«Πρόσω ολοταχώς» από τον Ζάεφ για την αλλαγή του Συντάγματος στα Σκόπια

Η Συμφωνία των Πρεσπών έχει αποσυρθεί, τουλάχιστον από την πρώτη γραμμή της εγχώριας επικαιρότητας. Στη γείτονα χώρα, όμως, αργά αλλά σταθερά προχωρούν προς την ολοκλήρωση της προβλεπόμενης συνταγματικής αλλαγής της. Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων της Βουλής της ΠΓΔΜ ενέκρινε το τέταρτο και τελευταίο σχέδιο τροπολογίας του Συντάγματος, που κατέθεσε η κυβέρνηση.

Τις προηγούμενες ημέρες είχε προηγηθεί η έγκριση των άλλων τριών τροπολογιών. Το επόμενο βήμα έχει προγραμματιστεί για την 1η Δεκεμβρίου, όταν και αναμένεται να συγκληθεί η Ολομέλεια της Βουλής για την ψήφιση των σχεδίων τροπολογιών του Συντάγματος. Για την έγκριση τους απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία (61 βουλευτές στους 120).

Αμέσως μετά θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση και στη συνέχεια θα ξεκινήσει η τρίτη και τελευταία φάση της διαδικασίας τροποποίησης του Συντάγματος, κατά την οποία η κυβέρνηση θα καταθέσει στη Βουλή τις τελικές προτάσεις της για το περιεχόμενο των συνταγματικών τροπολογιών, οι οποίες θα συζητηθούν στην Ολομέλεια της Βουλής. Η τρίτη φάση θα ολοκληρωθεί με την τελική ψηφοφορία, κατά την οποία απαιτείται ενισχυμένη πλειοψηφία δύο τρίτων (80 βουλευτές στους 120).

Παρ’ ότι τα πράγματα κυλούν σχετικά ήρεμα στα Σκόπια, υπήρξαν κάποιες αντιδράσεις. Λεωφορεία μετέφεραν διαδηλωτές στην πόλη Οχρίδα για να διαμαρτυρηθούν μπροστά σε σπίτια βουλευτών του VMRO-DPMNE που ψήφισαν υπέρ των συνταγματικών αλλαγών στο Κοινοβούλιο των Σκοπίων. Διοργανωτής των διαμαρτυριών ήταν για ακόμα μία φορά η πρωτοβουλία πολιτών «Μακεντόνια Μπλοκίρα» με την υποστήριξη του φιλορωσικού κόμματος “Εντίνστβενα Μακεντόνια» του Γιάνκο Μπάτσεφ.

Οι διαμαρτυρόμενοι συγκεντρώθηκαν έξω από τον καθεδρικό ναό των Σκοπίων και φώναξαν συνθήματα όπως «Όχι στην προδοσία», «όχι ψήφο στις συνταγματικές αλλαγές». Ακόμα και αυτές οι ήπιες αντιδράσεις, όμως, δεν προβληματίζουν τον σκοπιανό πρωθυπουργό, ο οποίος μετά την επικράτηση του «ναι» στην πρώτη ψηφοφορία για τη συνταγματική αναθεώρηση στα Σκόπια έχει πάρει αέρα νίκης, πραγματοποιώντας πολλές δημόσιες εμφανίσεις, εμφανώς χαλαρωμένος. Ενώ ο ίδιος ολοκληρώνει βήμα-βήμα τη συνταγματική αναθεώρηση, η αξιωματική αντιπολίτευση κλυδωνίζεται.

Στην παρούσα φάση, όμως, η Αθήνα δεν ενδιαφέρεται για την καλή διάθεση και τύχη του Ζόραν Ζάεφ, καθώς αυτός κινείται κακόβουλα. Αυτό το αναγνωρίζουν ακόμα και παράγοντες του υπουργείου Εξωτερικών που είχαν υποστηρίξει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Οι προτεινόμενες αλλαγές αφήνουν παράθυρα για μελλοντικές διαφοροποιήσεις του όρου “Βόρεια Μακεδονία” και επιχειρούν να τροποποιήσουν μονομερώς τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Στην Αθήνα υπήρξε κινητοποίηση μόλις κατατέθηκαν οι αλλαγές αυτές οι οποίες φάνηκε ότι το όνομα «Μακεδονία» δεν αντικαταστάθηκε παντού στο Σύνταγμα από το «Βόρεια Μακεδονία». Παράλληλα, αναστάτωση υπήρχε σε νομικούς και διπλωματικούς κύκλους γύρω από το επίμαχο άρθρο 49 του Συντάγματος, το οποίο προκάλεσε μάλιστα ανησυχία στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλο, αλλά και στον πρώην υπουργό Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά. Κυρίως όσον αφορά στην ασάφεια που δημιουργείται για την υπηκοότητα και την εθνότητα.

Παράλληλα, η γείτονα χώρα εμμένει στην πολιτική κλειστών συνόρων για την αποτροπή εισόδου μεταναστών από την Ελλάδα. Εξάλλου, η πρόταση της κυβέρνησης Ζάεφ για επέκταση του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης στα σύνορα με την Ελλάδα και τη Σερβία εγκρίθηκε πριν λίγες ημέρες από το σκοπιανό Κοινοβούλιο και θα ισχύσει μέχρι τον Ιούνιο του 2019.