Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε Τουρκία: Προκλητικό βήμα η γεώτρηση στην κυπριακή ΑΟΖ

Ως ένα «ιδιαίτερα προκλητικό» βήμα που θα ανεβάσει την ένταση στην περιοχή χαρακτηρίζει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ την τοποθέτηση που είχε κάνει στις αρχές Μαΐου ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος είχε υποστηρίξει ότι η Άγκυρα έχει ξεκινήσει τη διαδικασία για τη διεξαγωγή των παράνομων γεωτρήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

Απαντώντας σε ερώτηση του ιστότοπου Hellas Journal, εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών εξέφρασε την βαθιά ανησυχία της Ουάσινγκτον για τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου, υπενθυμίζοντας την προγενέστερη ανακοίνωση με την οποία το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλεί την Άγκυρα να ακυρώσει την απόφαση της για την πραγματοποίηση των παράνομων γεωτρήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

«Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος στην δήλωση που έκανε στις 6 Μαΐου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τις εξαγγελθείσες προθέσεις της Τουρκίας που αφορούν την έναρξη υπεράκτιων γεωτρήσεων σε μια περιοχή την οποία αξιώνει η Κυπριακή Δημοκρατία ως Αποκλειστική Οικονομικής της Ζώνη. Αυτό το βήμα είναι ιδιαίτερα προκλητικό και δημιουργεί τον κίνδυνο για την αύξηση της έντασης στην περιοχή», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Η Τουρκία εναντίον όλων και όλοι εναντίον της Τουρκίας! ΗΠΑ, Ευρώπη, μέχρι και ο οίκος Moody’s ερεθίζουν με ομοβροντία τελεσιγράφων, προειδοποιήσεων και υποβαθμίσεων την ήδη ευερέθιστη Άγκυρα. Μετά το κοινό ανακοινωθέν της  Συνόδου των επτά χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου (Med7), το οποίο και καταδίκασε τις παράνομες ενέργειες της Άγκυρας στην Ανατολική Μεσόγειο, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε με οργή.

Υιοθετώντας και αυτή τη φορά ρητορική ισχύος και αδιαφορίας για τα μηνύματα που της στέλνονται από ισχυρούς διεθνώς δρώντες, η Άγκυρα έκανε λόγο για «μεροληπτική στάση των ευρωπαϊκών χωρών του νότου απέναντι στην Τουρκία με το να στηρίζουν πλήρως τις θέσεις του “διδύμου”», (Ελλάδας και Κύπρου, όπως τις χαρακτηρίζει σκωπτικά). Ούτε λίγο, ούτε πολύ, χαρακτήρισε αναξιόπιστη την ΕΕ, επιβεβαιώνοντας για μία ακόμα φορά την απομάκρυνσή της από το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Με τη σειρά του, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών σχολίασε –μέσω διπλωματικών πηγών– την αντίδραση της Άγκυρας, κάνοντας λόγο για μία χώρα που «απομονώνεται και πιέζεται με αποτέλεσμα να γίνεται απρόβλεπτη».

Διπλωματικές πηγές ξεκαθάρισαν στο ΘΕΜΑ ότι αν και σε επιφυλακή, οι αρμόδιες ελληνικές αρχές δεν θεωρούν ως πιθανότερη εξέλιξη την πρόκληση θερμού επεισοδίου στην παρούσα φάση. Από την άλλη πλευρά, όμως, «εξετάζονται όλα τα σενάρια και γίνονται προετοιμασίες για κάθε ενδεχόμενο».

Αν και το απεύχεται, οι αρμόδιες ελληνικές αρχές έχουν συνείδηση ότι η ένταση θα συνεχιστεί και πιθανότατα θα κλιμακωθεί. Ποιος μπορεί να πει με σιγουριά, λοιπόν, πού θα σταματήσει η κλιμάκωση; Η Άγκυρα δεν φαίνεται να παρεκκλίνει από την απόφασή της να εμποδίσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επειδή, όμως, δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει στρατιωτική βία για να σταματήσει τις γεωτρήσεις της αμερικανικής ExxonMobil και της γαλλικής Total, έχει επιλέξει να δημιουργήσει τετελεσμένο, πραγματοποιώντας δικές της γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Ειδικά τώρα που ενεργοποίησε το τουρκικό γεωτρύπανο, επιχειρεί με το έτσι θέλω να πλήξει βάναυσα την Κυπριακή Δημοκρατία, καθιστώντας την κράτος περιορισμένης κυριαρχίας.

Ο Ερντογάν αυτή την περίοδο, άλλωστε, έχει ανοίξει πολλά μέτωπα, με πρώτο και κύριο εκείνο με τις ΗΠΑ. Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις έχουν επιδεινωθεί και όχι μόνο εξαιτίας των ρωσικών πυραύλων S-400. Ο Τούρκος πρόεδρος μοιάζει να τραβάει το σκοινί, προφανώς επειδή δεν βλέπει ότι ο ίδιος έχει δρόμο επιστροφής. Για την ακρίβεια, όλα δείχνουν ότι έχει χάσει την εμπιστοσύνη του στην Ουάσιγκτον.

Η σε εξέλιξη ευρισκόμενη αμερικανοτουρκική κρίση εκ των πραγμάτων δημιουργεί νέα δεδομένα, τα οποία επηρεάζουν ευθέως τόσο το ελληνοτουρκικό όσο και το κυπριακό μέτωπο. Λευκωσία και Αθήνα επιδιώκουν με συμμαχίες να ανασχέσουν την τουρκική επεκτατική πίεση και στην κυπριακή ΑΟΖ και στο Αιγαίο. Από την άλλη πλευρά, είναι σαφές πως τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση ούτε οι Αμερικανοί, ούτε οι Ευρωπαίοι, ούτε οι Ισραηλινοί θα συγκρουστούν με την Τουρκία. Από την άλλη πλευρά, όμως, εάν ο Ερντογάν υπερβεί την κόκκινη γραμμή της απειλής χρήσης στρατιωτικής βίας και και χρησιμοποιήσει στρατιωτική βία, τίποτα δεν θα είναι σίγουρο. Ο ασκός του Αιόλου θα έχει ανοίξει και κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσο δυνατοί θα είναι οι άνεμοι και προς τα που θα φυσήξουν...

Προς το παρόν, πάντως, είναι σίγουρο ότι οι παραβιάσεις και υπερπτήσεις στο Αιγαίο εκ μέρους των Τούρκων δεν θα σταματήσουν μετά τις επικείμενες επαναληπτικές δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη, όπως κάποιοι ευαγγελίζονται. Η στρατηγική του Ερντογάν στην κυπριακή ΑΟΖ και στο Αιγαίο δεν είναι συγκυριακή και εξαρτημένη αποκλειστικά από το εσωτερικό του μέτωπο. Έχει να κάνει με το όραμά του για τον ρόλο τη Τουρκίας στο αναδυόμενο και ρευστό ακόμα πολυπολικό διεθνές σύστημα. Η οικονομία ως προεκλογικό όπλο - Οι ψηφοφόροι και η τσέπη τους.