Η Τουρκία, οι ΗΠΑ, οι S-400 και η... «συνδιαχείριση» του Κατρούγκαλου

Όσο και να επιχειρήσει η ελληνική διπλωματία να χρυσώσει το χάπι, η συνάντηση Τραμπ-Ερντογάν κατέδειξε με τον πλέον σαφή τρόπο ότι «ο απομονωμένος Τούρκος πρόεδρος» αντέχει. Για την ακρίβεια, τη στιγμή που Λευκωσία και Αθήνα ακολουθούν πολιτική κατευνασμού, επιδεικνύοντας μοναστική στωικότητα, ο Ερντογάν ελίσσεται, διαπραγματεύεται και συνομιλεί ισότιμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Τούρκος πρόεδρος, λοιπόν, έχει κάθε λόγο να νιώθει ικανοποιημένος, ειδικά μετά τη συνάντησή του με τον Τραμπ, στο περιθώριο των G20 στην Οσάκα της Ιαπωνίας.

Οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου αν μη τί άλλο τον δικαίωσαν στο επίμαχο ζήτημα των ρωσικών S-400. Ενισχυμένος, παρ’ ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο δεν υποχωρούν στο θέμα, ξεκαθάρισε ότι η πρώτη παραλαβή αναμένεται εντός των προσεχών ημερών. «Μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες, ίσως και μέσα στην εβδομάδα, θα φθάσει το πρώτο πλοίο. Το είπα ξεκάθαρα στον Τραμπ», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος. «Στις τηλεφωνικές συνομιλίες μας και στις διμερείς επαφές μας ο κ. Τραμπ ποτέ δεν μου είπε μέχρι σήμερα “Θα σας επιβάλουμε κυρώσεις”. Για τους S-400 μου είπε ότι έχουμε δίκιο».

Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών άνοιξε θέμα συνδιαχείρισης, έστω και με αρνητικό τρόπο. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Οne tv, δήλωσε ότι προοπτική συνδιαχείρισης θα υπάρξει στο Αιγαίο μόνο εφόσον έχουν ξεκαθαριστεί οι θαλάσσιες οικονομικές ζώνες. Ο Κατρούγκαλος διευκρίνισε ότι η Ελλάδα επιδιώκει να οριοθετήσει και την ΑΟΖ και την υφαλοκρήπιδα με την Τουρκία, προσθέτοντας ότι το ίδιο επιδιώκει και η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία κάλεσε ξανά σε σχετικό διάλογο την Τουρκία.

Κατέληξε με τη διευκρίνιση ότι «επιδιώκουμε να οριοθετήσουμε την ΑΟΖ μας και την υφαλοκρηπίδα με σεβασμό στη διεθνή νομιμότητα και το δίκαιο της θάλασσας». Είχε ήδη δηλώσει ότι «η Τουρκία έχει δικαιώματα στο Αιγαίο, μόνο αυτά που της αναγνωρίζει το διεθνές δίκαιο, όχι αυτά που θέλει να επιβάλει με τη δύναμή της».

Τα όσα είπε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών κινούνται κατά βάση στο πλαίσιο της εθνικής πολιτικής, αν και ποτέ μέχρι τώρα η Αθήνα δεν είχε αποδεχθεί συνδιαχείριση με την Άγκυρα, ακόμα και μετά από ενδεχόμενη οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ. Και δεν είχε αποδεχθεί συνδιαχείριση, επειδή οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν ήταν ποτέ στο επίπεδο που θα επέτρεπε μία τέτοιου είδους συνεργασία.

Όπως είναι γνωστό, εξάλλου, η Τουρκία όχι μόνο αρνείται ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ, αλλά και διεκδικεί ευθέως δεκάδες ελληνικές νησίδες στο ανατολικό Αιγαίο. Κατά συνέπεια, είναι αδύνατον να προκύψει συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών. Ούτε η Άγκυρα παραδοσιακά αποδέχεται την παραπομπή του ζητήματος της οριοθέτησης στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.