Αθήνα και Λευκωσία συντονίζονται ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν

Λευκωσία και Αθήνα διατηρούν διαχρονικά ανοιχτό το δίαυλο επικοινωνίας, συμπλέοντας σε ό,τι αφορά τη γείτονα χώρα και τον χειρισμό αυτής. Πόσο μάλλον τώρα που επεξεργάζονται ένα κοινό πλαίσιο στρατηγικής ενόψει των επισκέψεών τους στη Νέα Υόρκη, την ώρα που η Τουρκική προκλητικότητα παραμένει αναλλοίωτη σε ένταση.

Ο Κύπριος πρόεδρος βρέθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου και όπως ήταν φυσικό στο τετ-α-τετ των δύο ηγετών κυριάρχησε το ζήτημα της Τουρκικής προκλητικότητας, αλλά και της επανέναρξης των επίσημων διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, η οποία τη δεδομένη στιγμή θεωρείται… αβέβαιο.

Ο Κύπριος πρόεδρος επιβεβαίωσε τη στάση της Άγκυρας, η οποία έχει στυλώσει τα πόδια και παρά τον μαραθώνιο συναντήσεων με την ειδική απεσταλμένη του ΟΗΕ, αρνείται να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αν δεν είναι αυτή που θα καθορίσει απόλυτα το πλαίσιο αυτών. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, ο Τούρκος ΥΠΕΞ ξεκαθάρισε ότι «τα θέλει όλα, διαφορετικά δεν συζητά».

Ως αποτέλεσμα, λοιπόν, οποιαδήποτε επαναπροσέγγιση βρίσκεται σε τέλμα. Δεν ισχύει το ίδιο και με την στάση της Τουρκίας απέναντι στην Κύπρο, η οποία φαίνεται να έχει αλλάξει δραματικά.  Απαλλαγμένη από τακτικισμούς και προσχήματα, δεν αρνείται απλώς να συμμετάσχει στις συζητήσεις. Αντιθέτως, φαίνεται ότι μετά την επιβολή τετελεσμένων στην κυπριακή ΑΟΖ, σειρά έχει η Αμμόχωστος. Στο πλαίσιο αυτό, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών εξήγγειλε τη λειτουργία παράνομου προξενείου της Τουρκίας στην κατεχόμενη Αμμόχωστο για να εξυπηρετούνται οι έποικοι, που διαμένουν στην Καρπασία. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό! Ο Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει αποφασισμένος να αναβαθμίσει την παρουσία του στα κατεχόμενα. Μετά τη μεταφορά εποίκων και νερού από την Τουρκία στα κατεχόμενα με υποθαλάσσιο αγωγό, σειρά έχει η μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ανέφερε πως «ως γνωστόν φέραμε νερό στη… βόρεια Κύπρο, τώρα εργαζόμαστε να φέρουμε και ηλεκτρισμό».

Αυτές τις επιδιώξεις της Άγκυρας επιβεβαίωσε και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, δηλώνοντας από την Αθήνα ότι υπάρχει «προβληματισμός ως προς τις διαθέσεις της Άγκυρας», καθώς η τελευταία φαίνεται να στοχεύει στον «απόλυτο έλεγχο» των Κατεχομένων, με τα νέα δεδομένα να γεννούν αμφιβολίες και ως προς τα περιθώρια μιας «βιώσιμης» και «λειτουργικής» λύσης στο Κυπριακό. Από την πλευρά του, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναγνώρισε ότι το Κυπριακό βρίσκεται σε εξαιρετικά ευαίσθητη καμπή.

Στο κοινό ανακοινωθέν που έδωσαν στη δημοσιότητα Μητσοτάκης-Αναστασιάδης εμφανίζονται να συμφωνούν «σε κοινούς χειρισμούς προς αντιμετώπιση των παράνομων τουρκικών ενεργειών» όπως εκείνες εκτυλίσσονται στις θαλάσσιες περιοχές γύρω από την Κύπρο αλλά και στην Αμμόχωστο. Παράλληλα, Αθήνα και Λευκωσία «επαναλαμβάνουν την απόλυτη βούλησή τους για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων που θα οδηγήσουν σε μία βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού, χωρίς εγγυήσεις και ξένα στρατεύματα, στη βάση του διεθνούς δικαίου, σύμφωνα με τα ψηφίσματα και τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τις αρχές και τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Εξάλλου, η ανάγκη μίας κοινής στρατηγικής Ελλάδας και Κύπρου είναι δεδομένη. Κάτι σαν ένα ενιαίο αμυντικό δόγμα. Δεν χωράει πάντως αμφιβολία, ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται αντιμέτωπος με τα εθνικά και όχι μόνο σε ό,τι αφορά το κυπριακό. Δεν είναι μυστικό ότι η Άγκυρα εποφθαλμιά το Καστελόριζο και δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί μετά βεβαιότητας να αποκλείσει το ενδεχόμενο να προβεί σε μία κίνηση με άγνωστες συνέπειες. Η Αθήνα, άλλωστε, βρίσκεται υπ’ ατμόν, καθώς διακινούνται πληροφορίες, οι οποίες κάνουν λόγο για επέκταση των τουρκικών ερευνών-μετά το πέρας της τουριστικής περιόδου- και σε περιοχές ανατολικά του 28ου μεσημβρινού (νότια του Καστελόριζου).

Εν μέσω όλων των παραπάνω, κλείδωσε η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, τη στιγμή που αναμένεται ακόμα η οριστικοποίηση για το ραντεβού με τον Αμερικάνο πρόεδρο. Σύμφωνα με πληροφορίες, το τετ α τετ των δύο ηγετών θα πραγματοποιηθεί είτε στις 24, είτε στις 25 Σεπτεμβρίου, στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Αν και η επικείμενη συνάντηση έχει, εκ των πραγμάτων, μια ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς θα είναι η πρώτη μεταξύ του νέου Έλληνα πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου, δεν αναμένεται να συνοδευτεί από ουσιαστικές ειδήσεις και έμπρακτες αλλαγές. Κατά πολλούς θα αποτελέσει μία αναγνωριστική πρώτη επαφή, η οποία- ακόμα και για τους πιο αισιόδοξους- δύσκολα θα συμβάλει στην ειρηνική συνύπαρξη των δύο χωρών. Κάτι τέτοιο μοιάζει να εναπόκειται στον ίδιο τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος όχι μόνο συνεχίζει τη ρητορική της έντασης, αλλά βάζει ξανά στο κάδρο τις τουρκικές διεκδικήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο.