«Τιτανικός» για την κυβερνητική επίθεση κατά της διαφθοράς η υπόθεση Novartis

Στην υπόθεση Novartis ξεχειλίζουν όλες οι παθογένειες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Συγκρουσιακή άσκηση της πολιτικής, εργαλειακή διαχείριση της Δικαιοσύνης, ερασιτεχνικοί χειρισμοί και εσφαλμένος πολιτικός σχεδιασμός. Να αρχίσουμε από το τελευταίο. Ολοι γνώριζαν ότι η κυβέρνηση σχεδίαζε να παίξει στα «κόκκινα» το χαρτί της σκανδαλολογίας στην αντίστροφη μέτρηση προς τις εκλογές. Και τι έγινε; Η Novartis, που έμοιαζε να αποτελεί τη ναυαρχίδα της κυβερνητικής επίθεσης, τείνει να μετατραπεί σε έναν αμέριμνο και χαρούμενο «Τιτανικό».

Γράφει ο Θανάσης Τσεκούρας

Το πράγμα ξεκίνησε στραβά πριν από 11 μήνες. Σε νυχτερινή σύσκεψη στο Μαξίμου, παρουσία του πρωθυπουργού, εξερχόμενοι οι δύο συναρμόδιοι υπουργοί Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής και Δημήτρης Παπαγγελόπουλος φρόντισαν να σηκώσουν τον πήχη στα ύψη για τις επιπτώσεις της υπόθεσης. Μάλιστα ο δεύτερος τη χαρακτήρισε «το μεγαλύτερο σκάνδαλο από συστάσεως του ελληνικού κράτους». 

Οι ίδιοι οι υπουργοί λοιπόν φρόντισαν να βάλουν τον πρωθυπουργό στο κάδρο. Για μια υπόθεση που από την πρώτη στιγμή, στο πολιτικό σκέλος της διερεύνησης, ανέδιδε άρωμα ερασιτεχνισμού, προχειρότητας και αφόρητης διάθεσης για πολιτικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών με μεθόδους «Αγριας Δύσης».

Τις επόμενες μέρες, με τη δημοσιοποίηση της δικογραφίας και το «ανθολόγιο» των στοιχείων που είχαν καταθέσει οι «προστατευόμενοι μάρτυρες», από τις «τροχήλατες βαλίτσες» για τον Σαμαρά μέχρι τις μίζες που «κάπου άκουσα» και «κάτι μου είπαν», το ρεπερτόριο από κλασικό γουέστερν μετατράπηκε σε κάτι μεταξύ «επιθεωρητή Κλουζό» και Λουί ντε Φινές στα καλύτερά τους.

Ομως η πολιτική ζημιά είχε γίνει. Με τον πρωθυπουργό στην καρδιά της υπόθεσης και δικογραφία από το «Δελφινάριο», 10 πολιτικά πρόσωπα, μεταξύ των οποίων δύο πρώην πρωθυπουργοί και ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας, είχαν στοχοποιηθεί ως αποδέκτες μίζας και «συνεργάτες» της Novartis.

Γιατί ο Αλέξης Τσίπρας αποφάσισε να εισέλθει ο ίδιος στην οπερέτα; Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Γνώστες της ιδιαίτερης ψυχοσύνθεσης του πρωθυπουργού ισχυρίζονται ότι η εχθροπάθεια και η τυφλή συγκρουσιακή λογική είναι στο DNA της πολιτικής του. Πάντως εκείνη την περίοδο ο τρόπος διαχείρισης της υπόθεσης Novartis διάβρωνε τρία βασικά στοιχεία της στρατηγικής του. Πρώτον, τη συμφιλίωση με τις ευρωπαϊκές και ατλαντικές ελίτ. Δεύτερον, την πρωτοβουλία για το Μακεδονικό, η οποία ήταν ασύμβατη με «εμφύλιες» διαιρέσεις. Τρίτον, την προετοιμασία για γενναία ανοίγματα προς την Κεντροαριστερά. Ολα αυτά δεν συμβάδιζαν με την τυφλή στοχοποίηση του συνόλου της αντιπολίτευσης.

Αρκετοί υπουργοί που συνομιλούν τακτικά με τον πρωθυπουργό διαβεβαιώνουν με σχεδόν ταυτόσημα λόγια ότι, πρώτον, ο πρωθυπουργός είχε από την πρώτη στιγμή λεπτομερή ενημέρωση για τις δικαστικές έρευνες. Αρα δεν χωρούν αμφισημίες ότι παρασύρθηκε από άφρονες συμβουλές. Δεύτερον, ότι σε βασικές καμπές της υπόθεσης έδωσε το πράσινο φως για στοχοποίηση πολιτικών προσώπων χωρίς κανένα δισταγμό.

Αρκετοί υπουργοί επίσης είχαν εκφράσει στον πρωθυπουργό επιφυλάξεις για το έντονο κλίμα πόλωσης που κυοφορεί ο προπηλακισμός πολιτικών αντιπάλων και η μετατροπή της δημόσιας ζωής σε έναν «διαρκή ψυχρό εμφύλιο». Εκτός από τον υφυπουργό Δημήτρη Λιάκο, ο οποίος φέρεται να έχει προειδοποιήσει προ διμήνου τον διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα ότι κύκλοι της κυβέρνησης προετοίμαζαν την ενοχοποίησή του, παρόμοιο κλίμα εξέφραζαν και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης και οι δύο οικονομικοί υπουργοί Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Χουλιαράκης.

Μάλιστα κορυφαίοι υπουργοί είχαν εκφράσει την εκτίμησή τους στον πρωθυπουργό ότι δεν ωφελεί την κυβέρνηση η εμμονική στοχοποίηση του κ. Στουρνάρα.

Ολος αυτός ο κύκλος προβληματισμών, δεύτερων σκέψεων και επιφυλάξεων φαίνεται ότι δεν άλλαξε το μυαλό και τις σκέψεις του πρωθυπουργού. Ακόμη και οι πιο ακραίες και πρωτόγονες απόψεις, σαν αυτές που εκφράζει καθημερινά ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, βρήκαν πρόθυμο υπερασπιστή τον ίδιο τον πρωθυπουργό - και μάλιστα από το βήμα της Βουλής.

Τα «ορατά-αόρατα» κέντρα εξουσίας στην ηγεσία της κυβέρνησης που συντόνιζαν τις πολιτικές και δικαστικές εξελίξεις της υπόθεσης Novartis έβγαιναν πάντοτε νικηφόρα στις αντιπαραθέσεις με τους σκεπτικιστές υπουργούς.

Στην τελευταία περίοδο των ερευνών, η οποία κατέληξε στα οπερετικά επεισόδια με τον «προστατευόμενο μάρτυρα» Νίκο Μανιαδάκη, ο οποίος μέσα σε 24 ώρες έγινε κατηγορούμενος, υπάρχει και πλούσιο δικαστικό παρασκήνιο. Σύμφωνα με πληροφορίες από την Εισαγγελία κατά της Διαφθοράς, σοβαρά στοιχεία που να δικαιολογούν την άσκηση διώξεων κατά πολιτικών προσώπων δεν προέκυψαν. Οι δεκάδες καταθέσεις των «προστατευόμενων μαρτύρων» αλληλοαναιρούνταν συνεχώς ή ξαναπήγαιναν την υπόθεση προς... «Δελφινάριο».

Τα περίφημα στοιχεία που αναμένονταν από τις αντίστοιχες έρευνες της αμερικανικής Δικαιοσύνης δεν έφτασαν ποτέ. Αλλωστε αρκετά έγκαιρα οι αρμόδιες αμερικανικές αρχές είχαν προειδοποιήσει την Αθήνα ότι σοβαρά στοιχεία για χρηματισμό πολιτικών προσώπων δεν υπήρχαν. Ακόμη και οι «προστατευόμενοι μάρτυρες» είχαν αρχίσει να αναζητούν άλλους δρόμους προστασίας. Αλλωστε από την αρχή είχε διαφανεί ότι δεν ήταν και πρόσωπα-επιτομή της αξιοπιστίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο μάρτυρες είχαν στρατολογηθεί όταν στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους εντοπίστηκαν σημαντικά αδήλωτα και αδικαιολόγητα εισοδήματα. Οι αρχικές καταθέσεις τους δόθηκαν υπό συνθήκες άγχους και πανικού για τις συνέπειες από βαριές κατηγορίες για νομιμοποίηση μαύρου χρήματος που θα ήταν εύκολο να τους αποδοθούν. Ο τρίτος «προστατευόμενος μάρτυρας» φέρεται να έχει προσωπική αντιδικία με τότε στέλεχος της Novartis. Κοινώς, φέξε μου και γλίστρησα...

Αυτά λοιπόν που κατέθεσαν στην αρχική φάση των ερευνών ούτε οδηγούσαν σε αδιαμφισβήτητα στοιχεία κατά πολιτικών προσώπων, ούτε τα υπερασπίζονταν με συνέπεια και οι ίδιοι οι «προστατευόμενοι μάρτυρες». Βλέποντας επίσης ότι οι έρευνες καθυστερούν και οι καιροί αλλάζουν αναζήτησαν και άλλους δρόμους προστασίας. Μια υπόθεση λοιπόν που πριν από έναν χρόνο ξεκίνησε ως σταυροφορία στη μάχη κατά της διαπλοκής κινδύνευε να εξελιχθεί στην καλύτερη περίπτωση σε ένα μεγάλο πολιτικό φιάσκο και στη χειρότερη σε «τσίρκο». Στην κυβέρνηση και στην πολιτική ηγεσία της Δικαιοσύνης, όμως, οι σκοπιμότητες ήταν αδήριτες. Επρεπε να βρεθούν «ονόματα και διευθύνσεις» με πολιτική ταυτότητα.

Στην αδυναμία των ερευνητών της Δικαιοσύνης να ανακαλύψουν ανάλογα στοιχεία οι απαντήσεις έφταναν μέσα από συστημένα δημοσιεύματα σε συγκεκριμένα ΜΜΕ, που ήταν γνωστό ποιες απόψεις απηχούν. Πριν από τις ονομαστικές καταγγελίες Πολάκη κατά δικαστικών λειτουργών, ο οποίος πλέον φαίνεται ότι έχει κερδίσει με το σπαθί του Facebook την πλήρη ασυλία από τον πρωθυπουργό, είχαν προηγηθεί «έντεχνα» δημοσιεύματα που επισήμαιναν άλλοτε τους αργούς ρυθμούς της Δικαιοσύνης και άλλοτε την αδυναμία και την ανικανότητα των δικαστικών λειτουργών.

Ακόμη και υπουργοί κατηγορήθηκαν ότι δεν ήταν ιδιαίτερα θερμοί στο κυνήγι των μαγισσών που τα «ορατά-αόρατα» κυβερνητικά κέντρα είχαν προαποφασίσει ότι θα προκαλούσε... πολιτική κοσμογονία. Οτι θα ανέτρεπε τους εκλογικούς συσχετισμούς, θα μετέτρεπε τις επόμενες εκλογές σε ντέρμπι και σύμφωνα με τους πιο αισιόδοξους θα δημιουργούσε συνθήκες για την τρίτη εκλογική νίκη του κ. Τσίπρα.

Τι γίνεται τώρα που όλα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η υπόθεση Novartis στράβωσε για τα καλά; Οι σκεπτικιστές υπουργοί και μέλη της κυβέρνησης που διαθέτουν στοιχειώδη ρεαλισμό επαναλαμβάνουν τις προειδοποιήσεις τους στο Μαξίμου και προτείνουν να πέσουν οι τόνοι. Ως έξοδο διαφυγής από το αδιέξοδο προτείνουν τη συνέχιση των δικαστικών ερευνών χωρίς ακρότητες και την αποφυγή της έντονης πολιτικοποίησης. Αλλωστε επισημαίνουν ότι υπάρχουν στοιχεία για να δικαιολογήσουν στην προεκλογική περίοδο που ήδη ξεκίνησε την επιχειρηματολογία της κυβέρνησης για τη διαφθορά και τη «σήψη» του «παλιού πολιτικού συστήματος».
Υπάρχουν όμως και οι άλλοι. Τα «ορατά-αόρατα» κέντρα εξουσίας που πιέζουν για δραματικές εξελίξεις και κορύφωση της πίεσης στους πολιτικούς αντιπάλους της κυβέρνησης. Ακόμη και με προφυλακίσεις. Οι «βραχιολάκηδες», λοιπόν, προσπαθούν για μια ακόμη φορά να φέρουν στο πλευρό τους και τον πρωθυπουργό. Το θρίλερ συνεχίζεται...

Μανιαδάκη, αποφάσισε ... ή θα μας δώσεις κάτι σημαντικό για να σε κρατήσουμε ως μάρτυρα ή θα έρθεις ως κατηγορούμενος. Ο πρωτοφανής δικαστικός εκβιασμός και οι φήμες για ακόμη χειρότερη μεταχείριση στο άμεσο μέλλον

Από άγγελος της κάθαρσης, αποδιοπομπαίος τράγος και από στυλοβάτης της δίωξης δύο πρώην πρωθυπουργών και οκτώ διατελεσάντων υπουργών, κατηγορούμενος για παθητική δωροδοκία. Ο Νίκος Μανιαδάκης, ο γνωστός-άγνωστος προστατευόμενος μάρτυρας στην υπόθεση της Novartis, είναι το πρόσωπο των ημερών. Για την αντιπολίτευση, οι αποκαλύψεις που έκανε ο άνθρωπος στον οποίο επί έναν χρόνο στηρίχθηκε η προσπάθεια διαπόμπευσης κορυφαίων πολιτικών προσώπων, όπως ο Αντώνης Σαμαράς, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο Γιάννης Στουρνάρας και ο Αδωνις Γεωργιάδης, αποδεικνύουν τη σκευωρία του ΣΥΡΙΖΑ.

Γράφει ο Μάκης Πολλάτος

Για την κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, ο Νίκος Μανιαδάκης κατέστη το πολιτικό ισοδύναμο του Μιχάλη Χριστοφοράκου που ενορχήστρωσε τις ωφέλιμες πληρωμές της Siemens. Η έκπτωση του Νίκου Μανιαδάκη από ήρωα σε κατηγορούμενο για κακούργημα ήρθε ως εξέλιξη της άρνησής του να κατονομάσει τους κυρίους Σαμαρά, Στουρνάρα και Γεωργιάδη ως αποδέκτες μαύρων χρημάτων από τα ταμεία της φαρμακοβιομηχανίας Novartis, όπως τουλάχιστον υποστηρίζει ο καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας που συνεργάστηκε επί μακρόν με την εισαγγελέα Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη. «Με έκαναν προστατευόμενο μάρτυρα για να με καταστήσουν κατηγορούμενο», εξομολογείται ο ίδιος σε συνομιλητές του. Για τον Παύλο Πολάκη, τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας, ο οποίος τα τελευταία 24ωρα συμπεριφέρεται δημοσίως σαν να έχει αυτοαναγορευτεί σε... επιθεωρητή του δικαστικού σώματος, ο Νίκος Μανιαδάκης διευκόλυνε να μεταφερθούν μίζες της Novartis με βαλίτσες στο υπουργείο Υγείας και το Μέγαρο Μαξίμου επί πρωθυπουργίας Σαμαρά.

Οταν η «Αικατερίνη Κελέκη» και ο «Μάξιμος Σαράφης» -δηλαδή οι άλλοι δύο προστατευόμενοι μάρτυρες στην υπόθεση Novartis- «έλεγαν ότι δωροδοκούμαι, οι εισαγγελείς με ρωτούσαν πιεστικά αν έχουν δωροδοκηθεί πολιτικοί και επέμεναν μήπως εγώ έπαιρνα μίζες για λογαριασμό τους», είπε ο κ. Μανιαδάκης στο protothema.gr. Με αυτό τον τρόπο άφησε σαφή υπαινιγμό ότι η εισαγγελέας Διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη και οι δύο επίκουροι εισαγγελείς συνεργάτες της τον «εκβίαζαν» ότι αν δεν ομολογήσει πως οι κύριοι Σαμαράς, Στουρνάρας και Γεωργιάδης δωροδοκούνταν με μαύρο χρήμα τότε κινδύνευε να καταστεί ο ίδιος από μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος, κατηγορούμενος για κακούργημα.

Η πραγματοποίηση αυτού του «εκβιασμού» έγινε το μεσημέρι της 31ης Δεκεμβρίου, όταν ο κ. Μανιαδάκης με τη σύζυγό του και τα δυο τους παιδιά, ηλικίας 14 και 12 ετών, βρίσκονταν στο αεροδρόμιο με σκοπό να πετάξουν στη Μαδρίτη. Ο καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας ισχυρίζεται ότι οι εισαγγελικές αρχές τού είχαν δώσει το πράσινο φως να μεταναστεύσει στην Ισπανία από το καλοκαίρι. «Κάνω 65-70 ταξίδια στο εξωτερικό τον χρόνο, αν ήθελα να φύγω, θα είχα φύγει», μας είπε ο κ. Μανιαδάκης, σε μια προσπάθεια να προλάβει τους συνειρμούς ότι ήθελε να λειτουργήσει όπως ο Μιχάλης Χριστοφοράκος στην υπόθεση Siemens.

Πολιτική δίωξη

«Η δίωξή μου είναι πολιτική. Πριν από σημαντικές στιγμές στην υπόθεση Novartis οι άλλοι δύο προστατευόμενοι μάρτυρες στρέφονταν εναντίον μου και οι εισαγγελείς με πίεζαν να απαντήσω αν η φαρμακοβιομηχανία δωροδοκούσε πολιτικούς», υποστήριξε στη συνέντευξή του στο protothema.gr ο κ. Μανιαδάκης. Στον κύκλο του λέει ότι οι πιέσεις ήταν ακόμη πιο ισχυρές: «Αποφάσισε την πορεία σου. Ή θα μας δώσεις κάτι σημαντικό για να σε κρατήσουμε μέσα ως μάρτυρα ή...».

«Μου ασκούνται ξεκάθαρες πιέσεις προκειμένου εγώ να παραδεχτώ ενοχές πολιτικών προσώπων τα οποία ουδέποτε γνωρίζω αν έχουν κάνει ή δεν έχουν κάνει ή οτιδήποτε έχουν κάνει», δήλωσε ο κ. Μανιαδάκης.
Οταν τον ρωτήσαμε τι εννοεί, μας απάντησε: «Να αναφέρω και να πω αν γνωρίζω εγώ αν τρία πολιτικά πρόσωπα έχουν χρηματιστεί ή όχι». «Για ποιους συγκεκριμένα σας ρωτούν;» ήταν η επόμενη ερώτησή μας. «Με ρωτούν για τον πρώην πρωθυπουργό, τον κ. Σαμαρά, τον κ. Γεωργιάδη και τον κ. Στουρνάρα», απάντησε.

Από την άλλη, ο κ. Μανιαδάκης δεν έχει εξηγήσει επαρκώς πώς ενεπλάκη στην υπόθεση, αν η επιλογή του να γίνει προστατευόμενος μάρτυρας ήταν μέρος μιας ευρύτερης συμφωνίας ή αν πήγε να βοηθήσει τη Δικαιοσύνη με ανιδιοτελή κίνητρα.

Βαριά είναι και η καταγγελία του ότι τα εξωθεσμικά κέντρα που εμπλέκονται στην έρευνα για τη Novartis από το αμερικανικό FBI έχουν να περιμένουν ανταλλάγματα ως ποσοστό των προστίμων που επιβλήθηκαν στη φαρμακοβιομηχανία από τις ΗΠΑ.

Νομικοί παράγοντες υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση καιγόταν για εξελίξεις στην υπόθεση της Novartis που είχε βαλτώσει και ασκούσε πιέσεις να παραχθούν αποτελέσματα.

Το τελευταίο διάστημα διακινούνταν φήμες ότι επέκειτο η αντικατάσταση της επικεφαλής της υπόθεσης Ελένης Τουλουπάκη από άλλον εισαγγελέα που θα ετίθετο σημαιοφόρος στη μάχη κατά της διαφθοράς, κάτι που μπορεί να οδήγησε σε «άτσαλους» χειρισμούς. Για μια τόσο μεγάλη υπόθεση εναντίον μιας πανίσχυρης πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας η οποία έχει βρεθεί στο στόχαστρο για υπερτιμολογήσεις φαρμάκων που πωλούνταν στην ελληνική αγορά, είναι κοινό μυστικό ότι χρειάζεται ενισχυμένη ομάδα από εισαγγελείς, εμπειρογνώμονες, τεχνικούς και οικονομικούς συμβούλους για να διεκπεραιωθεί η προσπάθεια στοιχειοθέτησης των κατηγοριών. Η υπόθεση των εξοπλιστικών, για παράδειγμα, έδειξε ότι για να ωριμάσουν και να ερευνηθούν όλες οι αποδιδόμενες κατηγορίες απαιτήθηκαν δύο χρόνια. Ο πολιτικός χρόνος όμως σε συνδυασμό με το εκλογικό 2019 φαίνεται ότι οδήγησαν σε χιονοστιβάδα εξελίξεων.