Αλέξανδρος Ρωμανός Λιζάρδος: Δωρεάν παιδεία για όλους, όχι ψευτο-εκπαίδευση για γρανάζια κι ανέργους του μέλλοντος

Τους λόγους για τους οποίους αποφάσισε να αφήσει τη δουλειά του ως δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου και να ασχοληθεί με την πολιτική  εξηγεί ο υποψήφιος με το ΜέΡΑ25, Αλέξανδρος Ρωμανός Λιζάρδος. 


Tι μπορεί να κάνει έναν αναγνωρισμένο δημοσιογράφο και επαγγελματία να θέλει να ασχοληθεί με την πολιτική;

Κι εγώ απορώ τι τους σπρώχνει να ασχολούνται με την πολιτική. Πρέπει να είναι εκατοντάδες αυτοί που κατεβαίνουν υποψήφιοι... (Είναι κωμικό). Προσωπικά, ουδέποτε θεώρησα εαυτόν δημοσιογράφο, παρότι έχω μια ταυτότητα που το λέει- ούτε κολλητούς πολιτικούς είχα ούτε έβρισκα την παράστασή τους ενδιαφέρουσα. Ένιωθα πάντα κριτικός κινηματογράφου κι ενδιαφερόμουν για οτιδήποτε παράγει πολιτισμό, άρα και για την πολιτική, όχι τόσο για τα κόμματα.

Οι κριτικοί κινηματογράφοι, λένε αυτοί που δεν μας συμπαθούν, θα ήθελαν να είναι δημιουργοί, αλλά δεν έχουν τα κότσια να σκηνοθετήσουν. Η μομφή είναι δυστυχώς ως ένα σημείο σωστή. Έπιασα τον εαυτό μου να γίνεται κάπως έτσι: μόνο να σχολιάζει χωρίς να μπαίνει σε δράση.

Δεν πιστεύω ότι μπορώ ή πρέπει να το κάνω άλλο αυτό, να κάθομαι από μακριά να σχολιάζω μεταξύ συγγενών και φίλων. Κάποια στιγμή έρχεται η ώρα να βάζουμε μπροστά όποια εμπειρία και ικανότητα έχουμε για να επιχειρήσουμε να κάνουμε αυτό που θέλουμε. Τελικά, θα μπορούσα να πω, πως η απογοήτευση που έχουν προσφέρει στον τόπο οι επαγγελματίες πολιτικοί, είναι το έναυσμα για να ασχοληθούν με τα κοινά και κατ' επέκταση και με την πολιτική και οι επαγγελματίες της ζωής, όπως του λόγου μου.

Πώς φαντάζεσαι, αλήθεια, την Ελλάδα μετά από κάποια χρόνια και πώς θα μπορούσες να συμβάλεις σε ενδεχόμενες αλλαγές;

Φαντάζομαι πως αν συνεχίσουμε να κάνουμε τα ίδια θα εξακολουθήσουμε να εισπράττουμε τα ίδια, να γινόμαστε φτωχότεροι, να παρακμάζουμε. Αυτό το κακό έχουν οι μονόδρομοι, μπορεί να καταλήγουν σε αδιέξοδα ή και γκρεμούς, δυστυχώς.

Αν με ρωτάς πώς οραματίζομαι την Ελλάδα στο μέλλον, θα ήθελα κάτι που μπορεί να σου φανεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας.

Θα ήθελα μια χώρα όπου οι εκπαιδευτικοί θα ανησυχούν αποκλειστικά για το μέλλον των μαθητών τους, γιατί το δικό τους παρόν και μέλλον δεν θα κρύβει αβεβαιότητα για το αν θα εργαστούν και σε ποιο μέρος της Ελλάδας.

Θα ήθελα τους μαθητές να χαίρονται να πηγαίνουν στο σχολείο και να έχουν χρόνο, όταν αυτό τελειώνει, να ζουν την καλύτερη ηλικία τους χωρίς τα άγχη που πέρασαν γενιές και γενιές. Αντί να παπαγαλίζουν για να μάθουν το κόμμα και την παράγραφο, να περνούν ώρες σε πάρκα, μουσεία, παιδικές χαρές, γήπεδα, βιβλιοθήκες. Να ωριμάζουν, να ερωτεύονται, να δημιουργούν, να γεύονται της χαρές της ηλικίας τους.

Θα ήθελα οι γονείς να μην ανησυχούν για το πώς θα πληρώσουν το φροντιστήριο ή το νοίκι στην πόλη που θα περάσει το παιδί τους. Μόνο να σκέφτονται πώς θα περνούν με το παιδί τους πιο ποιοτικά τον χρόνο τους, γιατί τα θέματα της παιδείας θα είναι λυμένα.

Δημόσια δωρεάν παιδεία για όλους, όχι ψευτο-εκπαίδευση για γρανάζια κι ανέργους του μέλλοντος. Αυτό θέλω να είναι το σενάριο που θα γίνει πραγματικότητα και με τη δική μου συμβολή.

Γιατί αλήθεια με τον Γιάνη Βαρουφάκη και όχι με κάποιον άλλον συνδυασμό; Τι σε ώθησε σε αυτή την απόφαση;

Πρώτα απ’ όλα γιατί το Μέρα25 έχει μοναδικά χαρακτηριστικά δημοκρατίας και νιώθω ελεύθερος να μιλήσω για όσα πιστεύω και όσα σκέφτομαι. Αλλά και γιατί ο Γιάνης Βαρουφάκης είναι ένας άνθρωπος στον οποίο πιστεύω.

Όσο ήταν υπουργός ένιωθα ότι έχω έναν άνθρωπο που εργάζεται για εμάς και ένιωσα υπερηφάνεια για αυτόν και τη χώρα μας. Ό,τι έκανε το έκανε με ακεραιότητα ως το τέλος, όταν εντίμως και αξιοπρεπώς καταψήφισε το μνημόνιο, παραιτούμενος και αποχωρώντας.

Θα μπορούσα απλά να είχα διαλέξει τον Γιάνη λόγω των εχθρών και των φίλων που έχει. Δείτε αυτούς που τον αγκαλιάζουν και όσους τους πολεμούν.

Ας μιλήσω πρώτα για τους τελευταίους. Από τους διάφορους μισο-επίσημους σαν τον Στουρνάρα και τον Ρέγκλινγκ που φροντίζουν να τον διαβάλουν όπως μπορούν, ως τους αστείους παρατρεχάμενους που τον κατηγορούν για ό,τι βάζει ο νους τους- είναι γκροτέσκοι.

Με διασκεδάζει ιδιαίτερα η τελευταία τους επινόηση, το περίφημο κόστος Βαρουφάκη. Πότε ευθύνεται για 20, πότε για 50 και πότε για 200 δισεκατομμύρια, λες και τα δισεκατομμύρια είναι στραγάλια. Μα κοτζάμ Τράπεζα της Ελλάδας και ευρωπαϊκοί οργανισμοί δεν έχουν δυο αναλυτές να πληρώσουν να μας πούνε υπεύθυνα; Αστεία πράγματα...

Από την άλλη, ποιοι ακούνε με προσοχή και σεβασμό τις προτάσεις Βαρουφάκη; Οι πανεπιστημιακοί κύκλοι σε όλον τον κόσμο- από παντού δέχεται προσκλήσεις για να παρουσιάσει τις θέσεις του. Η Αριστερά σε όλη την Ευρώπη που βλέπει σε αυτόν μια αχτίδα μέσα στον ζόφο. Σημαντικοί δημιουργοί όπως ο Κώστας Γαβράς ή ο Όλιβερ Στόουν, προσωπικά μου είχαν αναφερθεί με θαυμασμό για το πρόσωπο του.

Εγώ συντάσσομαι με αυτούς και όχι με τους άλλους. Με το Γιάνη Βαρουφάκη και όχι με τη δεξιά αντίδραση και τους πραματευτάδες της. Με το λαό και όχι με τους τραπεζίτες.

Έχεις πάρει συνεντεύξεις από σπουδαίες προσωπικότητες και έχεις συναναστραφεί ανθρώπους από τον χώρο του πολιτισμού που έχουν χαράξει ιστορία. Πώς αλήθεια μπορείς να εντοπίσεις τέτοια πρόσωπα στην αρνητικά χρωματισμένη ελληνική πολιτική κονίστρα;

Κι όμως, ειδικά σε αυτό το φόντο, είναι στ’ αλήθεια εύκολο να ξεχωρίσεις τον Γιάνη Βαρουφάκη. Ο λόγος του συνεγείρει, παρότι είναι ήπιος και νηφάλιος. Και σαν άνθρωπος, ο ίδιος έχει μια λάμψη που έχω δει σε λίγους, παρότι όπως λες έχω γνωρίσει τόσους από τους σπουδαίους του πνεύματος της εποχής μας.

Επίσης, δεν ξέρω αν το να χαράζει κανείς ιστορία είναι απαραίτητα καλό στην πολιτική, ελληνική ή παγκόσμια. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κι ο Νέλσον Μαντέλα, ας πούμε, χάραξαν ιστορία, όπως κι ο Παπαδόπουλος κι ο Χίτλερ, αναμφισβήτητα. Αλλά ακόμα κι ο Γιώργος Παπανδρέου χάραξε ιστορία. Μάλλον τις περισσότερες φορές όταν αναφερόμαστε σε όσους χάραξαν ιστορία ξεχνάμε τα δάκρυα και το αίμα που χρειάζεται για το χάραγμα.

Εγώ θα προτιμούσα να δω το λαό μας, συλλογικά, να γράφει ιστορία βάζοντας μπροστά τους ανθρώπους που τον εκφράζουν. Αν μπορούσα να βοηθήσω σε αυτό, θα ήταν μεγάλη μου τιμή.

Νομίζω, αν και δεν έχω το δικαίωμα να μιλώ εξ ονόματος του Γιάνη Βαρουφάκη, ότι κι αυτός πιο σημαντικό θεωρεί να γράψει η ιστορία για αυτόν ότι έκανε πράξη την εντολή του ελληνικού λαού εφαρμόζοντας τις αλλαγές που χρειάζονταν έτσι ώστε η χώρα μας να ανακτήσει την αξιοπρέπειά της και το σεβασμό των άλλων λαών.

Ποιοι είναι οι τομείς που θεωρείς ότι πάσχουν περισσότερο και πως θα μπορούσες εσύ, μέσα από την πολιτική μάχη να συμβάλεις στην αλλαγή τους;

Οι δύο βασικοί τομείς που με αφορούν είναι ο πολιτισμός και η παιδεία.

Γνωρίζω και τους δύο, ειδικά τον πολιτισμό, καλά και μπορώ να συμβάλω στο δημόσιο διάλογο και στη διαμόρφωση πολιτικών που θα μας πάνε ένα βήμα μπροστά.

Στο παρελθόν η Ελλάδα εξήγαγε πολιτισμό, τώρα εισάγει με το κιλό σαβούρα. Πρέπει να κάνουμε τις γειτονιές να παράγουν πολιτισμό, όπως τα θέατρα, οι τηλεοράσεις, τα μουσεία, τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, οι κινηματογράφοι πρέπει να έχουν και παιδαγωγικό ρόλο.

Επίσης, νομίζω υπάρχει ένα σοβαρό θέμα με τις υποδομές στην εκπαίδευση. Δεν είναι δυνατόν σχολεία που μοιάζουν με σωφρονιστικά ιδρύματα να εμπνέουν τους μαθητές να μαθαίνουν. Το θέμα δεν είναι αισθητικό, όχι μόνο.

Ακούγοντας τις διακηρύξεις του ΜέΡΑ25 έχει κανείς την αίσθηση ότι προτεραιότητα είναι η οικονομία και όχι ο πολιτισμός. Ισχύει κάτι τέτοιο και αν όχι που εντοπίζεις τις προτεραιότητες του κινήματος;

Το πρόγραμμά μας μιλάει και για την οικονομία και για τον πολιτισμό, και εγώ που προέρχομαι από τον πολιτισμό, σε αυτόν τον τομέα μπορώ και θέλω να προσφέρω.

Απ’ την άλλη, ξέρετε σε τι κατάσταση είναι η μέση ελληνική οικογένεια οικονομικά. Παρά τις θριαμβολογίες, οι ευρωπαϊκές διασώσεις την έχουν καταστρέψει. Πώς μπορεί να μιλήσει κανείς πειστικά για την τέχνη, την παιδεία και τα άλλα που θρέφουν την ψυχή και το πνεύμα όταν το στομάχι είναι άδειο; Με αυτή την έννοια, ναι, η οικονομία, δηλαδή το ψωμί των ανθρώπων, προηγείται. Στην πραγματικότητα, όμως, οικονομία και πολιτισμός τελικά πάνε μαζί- είναι αυτό που -για να δανειστώ μια έννοια που χρησιμοποιείται στα οικονομικά κυρίως- λέγεται «ενάρετος κύκλος». Για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα στον πολιτισμό, χρειαζόμαστε και υγιή οικονομία. Ο καλύτερος τρόπος γι’ αυτό είναι να εκμεταλλευτούμε σαν χώρα το δυναμικό και το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, που δεν είναι άλλο απ’ αυτήν την όμορφη γλώσσα, την πλούσια ιστορία και κουλτούρα μας και τελικά την ικανότητα που αυτά μας δίνουν να σκεφτόμαστε ολοκληρωμένα.

Αν τελικά το ΜέΡΑ 25 βρίσκεται την επόμενη της 7ης Ιουλίου στη βουλή, προσωπικά πότε θα ξεκινήσετε να εφαρμόζετε το πρόγραμμα που έχετε προαναγγείλει;

Όπως καλά γνωρίζετε το να μπούμε στη βουλή δεν είναι δεδομένο και δεν είναι συνώνυμο με τις δικαιωματικές εξουσίες εφαρμογής ενός πλήρους προγράμματος. Πάντως ακόμα και αν είναι οριακή σε ποσοστά η είσοδος μας στο κοινοβούλιο, στόχος μας είναι η φωνή όσων μας θεώρησαν ιδανικούς για να τους εκπροσωπήσουμε και να ακουστεί και να έχει ανταπόκριση. Στις ευρωεκλογές, αυτό το 2,9 το αναγνωρίζω ως δείγμα επιθυμίας του κόσμου να δοκιμάσει τις ικανότητές μας. Προσωπικά λειτουργώ με γνώμονα τις προθεσμίες, τα λεγόμενα deadlines. Το ΜέΡΑ 25 έχει deadline για την εκπλήρωση των στόχων του. Αυτή είναι και η δική μου προθεσμία για να καταφέρω να πέτυχω τις αλλαγές που εκτιμώ πως επιβάλλονται μέχρι το 2025. Αν δεν το καταφέρουμε, και δεν αποδείξουμε στον κόσμο πως υπάρχουν και άλλες επιλογές, άλλες διέξοδοι, θα αφήσουμε την τύχη μας πάλι στα χέρια των επαγγελματιών πολίτικων, που τόσο πολύ τους έχω αναφέρει σήμερα.

Σας αποκαλούν αριστερή απάντηση στο Ποτάμι ή πιο λαϊκά αχταρμάδες. Τι απαντάτε στους επικριτές σας;

Το ΜέΡΑ 25 ξεκίνησε με τη μορφή κινήματος (Diem 25) και στη συνέχεια με μορφή κόματος πολιτών. Το αν η πολυσυλλεκτικότητα του είναι αχταρμάς θα αξιολογηθεί μετά από την όποια δοκιμή του. Αχταρμάς είναι κάποιος που δοκιμάστηκε και απέτυχε χωρίς να εστιάσει σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα. Στο ΜέΡΑ 25 γνωρίζει κάθε ένας από τους εκπροσώπους του τον τομέα που είναι καλός και μπορεί να προσφέρει και αφήνει χώρο στον διπλανό του να ασχοληθεί με τον δικό του τομέα. Θα μου επιτρέψετε σε αυτό το σημείο να πω ότι το αχταρμάς είναι προτιμότερο από το να σε αποκαλέσουν σέχτα. Πείτε μου ποιο από τα μεγάλα κινήματα ήταν ομοιογενές; Μήπως η Γαλλική ή η Ρωσική επανάσταση; Ποιο κόμμα είναι ομοιογενές στην Ελλάδα; Ο Σύριζα που κυβέρνησε με τον Καμμένο και δίνει τώρα στέγη σε βουλευτές του; Ή η ΝΔ με βουλευτές από το Σύριζα ως το Λαος; Μήπως το ΚΙΝΑΛ;

Τελικά, αυτή η μομφή αφήνει να εννοηθεί ότι η ομοιογένεια και η ομοφωνία είναι καλή. Δεν συμφωνώ.

Όλα τα κόμματα είναι πολυσυλλεκτικά και μέγα αχταρμάς και τα περισσότερα μέλη τους είναι ή περιλαμβάνουν επαγγελματίες πολιτικούς. Το Μέρα25 έστω δεν είναι κόμμα επαγγελματιών πολιτικών, αλλά συνεννόηση πολιτών που ο καθένας έστω είναι εξειδικευμένος σε ένα τομέα και έχει διάθεση να γίνει ο ενδιάμεσος αυτών που θα εκπροσωπήσει αν οι ψηφοφόροι δώσουν εντολή να τους εκπροσωπήσουμε. Αν, λοιπόν, δεχτούμε τον όρο αχταρμάδες, τότε γιατί ήμασταν οι πρώτοι στην Ελλάδα που είχαμε αναρτήσει τα 7 σημεία του προγράμματος μας ήδη από τις ευρωεκλογές;

Η κυβέρνηση της ΝΔ έκλεισε την ΕΡΤ και πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτό θα μπορούσε να επαναληφθεί.

Το μαύρο είναι αποτέλεσμα της αρχικά λανθασμένης επιλογής της ΝΔ να την κλείσει το 2013. Κι επειδή ενός κακού μύρια έπονται, η συγκεκριμένη λανθασμένη κίνηση άφησε τα περιθώρια και δημιούργησε τις συνθήκες για ακόμα περισσότερες λανθασμένες κινήσεις. Το τραγικό για τη ΝΔ ήταν ότι δεν κατάφερε ως κυβέρνηση να εξυγιάνει εν λειτουργία, έναν δημόσιο φορέα, όπως η ΕΡΤ. Κι αφού δεν κατάφερε να διαχειριστεί κάτι τόσο απλό, πώς θα καταφέρει να διαχειριστεί ένα ολόκληρο κράτος; Το κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν ο ορισμός της αποτυχίας σε κάθε επίπεδο και δυστυχώς για τη ΝΔ, δεν φαίνεται να αναγνωρίζει πού και γιατί έκανε λάθος, διακινδυνεύοντας να επαναλάβει αντίστοιχα λάθη στην περίπτωση που ξαναγίνει κυβέρνηση. Άλλωστε, το κεντρικό της πολιτικό προσωπικό παραμένει το ίδιο, πάρα την πολυδιαφημισμένη και προωθούμενη ανανέωση και δεν φαίνεται να έχει γίνει σοφότερο. Φοβάμαι πως ένα νέο νεοδημοκρατικό φιάσκο τύπου ΝΕΡΙΤ δεν αποκλείεται.

Αντίστοιχα ο Σύριζα, απέτυχε να επαναφέρει σε λειτουργία τον πλουραλιστικό χαρακτήρα που είχε η ΕΡΤ πριν από το 2013. Επανασυστάθηκε η ΕΡΤ, με βελτιωμένο το ψυχαγωγικό της πρόγραμμα, με έμφαση στον πολιτισμό και στην ποιότητα, αλλά το ενημερωτικό της κομμάτι υστερούσε. Η διάθεση για κριτική στην κυβέρνηση ήταν, όπως με κάθε προηγούμενη κυβέρνηση, υποτονική, παρότι ο Σύριζα είχε καλλιεργήσει προσδοκίες. Σε κάθε περίπτωση, σε σύγκριση με οποιοδήποτε ιδιωτικό Μέσο Ενημέρωσης, η ΕΡΤ εξακολουθεί να είναι πιο δημοκρατική και πολύ πιο ανοιχτή και αντιπροσωπευτική, ακόμα και με τις ελλείψεις και τα στραβά της.

Η σημερινή ΕΡΤ είναι η δημόσια τηλεόραση που μας αξίζει;

Η σημερινή ΕΡΤ έχει 5 κανάλια: ένα ενημερωτικό (ΕΡΤ1), ένα με προγράμματα και πολιτισμό (ΕΡΤ2), την ΕΡΤ3 που με βάση τη Θεσσαλονίκη καλύπτει την περιφέρεια και έχει ολοκληρωμένη πρόταση προγράμματος, το αθλητικό και το υβριδικό. Η δημόσια τηλεόραση λοιπόν είναι μια πλατφόρμα που καλύπτει μια μεγάλη γκάμα θεμάτων και αναγκών για το κοινό. Στο τμήμα του προγράμματος, όπου και ανήκω και με την ιδιότητα του συμβούλου προγράμματος, έχουμε επιλέξει μια γκάμα από υπέροχες ταινίες και σειρές για τις οποίες είμαι υπερήφανος. Μετά από πολλά χρόνια επαναφέραμε και την Κινηματογραφική Λέσχη, που μέσα από το διάλογο προάγει την κριτική σκέψη. Επίσης φροντίσαμε να μην αποτελεί μια ελιτίστικη υπερ-εξειδικευμένη εκπομπή που θα απευθύνεται μόνο στους σοφιστικέ κινηματογραφόφιλους. Στον τομέα της ενημέρωσης υπάρχει πλουραλισμός αν και μου λείπουν τα «ρεπορτάζ-τομές», κάτι που ίσως θα βλέπαμε στο BBC. Κάθε κυβέρνηση αντιλαμβάνεται την ΕΡΤ ως «…και δικό της μέσο», αν όχι μόνο δικό της μέσο, και ναι, αντιλαμβάνομαι και εγώ –όπως και αρκετοί συμπολίτες μου- μια κάποια στράτευση. Μου είναι όμως αδύνατο να μην αναγνωρίσω ότι υπάρχει ακόμα σεβασμός στην ποσοστιαία προβολή ευρωπαϊκών προγραμμάτων ή ταινιών στη μη αγγλική γλώσσα, ποικιλία σε ντοκιμαντέρ άρτια γυρισμένα από τα μεγαλύτερα δίκτυα όλου του κόσμου. Λείπουν όμως και εκπομπές όπως ο «Εξάντας» καθώς και εμπνευσμένες εκπομπές για τον πολιτισμό. Επίσης η ΕΡΤ συνεχίζει να ενισχύει τον κινηματογράφο με συμμετοχή σε ελληνόφωνες και διεθνείς συμπαραγωγές σε αντίθεση με τα περισσότερα ιδιωτικά κανάλια, που ακούν το 1,5%, φορούν τα αθλητικά τους και τρέχουν προς άλλη κατεύθυνση!