Εκλογή νέου προέδρου στην Κομισιόν: Ανοιχτά υπέρ Τίμερμανς ο Τσίπρας - Τα εμπόδια για Βέμπερ

Γρίφος με πολύπλοκη λύση αποδεικνύεται η επιλογή του νέου προέδρου της Κομισιόν, καθώς τα νούμερα... δεν βγαίνουν για το φαβορί Μάνφρεντ Βέμπερ, κυρίως λόγω της εναντίωσης στο πρόσωπο του Γερμανού πολιτικού από τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, το μέτωπο της κεντροαριστεράς υπέρ του Φρανς Τίμερμανς και του τρίτου πόλου, των Φιλελεύθερων, οι οποίοι στηρίζουν την επίτροπο Μαργκρέτε Βεστάγκερ, από τη Δανία.

Για να καταλάβει την προεδρία της Κομισιόν, ένας υποψήφιος ή μια υποψήφια θα πρέπει να λάβει την πλειοψηφία των ψήφων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ταυτόχρονα να εξασφαλίσει την υποστήριξη τουλάχιστον 21 από τα 28 κράτη μέλη, με προϋπόθεση ότι αυτά τα κράτη μέλη αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ.

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας, εκδήλωσε ανοιχτά τη στήριξή του στο πρόσωπο του Φρανς Τίμερμανς, με δηλώσεις του αμέσως μετά την άτυπη σύνοδο κορυφής.

«Στη σημερινή άτυπη Σύνοδο Κορυφής, θα συζητήσουμε για τον επόμενο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μετά τις ευρωπαϊκές εκλογές διαμορφώνεται μια ενδιαφέρουσα ισορροπία. Παρά τη μικρή πτώση της Αριστεράς και των Σοσιαλδημοκρατών, η άνοδος των Φιλελευθέρων, αλλά και των Πρασίνων - η σημαντική τους άνοδος - διαμορφώνει μια νέα ενδιαφέρουσα ισορροπία, μια νέα δυναμική. Μια πλειοψηφία από το δημοκρατικό Κέντρο, στα αριστερά της Αριστεράς, που μπορεί να προωθήσει - παρά τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν σε όλες αυτές τις δυνάμεις – μπορεί να προωθήσει δημοκρατικές και προοδευτικές πολιτικές, τόσο σε ότι αφορά συγκεκριμένες θέσεις και πρωτοβουλίες, όσο όμως και σε ότι αφορά την επιλογή των προσώπων», τόνισε αρχικά και πρόσθεσε:

»Υπό αυτή την έννοια, σήμερα, εγώ θα τοποθετηθώ στο πλευρό εκείνων των ηγετών, που θα προτείνουν να αποφευχθεί ως επιλογή για την προεδρία της Κομισιόν, η επιλογή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω υπέστη πολύ μεγάλη μείωση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έχασε πάρα πολλές θέσεις στο Ευρωκοινοβούλιο. Πολλώ δε μάλλον θα ταχθώ με αυτή την άποψη, διότι η επιλογή του προσώπου από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, ο Μάνφρεντ Βέμπερ, είναι ένα πρόσωπο το οποίο δεν μπορεί να ενώσει, παρά μόνο να διχάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, διότι ταυτίζεται με ακραία συντηρητικές και νεοφιλελεύθερες απόψεις.

Πιστεύω ότι έχει έρθει η ώρα μετά από 15 χρόνια επιλογής προσώπου για την ηγεσία της Κομισιόν από την πλευρά των Συντηρητικών, από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, έχει έρθει η ώρα να υπάρξει προοδευτική επιλογή και για αυτό θα στηρίξω τον υποψήφιο που έρχεται πρώτος σε ψήφους - ας το πω έτσι, μεταξύ των προοδευτικών υποψηφίων. Θα στηρίξω την επιλογή του Φρανς Τίμερμανς.

Πέραν αυτού θεωρώ ότι αυτή δεν είναι μόνο μια στάση υπεύθυνη ως προοδευτικού ηγέτη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά είναι και μια εθνικά ωφέλιμη στάση, καθώς θεωρώ ότι η επιλογή του κ. Βέμπερ για την προεδρία της Κομισιόν θα δημιουργήσει μεγάλες απειλές και κινδύνους για τα συμφέροντα της χώρας μας και συνολικότερα για τα συμφέροντα των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου».

Τα εμπόδια που θα συναντήσει ο Βέμπερ

Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο επικεφαλής του ψηφοδελτίου του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), θα κληθεί να ξεπεράσει πολλά εμπόδια για να εξασφαλίσει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ιδίως την εναντίωση του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.

Έχει επίσης μπροστά του μια δύσκολη πολιτική εξίσωση, καθώς το κεντροδεξιό ΕΛΚ βγήκε εξασθενημένο από τις ευρωεκλογές της περασμένης εβδομάδας.

Αυτή τη στιγμή, εννέα από τους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων της ΕΕ χαρακτηρίζονται φιλελεύθεροι και πολλοί από αυτούς υποστηρίζουν την επίτροπο Μαργκρέτε Βεστάγκερ από τη Δανία.

Οκτώ ανήκουν στο στρατόπεδο της κεντροδεξιάς, αν αφαιρεθεί από την εικόνα ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν. Ο εθνικιστής δεξιός πολιτικός έχει ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να υποστηρίξει την υποψηφιότητα του Βέμπερ, έπειτα από μια σειρά σφοδρών συγκρούσεων.

Πέντε ηγέτες ανήκουν στην κεντροαριστερά και υποστηρίζουν τον επικεφαλής του ψηφοδελτίου των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, τον Φρανς Τίμερμανς (Ολλανδία). Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο να ταχθεί υπέρ του Βέμπερ, λέγοντας ανοικτά ότι θα στηρίξει τον Φρανς Τίμερμανς.

Από τα παραπάνω προκύπτει ένα μεγάλο κενό μέχρι τις 21 -από τις 28- χώρες που απαιτείται να στηρίξουν την εκλογή του νέου προέδρου της Κομισιόν.

Οι απαιτούμενες έδρες και ο ρόλος των Βρετανών βουλευτών πριν το Brexit

Στο ΕΚ, ο υποψήφιος ή η υποψήφια χρειάζεται 376 από τις 751 έδρες. Εάν το ΕΛΚ κατάφερνε να συνεννοηθεί με τους Σοσιαλιστές και τους Πράσινους, θα εξασφάλιζε οριακή πλειοψηφία, η οποία θα βασιζόταν — κάτι άβολο και ενοχλητικό για πολλούς — στις ψήφους των Βρετανών ευρωβουλευτών, που θα αποχωρήσουν όταν το Brexit ολοκληρωθεί.

Αν πάντως η πλειοψηφία στο ΕΚ ταχθεί υπέρ του Βέμπερ, αυτό ίσως πείσει τους ηγέτες της ΕΕ να συμφωνήσουν να του ανατεθεί η προεδρία της Κομισιόν, πιθανόν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης συμφωνίας για το πώς θα μοιραστούν τα κορυφαία αξιώματα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς-κλειδιά.

Το συνολικό πακέτο πρέπει να εμφανίζει ισορροπία μεταξύ γεωγραφικής και πολιτικής προέλευσης, αλλά και μεταξύ των φύλων.

Τα υπόλοιπα αξιώματα για τα οποία θα διεξαχθεί η διαπραγμάτευση είναι η προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αλλά και το αξίωμα του ή της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Η εντολή και το δύσκολο έργο του Τουσκ - Φοβάται συγκρούσεις η Μέρκελ

Οι ηγέτες των κρατών-μελών της ΕΕ έδωσαν στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ την εντολή να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων για να οριστεί ο επόμενος ή η επόμενη πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.

Ο Τουσκ καλείται να συντονίσει τη διαπραγμάτευση των 28, αλλά και να διεξαγάγει συνομιλίες με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στόχος είναι να έχει υπάρξει συμφωνία για τον υποψήφιο ή την υποψήφια πριν από την προσεχή σύνοδο κορυφής (20ή-21η Ιουνίου).

Η Μέρκελ επέμεινε στο ότι ο διάλογος πρέπει να διεξαχθεί με σεβασμό, ώστε να προασπιστεί η δυνατότητα της ΕΕ να λαμβάνει κοινές αποφάσεις στο μέλλον.

«Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα ανοίξουμε πληγές σε εκείνους που μπορεί να μη συμφωνούν» με την υποψηφιότητα που θα προταθεί, υπογράμμισε η καγκελάριος της Γερμανίας.

Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τουσκ ξεκαθάρισε ότι ο υποψήφιος ή η υποψήφια για την θέση του προέδρου της Κομισιόν δεν πρέπει οπωσδήποτε να είναι επικεφαλής ψηφοδελτίου — Spitzenkandidat, κατά τον γερμανικό όρο που χρησιμοποιείται στις Βρυξέλλες σε αυτό το συγκείμενο — κάποιας από τις πολιτικές ομάδες που θα καταλάβουν τις περισσότερες έδρες στο επόμενο ΕΚ.

«Δεν μπορεί να υπάρξει αυτοματισμός» στη διαδικασία επιλογής, είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά το άτυπο δείπνο των ηγετών στο οποίο συζητήθηκε μάλλον η διαδικασία, παρά τα ονόματα.

«Καμιά υποψηφιότητα δεν μπορεί να αποκλειστεί», πάντως «η ιδιότητα του επικεφαλής ψηφοδελτίου δεν είναι κριτήριο ακαταλληλότητας», αλλά «απεναντίας, μπορεί να αυξάνει τις πιθανότητες», συμπλήρωσε.

Ο Ντόναλντ Τουσκ εξάλλου εισηγήθηκε τουλάχιστον δύο από τις πέντε κορυφαίες θέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών να καταληφθούν από γυναίκες και συμπλήρωσε πως διαπίστωσε πως μια «πολύ ορατή πλειοψηφία» των ηγετών τον υποστηρίζει ως προς αυτό.

«Αυτό είναι τουλάχιστον το σχέδιό μου και η προσωπική φιλοδοξία μου», σημείωσε ο Πολωνός πολιτικός.