολοκλήρωση των διαδικασιών έγκρισης από την πλευρά των Σκοπίων, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες θα βρεθούν σε ακόμη δυσκολότερη θέση. Και μόνο η υπογραφή της συμφωνίας για Βόρεια Μακεδονία, μακεδονική γλώσσα και εθνικότητα, έχει προκαλέσει φουρτούνα στους ΑΝΕΛ. Από το κόμμα του Πάνου Καμμένου ανεξαρτητοποιήθηκαν δύο βουλευτές και αποχώρησαν δεκάδες στελέχη. Για να μην διαλυθεί τελείως το κόμμα του, εάν το δημοψήφισμα στα Σκόπια βγάλει «ναι» στη συμφωνία των Πρεσπών, ο κ. Καμμένος θα πρέπει να υλοποιήσει τη δέσμευσή του και να προκαλέσει εκλογές. Στην περίπτωση που η κυβέρνηση Τσίπρα χάσει την εμπιστοσύνη της Βουλής οι εκλογές αναμένεται να προκηρυχθούν εντός του Οκτωβρίου. Πολλές είναι ωστόσο οι άγνωστες παράμετροι: Είναι απίθανο για τον Πάνο Καμμένο και τους βουλευτές να ελέγχει να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση, να καταψηφίσουν τη συμφωνία για τη Βόρεια Μακεδονία αλλά να προσφέρουν ψήφο ανοχής στην κυβέρνηση; Η απάντηση είναι όχι. Όμως στην περίπτωση αυτή, ο κ. Καμμένος που ήδη κατηγορείται για άπειρες κυβιστήσεις στα μνημόνια, στην περικοπή των συντάξεων και σε μια σειρά από άλλα θέματα θα είναι τόσο «ξεχαρβαλωμένος» (πολιτικά, εννοείται) που δύσκολα θα μπορεί να σταματήσει τη διάλυση των ΑΝΕΛ.

Μπορεί ο Πάνος Καμμένος να αποχωρήσει από την κυβέρνηση Τσίπρα πριν το δημοψήφισμα στα Σκόπια αλλά στο μεταξύ να προσφέρει στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ψήφο ανοχής; Το σενάριο αυτό δεν είναι απίθανο.
Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ έχει δηλώσει ότι θα διαχωρίσει τη θέση του από τον ΣΥΡΙΖΑ για την «κακή» συμφωνία -όπως ο ίδιος χαρακτήρισε το deal Τσίπρα,Ζάεφ- πριν έρθει για κύρωση στη Βουλή. Και μόνο η σημερινή του δήλωση όμως για «δημοψήφισμα ή εκλογές» είναι το γεγονός που σηματοδοτεί την έναρξη μιας παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου.

Τα σενάρια παραίτησης Καμμένου από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας

Πόσο εύκολο θα είναι για τον Πάνο Καμμένο να συγκρατήσει τις αντιδράσεις στο κόμμα του όταν θα λάβει μέρος στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις 11 και 12 Ιουλίου όπου οι 29 χώρες μέλη αναμένεται να καλωσορίσουν τη συμφωνία του Αλέξη Τσίπρα με τον Ζόραν Ζάεφ; Πώς ο υπουργός Εθνικής Άμυνας θα είναι μέρος της αναμνηστικής φωτογραφίας της συνόδου που θα ακυρώσει το βέτο του Βουκουρεστίου εάν ισχύει η δήλωσή του ότι διαφωνεί με την συμφωνία των Πρεσπών;

Με αυτά τα δεδομένα καθόλου απίθανο δεν θα πρέπει να θεωρείται ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ να προβεί σε μια θεαματική κίνηση ακόμη και να παραιτηθεί από τη θέση του υπουργού Εθνικής Άμυνας πριν τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ που ξεκινά στις 11 Ιουνίου, δηλαδή μέσα στις επόμενες επτά ημέρες.
Ένα άλλο ερώτημα είναι αν οι έξι βουλευτές των ΑΝΕΛ θα συνταχθούν με τον Πάνο Καμμένο ή θα διαχωρίσουν τη θέση τους όπως για παράδειγμα ο Κώστας Ζουράρις που δήλωσε σήμερα ότι δεν πρόκειται να ρίξει μια αριστερή κυβέρνηση.

Το «μέτωπο» Τσίπρα-Καμμένου

Πριν τις σημερινές δηλώσεις του Πάνου Καμμένου, υπήρξε συνεννόηση του υπουργού Εθνικής Άμυνας με τον πρωθυπουργό;
Ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι μετά τη θεατρική κίνησή του να απουσιάσει από τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της Δευτέρας, ο κ. Καμμένος επικοινώνησε με τον κ. Τσίπρα. Είναι εύλογο να θεωρήσει κάποιος ότι ο πρωθυπουργός γνώριζε την πρόθεση του υπουργού του να προαναγγείλλει πρόωρες εκλογές για το Σκοπιανό.

Χθες είπα ότι ο κ. Τσίπρας είναι πρωθυπουργός υπό προθεσμία. Η θλιβερή σημερινή εμφάνιση του συγκυβερνήτη του κ. Καμμένου με επιβεβαίωσε απόλυτα. Το μόνο που απομένει στον κ. Τσίπρα είναι να ορίσει την ημερομηνία των εκλογών.

— Kyriakos Mitsotakis (@kmitsotakis) July 3, 2018

Άλλωστε η σημερινή ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου προδίδει πολλά, σε καμία περίπτωση όμως δεν μαρτυρά αιφνιδιασμό. Στο δελτίο Τύπου που κοινοποιήθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο, ακόμη και η αναφορά στο ενδεχόμενο εκλογών είναι αμφίσημη.
Ο πρωθυπουργός δεν χάνει ευκαιρία για σκληρό ροκ απέναντι στον πρόεδρο της ΝΔ. «Ο κος Μητσοτάκης που έχει ήδη καταγραφεί στην ιστορία ως ο πρώτος στην ιστορία αρχηγός της αντιπολίτευσης που ζητάει και προβλέπει εκλογές από την αρχή της θητείας της Κυβέρνησης, ενώ αυτές θα γίνουν στο τέλος της θητείας, καλό είναι να σταματήσει να εκτίθεται τόσο. Ας του θυμίσει κάποιος την παροιμία με το βοσκό και το λύκο. Στο τέλος θα έρθει ο λύκος μα δεν θα πιστεύει κανείς το βοσκό…» αναφέρεται στην ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου. Και μπορεί να σημειώνεται ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της θητείας –όχι της τετραετίας- όμως η αναφορά στο μύθο του ψεύτη βοσκού είναι μάλλον αμφίσημη.

Ο… εκβιαστής και ο «εκβιαζόμενος»

Πιθανές πρόωρες εκλογές τον Οκτώβριο και πάντως σε χρόνο συμβατό με την ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος στα Σκόπια θα εξυπηρετήσουν σε πολλά επίπεδα τον σχεδιασμό των κυβερνητικών εταίρων ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ.
Ο Πάνος Καμμένος, αν και μπορεί να κατηγορηθεί σαν πολιτικός εκβιαστής, θα μπορεί να στραφεί στους πολίτες που συνιστούν το πιθανό ακροατήριό του επιχειρηματολογώντας ότι έριξε την κυβέρνηση για να μην περάσει μια συμφωνία με την οποία θα εκχωρείται το όνομα της Μακεδονίας στους Σκοπιανούς. Θα επιχειρήσει να ανατρέψει τα γκάλοπ και θα προσπαθήσει να μην διαλυθούν τελείως οι ΑΝΕΛ ώστε να μαζέψει το 3% των ψηφοφόρων για να ξαναμπεί στη Βουλή.

Ο Αλέξης Τσίπρας, στην περίπτωση των πρόωρων εκλογών με την επίκληση μεγάλου εθνικού θέματος, θα πάει στις κάλπες σε συνθήκες πολιτικής κρίσης και όχι σαν αποτυχημένος διαχειριστής που διέλυσε την μεσαία τάξη ακολουθώντας μια φορομπηχτική πολιτική χωρίς όριο και παραλλήλως έδεσε χειροπόδαρα τη χώρα με ανέφικτα πρωτογενή πλεονάσματα που θα πρέπει να υλοποιούνται μέχρι το 2060. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ θα μπορεί να απευθυνθεί στην εκλογική δεξαμενή του σαν... εκβιαζόμενος και να ισχυριστεί ότι «έβγαλε» τη χώρα από τα μνημόνια, έλυσε το μεταναστευτικό και διευθέτησε τον γόρδιο δεσμό του Σκοπιανού… Είναι σχεδόν βέβαιο ότι προεκλογικά ο Αλέξης Τσίπρας θα καταγγείλει ότι υπονομεύεται από τη ΝΔ που δεν δέχεται να υπερψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών αν και –σύμφωνα με όσα λένε στον ΣΥΡΙΖΑ- οι δεξιοί που δημιούργησαν το πρόβλημα της FYROM ακολουθούν υποκριτική στάση αφού ως κυβέρνηση δέχονταν σύνθετη ονομασία που περιείχε τον όρο Μακεδονία και ήταν αυτοί που το 1977 είχαν αναγνωρίσει ότι η γλώσσα των Σκοπιανών είναι… μακεδονική.
Κι όποιος πιστέψει, πίστεψε.

Η παρατεταμένη προεκλογική περίοδος

Η ουσία είναι ότι μετά τις σημερινές δηλώσεις Καμμένου η χώρα μπαίνει σε παρατεταμένη προεκλογική περίοδο. Κι αν ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ πιέζεται από τις δημοσκοπήσεις, το επόμενο διάστημα είναι βέβαιον ότι η οικονομία της χώρας κινδυνεύει να πιεστεί περισσότερο. Οι επενδυτές θα αναρωτιούνται ποιος κυβερνάει και θα τηρούν στάση αναμονής μεταθέτοντας τα σχέδιά τους μέχρι να αναλάβει η επόμενη κυβέρνηση. Ουδείς θα μπορεί να αντιμετωπίσει πιθανές δυσλειτουργίες στο δημόσιο τομέα.

Ανεξαρτήτως λοιπόν του πώς θα εξελιχθεί το πολιτικό παιχνίδι και του τρόπου με τον οποίο θα διαμορφωθούν οι ενδοκοινοβουλευτικές ισορροπίες στο Σκοπιανό –αν δηλαδή θα βρεθούν πρόθυμοι βουλευτές από άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης ή ανεξάρτητοι να υπερψηφίσουν τη συμφωνία των Πρεσπών, αναπληρώνοντας τους 7 των ΑΝΕΛ που απειλούν να καταψηφίσουν- η χώρα εισήλθε σε προεκλογική περίοδο. Το μήνυμα που εκπέμφθηκε από τις δηλώσεις Καμμένου για εκλογές με αφορμή το Σκοπιανό είναι ξεκάθαρο: Στην Ελλάδα υπάρχει σοβαρή πιθανότητα αστάθειας.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν αυτό μπορεί να το αντέξει μια ασθενική οικονομία, σαν την ελληνική.