Βελτιωμένο κλίμα στα ελληνοτουρκικά «βλέπουν» στην κυβέρνηση παρά τα «καρφιά» Ερντογάν για τους «8» στον Τσίπρα

Βελτιωμένο είναι το κλίμα μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας μετά την συνάντηση Τσίπρα Ερντογάν, υποστηρίζουν κυβερνητικές πηγές, ενώ αντιθέτως ως χλιαρή χαρακτηρίζουν τη συνάντηση Αμερικάνοι αξιωματούχοι. Σήμερα Τετάρτη, πάντως το πρόγραμμα του πρωθυπουργού έχει επενδυτικό άρωμα, καθώς επιθυμεί διακαώς να επιστρέψει με κάποια συμφωνία στη βαλίτσα του, η οποία θα αντιστρέψει το βαρύ κλίμα.



Το πρώτο τετ α τετ μετά την απελευθέρωση των Ελλήνων στρατιωτικών είχαν ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Τουρκίας, το οποίο και διήρκησε περίπου μία ώρα. Η συνάντηση των δύο ηγετών επρόκειτο να ξεκινήσει στις 18:30 (ώρα Ελλάδος), αλλά καθυστέρησε επειδή ο Ταγίπ Ερντογάν άργησε να λάβει τον λόγο στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με αποτέλεσμα ο όλος προγραμματισμός να πάει πίσω. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι αιχμές που άφησε για την Ελλάδα κατά την ομιλία του. «Χώρες που τις θεωρούμε φιλικές αντιστέκονται και ακόμη και τώρα δεν μας δίνουν τα μέλη της FETO (γκιουλενιστές)», είπε χαρακτηριστικά. Λίγο πριν από τις 20:00’ ο Αλέξης Τσίπρας ανέβασε στον λογαριασμό του στο Twitter μια ανάρτηση σχετικά με τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο, συνοδευόμενη από μία φωτογραφία.

Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκίας, κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της 73ης Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. #UNGA pic.twitter.com/VZh5XY4pwN

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 25, 2018

Στη συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν συμμετείχαν εκ μέρους της ελληνικής πλευράς ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο διπλωματικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Βαγγέλης Καλπαδάκης, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Δημήτρης Παρασκευόπουλος, η μόνιμη αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ, Μαρία Θεοφίλη και ο Θεόδωρος Πασσάς (διπλωματικό γραφείο του υπουργού Εξωτερικών). Από την τουρκική πλευρά συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν, ο υπουργός Οικονομικών και γαμβρός του Τούρκου προέδρου Μπεράτ Αλμπαϊράκ, ο διευθυντής της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν, ο υπουργός 'Αμυνας Χουλουζί Ακάρ και ο υπουργός αρμόδιος για θέματα ΕΕ Ομέρ Τσελίκ.

Όπως αναμενόταν οι δύο ηγέτες συζήτησαν για το Κυπριακό και το μεταναστευτικό. Ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε την τήρηση της ευρωτουρκικής συμφωνίας για το προσφυγικό. Σύμφωνα με πληροφορίες, μάλιστα, ζήτησε σεβασμό του διεθνούς δικαίου και μείωση της έντασης στο Αιγαίο, ενώ αναφέρθηκε και στο πάγιο ελληνικό αίτημα της επανέναρξης της σχολής της Χάλκης. Ο Ερντογάν με τη σειρά του εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για το ζήτημα των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών, απαιτώντας για μία ακόμα φορά την έκδοσή τους. Επίσης, επανέφερε το ζήτημα της εκλογής των μουφτήδων στη Θράκη.

Κυβερνητικές πηγές έκαναν λόγο για καλό κλίμα, το οποίο αναπτερώνει τις ελπίδες της Αθήνας για βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, οι οποίες και έφτασαν στο ναδίρ το προηγούμενο διάστημα. Από την άλλη πλευρά, έμπειροι διπλωματικοί παράγοντες υποστηρίζουν ότι απαιτούνται πολλά περισσότερα για να εμπεδωθούν στοιχειώδη μέτρα εμπιστοσύνης. Ο Ταγίπ Ερντογάν, πάντως, απηύθυνε πρόσκληση στον Αλέξη Τσίπρα να επισκεφθεί την Τουρκία.

Το Κυπριακό ήταν ένα ακόμα αγκάθι, στην κατά τα άλλα πολιτισμένη συνομιλία. Παρ’ ότι το ακανθώδες αυτό ζήτημα συζητήθηκε διεξοδικά στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας που ακολούθησε, ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε στον Τούρκο πρόεδρο την προσήλωση της Ελλάδας σε δίκαιη και βιώσιμη λύση στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, υποστηρίζοντας την επανεκκίνηση των δικοινοτικών συνομιλιών. Αν και ο Ερντογάν πρόταξε το «πλαίσιο Γκουτέρες», δηλαδή τις προτάσεις του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την επίλυση των διαφωνιών, ουσιαστικά δεν έκανε το παραμικρό βήμα πίσω.

Ενδιαφέρον πάντως έχει ότι ο Ταγίπ Ερντογάν ταξίδεψε οικογενειακώς στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκτός από την σύζυγό του Εμινέ, τον συνοδεύουν η κόρη του Έσρα και ο σύζυγός της και υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Λίγες ώρες, μάλιστα, πριν από τη συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν ανακοινώθηκε η έναρξη αμερικανοτουρκικών ερευνών για κοιτάσματα υδρογονανθράκων στη Μεσόγειο, όπως μετέδωσε το τουρκικό πρακτορείο «Ανατολή». Τη συμφωνία υπέγραψαν η τουρκική εταιρεία πετρελαίου TPAO (Turkish Petroleum Company) και η αμερικανική εταιρεία Rowan Companies. Δεν έχει γίνει γνωστό σε ποια σημεία στη Μεσόγειο θα γίνουν οι έρευνες. Ψηλά στην ατζέντα του Τούρκου προέδρου είναι και το Συριακό. Λίγες ώρες πριν τη συνάντησή του με τον Αλέξη Τσίπρα, ο Ταγίπ Ερντογάν Τούρκος έσφιξε το χέρι του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Κεντρικό θέμα συζήτησης ήταν η κατάσταση στη Συρία, με τον Αντόνιο Γκουτέρες να καλωσορίζει την συμφωνία που επετεύχθη στις 17 Σεπτεμβρίου για δημιουργία αποστρατικοποιημένης ζώνη στο Ιντλίμπ.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός παρακάθισε στο δείπνο που παρέθεσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ προς τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών, ενώ στις 24:00 ώρα Ελλάδας απηύθυνε ομιλία στο Concordia Annual Summit, το οποίο για 8η χρονιά ήταν τόπος συνάντησης σημαντικών προσωπικοτήτων από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα. Κάθε χρόνο συζητούνται κρίσιμα διεθνή θέματα. Εκεί ήταν και η κόρη του προέδρου των ΗΠΑ και σύμβουλος του Ιβάνκα Τραμπ. Ομιλητές ήταν επίσης η Πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO Μαριάννα Βαρδινογιάννη και άλλοι επίλεκτοι επιχειρηματίες, όπως ο Andre Calantzopoulos, CEO της Philip Morris International (PMI) και ο Τζον Κουδούνις. Ο Αλέξης Τσίπρας κατά την ομιλία του τόνισε πως «η Ελλάδα στέκεται στα πόδια της μετά από χρόνια λιτότητας και ύφεσης». Για τη συμφωνία με τα Σκόπια ο πρωθυπουργός είπε ότι «αναλάβαμε την ευθύνη μας για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα και να καταστήσουμε τα Βαλκάνια μία ήρεμη και ασφαλή περιοχή της Ευρώπης».

Σήμερα Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου το πρόγραμμα είναι αμιγώς οικονομικό. Στις 15:30’ ώρα Ελλάδος ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει συνάντηση εργασίας με στελέχη της Bank of America Merrill Lynch, ενώ δύο ώρες αργότερα το πρωθυπουργικό επιτελείο θα συναντηθεί με στελέχη της Morgan Stanley.