Ψήφος αποδήμων: Όλοι μαζί, πλην Τσίπρα - Οι τρεις όροι του Κουτσούμπα

Σοβαρό περιθώριο ουσιαστικής σύγκλισης με τα κόμματα της αντιπολίτευσης για την ψήφο των αποδήμων διαπίστωσε η κυβέρνηση, μετά τις χθεσινές επαφές του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς.

Αλέξης Τσίπρας, Φώφη Γεννηματά, Δημήτρης Κουτσούμπας, Κυριάκος Βελόπουλος και Γιάνης Βαρουφάκης πέρασαν, κατά σειρά, το κατώφλι του πρωθυπουργικού γραφείου στη Βουλή, με την στάση τεσσάρων εξ αυτών να επιτρέπει στην κυβέρνηση να αισιοδοξεί ότι θα αποσπάσει την πολυπόθητη πολιτική συναίνεση στο σχέδιό της για την ψήφο των ομογενών, καθώς και τις απαραίτητες 200 ψήφους στη Βουλή, ώστε η «σύμπνοια» αυτή των πολιτικών αρχηγών να αποκτήσει και... ουσιαστικό αντίκρισμα. Ουσιαστικά, ο μόνος που φάνηκε να μην... πείθεται για τις κυβερνητικές προθέσεις, ήταν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ και τέως πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας.



Η κρίσιμη συνάντηση με Κουτσούμπα - Οι τρεις όροι του ΚΚΕ

«Κλειδί» για τις εξελίξεις που αναμένονται το επόμενο διάστημα στη Βουλή θα αποτελέσει η στάση του ΚΚΕ. Εξ ου και η συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός με τον γενικό γραμματέα του κόμματος, Δημήτρη Κουτσούμπα, ήταν ίσως η πιο... ενδιαφέρουσα, υπό την έννοια της άρσης των ενστάσεων που έχει εγείρει ο Περισσός στο κυβερνητικό σχέδιο για τη διευκόλυνση της ψήφου των Ελλήνων ομογενών.

 Ο κ. Κουτσούμπας επιφυλάχθηκε να διατυπώσει την οριστική θέση του κόμματός του, αφού παρουσιαστεί η ολοκληρωμένη πρόταση της κυβέρνησης, πλην όμως, ο ίδιος τάχθηκε υπέρ του να ψηφίζουν οι Ελληνες που έχουν φύγει τα τελευταία χρόνια από την Ελλάδα με αυτοπρόσωπη παρουσία στα ελληνικά προξενεία και να προσμετράται το αποτέλεσμα στο σύνολο της Επικράτειας. Συμπλήρωσε, πάντως, ότι διαφωνεί με την επιστολική ψήφο.

Δήλωσε συγκεκριμένα ο κ. Κουτσούμπας: «Το βασικό θέμα συζήτησης με τον κ. πρωθυπουργό ήταν η ψήφος των αποδήμων Ελλήνων και απ’ αυτή τη σκοπιά θέσαμε τις απόψεις του ΚΚΕ γύρω από αυτό το ζήτημα. Οπωσδήποτε πρέπει να εξασφαλιστεί η ψήφος των ομογενών, δηλαδή των Ελλήνων που εργάζονται, που ζουν και σπουδάζουν σε άλλες χώρες και με συγκεκριμένα κριτήρια. Αυτό που θέσαμε, όπως ξέρετε, είναι η πάγια θέση του ΚΚΕ. Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να έχουν σχέση με την Ελλάδα, περιουσία, οικογένεια, αυτό να εκφράζεται με τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, ο οποίος βεβαίως δε θα πρέπει να είναι γενικά και αφηρημένα, αλλά να αφορά φορολογητέα περιουσία, περιουσιακά στοιχεία, να υπάρχει κάποια κατοικία στην Ελλάδα. Δηλαδή, ο μετανάστης, ο απόδημος να έχει σχέσεις με τη χώρα και να έχει και λόγο, έτσι ώστε να ψηφίζει και να εκφράζει τη θέση του για την εκάστοτε πολιτική ηγεσία που εκλέγεται και τους νόμους που πλήττουν και τον ίδιο και τον αφορούν και το εισόδημά του κλπ.

»Δεύτερο σοβαρό κριτήριο, εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να είναι εύλογο το χρονικό διάστημα το οποίο απουσιάζει από την Ελλάδα. Δεν μπορεί, δηλαδή, να έχει φύγει πριν από 100 χρόνια και να έχει κάνει οικογένεια δεύτερης, τρίτης, τέταρτης γενιάς με βάση το δίκαιο του αίματος. Πρέπει δηλαδή να ορίζεται συγκεκριμένα. Για παράδειγμα, είπαμε ενδεικτικά για 30 χρόνια, θα μπορούσε να είναι αυτό το χρονικό διάστημα που απουσιάζει. Έτσι πιάνονται και όλοι οι μετανάστες που φύγανε την περίοδο της κρίσης ή έφυγαν για να σπουδάσουν και δε βρίσκονται στην Ελλάδα. Τρίτο στοιχείο είναι το ζήτημα της έκφρασης της ψήφου. Δηλαδή αποκλείουμε την επιστολική ψήφο στο συγκεκριμένο ζήτημα, πρέπει να είναι αυτοπρόσωπη η εκλογή, όπως γίνεται και με όλους τους Έλληνες πολίτες εδώ στην Ελλάδα, είτε ζουν στην Αλεξανδρούπολη και ψηφίζουν στην Αθήνα είτε στην Κρήτη και ψηφίζουν αλλού και βεβαίως να υπάρχουν εκλογικά τμήματα, παραβάν, με ευθύνη των πρεσβειών, των προξενείων και οπουδήποτε αλλού μπορούν να δημιουργηθούν τέτοια εκλογικά τμήματα που να διευκολύνουν την έλευση των αποδήμων Ελλήνων, για να ψηφίζουν. Και φυσικά όλα αυτά τα ζητήματα θα προσμετρώνται οπωσδήποτε στην ψήφο του εκλογικού αποτελέσματος».

«Τα συζητάμε αυτά τα ζητήματα, θα δούμε τις διαδικασίες και πού θα καταλήξει ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση, θα συμμετάσχουμε σε αυτή τη συζήτηση και τελικά η οριστική μας στάση θα καθοριστεί από το πώς θα έρθει το νομοσχέδιο και τι ακριβώς θα προβλέπει για όλα αυτά τα ζητήματα που θέσαμε για την ψήφο των αποδήμων στη βουλή. Εκεί θα είναι και η οριστική μας στάση» κατέληξε ο γγ του ΚΚΕ.

Στην ουσία, οι τρεις προϋποθέσεις που θέτει το ΚΚΕ, για να πει «ναι» στην κυβερνητική πρόταση για την ψήφο των αποδήμων, είναι:

1. Να εξασφαλιστεί η ψήφος των Ελλήνων που ζουν, εργάζονται ή σπουδάζουν στο εξωτερικό, με συγκεκριμένα κριτήρια, όπως το να έχουν σχέση με την Ελλάδα, η οποία να εκφράζεται με την ύπαρξη ΑΦΜ και φορολογητέας περιουσίας στη χώρα.

2. Να είναι εύλογο το χρονικό διάστημα που απουσιάζει από την Ελλάδα, για παράδειγμα 30 χρόνια.

3. Παράλληλα, το ΚΚΕ απορρίπτει την επιστολική ψήφο. Πρέπει να είναι αυτοπρόσωπη η εκλογή και να υπάρχουν εκλογικά τμήματα σε πρεσβείες, προξενεία και χώρους που να διευκολύνουν την εκλογική διαδικασία, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Κουτσούμπας.

Πηγές του Περισσού τόνιζαν ότι το ΚΚΕ δεν μπαίνει σε λογικές «παζαριού», δηλαδή δεν θα εξετάσει το ενδεχόμενο να υποχωρήσει σε κάποιον από τους όρους του, εάν τηρηθούν οι υπόλοιποι. Με άλλα λόγια, για να δεχθεί το ΚΚΕ να ψηφίσει, θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά και οι τρεις όροι που έχει θέσει, καθώς, όπως έλεγαν από τον Περισσό, μόνο έτσι διασφαλίζεται ότι δεν θα αλλοιωθεί το εκλογικό σώμα.

Ανέφεραν επίσης ότι η πρόταση του ΚΚΕ βασίζεται στο γερμανικό μοντέλο και είναι συνολική. Στο σημείο αυτό, έχει ξεχωριστή σημασία η επισήμανση ότι οι όροι που θέτει το ΚΚΕ για ελληνικό και δη ενεργό ΑΦΜ και χρονικό όριο διαμονής στο εξωτερικό έρχονται σε αντίθεση με τη λογική στην οποία συμφώνησαν Κυριάκος Μητσοτάκης και Φώφη Γεννηματά για ψήφο όλων όσων είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους.

Τα ραντεβού με Τσίπρα, Γεννηματά, Βελόπουλο και Βαρουφάκη



Από κει και πέρα, στις υπόλοιπες συναντήσεις του πρωθυπουργού με τους πολιτικούς αρχηγούς, τα πράγματα εξελίχθηκαν μάλλον όπως ανέμενε η κυβέρνηση. Το «όχι» του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ξεκάθαρο, καθώς διέκρινε ψηφοθηρικά κίνητρα στις κυβερνητικές προθέσεις για την ψήφο των ομογενών. Πιο συγκεκριμένα, αμέσως μετά το τε-α-τετ με τον πρωθυπουργό, ο κ. Τσίπρας δήλωσε: «Επιθυμούμε να εντάξουμε τους Έλληνες της διασποράς δημιουργικά στα πολιτικά πράγματα της χώρας, επιθυμούμε την ψήφο τους και την εκλογή των εκπροσώπων τους στην ελληνική Βουλή. Δεν επιθυμούμε όμως -και θα μας βρει απέναντι οποιαδήποτε πρόταση το επιχειρήσει- να μετατρέψουμε τους Έλληνες του εξωτερικού σε αντικείμενο ψηφοθηρίας ή να χωρίσουμε τους ομογενειακούς τους συλλόγους, ανάλογα με το κόμμα που υποστηρίζουν». Όπως σχολίασε, η πρόταση που του παρουσίασε προφορικά ο κ. Μητσοτάκης «δυστυχώς εκεί κατατείνει».

Ο αρχηγός του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είπε ότι προέτρεψε τον πρωθυπουργό «να αλλάξει ρότα», ώστε να βρεθεί κοινός τόπος, να προχωρήσουν συναινετικά και να μην οδηγηθούν οι Έλληνες της διασποράς σε διχασμό. Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι «οι μεγάλες θεσμικές τομές απαιτούν ευρύτατες συναινέσεις και κυρίως συνθέσεις ανάμεσα στις παρατάξεις που αποτελούν τους κεντρικούς πόλους διεκδίκησης της διακυβέρνησης στον τόπο» και τόνισε πως «οποιαδήποτε άλλη επιλογή, θα είναι επιλογή πολιτικής, αλλά και θεσμικής εκτροπής, από την οποία δεν θα κερδίσει κανείς».

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε την πρόταση του κόμματος του για την ψήφο των αποδήμων και δήλωσε ανοικτός ότι «να συζητήσουμε και κάθε άλλη σχετική πρόταση που μπορεί να διευκολύνει τη ψήφο των Ελλήνων εκλογέων του εξωτερικού», θέτοντας όμως «μία και μόνο» προϋπόθεση: «Να μην επιχειρηθεί η ανάμειξη της ομογένειας σε παιχνίδια μικροκομματικών σκοπιμοτήτων, με κρυφό και δόλιο στόχο την αλλοίωση των εκάστοτε πολιτικών συσχετισμών στο εσωτερικό της χώρας».



Αίσια έκβαση, από την άλλη, είχε η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την επικεφαλής του Κινήματος Αλλαγής, Φώφη Γεννηματά. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυρία Γεννηματά είπε στον πρωθυπουργό «ναι» για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού που είναι εγγεγραμμένοι στα δημοτολόγια, «ναι» στην επιστολική ψήφο, «ναι» στην προσμέτρηση των ψήφων τους στο εθνικό αποτέλεσμα και «ναι» στην εκλογή αντιπροσώπων από την ομογένεια. 

Μετά το πέρας της συνάντησης, η κυρία Γεννηματά δήλωσε: «Εμείς θέλουμε επιτέλους να ψηφίζουν οι Έλληνες πολίτες κάτοικοι του εξωτερικού. Να προσμετράται η ψήφος τους. Να εκλέγουν αντιπροσώπους. Όχι άλλη χαμένη ευκαιρία. Όλα τα κόμματα να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Επεσήμανα στον κ. Μητσοτάκη ότι απέναντι στην εντεινόμενη τουρκική επιθετικότητα χρειάζονται εθνική ομοψυχία και αποφασιστική στάση στο εσωτερικό, όπως και συγκεκριμένα μέτρα και αποφάσεις ΤΩΡΑ από τους εταίρους και συμμάχους μας. Στο πλαίσιο αυτό η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να ζητήσει οπωσδήποτε απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας και αλλαγή της Κοινής Δήλωσης για το προσφυγικό/μεταναστευτικό».



Ακολούθησε το ραντεβού του πρωθυπουργού με τον Δημήτρη Κουτσούμπα και στη συνέχεια στο γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Βουλή μετέβη ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος. Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση, ο κ. Βελόπουλος είπε ότι θεωρεί αυτονόητο το ότι θα πρέπει να ψηφίζουν οι ομογενείς.

«Είμαι άνθρωπος της ομογένειας, γεννήθηκα στη Γερμανία και θεωρώ αυτονόητο οι Έλληνες ομογενείς να ψηφίσουν στην Ελλάδα. Δεν μπορεί να ψηφίζει ο κάθε ελληνοποιηθέντας Ιμπραήμ, Χασάν, Μεχμέτ και να μην ψηφίζει ο Έλληνας, ο Γιώργος, ο Νίκος, ο Σταύρος» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης και συνέχισε: «Άρα, λοιπόν, σε αυτό συμφωνούμε επί της αρχής. Στις λεπτομέρειες θα τα βρούμε βέβαια, κι αυτό γιατί μας ενώνει ο κανόνας της λογικής. Οι ομογενείς είναι Έλληνες και πρέπει να τους δοθεί το δικαίωμα να ψηφίσουν».



Ο κύκλος των επαφών του Κυριάκου Μητσοτάκη ολοκληρώθηκε με τον γραμματέα του ΜέΡΑ 25, Γιάνη Βαρουφάκη.  Η διάθεση συναίνεσης ήταν και εδώ εμφανής, με τον κ. Βαρουφάκη να δηλώνει σχετικά: «Συμφωνήσαμε πολύ περισσότερο απ' ό,τι διαφωνήσαμε... Ζητάμε από τον πρωθυπουργό να δηλώσει ότι, τουλάχιστον σε δεύτερη φάση, θα υπάρξει κίνηση προς τη δημιουργία εκλογικών περιφερειών απόδημων Ελλήνων».

Μητσοτάκης και Μαξίμου μετά τις συναντήσεις

Ο πρωθυπουργός, μετά το τέλος των επαφών του σημείωσε σε ανάρτησή του στα social media: «Συζήτησα με όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων για το ζήτημα της άσκησης του δικαιώματος της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Οι συζητήσεις έγιναν σε καλό κλίμα και ελπίζω να καταλήξουμε σε μια κοινά αποδεκτή λύση, για να κάνουμε επιτέλους το αυτονόητο πράξη».

Συζήτησα με όλους τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων για το ζήτημα της άσκησης του δικαιώματος της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Οι συζητήσεις έγιναν σε καλό κλίμα και ελπίζω να καταλήξουμε σε μια κοινά αποδεκτή λύση, για να κάνουμε επιτέλους το αυτονόητο πράξη. pic.twitter.com/KJVldwVrAI

— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) October 11, 2019

Παράλληλα, σε ανακοίνωση που εκδόθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο, αναφέρονται τα ακόλουθα: 

«Ο πρωθυπουργός Kυριάκος Μητσοτάκης είχε σήμερα (σ.σ. χθες) στο γραφείο του στη Βουλή διαδοχικές συναντήσεις με τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων προκειμένου να συζητηθεί το ζήτημα της άσκησης του δικαιώματος της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού.

Στις συναντήσεις αυτές ο πρωθυπουργός προσήλθε με ανοιχτό πνεύμα και διάθεση συνεννόησης, όπως παραγωγική ήταν και η στάση των πολιτικών αρχηγών. Βασική προϋπόθεση για την εξεύρεση κοινού τόπου αποτελεί για την κυβέρνηση η παραδοχή της συνταγματικής αρχής της ισότητας της ψήφου, που σημαίνει ότι η ψήφος των Ελλήνων που διαμένουν στο εξωτερικό προσμετράται στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα, δίχως διαχωρισμούς σε πολίτες α’ και β’ κατηγορίας.

Η διαδικασία της άσκησης του δικαιώματος αυτού, καθώς και το πώς εκλέγονται οι αντιπρόσωποι των εκτός Επικρατείας εκλογέων είναι ζητήματα που αποτελούν αντικείμενο διαβούλευσης. Πάνω σε αυτά τα ζητήματα, στις σημερινές συναντήσεις, εκφράστηκαν διάφορες απόψεις. Φάνηκε πάντως ότι υπάρχει σοβαρό περιθώριο ουσιαστικής σύγκλισης για την εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης.

Για τον σκοπό αυτό το υπουργείο Εσωτερικών θα συζητήσει μέσα σε ένα μήνα με εκπροσώπους των κομμάτων έτσι ώστε στη συνέχεια, να έρθει νομοσχέδιο στη Βουλή που να μπορεί να ψηφιστεί με τη μεγαλύτερη δυνατή πλειοψηφία.

Οι Έλληνες που διαμένουν στο εξωτερικό πρέπει να διευκολυνθούν στην άσκηση ενός θεμελιώδους συνταγματικού δικαιώματός τους, όπως γίνεται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή η ευκαιρία δεν πρέπει να πάει χαμένη».